Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 6ου ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ
Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2022
ΕΚΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ
6o Διεθνές Ἐπιστημονικό Ἐργαστήριο
τῆς Ἁγιορειτικῆς Ἐστίας
Παρασκευή 9, Σάββατο 10
& Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2022
Αίθουσα "Στέφανος Δραγούμης" Μουσείου
Βυζαντινού Πολιτισμού
Λεωφόρος Στρατού 2 Θεσσαλονίκη
Η Αγιορειτική Εστία συνεχίζει το θεσμό των
Διεθνών Επιστημονικών Εργαστηρίων διοργανώνοντας το 6ο Διεθνές Επιστημονικό
Εργαστήριο, οι εργασίες του οποίου θα πραγματοποιηθούν δια ζώσης στο Αμφιθέατρο
Στέφανος Δραγούμης του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, από την
Παρασκευή 9 έως και την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2022.
Ο θεσμός των Διεθνών Επιστημονικών Εργαστηρίων
ξεκίνησε το 2016 και έκτοτε πραγματοποιείται σε ετήσια βάση και στα έτη που δεν
έχει προγραμματιστεί η διοργάνωση κάποιου θεματικού Διεθνούς Επιστημονικού
Συνεδρίου. Η μεγάλη συμμετοχή και η αποδοχή από την διεθνή επιστημονική
κοινότητα, έχει καθιερώσει τον θεσμό των Επιστημονικών Εργαστηρίων, ως την
κορυφαία διεθνή συνάντηση της επιστημονικής κοινότητας που ασχολείται με την
Αθωνική έρευνα. Κύρια επιδίωξη των Εργαστηρίων είναι η ανάπτυξη ενός γόνιμου
επιστημονικού διαλόγου, που θα εμπλουτίσει τις γνώσεις για τον μοναχισμό
του Αγίου Όρους και θα διευρύνει την προβληματική των αθωνικών ερευνών.
Δίνεται, επιπλέον, η δυνατότητα στους επιστήμονες και ερευνητές, μέσω ατομικών
ή συλλογικών ανακοινώσεων, να δημοσιοποιήσουν τα τελικά αποτελέσματα ερευνών, ή
να γνωστοποιήσουν πρώιμα ή εν εξελίξει αποτελέσματα εργασιών ή επιστημονικών
προγραμμάτων, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην αρτιότερη ολοκλήρωσή τους.
Η θεματολογία των
εισηγήσεων αφορά άμεσα στο Άγιον Όρος, όπως η ιστορία, η τέχνη, η θεολογία, το
δίκαιο, οι θεσμοί, η φιλολογία, η αρχαιολογία, η ιστορία της τέχνης, η
αρχιτεκτονική, το φυσικό περιβάλλον, η συντήρηση έργων τέχνης, κ.λπ.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών πρόκειται να
παρουσιαστούν 27 εισηγήσεις, από επιστήμονες που ειδικεύονται στα Αγιορείτικα
θέματα από την Ελλάδα, την Αμερική, την Αγγλία τη Γερμανία, τη Γεωργία, την
Ουκρανία και τη Σερβία.
Η τελετή έναρξης του Έκτου Εργαστηρίου θα
πραγματοποιηθεί τη Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022 στις 18:00 στην αίθουσα
"Στέφανος Δραγούμης" του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης.
Οι εργασίες θα συνεχιστούν μέχρι το βράδυ της
Παρασκευής, ολόκληρη την ημέρα του Σαββάτου και θα ολοκληρωθούν την Κυριακή11
Δεκεμβρίου 2022, σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα:
Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου (18:00-21:00)
Σάββατο 10 Δεκεμβρίου (10:00-14:30 και
17:00-21:30)
Κυριακή 11 Δεκεμβρίου (11:00-15:30)
Κάθε εισήγηση του Επιστημονικού Εργαστηρίου θα
έχει διάρκεια 20 λεπτών και αμέσως μετά την παρουσίασή της θα ακολουθεί 10λεπτη
συζήτηση για αυτήν.
Οι εργασίες του Εργαστηρίου θα μεταδίδονται
ζωντανά μέσω Live streaming:
στην ακόλουθη διεύθυνση
www.agioritikiestia.gr/6-ergastirio
Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2022
ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΛΥΡΙΚΗ ΠΑΝΟΠΛΙΑ. (ΜΕΡΟΣ B')
Ἁγιορείτικη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.
Ορθόδοξος Λυρική Πανοπλία. Αρχ. Πανάρετος Πολυκάρπου Ἔκδοση Πρώτη. Αθήνα 1927. (Μέρος B')
Ὁ καταγόμενος ἀπό τήν Κρήτη λόγιος ἀρχιμανδρίτης
Πανάρετος Πολυκάρπου (+1943) ἀσκήθηκε στήν καλύβη Μεταμορφώσεως.
Στή Σκήτη διδάχθηκε τήν ἁγιογραφία, τέχνη πού θεραπεύθηκε σέ ἐξαίρετο
βαθμό ἀπό τούς κατά καιρούς καυσοκαλυβίτες πατέρες. Ἔργα του
βρίσκονται σέ διάφορους ναούς στήν Ἑλλάδα. Ἀσχολήθηκε ἐντατικά καί σέ βάθος
μέ τή μελέτη τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, κάτι τό ὁποῖο συνέβαλε θετικά
καί καθοριστικά στή διαμόρφωση τῆς προσωπικότητάς του. Ἀξιώθηκε ἐπίσης
νά γνωρίσει τόν ἅγιο Νεκτάριο Αἰγίνης, πιθανότατα κατά τό προσκύνημα
τοῦ Ἁγίου στό Ἅγιον Ὄρος τό 1898. Ἀργότερα μάλιστα συνεργάστηκε μαζί
του, στήν ἀρχή συγκεντρώνοντας ἀπό διάφορους συνδρομητές τό ἀπαραίτητο
χρηματικό ποσό γιά τήν ἔκδοση τοῦ ἔργου τοῦ ἁγίου Νεκταρίου Ψαλτήριον
τοῦ Προφητάνακτος Δαβίδ (Ἀθῆναι 1908) καί στή συνέχεια ἐκδίδοντας
ὁ ἴδιος τό βιβλίο τοῦ ἰδίου ἁγίου μέ τίτλο, Μελέτη ἱστορική περί τῶν αἰτιῶν τοῦ σχίσματος (Ἀθῆναι 1911), τό ὁποῖο καί προλόγισε.
Ὁ ἴδιος συνέταξε τό ἔργο Ὀρθόδοξος Λυρική Πανοπλία (Ἀθῆναι 1927).
Ὁ π. Πανάρετος ὑπηρέτησε ὡς οἰκονόμος γιά δύο χρόνια τό σιμωνοπετρίτικο μετόχι τῆς Ἀναλήψεως στήν Ἀθήνα, ἀφήνοντας ἐποχή γιά τή διακονία του ὡς πνευματικός χιλιάδων κατοίκων τῆς πρωτεύουσας καί γιά τίς ἀγρυπνίες πού τελοῦσε κάθε Σάββατο βράδυ, ὅταν ὁ πιστός λαός συνέρρεε, διψώντας πνευματικά. «Ἀκούραστος εἰς τό κυρύττειν τόν θεῖον λόγον μέ μίαν εὐγλωττίαν θαυμασίαν, ἥν ἀπέκτησεν ἐκ τῆς ἐπιμόνου ἀναγνώσεως τῶν ἱερῶν συγγραμμάτων τῶν ἁγίων Πατέρων», ὅπως γράφει σχετικά μέ αὐτόν ὁ Ἀλέξανδρος Μωραϊτίδης, πού τόν χαρακτηρίζει «μοναχόν τῶν ἀρχαίων χρόνων καί ἐγκυκλοπαιδικώτατον».
Για τη λήψη του B΄Μέρους, πατήστε ΕΔΩ
Ορθόδοξος Λυρική Πανοπλία. (Μέρος Α')
Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2022
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΙΣΤΟΡΟΥΜΕΝΟΣ ΩΣ ΜΟΝΑΧΟΣ. Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ιστορούμενος ως μοναχός.
Η απεικόνισή του στο Άγιον Όρος
Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε
στό περιοδικό Χρονικά
τῆς Χαλκιδικῆς 60-61 (2015-2016) σ. 79-104
Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.
Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2022
ΕΙΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΑΙΩΝΙΟΝ
Δίκαιοι εἰς τόν αἰῶνα ζῶσι», «Αἱ ψυχαί αὐτῶν ἐν ἀγαθοῖς αὐλισθήσονται»,
«Μνήσθητι Κύριε ὡς ἀγαθός τῶν δούλωνΣου», «Τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τοῦ Ὁσίου Αὐτοῦ», «Καί τό μνημόσυνον αὐτῶν εἰς γενεάν καί γενεάν»:
Εἶναι μερικές μόνο ἀπό τίς φράσεις πού ἀκούγονται στίς ἐπιμνημόσυνες δεήσεις ὑπέρ τῶν προσφιλῶν μας προσώπων, τά ὁποῖα, ἀφοῦ ἀγωνίστηκαν τόν καλόν ἀγῶνα, ἔφυγαν ἀπό κοντά μας, ταξιδεύοντας πρός τούς Οὐρανούς.
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας τονίζουν τή μεγάλη ὠφέλεια πού ἔχουν τά μνημόσυνα ὑπέρ τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας, ἰδιαίτερα κατά τή διάρκεια τῆς θείας λειτουργίας.
Στούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας μποροῦμε νά προσφέρουμε τή βοήθειά μας μέ τήν προσευχή μας. Ἄλλωστε, οἱ στενοί συγγενεῖς τοῦ κεκοιμημένου ἐξακολουθοῦν νά τόν ἀγαποῦν ὅπως πρίν καί ἔχουν τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσουν αὐτή τήν ἀγάπη.
Τά μνημόσυνα προσφέρουν αὐτή τήν δυνατότητα.
Ἐλάχιστον κατευόδιον τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Λόγου διά τό ταξίδιον εἰς τούς Οὐρανούς τῆς ψυχῆς τῆς δούλης τοῦ Θεοῦ Στυλιανῆς (+14/11/2022), κατά σάρκα μητέρας τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, ἱδρυτοῦ τοῦ ἱστολογίου μας.
Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2022
ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΛΥΡΙΚΗ ΠΑΝΟΠΛΙΑ. (ΜΕΡΟΣ Α')
Ορθόδοξος Λυρική Πανοπλία. Αρχ. Πανάρετος Πολυκάρπου Ἔκδοση Πρώτη. Αθήνα 1927. (Μέρος Α')
Ὁ καταγόμενος ἀπό τήν Κρήτη λόγιος ἀρχιμανδρίτης
Πανάρετος Πολυκάρπου (+1943) ἀσκήθηκε στήν καλύβη Μεταμορφώσεως.
Στή Σκήτη διδάχθηκε τήν ἁγιογραφία, τέχνη πού θεραπεύθηκε σέ ἐξαίρετο
βαθμό ἀπό τούς κατά καιρούς καυσοκαλυβίτες πατέρες. Ἔργα του
βρίσκονται σέ διάφορους ναούς στήν Ἑλλάδα. Ἀσχολήθηκε ἐντατικά καί σέ βάθος
μέ τή μελέτη τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, κάτι τό ὁποῖο συνέβαλε θετικά
καί καθοριστικά στή διαμόρφωση τῆς προσωπικότητάς του. Ἀξιώθηκε ἐπίσης
νά γνωρίσει τόν ἅγιο Νεκτάριο Αἰγίνης, πιθανότατα κατά τό προσκύνημα
τοῦ Ἁγίου στό Ἅγιον Ὄρος τό 1898. Ἀργότερα μάλιστα συνεργάστηκε μαζί
του, στήν ἀρχή συγκεντρώνοντας ἀπό διάφορους συνδρομητές τό ἀπαραίτητο
χρηματικό ποσό γιά τήν ἔκδοση τοῦ ἔργου τοῦ ἁγίου Νεκταρίου Ψαλτήριον
τοῦ Προφητάνακτος Δαβίδ (Ἀθῆναι 1908) καί στή συνέχεια ἐκδίδοντας
ὁ ἴδιος τό βιβλίο τοῦ ἰδίου ἁγίου μέ τίτλο, Μελέτη ἱστορική περί τῶν αἰτιῶν τοῦ σχίσματος (Ἀθῆναι 1911), τό ὁποῖο καί προλόγισε.
Ὁ ἴδιος συνέταξε τό ἔργο Ὀρθόδοξος Λυρική Πανοπλία (Ἀθῆναι 1927).
Ὁ π. Πανάρετος ὑπηρέτησε ὡς οἰκονόμος γιά δύο χρόνια τό σιμωνοπετρίτικο μετόχι τῆς Ἀναλήψεως στήν Ἀθήνα, ἀφήνοντας ἐποχή γιά τή διακονία του ὡς πνευματικός χιλιάδων κατοίκων τῆς πρωτεύουσας καί γιά τίς ἀγρυπνίες πού τελοῦσε κάθε Σάββατο βράδυ, ὅταν ὁ πιστός λαός συνέρρεε, διψώντας πνευματικά. «Ἀκούραστος εἰς τό κυρύττειν τόν θεῖον λόγον μέ μίαν εὐγλωττίαν θαυμασίαν, ἥν ἀπέκτησεν ἐκ τῆς ἐπιμόνου ἀναγνώσεως τῶν ἱερῶν συγγραμμάτων τῶν ἁγίων Πατέρων», ὅπως γράφει σχετικά μέ αὐτόν ὁ Ἀλέξανδρος Μωραϊτίδης, πού τόν χαρακτηρίζει «μοναχόν τῶν ἀρχαίων χρόνων καί ἐγκυκλοπαιδικώτατον».
Για τη λήψη του Α΄Μέρους, πατήστε ΕΔΩ
Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2022
ΑΝΤΑΥΓΕΙΕΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΑΘΩΝΙΚΗΣ ΕΡΗΜΟΥ. ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Στό πλαίσιο τῶν Δημητριών 2022, τοῦ ἱεροῦ ναοῦ
Ἁγίου Δημητρίου τοῦ ὁμωνύμου Δήμου, τό Σάββατο 29 Ὀκτωβρίου 2022, ὁ λόγιος Ἁγιορείτης
μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης, Δρ. Θεολογίας πραγματοποίησε Ὁμιλία μέ θέμα: «Ἀνταύγειες
αἰωνιότητος ἀπό τή ζωή τῶν πατέρων τῆς ἀθωνικῆς ἐρήμου».
Πρίν τήν ἔναρξη τῆς ὁμιλίας τοῦ
π. Παταπίου, προβλήθηκε μικρῆς διάρκειας ντοκυμαντέρ μέ τίτλο «Μυσταγωγία:
Προσκύνημα στήν Ἱερά Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου», ὅπου ἀσκεῖται πάνω ἀπό τριάντα
χρόνια ὁ ὁμιλητής.
Στήν ὁμιλία του ὁ π. Πατάπιος
τόνισε ὅτι ἡ πορεία πρός τή θέωση, ἡ καλλιέργεια τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικότητας
καί ἡ δι᾿ ἀγώνων κατάκτησή της, ἀποτέλεσε καί ἐξακολουθεῖ, μέ τή χάρη
τοῦ Θεοῦ, νά ἀποτελεῖ τό ἰσχυρότερο ἔρεισμα ζωῆς στό Ἅγιον Ὄρος. Χαρακτήρισε
τό Ἅγιον Ὄρος χώρα τῆς μετανοίας καί ἐργαστήριο τῆς ἁγιότητας, ἀφοῦ σ᾿
αὐτό ὁδηγήθηκαν κατά τήν ὑπερχιλιετῆ φωτεινή διαδρομή τῶν αἰώνων
σέ ὁδούς σωτηρίας, δυσαρίθμητοι ἅγιοι, πού καταλάμπουν μέ τίς γλυκύτατες
ἀκτῖνες τοῦ βίου καί τῶν θαυμάτων τους τό πλήρωμα τοῦ πιστοῦ λαοῦ.
