ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ: ΕΙΣΟΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

Κυριακή τῶν Βαΐων:

 Εἰσοδεύοντας μέ τόν Χριστό στή Μεγάλη Ἑβδομάδα

 

Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ βρισκόμαστε στή ἀρχή τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος. Φθά­νο­ντας ἡ πο­ρεί­α μας πρός τό Πάσχα, στό ἀ­πο­κο­ρύ­φω­μά της, ἑ­ορ­τά­ζουμε ἤδη τήν Κυριακή τῶν Βαΐων τήν θρι­αμ­βευ­τι­κή εἴ­σο­δο τοῦ Χρι­στοῦ στά Ἱ­ε­ρο­σό­λυ­μα, ὁπότε ὑποδεχόμαστε κι ἐμεῖς τόν σιωπηλό, προβληματισμένο καί κατά πάντα περίλυπο Ἰησοῦ, πού εἰσέρχεται στήν Ἁγία Πόλη.

 

Η ΒΑΙΟΦΟΡΟΣ. ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ. 18 ΑΙΩΝΑ

Στήν ὀρθόδοξη εἰκονογραφία τῆς ἑορτῆς τῆς Κυ­ρι­α­κῆς τῶν Βα­ΐ­ων, ἄν σταθοῦμε μπροστά στήν εἰκόνα, θά παρατηρήσουμε ὅτι τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ ἔχει μία περίσκεψη καί φαίνεται νά ἀπέχει ἀπό τά ὅσα συμβαίνουν γύρω του. Γι᾿ αὐτό καί σιωπᾶ⋅ δέν χαιρετᾶ⋅ δέν εὐλογεῖ⋅ δέν θαυματουργεῖ⋅ δέν προσέχει στά Ὠσσανά. Ὅλ᾿ αὐτά γνωρίζει ὅτι εἶναι τά σημάδια μιᾶς πορείας πού μέλλει νά διανύσει.

 Γι᾿ αὐτό κι ἐμεῖς, δέν πρέ­πει νά πα­ρα­μεί­νου­με στούς πα­νη­γυ­ρι­σμούς τῆς ἡ­μέ­ρας αὐ­τῆς. Ὁ Χρι­στός ἐ­πεί­γε­ται νά σταυ­ρώ­σει τήν ἁ­μαρ­τί­α, γι­ά νά θα­να­τώ­σει τό θά­να­το καί νά ἀ­να­στή­σει τόν ἄν­θρω­πο. Ἄν ἐ­πι­θυ­μοῦ­με βα­θει­ά νά ἑ­νω­θοῦ­με μέ τόν Χρι­στό καί νά μπο­ρέ­σου­με νά βρε­θοῦ­με δί­πλα Του τή στι­γμή τῆς δό­ξας Του, ὁ­φεί­λου­με νά Τόν ἀ­κο­λου­θή­σου­με στό Πά­θος Του· νά συ­σταυ­ρω­θοῦ­με καί συ­ντα­φοῦ­με μ᾿ Αὐ­τόν.

 Πρέ­πει νά ἔ­χου­με συ­νε­χῶς πνευ­μα­τι­κή ἐ­γρή­γορ­ση καί νά μήν εἴ­μα­στε ρά­θυ­μοι σάν τίς «μω­ρές» ἐ­κεῖ­νες Παρ­θέ­νες τῆς πα­ρα­βο­λῆς, μι­ά πού ὁ Νυμ­φί­ος ἔρ­χε­ται «ἐν τῷ μέ­σῳ τῆς νυ­κτός». Βέ­βαι­α ὁ νυμ­φί­ος τῆς ψυ­χῆς μας Χρι­στός, ἔρ­χε­ται πά­ντο­τε καί μέ πολ­λές μορ­φές, κά­θε στι­γμή τῆς ζω­ῆς μας. Ἄς εἴ­μα­στε λοι­πόν ἄ­γρυ­πνοι πνευ­μα­τι­κά καί ἄς ἀ­γω­νι­ζό­μα­στε, ὥ­στε νά μή μεί­νου­με ἔ­ξω ἀ­πό τήν Βα­σι­λεί­α Του.

 Ὁ Κύ­ρι­ος, πρίν ἀ­πό τό Μυ­στι­κό Δεῖ­πνο, ζώ­στη­κε τό «λέ­ντι­ο­ν» καί ἔ­πλυ­νε τά πό­δι­α τῶν μα­θη­τῶν Του, δεί­χνο­ντάς μας ὅ­τι ὁ δρό­μος πού ὁ­δη­γεῖ στή θέ­ω­ση, περ­νά­ει ἀ­πό τήν πύ­λη τῆς τα­πει­νώ­σε­ως καί τῆς ἐν Χρι­στῷ κοι­νω­νί­ας μέ τό συ­νάν­θρω­πο (Ἀκολουθία τοῦ Νι­πτῆρος). Μό­νο ἔ­τσι θά μπο­ρέ­σου­με νά συμ­με­τέ­χου­με στό κα­τε­ξο­χήν μυ­στή­ρι­ο τῆς συ­να­ντή­σε­ως τοῦ ἀν­θρώ­που μέ τόν Χρι­στό, πού εἶ­ναι καί τό κέ­ντρο τῆς ζω­ῆς τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας· τό μυστήριο τῆς Θεί­ας Εὐ­χα­ρι­στί­ας (Με­γά­λη Πέ­μπτη).

 Συ­μπο­ρευ­ό­με­νοι νο­ε­ρά μέ τόν Χρι­στό στό δρό­μο γι­ά τόν Γολ­γο­θᾶ, ἄς στα­θοῦ­με κι ἐ­μεῖς κά­τω ἀ­πό τό Σταυ­ρό. Κι ἐ­κεῖ πού Ἐ­κεῖ­νος θά σταυ­ρώ­νε­ται γι­ά τίς δι­κές μας ἁ­μαρ­τί­ες, ἄς σταυ­ρώ­σου­με τά πά­θη μας· «Τάς αἰ­σθή­σεις ἡ­μῶν κα­θα­ράς τῷ Χρι­στῷ πα­ρα­στή­σω­μεν, καί ὡς φί­λοι τάς ψυ­χάς ἡ­μῶν θύ­σω­μεν δι’ αὐ­τόν, καί μή ταῖς με­ρί­μναις τοῦ βί­ου, συ­μπνι­γῶ­μεν ὡς ὁ Ἰ­ού­δας...» θά ψάλλουμε στό α΄ ἀ­ντί­φω­νο τῆς Ἀ­κο­λου­θί­ας τῶν Πα­θῶν. Τό ἦθος τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι σταυροαναστάσιμο.

  Νε­κρός πά­νω στό Σταυ­ρό, ἔ­ξω ἀ­πό τά τεί­χη τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, καί με­τά τήν Ἀ­νά­στα­σή Του, τήν τρί­τη ἡ­μέ­ρα «κα­τά τάς Γρα­φά­ς», ὁ Χρι­στός συ­νε­χί­ζει νά πε­θαί­νει καί νά ἀ­να­σταί­νε­ται, μυ­στι­κά, μυ­στη­ρι­α­κά, μέ­χρι τό τέ­λος τοῦ κό­σμου τού­του μα­ζί μέ κά­θε ἄν­θρω­πο, τοῦ ὁ­ποί­ου «ἐ­νε­δύ­θη­» τό πρό­σω­πο.

 Δέν ἔ­χου­με λοι­πόν πα­ρά νά ἀ­να­ση­κώ­σου­με τή βα­ρι­ά πλά­κα τῆς πέ­τρι­νης καρ­δι­ᾶς μας πού σκε­πά­ζει μέ­σα μας, ὡς ἄλ­λος τά­φος, τόν Κύ­ρι­ο τῆς ζω­ῆς καί τοῦ θα­νά­του. Τό­τε Αὐ­τός, δί­χως ἄλ­λο, θά ἐ­γερ­θεῖ, ὅ­πως καί τή νύ­κτα ἐ­κεί­νη ὅ­που τά «πά­ντα πε­πλή­ρω­ται φω­τός, οὐ­ρα­νός τε καί γῆ καί τά κα­τα­χθό­νι­α», ὅπως ψάλλουμε στόν ἀ­να­στά­σι­μο κα­νό­να, συ­νε­γεί­ρο­ντας κι ἐ­μᾶς μέ τή λυ­τρω­τι­κή Του πα­ρου­σί­α.

  Ὁ κα­θέ­νας πού, ἔ­στω καί γι­ά μί­α μό­νο φο­ρά, ἔ­ζη­σε αὐ­τή τή νύ­χτα «τή σω­τή­ρι­ο, τή φω­ταυ­γή καί λα­μπρο­φό­ρο», καί πού γεύ­τη­κε ἐ­κεί­νη τή μο­να­δι­κή χα­ρά, γνω­ρί­ζει ὅ­τι τό Πά­σχα εἶ­ναι κά­τι πο­λύ πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πό μί­α ἑ­ορ­τή· πο­λύ πέ­ρα ἀ­πό μί­α ἐ­τή­σι­α ἀ­νά­μνη­ση ἑ­νός ἱ­ε­ροῦ γε­γο­νό­τος πού πέ­ρα­σε.

 Τό Πά­σχα μᾶς εἰ­σά­γει σ᾿ ἕ­ναν ἄλ­λο αἰ­ώ­να, σέ μί­α νέ­α δι­ά­στα­ση πού προ­α­ναγ­γέ­λει τόν ἀ­να­με­νό­με­νο κό­σμο· Βα­σι­λεί­α πού εἶ­ναι ἤ­δη πα­ροῦ­σα, μυ­στι­κά καί ὀ­ντο­λο­γι­κά ἀ­νά­με­σά μας·  «Ὦ Πά­σχα τό μέ­γα καί ἱ­ε­ρώ­τα­τον, Χρι­στέ. Ὦ Σο­φί­α καί Λό­γε τοῦ Θε­οῦ καί Δύ­να­μις· δί­δου ἡ­μῖν ἐ­κτυ­πώ­τε­ρον Σοῦ με­τα­σχεῖν ἐν τῇ ἀ­νε­σπέ­ρῳ ἡ­μέ­ρᾳ τῆς Βα­σι­λεί­ας Σου­», θά ψάλλουμε στόν ἀ­να­στά­σι­μο κα­νό­να.

 Τό Πά­σχα πα­νη­γυ­ρί­ζου­με τήν Ἀ­νά­στα­ση τοῦ Χρι­στοῦ· «θα­νά­του τήν νέ­κρω­ση, Ἄ­δου τήν κα­θαί­ρε­σιν, ἄλ­λης βι­ο­τῆς τῆς αἰ­ω­νί­ου ἀ­παρ­χήν...», ὅ­πως θά ψάλ­λου­με στόν ἀ­να­στά­σι­μο Ὄρ­θρο. Καί αὐ­τή ἡ «ἄλ­λη βι­ο­τή», ἡ νέ­α ζω­ή πού πρίν δύ­ο χι­λι­ά­δες χρό­νι­α «ἀ­νέ­τει­λεν ἐκ τοῦ τά­φου», προ­σφέρ­θη­κε σ᾿ ὅ­λους μας.

  Ὅ­λοι ὅ­σοι πι­στεύ­ου­με στόν ἀ­να­στη­μέ­νο Χρι­στό, λά­βα­με τό δῶ­ρο αὐ­τῆς τῆς νέ­ας ζω­ῆς κα­θώς καί τή δύ­να­μη νά τήν ἀ­πο­δε­χθοῦ­με καί νά ζή­σου­με δι­ά μέ­σου της· τή δύ­να­μη νά ἀ­ντι­με­τω­πί­σου­με κά­θε κα­τά­στα­ση αὐ­τοῦ τοῦ κό­σμου, ἀ­κό­μα καί αὐ­τόν τόν ἴ­δι­ο τό θά­να­το· μι­ά πού μέ τό δι­κό του σταυ­ρι­κό θά­να­το ὁ Χρι­στός, ἄλ­λα­ξε τή φύ­ση ἀ­κρι­βῶς τοῦ θα­νά­του. Τόν ἔ­κα­νε πέ­ρα­σμα-δι­ά­βα­ση-«Πά­σχα» στή Βα­σι­λεί­α τῶν Οὐ­ρα­νῶν, με­τα­μορ­φώ­νο­ντας τή δρα­μα­τι­κό­τε­ρη καί τρα­γι­κό­τε­ρη στι­γμή τοῦ ἀν­θρώ­που σέ αἰ­ώ­νι­ο θρί­αμ­βο. Μέ τό «θα­νά­τῳ θά­να­τον πα­τή­σας», ὁ Χρι­στός μᾶς ἔ­κα­νε με­τό­χους τῆς Ἀ­να­στά­σε­ώς Του.

