ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ. 1

 Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 27 Ιουλίου 2022

 

 Για την λήψη του άρθρου, πατήστε  ΕΔΩ

ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ

 

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΕΚ ΦΟΥΡΝΑ Ο ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΣ

 

Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου   

Ἄγνωστες φορητές εἰκόνες Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ

Διαβάστε ὁλόκληρο τό ἄρθρο στό: ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ

http://peritexnisologos.blogspot.com/2014/05/1670-1746.html

14 ΙΟΥΛΙΟΥ: ΜΝΗΜΗ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

 Φορητή εἰκόνα καί περίτεχνο ὑπαίθριο προσκυνητάριο

 πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου

 στήν οἰκία εὐλαβοῦς οἰκογένειας τοῦ χωριοῦ Ἀλικιανός Χανίων (ἐπαρχία Κυδωνίας).

12 ΙΟΥΛΙΟΥ: ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΙΤΙΣΣΗΣ

                                  

 Ἡ θαυματουργός εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Προδρομιτίσσης

 Πρόκειται γιά τήν ἐφέστιο φορητή εἰκόνα τῆς λαυριωτικῆς σκήτης τοῦ Τιμίου Προδρόμου, πού βρίσκεται στό Κυριακό τόν κεντρικό δηλαδή ναοῦ τῆς Σκήτης, ὁ ὁποῖος τιμᾶται στά ἅγια Θεοφάνεια τοῦ Σωτῆρος.

 Ἡ εἰκόνα πού βρίσκεται σέ προσκυνητάρι τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ τοῦ Κυριακοῦ ἱστορήθηκε ἀπό τό ζωγράφο Νικόλαο Ἰορδάκε στό Ἰάσιο τῆς Μολδαβίας τό 1863 μέ θαυματουργικό τρόπο, γεγονός τό ὁποῖο ἑορτάζεται πανηγυρικά στή Σκήτη. 

Τόσο ἡ ἱστόρηση τῆς εἰκόνας ὅσο καί ἡ ἀποθησαύρισή της στή Σκήτη, συνδέεται μέ τό Κυριακό, τό ὁποῖο θεμελιώθηκε τόν Ἰανουάριο τοῦ 1857 καί ἐγκαινιάσθηκε τόν Μάϊο τοῦ 1866 ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἠσαΐα τῆς Μητροπόλεως Μολδαβίας.

Λίγο πρίν, τήν περίοδο 1862-1863 εἶχε ἱστορηθεῖ ἀπό ρουμάνους ἁγιογράφους σέ νεοβυζαντινή τέχνη. Χρειαζόταν λοιπόν μία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, προκειμένου νά «εὑρίσκηται εἰς ταύτην τήν νεόδμητον ἐκκλησίαν πρός παρηγορίαν τῶν ἐνασκουμένων Πατέρων ἐν τῇ Ἱερᾷ ταύτῃ Σκήτῃ καθώς καί ἐν πάσαις σχεδόν ταῖς ἱεραῖς Μοναῖς τοῦ Ἁγίου Ὄρους εὑρίσκονται παρόμοιαι καί θαυματουργοί εἰκόνες», ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρεται στή Διήγηση περί τοῦ θαύματος τῆς ἁγιογραφήσεως τῆς εἰκόνας.

     Ἡ ἑορτή τοῦ θαύματος τῆς ἱστορήσεως τῆς ἀχειροποίητης εἰκόνας τῆς Θεοτόκου Προδρομιτίσσης τελεῖται μέ πανηγυρική ἀγρυπνία κατά τήν 12η Ἰουλίου. Γιά τίς λειτουργικές ἀνάγκες αὐτῆς τῆς θεομητορικῆς ἑορτῆς ὁ μοναχός Ἰάκωβος Νεασκητιώτης συνέταξε τόσο πανηγυρική ἀκολουθία ὅσο καί διήγηση ἐν εἴδη ὑπομνήματος περί τῆς εἰκόνας τῆς Προδρομιτίσσης.

                          (Ἀπό τή διδακτορική διατριβή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσσοκαλυβίτου: 

                 Ὁ μοναχός Ἰάκωβος Νεασκητιώτης (+1869) καί τό ἔργο του. Συμβολή στή μελέτη 

                    τοῦ ἁγιορειτικοῦ μοναχισμοῦ κατά τόν 19ο αἰώνα (ἔκδ. Ἱ. Μ. Ἁγ. Παύλου,

                  Ἅγιον Ὄρος 2014)).