Ὁ π. Πατάπιος ἔπλεξε τό
ἐγκώμιο στούς ὁσίους Πατέρες τῆς ἀθωνικῆς ἐρήμου καί στούς ἐνάρετους γέροντες
τῶν τελευταίων αἰώνων, καθώς αὐτοί συνέχισαν τήν ὑπερχιλιετῆ παράδοση
τοῦ ἁγιωνύμου Ὄρους καί προστέθηκαν στή χρυσή ἁλυσίδα τῶν ὁσίων Ἁγιορειτῶν
Πατέρων. Ἄλλωστε, ὅπως χαρακτηριστικά εἶπε, «ὁ ἁγιορείτικος χρόνος
μόνο μέ τήν αἰωνιότητα θά μποροῦσε νά εἶναι συγχρονισμένος».
Ἀπό τούς πρώτους οἰκιστές τῆς
Ἐρήμου μέχρι τούς τελευταίους ἐνάρετους γέροντες, ὅλοι ἀποτελοῦν
μία πνευματική οἰκογένεια, στήν ὁποία τά πάντα εἶναι κοινά: τό ἀσκητικό
φρόνημα, τά πνευματικά κατορθώματα, τά ἁγιοπνευματικά χαρίσματα,
ἀνέφερε. Καί ἔφερε ὡς παράδειγμα τήν ὄντως ἐντυπωσιακή καί πλούσια χαρισματική
προσωπικότητα τοῦ σύγχρονού μας ὁσίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, πού
καλλιεργήθηκε σ᾿ ἕναν τόπο στόν ὁποῖο ἡ πνευματική παράδοση παραμένει
αἰσθητή μέχρι σήμερα. Οἱ καλύβες,
τά σπήλαια καί τά ἀσκητήρια, πού κρέμονται σέ ἀπόκρημνα μέρη, παραμένουν
σιωπηλοί μάρτυρες τῆς θαυμαστῆς καί ἰσάγγελης βιοτῆς τῶν πατέρων,
καί γιά μᾶς τούς νεώτερους, διαχρονική πρόσκληση γιά μίμησή τους.
Κάλεσε, τέλος, ὁ π. Πατάπιος
τούς συμμετέχοντας, νά ἀνεβοῦν ὅλοι μαζί στό Ἅγιον Ὄρος. Δέν εἶναι ὁλότελα
«ἄβατον», τόνισε. Μποροῦν ὅλοι οἱ πιστοί, καί οἱ γυναῖκες, νά τό ἐπισκεφθοῦν,
κι ἀπ᾿ ἐκεῖ πού βρίσκονται. Μποροῦμε ὅλοι νά ζήσουμε τό μυστήριο τοῦ Ἁγίου Ὄρους,
ἄν αἰσθανθοῦμε τήν ταπείνωση τῶν ἐπικίνδυνων γεγονότων τῆς ἐποχῆς, ὡς προσωπική
ταπείνωση καί ἀφυπνιστική ἡσυχία. Τότε, ἀσφαλῶς θά συναντήσουμε τούς ἁγιασμένους
Πατέρες, τῶν ὁποίων πτυχές ἀπό τή ζωή καί τή διδασκαλία τους, μετέδωσε, κατά
τήν ἀποψινή ὁμιλία, ὁ π. Πατάπιος. Ἀνταύγειες αἰωνιότητας. Μηνύματα ἀπό τό ὑπερπέραν.
Ἀπό τόν Παράδεισο, πού ἤδη προγεύονται.
Καί ὁλοκλήρωσε τήν
ἐμπνευσμένη ὁμιλία του μέ τό ἀφυπνιστικό μήνυμα τοῦ ἁγίου Πορφυρίου τοῦ
Καυσοκαλυβίτου: «Πάντοτε τό Ἅγιο Πνεῦμα θέλει νά μπεῖ στίς ψυχές μας, ἀλλά σέβεται
τήν ἐλευθερία μας, δέν θέλει νά τήν παραβιάσει. Περιμένει νά τοῦ ἀνοίξουμε
μόνοι μας τήν πόρτα καί τότε θά μπεῖ στήν ψυχή μας καί θά τήν μεταμορφώσει».