  Τό Πά­σχα εἶ­ναι ἡ θύ­ρα, ἀ­νοι­χτή κά­θε χρό­νο, πού ὁ­δη­γεῖ στήν ὑ­πέρ­λα­μπρη Βα­σι­λεί­α τῶν Οὐ­ρα­νῶν. Εἶ­ναι ἡ πρό­γευ­ση τῆς αἰ­ώ­νι­ας καί ἀ­πε­ρί­γρα­πτης χα­ρᾶς καί εὐ­φρο­σύ­νης πού πε­ρι­μέ­νει ὅ­σους, ἀ­φοῦ συ­σταυ­ρώ­θη­καν μέ τόν Χρι­στό, συ­να­να­στή­θη­καν μα­ζί Του, ἀ­πό τή νέ­κρω­ση πού εἶ­χαν ἐ­πι­φέ­ρει στή ψυ­χή τους τά πά­θη..

  Γιατὶ ὅπως ὁ Χριστός, ἔτσι κι ἐμεῖς, ἀπὸ τὴ θλίψη τοῦ Σταυροῦ καὶ τοῦ πάθους, ἀπὸ τὸν πόνο καὶ τὸ θάνατο, φθάνουμε στὴ χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως, πρὸς τὴν ὁποία καὶ πορεύομαστε μὲ κουράγιο καὶ δύναμη.

  Στήν πορεία πρός τήν συνάντησή μας μέ τόν ἀναστημένο Χριστό, τόν Θεό μας, στόν ὁποῖο πρέπει κάθε δόξα, τιμή καί προσκύνηση, στούς αἰώνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν!   

Κα­λήν Ἀ­νά­στα­ση !

 

Γέροντας Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης:

Ὁ ναός τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου στό Προκόπι τῆς Καππαδοκίας.

 Ἄγνωστα στοιχεῖα γιά τήν ἀνοικοδόμηση καί τή διακόσμησή του μέσα ἀπό ἀρχειακές πηγές.

 

 

Ὁ ἱερός ναός τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου στό Προκόπι τῆς Καππαδοκίας θεμελιώθηκε τό 1886 καί ἐγκαινιάστηκε τό 1898. Κτίστηκε μέ μέριμνα τοῦ δραστήριου ἱερομονάχου Διονυσίου Χαραλαμπίδη, κατόπιν αἰτήσεως τῶν κατοίκων τοῦ Προκοπίου. Στήν εἰσήγηση αὐτή, μέσα ἀπό ἀδημοσίευτες ἀρχειακές πηγές, παρουσιάζεται ἡ πορεία ἀνεγέρσεως τοῦ ναοῦ, ἀπό τήν θεμελίωση καί τήν οἰκοδόμησή του μέχρι καί τά δεύτερα ἐγκαίνια, πού ἔγιναν τό 1902, μετά τήν τελική ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου.'

 Παρουσιάζονται ἄγνωστες πτυχές τῆς ἱστορίας τοῦ ναοῦ καί σημαντικές πληροφορίες γιά τούς εὐεργέτες καί τούς κτήτορες τοῦ ναοῦ, γιά τήν λιθόστρωση, γιά τήν κατασκευή τοῦ νέου κωδωνοστασίου καί τήν παραλαβή κωδώνων, γιά τήν κατασκευή τοῦ μαρμάρινου εἰκονοστασίου, γιά τόν τρόπο ἱστορήσεως τῆς μορφῆς τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου καί τίς ἐπιφυλάξεις διαφόρων παραγόντων περί αὐτοῦ, γιά τήν σύνταξη ἱεράς ἀσματικῆς Ἀκολουθίας και Παρακλητικοῦ Κανόνος τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, γιά τήν ἀποστολή πάμπολλων ἐκκλησιαστικῶν εἰδῶν ἀπό τή Ρωσία γιά τή διακόσμηση τοῦ ναοῦ, γιά τίς ἱερές εἰκόνες πού κοσμοῦσαν τόν ναό (οἱ περισσότερες, ἔργα τοῦ ὁσίου Δανιήλ Κατουνακιώτου τοῦ Σμυρναίου) καθώς καί γιά τήν οἰκονομική συνδρομή τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας καί τῆς ἁγιορειτικῆς μονῆς Ἁγίου Παντελεήμονος γιά τήν ἀποπεράτωση τοῦ ἔργου.  

Περίληψη εἰσηγήσεως τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, στό Ζ΄ Ἐπιστημονικό Συμπόσιο Νεοελληνικῆς Ἐκκλησιαστικῆς Τέχνης, Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, Ἀθήνα 2 Ἀπριλίου 2023.

ΠΗΓΗ:  ΡΟΜΦΑΙΑ, ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Η ΟΣΙΑ ΜΑΡΙΑ Η ΑΙΓΥΠΤΙΑ, ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

  Γέρων Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

   Ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, διαχρονικό σύμβολο μετανοίας

[...] Πέμπτη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, καὶ καθὼς ὁδεύουμε πρός τό τέλος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει ἀκόμη ἕνα πρότυπο ἁγιαστικῆς ζωῆς, ἕνα πρότυπο μετανοίας, γιὰ νὰ βοηθήσει νά ἐντείνουμε τὸν πνευματικὸ ἀγῶνα τῆς περιόδου αὐτῆς, τοῦ «καιροῦ τοῦ εὐπρόσδεκτου τῆς μετανοίας», ὅπως εὔστοχα ἡ ἐκκλησιαστική ποίηση χαρακτηρίζει τήν περίοδο τῆς Σαρακοστῆς.

Ἡ ὁσία Μαρία, μιά γυναίκα ἀπόλυτα δουλωμένη στά ἐγωκεντρικά πάθη τῆς ματαιοδοξίας καί τῶν σωματικῶν ἀπολαύσεων, παρ᾿ ὅλο πού, ὅπως γνωρίζουμε, προσπάθησε νά δεῖ καί νά προσκυνήσει τόν τίμιο Σταυρό στά Ἱεροσόλυμα, δέν τά κατάφερε, καθώς τά πάθη της τήν ἐμπόδιζαν.

Καί τότε ἦταν πού ἡ ἀκτινοβολία τῆς σταυρωμένης ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ ἄνοιξε καί φώτισε τά τυφλωμένα ἀπό τόν ἐγωκεντρισμό μάτια τῆς ψυχῆς της καί μπόρεσε νά σταυρώσει τά πάθη της.

Βλέπουμε λοιπόν ὅτι ἡ κατάντια στήν ὁποία εἶχε φθάσει ἡ ὁσία Μαρία, δέν τήν ἀπέκλεισε τελικά ἀπό τή συνάντησή της μέ τόν ἀναστημένο Χριστό.

 
 Ὅπου κι ἄν βρίσκεται κανείς, ὅταν κεντριστεῖ ἀπό τόν θεῖο πόθο καί ἀπό πίστη ζέουσα καί φλογερή ὅπως ἐκείνη τῆς ὁσίας Μαρίας, μπορεῖ ἀσφαλῶς νά πορευθεῖ πρός αὐτή τή συνάντηση.

Εἶναι ἡ στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος μεταθέτει τόν ἔρωτά του ἀπό τά κτίσματα στόν κτίστη. Αὐτή τή μεγάλη ἀγάπη βίωσαν οἱ Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, πού ἦταν πρόθυμοι καί τήν ἴδια τή σωτηρία τους νά θυσιάσουν γιά τό συνάνθρωπο....

[...] Ἔτσι λοιπόν, σ᾿ αὐτό τό στάδιο τῆς πορείας μας πρός τό Πάσχα, τῆς πορείας μας πρός τή συνάντηση μέ τόν ἀναστημένο Χριστό, ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τό παράδειγμα μιᾶς πόρνης, τῆς ὁποίας οἱ πολλές ἁμαρτίες συγχωρέθηκαν, ὅπως καί ἐκείνης τῆς ἄλλης πόρνης τοῦ Εὐαγγελίου, γιά νά μᾶς διαβεβαιώσει γιά ἕνα πρᾶγμα:

Πώς τόν ἀναστημένο Χριστό μπορεῖ κάθε ἄνθρωπος, ἄν τό θελήσει καί τό ἐπιθυμήσει, νά Τόν συναντήσει. Στήν περίπτωση τῆς ὁσίας Μαρίας, ἡ ἁμαρτωλότητά της δέν τῆς ἀπέκλεισε τήν δυνατότητα νά πλησιάσει τόν Χριστό καί νά αἰσθανθεῖ τή λυτρωτική Του παρουσία στή ζωή της.

Ἡ περίπτωση τῆς ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας μᾶς ὁδηγεῖ στό συμπέρασμα ὅτι κανείς δέν πρέπει νά ἀποθαρρύνεται ἀπό τήν πνευματική του κατάσταση, ὅσο ἄσχημη κι ἄν εἶναι.

Γιά ὅλους ὑπάρχει ἐλπίδα. «Μηδείς ὀδυρέσθω πταίσματα⋅ συγγνώμη ἐκ τοῦ τάφου ἀνέτειλε», θά ἀναφωνήσει σέ λίγες μέρες ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στόν Κατηχητικό του Λόγο τό Πάσχα...

 

Ἀποσπάσματα τῆς Ὁμιλίας τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, μέ τίτλο:

 "Ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, διαχρονικό πρότυπο μετανοίας", 

που πραγματοποιήθηκε στήν Κατερίνη, τήν Κυριακή 2 Ἀπριλίου 2023, στόν μητροπολιτικό ναό τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος, μετά τόν Κατανυκτικό Ἑσπερινό, παρουσίᾳ τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Κίτρους κου Γεωργίου. 

 

ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ,  Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΣΤΟ Ζ΄ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΗΜΠΟΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ.

Ὁ ναός τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου στό Προκόπι τῆς Καππαδοκίας.

 Ἄγνωστα στοιχεῖα γιά τήν ἀνοικοδόμηση καί τήν διακόσμησή του μέσα ἀπό ἀρχειακές πηγές

Συμμετοχή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

 στό Ζ΄ Ἐπιστημονικό Συμπόσιο Νεοελληνικῆς Ἐκκλησιαστικῆς Τέχνης.

Κυριακή, 2 Ἀπριλίου 2023, μεσημέρι 13.10 -13. 25

            Παρακολούθηση διαδικτυακά στήν ἡλεκτρονική διεύθυνση τοῦ καναλιοῦ YOU TUBE:

 

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ. ΒΙΝΤΕΟΣΚΟΠΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ

 Γέρων Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης:

«Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὥς τόν ἅγιο Παΐσιο τόν

 Ἁγιορείτη: ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας».

Βιντεοσκοπημένη Ὁμιλία τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, 

πού πραγματοποιήθηκε 26 Μαρτίου 2023,

 κατά τόν κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν,

 στόν μητροπολιτικό ναό Εὐαγγελιστρίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν, 

παρουσία τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Γρεβενῶν κ.κ. Δαβίδ.

 

 

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

 

                                                Γέρων Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

«Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὥς τόν ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη:

 ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας».

 

[…]  Ὅπως εἶναι φυσικό, κατά τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία ἐπιστρατεύει τίς δυνάμεις της καί διοργανώνει τόν πνευματικό ἀγῶνα καί τήν προσευχή συλλογικά, στό πλαίσιο τῆς ὅλης λατρευτικῆς της ζωῆς. Γι᾿ αὐτό καί πολλαπλασιάζονται οἱ καιροί τῆς προσευχῆς καί ἐκτείνονται σέ μῆκος οἱ Ἀκολουθίες τοῦ νυχθημέρου. Ἀκόμη καί ἐδῶ στόν κόσμο, οἱ ἐνοριακοί ναοί μετατρέπονται κατά κάποιον τρόπο σέ καθολικά μοναστηριῶν καί οἱ πιστοί, οἱ ἐν τῷ κόσμῳ, καλοῦνται σέ ἀνάλογη ἐπιστράτευση θείας λατρείας καί προσευχῆς. Ἄς δοῦμε λοιπόν τίς μᾶς λέει ἡ Κλίμακα γιά τό θέμα αὐτό τῆς κοινῆς προσευχῆς:

  «Ἐπιτηρήσωμεν καί εὑρήσομεν, τῆς πνευματικῆς σάλπιγγος σημαινούσης, ὁρατῶς μέν ἀθροιζομένους ἀδελφούς, ἀοράτως δέ συναγομένους τούς ἐχθρούς... Ἐπαινετόν ἔργον ἡ προσευχή. Ὁ κτησάμενος, καί Θεῷ πλησιάζει καί δαίμονας ἀπελαύνει», διδάσκει ὁ ὅσιος Ἰωάννης, πού μέ ἁπλούστερα λόγια μᾶς λέγει ὅτι «ἀρκεῖ νά δώσουμε πνευματική προσοχή ὅταν σημαίνει ἡ καμπάνα γιά τήν κοινή προσευχή στό ναό, καί θά δοῦμε ὁρατῶς μέ τούς πιστούς πού προσέρχονται στήν προσευχή, ἀοράτως δέ τίς δυνάμεις τοῦ σκότους νά ἀντιπαραττάσονται. Καί συμπεραίνει ὁ θεῖος πατήρ: «Ἐπαινετό ἔργο ἡ προσευχή. Ὅποιος προσεύχεται, καί τόν Θεό προσεγγίζει καί τούς δαίμονες διώχνει».

   

Ἡ προσευχή γιά τόν ὅσιο Ἰωάννη εἶναι: ἕνωση καί συμφιλίωση μέ τόν Θεό, συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων, μητέρα ἀλλά καί θυγατέρα τῶν δακρύων, τοῖχος πού μᾶς προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις, ἔργο τῶν Ἀγγέλων, ἡ μελλοντική εὐφροσύνη, γέφυρα πού σώζει ἀπό τούς πειρασμούς, πηγή τῶν ἀρετῶν, πρόξενος τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τροφή τῆς ψυχῆς, φωτισμός τοῦ νοῦ, πέλεκυς πού χτυπᾶ τήν ἀπόγνωση, διάλυση τῆς λύπης, καθρέπτης τῆς πνευματικῆς προόδου, δήλωση τῆς πνευματικῆς κατάστασης, φανέρωση τῶν μέτρων τῆς  ἀρετῆς.

[…] Ἡ Ἐκκλησία μας ζεῖ μέ τήν προσευχή· ζεῖ μέ τίς προσευχές τῶν φωτοφόρων τέκνων της, τόσο αὐτῶν πού ἀγωνίζονται στόν κόσμο ὅσο καί αὐτῶν πού συνιστοῦν τήν μοναχική πολιτεία, ἡ ὁποία -σύμφωνα μέ τόν ἀββᾶ Ἰσαάκ τόν Σύρο- ἀποτελεῖ τό "καύχημα τῆς Χριστοῦ Ἐκκλησίας" καί ἐκφράζει τό σαρκωμένο καί βιωμένο Εὐαγγέλιο.

   Μία ἀπό τίς τελειότερες ἐκφράσεις ἀγάπης εἶναι τό νά προσευχόμαστε γιά τούς ἄλλους. Τήν ἀλήθεια αὐτή καθώς καί τήν ἀξία της τονίζει ὁ ὅσιος Παΐσιος: «Ἡ καρδιακή προσευχή βοηθάει ὄχι μόνο τούς ἄλλους ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας, γιατί βοηθάει νά ἔρθει ἡ ἐσωτερική καλωσύνη. Ὅταν ἐρχόμαστε στή θέση τοῦ ἄλλου, ἔρχεται φυσιολογικά ἡ ἀγάπη, ὁ πόνος, ἡ ταπείνωση, ἡ εὐγνωμοσύνη μας στό Θεό μέ τή συνεχή δοξολογία, καί τότε ἡ προσευχή γιά τό συνάνθρωπό μας γίνεται εὐπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό καί τόν βοηθάει». Καί σέ ἐρώτηση γιά τό πῶς καταλαβαίνει ὅτι μέ τήν προσευχή του βοηθήθηκε ὁ ἄλλος, ἀπαντάει: «Τό πληροφορεῖται ἀπό τή θεία παρηγοριά πού νιώθει μέσα του μετά ἀπό τήν πονεμένη του καρδιακή προσευχή πού ἔκανε. Πρέπει ὅμως πρῶτα τόν πόνο τοῦ ἄλλου νά τόν κάνεις δικό σου πόνο καί ὕστερα νά κάνεις καί καρδιακή προσευχή. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἰδιότητα θεϊκή καί πληροφορεῖ τόν ἄλλον».

  

 […]  Τόσο οἱ ἅγιοι Πατέρες τῶν πρώτων αἰώνων, ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ὅσο καί οἱ σύγχρονοι ἀσκητές ὅπως οἱ ἅγιοι Παΐσιος καί Πορφύριος ἀποτελοῦν τούς συνεχόμενους κρίκους μιᾶς ἀδιάσπαστης ἁλυσίδας Δέν ὑπάρχουν παλαιοί καί νέοι Πατέρες. Ἡ θεολογία τους δέν διαιρεῖται σέ Πατερικη καί μετά-Πατερική.

   Ἀπό τό ἀσκητικό ὄρος Σινᾶ τῶν ἀπαρχῶν τῆς μοναχικῆς ζωῆς, τήν ὁποία θεμελίωσε ἡ διδασκαλία μεγάλων ἀσκητικῶν πατέρων ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ἀλλά καί ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ἀπό τά χρόνια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ὥς τίς μέρες μας, μέ τήν ἁγιοκατάταξη τῶν ὁσίων Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου καί Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου ἀλλά καί τῶν νεότερων Ἁγιορειτῶν ἁγίων, στέλνονται στόν ταλαιπωρημένο κόσμο μας ἀνταύγειες αἰωνιότητας. Καί σήμερα, ἐν μέσῳ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὄχι μόνο ἀντλοῦμε δύναμη καί ἐλπίδα, ὄχι μόνο λαμβάνουμε ὑπόδειγμα ἁγιαστικῆς βιοτῆς καί ἐμπειρίας, ἀλλά κυρίως ὁμολογοῦμε τή βιωματική πεποίθηση πού εἶχαν καί ἀκτινοβολοῦσαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ἀνάμεσά τους καί οἱ Ἁγιορεῖτες, πώς ὁ Χριστός ἀνέστη! 

[…] Λέγεται ὅτι θά ἔλθει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου τούτου, ὅταν σταματήσουν νά προσεύχονται οἱ ἄνθρωποι. Ἀλλά εἶναι εὔκολο νά σταματήσουν ποτέ νά προσεύχονται; Ὄχι! Γιατί πάντοτε θά ὑπάρχουν αὐτοί πού ἀγαποῦν μανικά τόν Κύριο. Καί ὅσο ὑπάρχουν τέτοιες ψυχές, δέν θά χαθεῖ  ὁ κόσμος. Ἡ θεία λατρεία καί ἡ Προσευχή τόν ποτίζουν μυστικά, γιά νά τόν μεταφυτεύσουν στά φωτεινά περιβόλια τοῦ Παραδείσου.

 

      Ἀποσπάσματα τῆς Ὁμιλίας τοῦ γέροντος Παταπίου  Καυσοκαλυβίτου, πού πραγματοποιήθηκε 26 Μαρτίου 2023, κατά τόν κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, στόν μητροπολιτικό ναό Εὐαγγελιστρίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν, παρουσία τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Γρεβενῶν κ.κ. Δαβίδ.

 

 

ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ,  Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΕΡΙ ΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΤΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Η παράδοση περί ελεύσεως της Θεοτόκου στην Κύπρο μέσα απο τα πάτρια του Άγίου Όρους και τη χειρόγραφη παράδοση

 

Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε στη Βέλλα Επιστημονική Επετηρίδα, Όγδοος τόμος, Τεύχος Α' (2017 -2019) σ. 171-188.

 

Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.