---

                                             

                                       Οἱ φωτογραφίες εἶναι τοῦ ρουμάνου φιλοαθωνίτου

                                                                                    Gheorghe -  Florin Pop (Ἰούνιος 2021)

ΜΝΗΜΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΑΥΡΙΩΤΟΥ

 

                                                            τοῦ ἱερομονάχου Ἀθανασίου Λαυριώτου

        Προηγούμενος Βασίλειος Λαυριώτης ὁ Πνευματικός (+17/30-6-2022).

               Ἕνας γνήσιος Άγιορείτης καί Διακονητής τῆς Θεοτόκου

 

Συμπληρώθηκαν 11 ἡμέρες ἀπό τήν κοίμηση τοῦ Γέροντος Βασιλείου Λαυριώτου, Προηγουμένου καί Πνευματικοῦ.

Ἀρχικῶς δέν ὑπῆρχε σκέψη γιά σύνταξη κάποιου κειμένου ἀφιερωμένου στή μνήμη του, καθώς ἡ δημοσιότητα ἀποτελεῖ ὀλισθηρό ἔδαφος γιά τά καθ’ ἡμᾶς ἁγιορειτικά καί μοναχικά δεδομένα.

Ὅμως, ἡ προσπάθεια αὐτή ὑπῆρξε ἀποτέλεσμα αἰτήματος δεκάδων ἀνθρώπων, κληρικῶν καί λαϊκῶν, οἱ ὁποῖοι ὡς εὐγνώμονες υἱοί καί θυγατέρες ἤθελαν νά διαβάσουν λίγα λόγια γιά τόν πνευματικό τους πατέρα τόν ὁποῖο ἠγάπησαν καί μέ τόν ὁποῖο συνεδέθησαν χριστεμπλέκτως.

Λόγῳ τῆς θέσεως ἡμῶν, εἴχαμε τήν εὐλογία νά τόν ζήσουμε ἀπό κοντά, νά δοῦμε καί ν’ ἀκούσουμε πολλά ἐκ τοῦ βίου του, εὐκαιρία τήν ὁποία εἶχαν ἐλάχιστοι ἄνθρωποι μετρημένοι στά δάκτυλα.

Χρέος, λοιπόν, υἱικό ἐκπληρώνεται, σέ ἐλάχιστο βέβαια βαθμό, ὄχι πρός ἔπαινο τοῦ κοιμηθέντος Γέροντος ἀλλά πρός στηριγμό καί βοήθεια ἡμῶν τῶν «περιλειπομένων» (βλ. Α΄ Θεσ. 4, 15) καί γιά νά μή τεθῇ «ὁ λύχνος ὑπό τόν μόδιον» (βλ. Ματθ. 5, 15), καθώς εἶναι κρίμα νά μείνῃ ἄγνωστη στό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας μιά γνήσια ἁγιορειτική μορφή, ἔστω καί ἀκροθιγῶς περιγραφόμενη.

Γεννήθηκε τό 1943 στήν Καρδιτσομαγούλα, ἕνα χωριό ἔξω ἀπό τήν Καρδίτσα. Χωριατόπαιδο, γόνος πολυτέκνου οἰκογενείας ἀριθμούσης 11 παιδιά, τελείωσε μόνο τό Δημοτικό καί ἀσχολήθηκε μέ τήν γεωργική καί κτηνοτροφική ζωή τοῦ πατέρα του. Προσῆλθε στή Μεγίστη Λαύρα τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τό 1959, παιδί 16 ἐτῶν, μαζί μέ τόν ἐξάδελφό του μον. Ἀρτέμιο.

Ἡ θ. Πρόνοια τόν προητοίμαζε ἐξ ἀπαλῶν ὀνύχων γιά τήν εἴσοδο στό μοναχικό σχῆμα καί τήν ἱερωσύνη, ὡς ἀποδεικνύεται ἐκ περιστατικῶν πού ἀνέφερε ὁ ἴδιος σέ ἐλαχίστους ἐκ τῶν ἐγγυτέρων του.

Προσῆλθε μετά σφοδροῦ ζήλου γιά τήν καλογηρική ζωή καί ἐπεδόθη μέ ἀκρίβεια καί συνέπεια στήν ἄσκησι καί τήν προσευχή.

Ὑπετάχθη στόν Γέροντα Ἱερόθεο, πολιό Λαυριώτη μοναχό, ἁπλοῦν στούς τρόπους καί προσεκτικό στήν μοναχική του ζωή, ὁ ὁποῖος τοῦ μετέδωσε τίς βασικές ἀρχές τῆς μοναχικῆς του πορείας.

Ἐξ ἀρχῆς τῆς μοναχικῆς του ζωῆς ἠγάπησε ὅσο κανένα ἄλλο τήν Παναγία καί τόν Ἅγιο Ἀθανάσιο, καί ἀφιερώθηκε στή διακονία τῆς Λαύρας. Ἀναλώθηκε, κυριολεκτικῶς, γιά τήν Λαύρα.

Τά διακονήματα πού ἀνέλαβε πάμπολλα. Ἀπό τά πρῶτα μοναχικά του βήματα ὡρίσθηκε στή ὑπηρεσία τοῦ πανσέπτου Καθολικοῦ, ὅπου ὁ τάφος τοῦ Κτήτορος καί Προστάτου τῆς Μονῆς Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου. Ὀλίγοι οἱ ἐν τῇ Μονῇ νέοι πατέρες κατ’ ἐκείνη τήν περίοδο.

Πολύ ἐνωρίς κατάφερε νά κερδίσῃ τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν ἐκτίμησι τῶν Λαυριωτῶν Γερόντων γι’ αὐτό καί ἀποφασίσθηκε, 7 χρόνια μετά τήν κουρά του, ἡ εἴσοδος στό μέγιστο λειτούργημα τῆς ἱερωσύνης.

Γιά 7 ὁλόκληρα χρόνια διετέλεσε μόνος του ἐφημέριος ἱερεύς τῆς Μονῆς! Οἱ εἰδότες ὁμολογοῦν ὅτι, τοῦτο ἀποτελεῖ λίαν κοπιαστική διακονία, λόγῳ τῶν λειτουργικῶν ἀπαιτήσεων καί τῶν πολυώρων καί πολυευθύνων ἀκολουθιῶν τῆς παλαιοτέρας καί σεβασμιωτέρας τῶν ἁγιορειτικῶν Μονῶν.

Ἐπεδόθη σέ ἀσκητικά κατορθώματα, τά ὁποῖα μόνο ὁ Θεός γνωρίζει. Ἐκ τῶν ἐλαχίστων πού ἀπεκάλυπτε γνωρίζουμε γιά τίς ἑκατοντάδες τῶν καθημερινῶν του γονυκλισιῶν, γιά τόν ὀλιγόωρό του ὕπνο (μάλιστα κοιμόταν καθιστός γιά καταλληλότερη προετοιμασία πρός ἐπιτέλεσι τῆς θ. Λειτουργίας), γιά τά ἀμέτρητα κομποσχοίνια του, γιά τήν ἔγκυψί του στά πατερικά κείμενα, γιά τήν καλλιέργεια εὐσεβῶν καί ἀγαθῶν λογισμῶν, γιά τήν ὑπακοή πρός τόν Γέροντά του τόν ὁποῖο θυσιαστικῶς γηροκόμησε στό τέλος τῆς ζωῆς του.

Οἱ πειρασμοί πολλοί, ἡ πάλη μέ τά πάθη καί τόν παλαιό ἄνθρωπο ἀδυσώπητη, οἱ οὐράνιες παρηγορίες καί ἀντιλήψεις πλούσιες, στηρικτικές καί ἐνθαρρυντικές πρός συνέχισι τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος.

Ἔτρεφε μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του ἀπεριόριστη ἀγάπη, ἐμπιστοσύνη καί ἐλπίδα πρός τό Πάνσεπτο Πρόσωπο τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία ὡς Οἰκονόμισσα τῆς Λαύρας καί τοῦ Ἁγίου Ὄρους δέν ἄφηνε ἀπαρηγόρητο τόν «λελογισμένον Αὐτῇ υἱόν».

Προσεκολλήθη στούς παλαιοτέρους καί εὐλαβεστέρους Λαυριῶτες, ἀντλώντας ὡς ἄλλη φίλεργος μέλισσα κάθε ἐμπειρία καί ἀρετή τους, ἀσκητικό πάλαισμα καί σοφή συμβουλή τους γιά νά τά κατέχῃ ὡς πολύτιμο ἐφόδιο στήν μετέπειτα ζωή του.

Ἡ Γεροντία τῆς Λαύρας, ἐκτιμώντας τήν ἀγάπη του γιά τήν Μονή καί τήν συνέπεια τῆς μοναχικῆς του ζωῆς τόν ἐξέλεξε προϊστάμενο σέ ἡλικία 35 ἐτῶν, διακόνημα τό ὁποῖο ἐπετέλεσε εὐσυνειδήτως καί μέ ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης γιά 45 χρόνια.

Πέρασε σχεδόν ἀπό ὅλα τά διακονήματα τῆς Μονῆς, ἰδιαιτέρως δέ μετά τήν κοινοβιοποίησί της τήν ὁποία ὑπεστήριξε καί προώθησε μέ θέρμη καί ζῆλο.

Ἐκκλησιαστικός, Κανονάρχης, Ἐφημέριος, Κηπουρός, Τραπεζάρης, Βηματάρης, Δασικός, Ἐπίτροπος, Ταμίας, κ.ἄ.

Παρά ταῦτα συνεχῶς ἔλεγε: «Εἴμαστε ἁπλοί καντηλανάφτες τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου»! Ἔχαιρε τιμῆς καί σεβασμοῦ σέ ὅλο τό Ἅγιον Ὄρος! Δέν ὑπάρχει ἁγιορειτικό σκήνωμα στό ὁποῖο μετέβημεν καί δέν μᾶς ρώτησαν γιά τόν παπαΒασίλη!

Ἄφησε ἐποχή ὡς Ἀρχοντάρης, διακόνημα πού τίμησε καί ἤσκησε ὑπευθύνως μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του.

Χιλιάδες οἱ προσκυνητές πού πέρασαν ἀπό τή Λαύρα καί φιλοξενήθησαν ἀβραμιαίως στό ἀρχονταρίκι της.

Τυπικάρης ἄφθαστος καί ἐμπειρότατος, ξακουστός σέ ὅλο τό Ἅγιον Ὄρος˙ ἀκλινής τηρητής τῶν ἀρχαίων Τυπικῶν τῆς Λαύρας καί αὐστηρός ἐπιτιμητής (μέχρι παρεξηγήσεως) κάθε ἐκτροπῆς καί παραλείψεως, καθώς ἤθελε νά διαφυλάξῃ καί μεταδώσῃ ἀπαράτρωτη καί ἀπαρασάλευτη τήν σπουδαία τάξι τῶν ἀκολουθιῶν τῆς Μονῆς.

Μοναχός ἀρχῶν, ἐπιθυμοῦσε νά εἰδῇ τήν Λαύρα μελισσῶνα ἀρετῆς καί ἁγιότητος, γι’ αὐτό καί δίδασκε ἀρκετούς ἐκ τῶν νέων μοναχῶν τά πρός σωτηρία, παρέχοντάς τους πολύτιμες συμβουλές καί διηγούμενος πνευματικές ἱστορίες ἱκανές νά τούς ἐμπνεύσουν καί καθοδηγήσουν ὑγιῶς στήν πνευματική τους πορεία.

Γιά 47 χρόνια (μέχρι τό 2015), πέραν τῶν ἐφημεριακῶν του καθηκόντων, λειτουργοῦσε σχεδόν καθημερινά. Δέν ἄφησε παρεκκλήσι ἀλειτούργητο -καί τά παρεκκλήσια ἐντός καί ἐκτός τῆς Λαύρας ἀνέρχονται σέ τοὐλάχιστον 2 δεκάδες. Φιλακόλουθος ὅσο ἐλάχιστοι.

Τό Καθολικό τῆς Λαύρας ὑπῆρξε τό καταφύγιο καί τό σχολεῖο του. Ποτέ δέν παρέλειπε νά διαβάζῃ ὅλη τήν νυχθήμερη ἀκολουθία τίς ἡμέρες ἤ τίς περιόδους πού ἀδυνατοῦσε νά κατέλθῃ στό Καθολικό ἤ εὑρισκόταν ἐκτός Μονῆς.

Διακονητής του τόν ἔβγαλε φωτογραφία στό θάλαμο νοσοκομείου ὅπου μετά τήν τελευταία του μεγάλη ἐγχείρησι (6ος/2018) διάβαζε καθιστός τήν ἀκολουθία μέ ὅλα τά σωληνάκια τῶν ὀρῶν καί τῶν παροχετεύσεων περιπεπλεγμένα γύρω του!

Εὐλαβοῦταν ἀπεριόριστα τά ἅγια λείψανα τῆς Μονῆς ἐκ τῶν ὁποίων δέν ἦσαν λίγες οἱ φορές πού ἐξεπέμπετο ἄρρητη εὐωδία ἡ ὁποία τόν κατέθελγε μέχρι δακρύων.

Εἶχε ἀναπτύξει ἰδιαίτερη σχέσι μέ ὁρισμένους ἁγίους τούς ὁποίους ἐμπιστευόταν σάν μικρό παιδί, ὅπως π.χ. τόν Ἅγιο Γεώργιο, τόν Ἅγιο Μηνