Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024.
Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ
Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024.
Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ
Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης
Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024.
Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ
Τό
σταυροαναστάσιμο ἦθος τῆς Ὀρθοδοξίας
τοῦ
μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου
Μέ
τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀνηφορική καί κοπιαστική πορεία τῆς Μεγάλης
Τεσσαρακοστῆς, πρός τή συνάντησή μας μέ τόν ἀναστημένο Χριστό,
ἔφθασε ἤδη στό μέσον της. Τρίτη Κυριακὴ
τῶν Νηστειῶν καὶ ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει τὸν τίμιο Σταυρό, γιὰ νὰ ἐνισχυθοῦμε στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα τῆς περιόδου αὐτῆς, πού εἶναι
καιρός ὁ εὐπρόσδεκτος τῆς μετανοίας γιά ὅλους μας...
[...] Βλέποντας καί προσκυνῶντας εὐλαβικά τό
Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, ἀρχίσαμε νά διακρίνουμε τό φῶς τῆς Ἀναστάσεώς
Του. Ὅποιος θέλει νά ἀκολουθήσει τό δρόμο πού ὁδηγεῖ στόν ἀναστημένο
Χριστό, πρέπει νά ἀρνηθεῖ τόν ἑαυτό του καί νά σηκώσει τό σταυρό του,
σταυρώνοντας τόν ἐγωκεντρισμό του καί τή φιλαυτία του. Αὐτό τό μήνυμα
λάβαμε μέ τήν χάρη τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ σήμερα, Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως,
πού ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τήν προσκύνησή του...
[...] Τό ἦθος
τῆς ὀρθοδοξίας μας εἶναι σταυρώσιμο καί ἀναστάσιμο μαζί, μέ λίγα λόγια, σταυροαναστάσιμο. Σταυρός καί ἀνάσταση
εἶναι τόσο ἀλληλένδυτα δεμένα μεταξύ τους στήν παράδοση μας, πού δέν μποροῦμε
νά κάνουμε λόγο γιά Σταυρό χωρίς νά ἀτενίζουμε τήν Ἀνάσταση καί ἀντιστρόφως. Μέ
τόν Σταυρό κατεπόθη ὁ θάνατος, μέ τόν Σταυρό εἴδαμε την ἀνάσταση, ἀλλά καί μέ
τόν σταυρό τόν δικό μας θά δοῦμε μόνο ἀνάσταση προσωπική καί πραγματική.
«Ἡμεῖς
κηρύττομεν Ἰησοῦν Χριστόν καί τοῦτον ἐσταυρωμένον καί τοῦτον δέ ἀναστάντα»,
διακυρήττει ὁ Ἀπόστολος.
Αὐτή ἡ χαρά, ἡ πίστη ἄς φωτίσει καί ἄς
χαράξει τήν καρδιά μας, ἀδελφοί μου και εἶναι γιά ὅλους ἐμᾶς πρόγευση τῆς
Ἀναστάσεως, τῆς κλητῆς καί ἁγίας ἡμέρας τοῦ Πάσχα.
(Ἀποσπάσματα Ὁμιλιῶν τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, στόν μητροπολιτικό ἱερό ναό Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος Κατερίνης καί Τιμίου Σταυροῦ Κατερίνης τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Κίτρους Κατερίνης καί Πλαταμῶνος, κατά τήν Κυριακή 7 Ἀπριλίου 2024. Οἱ φωτογραφίες προέρχονται ἐπίσης ἀπό τίς ἐκδηλώσεις αὐτές).
