ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

Ἡ τέχνη τῆς μελοποιΐας

Κώδ. Καυσοκαλυβίων 135, φ. 8α. 

Ἐπίτιτλο τοῦ Δοξαστικοῦ τῆς Λιτῆς τῆς Ἀκολουθίας τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου Πατρός ἡμῶν Νείλου τοῦ Μυροβλύτου (Ζ’ Μαΐου). Ἔργο τοῦ ἱερομονάχου Ἰωάσαφ Διονυσιάτου τοῦ Διδασκάλου (α’ μισό ΙΘ αἰ.-1866) ἐνός ἀπό τούς σημαντικότερους Ἁγιορεῖτες μελουργούς τοῦ ΙΘ αἰ.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΟΛΥΜΠΩ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

      Παταπίου Μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

    Ἀπεικονίσεις τοῦ ὁσίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ 

                     στή Σκήτη Καυσοκαλυβίων

  Σέ μία ἀπό τίς κτητορικές εἰκόνες τοῦ τέμπλου τοῦ Κυριακοῦ, ἀνάμεσα στούς Καυσοκαλυβίτες Ὁσίους καί ἄλλους τῆς Λαυρεωτικῆς ἐρήμου, εἰκονίζεται ὁλόσωμος καί ὁ ὅσιος Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ[1] (εἰκ. 1), ἔργο (περί τό 1753), πού ἀποδίδεται στό ἐργαστήριο τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου τοῦ ἐξ Ἀγράφων τοῦ Σκούρτου[2]. Τό γεγονός αὐτό ὑπογραμμίζει τή σχέση τοῦ κτίτορα τῆς Σκήτης, ὁσίου Ἀκακίου Καυσοκαλυβίτου, μέ τόν ἱδρυτή τῆς μονῆς τῆς μετανοίας του, ἅγιο Διονύσιο.

Ὁ ἱδρυτής τῆς μονῆς Σουρβιᾶς εἰκονίζεται ἐπίσης καί σέ μεταγενέστερη τοιχογραφία τῆς Λιτῆς τοῦ Κυριακοῦ (1820)[3], ἔργο τοῦ ὑπό τόν μοναχό Μητροφάνη τόν ἐκ Βιζύης ἐργαστηρίου τῶν Καρπενησιωτῶν ζωγράφων (εἰκ. 2) καθώς καί σέ τοιχογραφία τοῦ ἔτους 1777 στήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου τῶν Καυσοκαλυβίων, ἔργο τοῦ μοναχοῦ Μητροφάνη τοῦ Χίου[4] (εἰκ. 3).

  [1] Περί τοῦ ὁσίου Διονυσίου βλ. ἐνδεικτικά: Ἀθηναγόρα ἀρχιμ., Ὁ Ὅσιος τοῦ Ὀλύμπου, ἔκδ. Ἱ. Μ. Ὁσίου Διονυσίου, χτ. ἔ. 1990. Βαρνάβα ἐπισκ. Κίτρους, «Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ», Ὀρθόδοξος Ἐπιστασία [ΟΕ, Κατερίνη] τ. 4 (1958), σ. 4-5. Τοῦ ἰδίου, «Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ», ΘΗΕ τ. 5 (1964), σ. 11-13. Τοῦ ἰδίου, «Ἔτος Ἁγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ», ΟΕ τ. 20 (1974) σ. 1-3. Γλαβίνα Ἀπ., «Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ ἐν τῷ Ὀλύμπῳ», Ἐπιστημονική Ἑπετηρίς Θεολογικῆς Σχολῆς Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης [ΕΕΘΣΠΘ] τ. 26 (1981), σ. 7-121. Τοῦ ἰδίου, «Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ὀλυμπιώτης-Σκιαγραφία τοῦ βίου, τῆς δράσης καί τῆς προσωπικότητάς του», ΕΕθΣΠΘ τ. 27 (1982), σ. 129-143. Τοῦ ἰδίου, «Ἀνέκδοτος βίος τοῦ Ἁγίου Διονυσίου ἱδρυτή τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίας Τριάδος Ὀλύμπου», Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τ. 66 (1983), (ἀνάτυπο), σ. 18-30.

  [2] Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Ὁ ἱερομόναχος Παρθένιος Παρ­θέ­νι­ος ὁ ἐκ Φουρ­νᾶ τῶν Ἀ­γρά­φων, ὁ Πνευ­μα­τι­κός καί ζω­γρά­φος, ὁ Σκοῦρ­τος. Μία ση­μαί­νου­σα πνευ­μα­τι­κή καί καλ­λι­τε­χνι­κή μορ­φή τοῦ Ἁγίου Ὄ­ρους», Γρη­γό­ρι­ος ὁ Πα­λα­μᾶς, τ. 809 (2006), σ. 599.

  [3] Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή Σκήτη Καυσοκαλυβίων. Ἄγνωστες φορητές εἰκόνες Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ», Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη (Πρακτικά τοῦ Β΄ Διεθνοῦς ἐπιστημονικοῦ Συμποσίου Ἑταιρεία Μακεδονικῶν Σπουδῶν. Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005), Θεσσαλονίκη 2006, σ. 358 σημ. 90.

  [4] Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Τά τοιχογραφημένα παρεκκλήσια τῆς ἁγιορειτικῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων. Μέρος Α΄», Μακεδονικά τ. 36 (2007), σ. 78.

Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ ΩΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

            Ὁ ὅσιος Πα­ΐ­σιος ὁ Ἁ­γι­ο­ρεί­της ὡς Καυσοκαλυβίτης

    Γιά τόν σύγ­χρο­νό μας ὅσιο Πα­ῒ­σιο τόν Ἁ­γι­ο­ρεί­τη (1924-1994), ἔ­χουν γρα­φεῖ πολλά καί θαυ­μα­στά, ὥ­στε ἐ­μεῖς θά πε­ρι­ο­ρι­στοῦμε μόνο στά πα­ρα­κάτω, πού ἀ­φο­ροῦν τή σύν­τομη καυ­σο­κα­λυ­βί­τικη πε­ρί­οδό του, ἡ ὁποία στάθηκε ἡ ἀπαρχή τῆς καρποφόρας μοναχικῆς του ζωῆς στό Ἅγιον Ὄρος.                 

     Δέν εἶναι ἀρκούντως γνωστό ὅτι ὁ ὅσιος Παΐσιος, πού ἀ­νέ­παυσε χι­λι­ά­δες ψυ­χές στήν αὐλή τοῦ τα­πει­νοῦ κελ­λιοῦ του στίς Κα­ρυές, ξε­κί­νησε τή μο­να­χική του ζωή στή Σκήτη Ἁγίας Τριάδος τῶν Καυσοκαλυβίων. Σύμ­φωνα μέ μαρ­τυ­ρίες ἐ­πι­ζών­των πα­τέ­ρων πού τόν γνώ­ρι­σαν ἐ­κείνη τήν ἐ­ποχή, ὁ ὅσιος Πα­ΐ­σιος -λα­ϊ­κός τότε, Ἀρ­σέ­νιος ὀ­νό­ματι- ἦλθε στά Καυ­σο­κα­λύ­βια, τό πιθανότερο, τό κα­λο­καίρι τοῦ 1953 καί ἔ­μεινε λί­γους μῆ­νες ὡς δό­κι­μος στήν Κα­λύβη τῆς Ὑ­πα­παν­τῆς τοῦ Σω­τῆ­ρος, ὑ­πο­τασ­σό­με­νος στό γέ­ροντα Κο­σμᾶ πού εἶχε ὑ­πο­τα­κτικό τόν μο­ναχό Δη­μή­τριο. Οἱ πα­τέ­ρες τῆς Σκή­της μά­λι­στα τόν θυ­μοῦν­ται νά σκα­λί­ζει μέ ἐ­πι­μέ­λεια τό μι­κρό πε­ρι­βόλι τῆς Κα­λύ­βης. Τε­λικά ὅ­μως ὁ Ἀρ­σέ­νιος ἀ­να­χώ­ρησε ἀπό τή Σκήτη.