Οἱ συνεργάτες τοῦ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
εὔχονται σέ ὅλους τούς ἀναγνῶστες καλή, εὐλογημένη καί καρποφόρο πνευματικά Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ἑσπέρας, Μέγα Προκείμενον... ἤ τῆς κυρα-Σαρακοστῆς τὰ εἰσόδια
Τό μενεξεδί δειλινό, ἡ μεγάλη καμπάνα τοῦ πρώτου κατανυκτικοῦ ἑσπερινοῦ, κι ὕστερα ἡ μικρὴ ἡ σύναξη τῶν πιστῶν, τῶν ὅσων πιστῶν, ποὺ περιμένουν μὲ τὸ ἄκουσμα τοῦ Μεγἀλου Προκειμένου νὰ δοῦν κι ἐφέτος νὰ εἰσοδεύει ἡ Κυρὰ-Σαρακοστή. Σοβαρή, σιωπηλή, μὲ τὸ λιπόσαρκο κορμί της νὰ κινεῖται ἀνάλαφρα μέσα στὸ νυχτωμένο ναὸ ποὺ εὐωδιάζει θυμίαμα, μελισσοκέρι καὶ τὸ ἄρωμα ποὺ ἔμεινε ἀπό τὴν πρωϊνὴ τὴ λειτουργία. Ποιὸς ξέρει, ἴσως νὰ τὸ ἀναδίνει κι ὁ Ἀμνὸς τῆς Προηγιασμένης ποὺ περιμένει πάνω στὴ Ἁγία Τράπεζα «σφαγιασθῆναι καὶ δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς» (βλ. Χερουβικὸ Μ. Σαββάτου)...
Ἑσπέρας προκείμενον, λοιπόν, «Μὴ ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τοῦ παιδός σου ὅτι θλίβομαι...». Οἱ στίχοι ἀκτινοβολοῦν μὲ ἀκρίβεια στὶς ψυχὲς τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως, ποὺ ἄν καὶ ἀργεῖ, ἀχνοφέγγει στὸ βάθος τοῦ χρόνου, τοῦ χρόνου ποὺ ἄρχισε νὰ ντύνεται ἀπό ἀπόψε τὰ μώβ τοῦ πένθους. Μέχρι νὰ σκορπιστοῦν οἱ δάφνες καὶ τὰ ἄνθη τοῦ Μ. Σαββάτου στὸ «Ἀνάστα ὁ Θεός...», μαζὶ μὲ τὸ φωτεινό, τὸ ἀνοιξιάτικο χαμόγελο. Μέχρι τότε ὅμως...
Μέχρι τότε ὁ δρόμος εἶναι μακρὺς καὶ ἀνηφορικὸς. Κάπου-κάπου, σιμὰ στὰ βράδυα τῶν Χαιρετισμῶν, στὰ χαρμολυπικὰ τὰ Σάββατα καὶ τὶς φωτεινὲς τὶς Κυριακές, ξαποσταίνουμε, ὡς τὸ βράδυ τῆς Κυριακῆς ὅμως, ποὺ θ᾿ ἀκουστεῖ καὶ πάλι τὸ Μέγα Προκείμενο. Τότε, λοιπόν, θὰ περάσει ἀπό ἐμπρὸς μας ξανὰ ἡ Κυρα-Σαρακοστή, γιὰ νὰ μᾶς θυμίζει τὴν παρουσία της κι ἐμεῖς θὰ φυτέψουμε στὴν ψυχὴ μας ἄλλον ἔνα σπόρο ὑπομονῆς, καθὼς θὰ συλλαβίζουμε τὴν εὐχὴ τοῦ ''Ἁγίου τῆς κατανύξεως'', τοῦ ὁσίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου. «Ναὶ, Κύριε, πνεῦμα ὑπομονῆς χάρισαί μοι..»
Ὅταν μὲ τὴ νύχτα ποὺ ἔρχεται, ἐπιστρέφουμε στὰ σπίτια μας, νοιώθουμε νὰ μᾶς συντροφεύει ἡ Κυρα-Σαρακοστὴ καὶ νὰ θρονιάζεται σὲ περίοπτη θέση, ἀφοῦ προηγουμένως μαζέψει ὅλα τὰ ἐδέσματα τῆς Τυρινῆς καὶ μᾶς θυμίσει τὸ τραγούδι ποὺ τὸ ἔλεγαν οἱ παλιὲς οἱ γιαγιές, ποὺ σήμερα δὲν ὑπαρχουν πιὰ καὶ μόνο τὰ λόγια τους περπατοῦν ἀνάμεσά μας, ὅπως οἱ σεβάσμιοι οἱ ἴσκιοι τους...
«Πάει οὑ κριάτους πέθανι / ψυχουμαχάει κι οὑ τύρους / κι παίρνει τὴ περηφανιά οὑ σκόρδους κι οὑ κρουμύδους».
Ἀπό κεῖ καὶ πέρα, ἀφοῦ μᾶς σερβίρει τὰ εὐώδη νηστίσιμα καὶ ντύσει τὸ σπίτι μὲ τῆς χαρμολύπης τὸ χιτῶνα, μᾶς ὁδηγεῖ στὸ εἰκονοστάσι καὶ μὲ περισσὴ φροντίδα μᾶς δείχνει τὴ Σταύρωση καὶ τὴν εἰς Ἅδου Κάθοδο τοῦ Κυρίου, γιὰ νὰ μᾶς φιλέψει μετὰ τὴν ἐλπίδα, ὅπως ὁ παπᾶς τὸ ἀντίδωρο στὴν Προηγιασμένη...
π. Κωνσταντῖνος Καλλιανός. Σκόπελος
Σειρά Διαλέξεων καί Ὁμιλιῶν ἀπό τόν γέροντα Πατάπιο Καυσοκαλυβίτη πραγματοποιήθηκαν στή Ρουμανία, τήν περίοδο 10-18 Δεκεμβρίου 2023.
Ἡ βασική διάλεξη, μέ βασικό θέμα:
«Ἀπό τόν ὅσιο Ἀκάκιο τόν Καυσοκαλυβίτη ὥς τόν ὅσιο Πορφύριο τόν Καυσοκαλυβίτη: Ἀνταύγειες αἰωνιότητος ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος»
ἐκφωνήθηκε στήν ἑλληνική γλώσσα μέ ταυτόχρονη μετάφραση στή ρουμανική, ὑπό τόν τίτλο:
DE LA SFÂNTUL ACACHIE CAFSOCALIVITUL LA SFÂNTUL PORFIRIE CAFSOCALIVITUL: REPERE ALE VEȘNICIEI DE LA MUNTELE ATHOS!).
Ἡ Διάλεξη πραγματοποιήθηκε διαδοχικά στίς πόλεις Μπρασόβ (στήν αἴθουσα τελετῶν τῆς Στρατιωτική Λέσχης Cercul Militar Brasov, μέ τή συνδιοργάνωση τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίου Πορφυρίου καί Ἀναλήψεως Μπρασόβ καί τῶν ἐκδόσεων Epifania),
στήν πόλη Ταργκόβιστε (στό Τμῆμα Ὀρθόδοξης Θεολογίας τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Βλαχίας καθώς καί στό Ἐκκλησιαστικό Θεολογικό Σεμινάριο «Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος»),
στήν πρωτεύουσα Βουκουρέστι (στόν ἱερό ναό Προφήτη Ἠλία λέ Γκράντ)
καθώς καί στήν πόλη Κλούζ (στήν Ὀρθόδοξη Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Κλούζ μέ τή συνδιοργάνωση τῆς ἱερᾶς Μονῆς Φλορέστι καί τοῦ φιλανθρωπικοῦ Κέντρου «Ἅγιος Ὀνούφριος»).
Μετά τό πέρας τῶν Ὁμιλιῶν ἀκολούθησε ἐκτενῆς διάλογος τοῦ π.
Παταπίου μέ τό πολυπληθές ἀκροατήριο μέ τή βοήθεια μεταφραστή.
Παράλληλα μέ τήν Διάλεξη πραγματοποιήθηκε ἡ Παρουσίαση τοῦ νέου βιβλίου τῶν ἐκδόσεων τῆς Ἱ. Καλύβης Ἁγίου Ἀκακίου μέ τόν Βίο τοῦ ὁσίου Ἀκακίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου (Σειρά: Sfinţii Sfântului Munte, Ἅγιον Ὄρος 2023).