   Ὅ­πως ὁ ἴδιος ἐμ­πι­στεύ­τηκε στόν ἀρ­χά­ριο τότε μο­ναχό Παῦλο, σημερινό Γέροντα τῆς γει­το­νι­κῆς Κα­λύ­βης τῆς Ἁ­γίας Ἄν­νης, ἀλλά καί ἀργότερα, στίς μοναχές τοῦ ἡσυχαστηρίου τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς, στό ὁποῖο, ὅπως εἶναι γνωστό, ἀναπαύεται τό ἱερό του σκήνωμά, αἰτία γιά τήν ἀναχώρησή του αὐτή ἀπό τά Καυσοκαλύβια ἦταν τό γεγονός ὅτι οἱ Γε­ρον­τᾶ­δες ἦ­ταν "ζη­λω­τές" καί μά­λι­στα ἀπό δι­α­φο­ρε­τι­κές με­ταξύ τους πα­ρα­τά­ξεις καί ὡς ἐκ τού­του δέν ἀ­κο­λου­θοῦ­σαν τό Κυ­ρι­ακό. Κι αὐτό ἦ­ταν κάτι πού πολύ τόν στε­νο­χω­ροῦσε.

  Δι­η­γεῖ­ται ὁ ὅσιος Πα­ΐ­σιος:

  «Κά­ποτε, ἕ­νας μο­να­χός ἀπό τή Σκήτη τῶν Καυ­σο­κα­λυ­βίων εἶχε πο­λε­μη­θεῖ ἀπό τόν πο­νηρό, ἀπό τά δε­ξιά, μέ τόν λο­γι­σμό ὅτι δέν κά­νει τί­ποτε, ἐνῶ στόν κό­σμο θά ἔ­κανε κα­λω­σύ­νες στούς συ­ναν­θρώ­πους του κ.λ.π. Τοῦ ἔ­φερνε δέ καί λο­γι­σμούς ὅτι ἡ μο­να­χική πο­λι­τεία εἶ­ναι κάτι τό δευ­τε­ρεῦον κ.ἄ.

  Βλέ­πον­τας τήν πο­νη­ρία τοῦ μι­σό­κα­λου ὁ κα­λός Θεός καί τόν με­γάλο κίν­δυνο πού δι­έ­τρεχε ὁ ἀ­δελ­φός, οἰ­κο­νό­μησε νά δεῖ μιά θαυ­μα­στή ὀ­πτα­σία ἐν ἐ­γρη­γόρ­σει.

  Εἶδε λοι­πόν τόν ἑ­αυτό του πε­θα­μένο καί τούς δαί­μο­νες νά τόν πλη­σι­ά­ζουν καί νά τόν ὀ­νει­δί­ζουν, καί πιό πέρα, μιά πο­λι­τεία μέ πλῆ­θος ἀν­θρώ­πων. Ξα­φνικά, κα­τέ­φθασε ἕ­νας Ἄγ­γε­λος καί τοῦ λέει:

- Ἕ­νας τέ­λειος μο­να­χός ἀ­ξί­ζει πε­ρισ­σό­τερο ἀπό ὅλη αὐτή τήν πο­λι­τεία.

  Ὅ­ταν συ­νῆλθε ὁ μο­να­χός ἀπό τήν ὀ­πτα­σία, εἶπε στόν ἑ­αυτό του:

- Γιά δές, τί ἀ­ξι­ώ­νε­ται ἀπό τόν Θεό ὁ ἄν­θρω­πος, ὅ­ταν γί­νει μο­να­χός!

   Ἔ­κτοτε εἶχε ἐ­πι­δο­θεῖ σέ με­γα­λύ­τερη ἄ­σκηση πνευ­μα­τική. Εἶχε γρά­ψει δέ καί τά λό­για τοῦ ἀγ­γέ­λου στό κελλί του, γιά νά τά βλέ­πει καί νά ἀ­γω­νί­ζε­ται πε­ρισ­σό­τερο καί μέ προ­θυ­μία».

  Γιά τούς ὁ­σί­ους Ἁ­γι­ο­ρεῖ­τες Πα­τέ­ρες ἔ­λεγε πολύ χα­ρα­κτη­ρι­στικά ὁ ὅσιος  Πα­ΐ­σιος:

 «Ἄν­θρω­ποι σάν κι ἐ­μᾶς ἦ­ταν οἱ Ἀ­θω­νῖ­τες Ἅ­γιοι. Βουνό ἄ­γριο ἦ­ταν καί ὁ Ἄ­θω­νας, ὅ­πως καί τ’ ἄλλα τά βουνά. Ἀλλά γιά νά ἀ­γω­νι­στοῦν φι­λό­τιμα οἱ Πα­τέ­ρες μας, ἁ­γί­α­σαν καί αὐ­τοί, ἁ­γί­α­σαν καί τό ὄ­ρος καί ὀ­νο­μά­σθηκε Ἅ­γιον Ὄ­ρος, καί ἐ­μεῖς τώρα κα­μα­ρώ­νουμε ὡς Ἁ­γι­ο­ρεῖ­τες». 

   Ἀ­νά­μεσα σέ ἄλλα, ὁ ὅσιος Πα­ΐ­σιος ἔ­γραψε τό 1986 καί τό Βίο τοῦ ὁ­σίου γέ­ρον­τος Χατζη-Γε­ώργη, πού ἀ­σκή­θηκε στή γει­το­νική Κα­λύβη τοῦ Ἁ­γίου Γε­ωρ­γίου, μέ ἀ­φορμή τήν ἐ­πέ­τειο

 ἑ­κατό χρό­νων ἀπό τήν κοί­μησή του.            

   Ἀναπολῶντας κατά καιρούς τή σεβάσμια μορφή τοῦ ὁσίου Παϊσίου καθώς καί τίς φωτισμένες νουθεσίες καί διδαχές του, πού πάντα στάλαζαν σάν βάλσαμο στίς ψυχές ὅλων ὅσοι, λίγο ὡς πολύ, εἴχαμε τήν εὐλογία νά τόν συναντήσουμε, μοῦ ἔμενε ἡ αἴσθηση ὅτι ὅλα ὅσα ὑπέφερε καρτερικά στήν ἀσκητική του ζωή: στερήσεις, κακουχίες, πειρασμούς, κοπιώδεις μετακινήσεις, ἐνοχλήσεις καί κόπωση ἀπό τούς ἀναρίθμητους προσκυνητές καί τέλος, ὀδυνηρές ἀσθένειες, τά ὑπέμενε ἀπό ἀγάπη γιά τόν Θεό καί γιά τόν ἄνθρωπο.

   Καί στίς μονές πού διακόνησε, ἐντός καί ἐκτός Ἁγίου Ὄρους, καί ὅταν ζοῦσε μόνος του στήν ἡσυχία, ἡ ζωή του ἦταν ἕνα ξεχύλισμα ἀγάπης. Μιᾶς ἀγάπης, πού ἐπειδή ἦταν εἰλικρινής καί ἀπαύγασμα τῆς θεοειδοῦς του ψυχῆς, ξεκούραζε ὅλους ὅσοι τή γεύονταν. Ἀκόμη καί στήν περίοδο πρίν ἀπό τήν ὁσιακή του κοίμηση, ἄν καί ἐξ αἰτίας τῆς ἐπάρατης νόσου εἶχε ὀδυνηρότατους πόνους, ἐκεῖνος θυσιάζοντας τόν ἑαυτό του γιά τούς ἀδελφούς του, διακονοῦσε μέ αὐταπάρνηση καί αὐτοθυσία ὅσους προσέτρεχαν σ' αὐτόν γιά νά βοηθηθοῦν.

   Μά κι ἀπό τήν πλούσια διδασκαλία του, πού ἀναφέρεται διεξοδικά σέ ὅλα τά θέματα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καί πού πραγματικά μᾶς ‘’ἀφυπνίζει πνευματικά’’, βλέπουμε τόν Ὅσιο νά μιλάει μέ ‘’πόνο καί ἀγάπη’’ γιά ὅλους μας.

    Ἀπό τό πάνθεον τῶν ἀρετῶν, ἡ ἀγάπη -ξεχωριστά ἀνάμεσα στίς ἄλλες- φαίνεται νά διαπνέει τή σύνολη ζωή καί διδασκαλία τοῦ ὁσίου  Παϊσίου.

     Ἔχουν περάσει ἤδη ἀρκετά χρόνια ἀπό τή μακαρία καί ὁσιακή κοίμηση τοῦ ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Ὅμως οὔτε αὐτά κατάφεραν οὔτε ὅσα ὁ Θεός θά ἐπιτρέψει νά ζήσει ἀκόμη αὐτός ὁ κόσμος θά καταφέρουν νά σβήσουν τήν χαριτωμένη μορφή του ἀπό τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων πού ἀγάπησε μέσα ἀπό τήν πολλή του μανική ἀγάπη πρός τόν Χριστό. Ὁλόκληρη ἡ ζωή του ἦταν μιά διακονία ἀγάπης. Μιᾶς ἀγάπης χωρίς σύνορα ! Γι αὐτό καί ὅσο ὁ ἥλιος θά ἀνατέλλει στή γῆ, δέν θά πάψει νά μᾶς ἐμπνέει καί νά διδάσκει πῶς ν' ἀγαποῦμε πραγματικά:

«Ἐκεῖνοι πού ἀγαποῦν ἀληθινά καί ἀγωνίζονται σωστά, ἀνέχονται μέ ἀγάπη, θυσιάζονται, στεροῦνται καί ἀναπαύουν τόν πλησίον τους, πού εἶναι ὁ Χριστός».

   Ἄς ἔχουμε τήν εὐχή του καί τίς πρεσβεῖες του!

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ. 2

ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΑΚΑΚΙΟΥ

ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΑΚΑΚΙΟΥ

ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ. 1

Ἀφοῦ τά χιόνια στό καμπαναριό, συνήθως σημαίνουν τά Χριστούγεννα,
 ὁ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ προσφέρει στούς ἀναγνώστες του ἀπόψεις τῆς Σκήτης τῶν Καυσοκαλυβίων, ὅπως τίς ἀποτύπωσε ὀ φωτογραφικός φακός τόν Φεβρουάριο τοῦ 2012.

Καλά Χριστούγεννα! 

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΦΘΑΣΟΥΜΕ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ

ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ

ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΩΝ ΙΩΑΣΑΦΑΙΩΝ

ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ  

 Ὁ οἰκουμενικός πατριάρχης Ἰωακείμ Γ΄ (1878-1884, 1901-1911), ὁ ἐπονομαζόμενος «Μεγαλοπρεπής», ἐπισκεπτόταν συχνά τήν περιοχή τῆς ἁγιορειτικῆς ἐρήμου. 

Εἰδικότερα, «τό προσφιλές του προσκύνημα ἦταν ἡ Σκήτη τῶν Καυσοκαλυβίων», κατά τόν μακαριστό Γέροντα Γαβριήλ Διονυσιάτη[1]. Ἐδῶ διέμενε κυρίως στήν ἀρχοντική καί φιλόξενη Καλύβη τῶν Ἰωασαφαίων[2], τῆς ὁποίας ἄλλωστε τό ἄνετο παρεκκλήσι τοῦ Ἁγίου Γεωργίου εἶχε ἐγκαινιάσει τό 1887. Εἶχε ἀγαπήσει τή Σκήτη, ἀφοῦ πρόσφερε, ἀνάμεσα σέ ἄλλα, τήν πάσης φύσεως μέριμνά του γιά τήν οἰκοδόμηση τοῦ σημερινοῦ κωδωνοστασίου, ἐνῶ ἀνακαίνισε τό μαγειρεῖο καί τήν τράπεζα. Στό ἀρχεῖο τῆς Σκήτης, ἀλλά καί στήν Καλύβη Ἁγίου Γεωργίου τῶν Ἰωασαφαίων φυλάσσεται μέρος τῆς ἀλληλογραφίας τῆς Σκήτης μέ τόν φιλοαθωνίτη Πατριάρχη, ἐνῶ στό σκευοφυλάκειο τῆς Σκήτης διατηρεῖται βαρύτιμη ἀρχιερατική στολή, τήν ὁποία ἐνδυόταν ὡς μητροπολίτης Βάρνας καί τήν ὁποία δώρησε ὁ ἴδιος στό σεπτό Κυριακό. Μέρος τῶν ἀρχιερατικῶν αὐτῶν ἀμφίων εἶναι καί ἀρχιερατική μήτρα, τίς ὁποίας φωτογραφίες δημοσιεύουμε σήμερα στό ἰστολόγιό μας.

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ 

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ 

Περισσότερα γιά τίς σχέσεις τοῦ πατριάρχη Ἰωακείμ μέ τή Σκήτη Καυσοκαλυβίων βλ. στη μελέτη τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου:

Τό κωδωνοστάσιο τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων καί ὁ οἰκουμενικός πατριάρχης Ἰωακείμ Γ΄ μέσα ἀπό ἀνέκδοτες ἐπιστολές, πού δημοσιεύθηκε στήν Ἐπετηρίδα τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2012.

  

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ 

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ. 

---

  [1] Γαβριήλ Διονυσιάτη, ἀρχιμ., Λαυσαϊκόν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, Βόλος 1953, σ. 21

  [2] Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, μοναχοῦ, Ἁγιασμένες μορφές τῶν Καυσοκαλυβίων. Ἀπό τόν ὅσιο Μάξιμο ὡς τόν γέροντα Πορφύριο, Ἅγιον Ὄρος 2007, σ. 228, 231-234.