Τό βιβλίο, γραμμένο στή ρουμανική γλώσσα ὑπό τόν τίτλο:
«SFÂNTUL ACACHIE KAVSOKALIVITUL. Pelerinaj la Sfânta sa Chilie din Muntele Athos»
καί μέ ἐκτενῆ Εἰσαγωγή ὑπό τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, προλογίζει ὁ καθηγούμενος τῆς Μεγίστης Λαύρας ἀρχιμ. Πρόδρομος. Πρόκειται, ὅπως τόνισαν οἱ παρουσιαστές του, πανεπιστημιακοί καί λόγιοι κληρικοί, γιά μία πρώτη γνωριμία καί προβολή τῆς μεγάλης αὐτῆς ἁγιορειτικῆς μορφῆς στό φιλάγιο ρουμανικό κοινό.
Καί στίς τέσσερεις πόλεις οἱ ἐκδηλώσεις ἦταν διανθισμένες μέ τήν προβολή δύο ντοκυμανταίρ πού ἀφοροῦσαν τήν ἁγιορειτική Σκήτη Καυσοκαλυβίων ὅσο καί τόν ὅσιο Πορφύριο ὥς Καυσοκαλυβίτη μοναχό (μέ τή χρήση ρουμανικῶν ὑπέρτιτλων) καθώς καί μέ Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα πού ἔψαλλαν νεανικές καλλίφωνες Χορωδίες μέ παραδοσιακές στολές.
Ὁ Ἁγιορείτης ὁμιλητής μίλησε ἐπίσης σέ σύναξη μοναζουσῶν στήν ἱερά Μονή Ντεάλου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Τιργκοβιστίου, κατόπιν αἰτήματος τῆς καθηγουμένης.
Ἐπιπροσθέτως, συνεργάστηκε μέ τόν ἑλληνομαθῆ καθηγητή τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Τιργκόβιστε Ἴον Κροϊτόρου γιά τήν διόρθωση λαθῶν (κατά τή μεταγραφή τους) ἑλληνικῶν ἐπιγραφῶν σέ κειμήλια πού ἐντόπισε ὁ π. Πατάπιος στίς ἱερές Μονές Nucet, Dealu καί Viforâta καί στόν ἱστορικό ναό τῆς Μεταστάσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ ἔτους 1584 στήν Ἡγεμονική Aὐλή τῆς Târgoviște.
Εὐχάριστη ἔκκπληξη ἀποτέλεσε γιά τόν λόγιο Ἁγιορείτη μοναχό ἡ ἀποκάλυψη πρόσφατης τοιχογραφίας τοῦ ὁσίου Ἀκακίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, ὁ ὁποῖος ἀπεικονίζεται μαζί μέ τόν ὅσιο Πορφύριο τόν Καυσοκαλυβίτη, στόν ἱερό ναό Ἀναλήψεως καί Ἁγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, στά περίχωρα τῆς πόλης Μπρασόβ. Ἡ ἱστόρηση τοῦ ὁσίου Ἀκακίου εἶναι ἡ πρώτη σέ ναό τῆς ὀρθόδοξης αὐτῆς χώρας. Νά σημειωθεῖ ὅτι στόν ἴδιο ἱερό ναό φυλάσσεται φορητή εἰκόνα τοῦ ὁσίου Πορφυρίου, ἔργο τοῦ μοναχοῦ Παταπίου.
Παραθέτουμε ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τήν ἐπιλογική
ὁμιλία τοῦ π. Παταπίου (στήν πρωτότυπη ἑλληνική γλώσσα) κατά τίς ἤδη
ἀναφερθεῖσες ἐκδηλώσεις στή Ρουμανία.
(…) «Ἡ ὑψηλή πνευματικότητα τοῦ βίου τῶν ἁγιασμένων Ἁγιορετικῶν μορφῶν, πάντοτε δυναμογόνος, ζωντανή καί ζωτική, διαπερνάει τά σύνορα, σπάει τό φράγμα τοῦ χρόνου, προσπερνάει τίς ἀσίγαστες ἱστορικές καταιγίδες καί τίς ἀνθρώπινες περιπέτειες, γιά νά κτυπήσει σάν πνευματικό ξυπνητήρι στό ἀνήσυχο, ὀμιχλῶδες καί ἀνταριασμένο «σήμερα».
Ὁ
σύγχρονος ἄνθρωπος τῆς προηγμένης ψηφιακῆς τεχνολογίας καί τῶν κοσμοϊστορικῶν
ἐπιστημονικῶν ἀνακαλύψεων ἔμαθε νά κατευθύνει τίς μηχανές ἀλλ᾿
ὄχι καί τόν ἑαυτό του. Δυσκολεύεται νά ζήσει ἀνεπηρέαστος ἀπό τά διαλυτικά
σύνδρομα τῆς πάσης φύσεως αἰχμαλωσίας. Συντρίβεται σέ ἰδεολογικούς
ὀγκόλιθους.
Ἡ ἁγιασμένη
πορεία τῶν Ἁγιορειτῶν Ἁγίων πρός συνάντησή τους μέ τόν Χριστό, ἄς σηματοδοτήσει
τό μέλλον μας καί ἄς μᾶς ἐμπνεύσει νά χρωματίσουμε τή ζωή μας ἀπό τόν «καλόν
ἀγῶνα» στά χαρακώματα τῆς θείας ἀγάπης, πού εἶναι «ἀγάπη ἀχόρταγη»,
κατά τόν ἅγιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη, τόν νεότερο Ἁγιορείτη Ἅγιο.
Ὁ
τρόπος καί ὁ δρόμος τῆς θεώσεως καί τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου εἶναι αἰώνιος
καί ἀσφαλής. Εἶναι ὁ δρόμος τῶν Ἁγίων!
Οἱ
ἁγιασμένες Ἁγιορειτικές μορφές, τόσο τοῦ παρελθόντος ὅσο καί τῶν ἡμερῶν
μας, ἀπό τόν ὅσιο Πέτρο τόν Ἀθωνίτη, τόν πρῶτο ἅγιο οἰκιστή τοῦ Ἄθωνα καί τόν
ὅσιο Ἀκάκιο τόν ἱδρυτή τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος τῶν Καυσοκαλυβίων μέχρι καί
τούς σύγχρονούς μας, ὁσίους Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη καί Πορφύριο τόν Καυσοκαλυβίτη,
ἔφθασαν στόν ἐράσμιο τόπο, πού ὅλοι προσκληθήκαμε νά κατοικήσουμε.
Καί ἐπειδή ζοῦμε σέ δύσκολους
καιρούς ὅπου ἀλλεπάλληλες κρίσεις μαστίζουν τήν κοινωνία μας, θά ἤθελα νά
κλείσω μέ ἕνα -ὅπως θέλω νά πιστεύω- αἰσιόδοξο μήνυμα πρός
ὅλους.
Ὅπως
ἔγραψε ὁ Ντοστογιέφσκι, «ἡ ὀμορφιά θά σώσει τόν κόσμο». Ἡ ὀμορφιά τῆς ψυχῆς θά
σώσει τόν κόσμο, ἀκόμα κι ἄν γύρω μας ὅλα μοιάζουν νά γκρεμίζονται, ὅπως
φαίνεται νά συμβαίνει στήν ἐποχή μας. Γι᾿ αὐτό δέν πρέπει νά χάνουμε τό θάρρος
μας. Ἄς στραφοῦμε στήν ψυχή μας, ἄς ἑνωθεῖ αὐτή μέ τόν Θεό καί μέσα ἀπ᾿ αὐτή
τήν ἕνωση καί τήν ἐνατένιση, θά μπορέσουμε, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, νά
διαπεράσουμε μέ ἀσφάλεια τό πέλαγος τῆς φουρτουνιασμένης ζωῆς μας».
Οἱ φωτογραφίες τῆς παρούσας ἀνάρτησης
προέρχονται ἀπό τίς παραπάνω δραστηριότητες τοῦ π. Παταπίου στή Ρουμανία.