Η ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ 

ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΣΤΑ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ

Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ. ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΟΡΗΤΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

Ὁ νέος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ὅσιος Πορφύριος, ἄνοιξε στόν καθένα μας μιά νέα προοπτική γιά τό πῶς νά ζήσουμε ὡς χριστιανοί μέσα στόν ταραγμένο καί ἀποπροσανατολισμένο κόσμο μας. Ὁ ἅγιος Πορφύριος συμμερίσθηκε τίς χαρές καί τόν πόνο μας, τίς προσδοκίες καί τίς ἐλπίδες μας. Μᾶς δίδαξε μέσα ἀπό τή ζωή του καί τόν λόγο του ὅτι ἡ ἐν Χριστῷ ζωή εἶναι χαρά, ἐλευθερία, ζωή· εἶναι τό πᾶν, ὅπως μᾶς διαβεβαιώνει ὁ ἴδιος:

«Ὅταν βρεῖς τόν Χριστό, σοῦ ἀρκεῖ, δέ θέλεις τίποτ᾿ ἄλλο, ἡσυχάζεις. Γίνεσαι ἄλλος ἄνθρωπος. Ὅπου ὑπάρχει ἡ ἀγάπη στόν Χριστό ἐξαφανίζεται ἡ μοναξιά. Εἶσαι εἰρηνικός, χαρούμενος, γεμάτος. Οὔτε μελαγχολία, οὔτε πίεση, οὔτε ἄγχος, οὔτε κατήφεια... Ἔχεις τή χάρη καί μπορεῖς ὅλα νά τά ὑποφέρεις γιά τόν Χριστό. Ἀκόμα μπορεῖς νά πάσχεις καί ἀδίκως. Ὅποιος ἀγαπάει τόν Χριστό καί τούς συνανθρώπους του, αὐτός ζεῖ τή ζωή... Ὅταν ἔλθει ὁ Χριστός στήν καρδιά ἡ ζωή ἀλλάζει. Ὁ Χριστός εἶναι τό πᾶν. Ὅποιος ζεῖ μέσα του τόν Χριστό, ζεῖ πράγματα ἅγια καί ἱερά. Ζεῖ ἐν ἀγαλλιάσει... Κυριαρχεῖ ὁ Χριστός καί ἡ λαχτάρα τοῦ ἀνεσπέρου φωτός»

Ἀπό τόν Πρόλογο τοῦ βιβλίου τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου:

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ. Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΙΩΝΑ

ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ. ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ. Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΙΩΝΑ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2014

Η ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΕΝ ΤΗ ΣΚΗΤΗ ΤΩΝ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ ΑΓΙΩΝ. ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΟΡΗΤΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

ΟΣΙΟΣ ΑΚΑΚΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ. ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΥΒΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ

Μόλις κυκλοφόρησε, ἀπό τήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τό νέο βιβλίο τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

Ὅσιος Ἀκάκιος ὁ Καυσοκαλυβίτης

(Ἀκολουθοῦν ἀποσπάσματα ἀπό τά Προλεγόμενα τοῦ συγγραφέα)

Ἡ ἄποψη ὅτι τό Ἅγιον Ὄρος ὑπῆρξε λειμώνας ἡσυχαστικῆς βιοτῆς μόνο κατά τόν 14ο αἰώνα, ἐποχή τῆς δογματικῆς θεμελίωσης τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ἀνασκευάζεται πλήρως. Διότι ἄν καί οἱ ἱστορικές συνθῆκες κατά τούς ἑπόμενους πέντε αἰῶνες, λόγω τῆς τουρκικῆς κυριαρχίας, ὑπῆρξαν τραγικές γιά τόν Ἄθωνα, ὅμως δέν φαίνεται νά διέκοψαν τήν αἰώνια ἡσυχία του. Πάντα βρίσκονταν ἐρημοπολῖτες μοναχοί «ἐν σπηλαίοις καί ὄρεσι διαιτώμενοι», πού βίωναν καί μεταλαμπάδευαν στούς ἐπιγενομένους οἰκιστές τοῦ Ἄθωνα ἄσβεστη καί ἀνόθευτη τήν ἁγιορειτική ἡσυχαστική παράδοση. Ἕνας ἀπό τούς ἐργάτες τῆς νοερᾶς προσευχῆς, ἐραστής τῆς ἡσυχίας καί γνήσιος βλαστός τῆς ἁγιορειτικῆς ἐρήμου, εἶναι καί ὁ βιογραφούμενος ὅσιος Ἀκάκιος ὁ Καυσοκαλυβίτης...

   [...] Τήν πρώτη πανηγυρική Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου Ἀκακίου συνέθεσε ὁ ὑποτακτικός καί βιογράφος του, ἱερομόναχος Ἰωνᾶς, στόν ὁποῖο θά ἀναφερθοῦμε στή συνέχεια^[1]. Νεότερη Ἀκολουθία, καθώς ἐπίσης Χαιρετιστήριους Οἴκους καί Παρακλητικό Κανόνα συνέταξε τό 1978 ὁ μακαριστός ὑμνογράφος μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Τόν Παρακλητικό αὐτόν Κανόνα ἐπανεκδίδουμε στήν παρούσα ἔκδοση, συμβάλοντας στήν κάλυψη τῶν λειτουργικῶν ἀναγκῶν τῶν πιστῶν πού θά θελήσουν νά ἐπικαλεστοῦν τίς πρεσβεῖες τοῦ Ὁσίου, διαμορφώνοντας ἔτσι μιά ἀμεσότερη καί ἐναργέστερη σχέση καί κοινωνία μαζί του.

[...] Ἡ ἁγιοτόκος καί ἱστορική ἱερά Καλύβη μας, πού παραδίδει στούς εὐσεβεῖς ἀναγνῶστες τήν ἔκδοση αὐτή, σεμνύνεται ἰδιαιτέρως γιά τόν βιογραφούμενο ὅσιο Ἀκάκιο, τόν καί πρῶτο κτίτορα τῆς Καλύβης, καθώς σ᾿ αὐτήν ἀσκήθηκε ἐπί πενῆντα ὁλόκληρα χρόνια.

Στό βιβλίο αὐτό ἐπανεκδίδουμε, σέ δική μας ἀπόδοση στή νεοελληνική γλώσσα, τόν Βίο τοῦ ὁσίου Ἀκακίου, ὅπως αὐτός συντάχθηκε ἀπό τόν μαθητή του, παπα-Ἰωνᾶ Καυσοκαλυβίτη^[2].

Ὁ παπα-Ἰωνᾶς συνέγραψε τόν Βίο κινούμενος ἀπό βαθύτατα αἰσθήματα θαυμασμοῦ, ἀγάπης, σεβασμοῦ καί τιμῆς πρός τόν Γέροντά του, ἀκτινοβολώντας στούς ἀναγνῶστες τήν βεβαιότητα ὅτι ἱστοροῦσε τή ζωή ἑνός Ἁγίου, τόν ὁποῖο τιμοῦσαν ὡς θεοφόρο ὅσο ἀκόμη ζοῦσε, τόσο τό ἁγιορείτικο περιβάλλον του ὅσο καί οἱ λοιποί χριστιανοί πού τόν εἶχαν γνωρίσει. Ἀξιοσημείωτες εἶναι οἱ πληροφορίες πού μᾶς δίνει ὁ Βίος γιά τήν ἵδρυση καί σύσταση τῆς Σκήτης τῶν Καυσοκαλυβίων, γιά τίς δυσκολίες πού εἶχαν νά ἀντιμετωπίσουν οἱ πρῶτοι σκητιῶτες Καυσοκαλυβῖτες καθώς καί γιά τίς ἱστορικές καί πνευματικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς. Τονίζουμε δέ ἰδιαίτερα ὅτι στό κείμενο συμπεριλαμβάνονται ἐκτενῆ συναξάρια καί τῶν τριῶν ἁγίων μαθητῶν τοῦ ὁσίου Ἀκακίου, ὁσιομαρτύρων Ρωμανοῦ, Νικοδήμου καί Παχωμίου, μιά πού ἡ ζωή τους εἶναι συνυφασμένη μέ ἐκείνη τοῦ ἁγίου Γέροντά τους.

Ὅπως κάθε συναξάρι, ἔτσι καί ὁ παρών Βίος τοῦ ὁσίου Ἀκακίου, δέν εἶναι μόνο μία ἱερολόγος πραγματεία μέ θεοφορούμενα νοήματα. Γίνεται ἐφαλτήριο τοῦ πιστοῦ ἀναγνώστη γιά νέες πνευματικές ἀναβάσεις· προσάναμμα πού ὑποδαυλίζει τήν ψυχή στόν θεῖο ἔρωτα.

Ἡ ἀσκητική μορφή πού παρουσιάζεται μέσα ἀπό τίς σελίδες τοῦ βιβλίου αὐτοῦ, μέ τήν αὐθεντικότητα τῆς ἁπλότητας καί τή γνησιότητα τοῦ ἀπαραχάρακτου μοναχικοῦ του βίου, ἐπαληθεύει διαρκῶς τό μυστήριο τῆς πίστεως καί ἐπιβεβαιώνει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο μας, πιστοποιώντας τή δυνατότητα πού ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι γιά κοινωνία μέ τόν Θεό καί μετοχή στήν αἰωνιότητα.

Ἡ ὑψηλή πνευματικότητα τοῦ βίου τοῦ ὁσίου Ἀκακίου, πάντοτε δυναμογόνος, ζωντανή καί ζωτική, σπάει τό φράγμα τοῦ χρόνου, προσπερνάει τίς ἀσίγαστες ἱστορικές καταιγίδες καί τίς ἀνθρώπινες περιπέτειες, γιά νά κτυπήσει σάν πνευματικό ξυπνητήρι στό ἀνήσυχο, ὀμιχλῶδες καί ἀνταριασμένο «σήμερα».

Ἡ ἁγιασμένη πορεία τοῦ ὁσίου Ἀκακίου πρός συνάντησή του μέ τόν Χριστό, ἄς σηματοδοτήσει τό μέλλον μας καί ἄς μᾶς ἐμπνεύσει νά χρωματίσουμε τή ζωή μας ἀπό τόν «καλόν ἀγῶνα» στά χαρακώματα τῆς θείας ἀγάπης, πού εἶναι «ἀγάπη ἀχόρταγη», κατά τόν ὅσιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη.

Γιά νά φθάσει ἀπό τό περιβόλι τῆς Παναγίας, τό Ἅγιον Ὄρος, στόν κῆπο τοῦ Θεοῦ, τόν Παράδεισο, ὁ ὅσιος Ἀκάκιος κινήθηκε ἀδιάκοπα, ἀπό τή νεότητά του, στή μυστική τροχιά τῆς θείας ἀγάπης μέ βαθιά πίστη, ὑπομονή, αὐταπάρνηση καί ταπείνωση, καθαρίζοντας ἔτσι τήν καρδιά του ἀπό τά νέφη τῶν παθῶν, πού κλείνουν τόν πνευματικό ὁρίζοντά μας καί μᾶς ἐμποδίζουν νά δοῦμε τόν Θεό.

Ὁ ὅσιος Ἀκάκιος ἔφθασε στόν ἐράσμιο τόπο, ὅπου ὅλοι μας ἔχουμε προσκληθεῖ νά κατοικήσουμε· τόν Παράδεισο, στήν κοινωνία μέ τόν Θεό. Ὁ τρόπος καί ὁ δρόμος τῆς θεώσεως καί τῆς σωτηρίας μας εἶναι αἰώνιος. Εἶναι ὁ δρόμος τῶν Ἁγίων. Ἄς τόν ἀκολουθήσουμε!

Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης

Γέρων τῆς Ἱερᾶς Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου

Κεντρική διάθεση τοῦ βιβλίου: Ἐκδόσεις Σταμούλη, Ἀθήνα 210-5238305

---

^[1] Ἱερά Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Ἀκακίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, ἔκδ. Ἱ. Καλύβη Ἁγ. Ἀκακίου, Ἅγιον Ὄρος 2001.

^[2] Τό πρωτότυπο κείμενο τοῦ Βίου, ἀπό ἰδιόγραφο κώδικα τοῦ παπα-Ἰωνᾶ (χειρόγραφο ἀρ. 2 τῆς Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου), ἐκδόθηκε γιά πρώτη φορά, στό βιβλίο μας: Παταπίου μοναχοῦ, Ἅγιος Ἀκάκιος ὁ Καυσοκαλυβίτης. Ἀπό τό Περιβόλι τῆς Παναγίας στόν Κῆπο τοῦ Θεοῦ, Ἅγιον Ὄρος 2001.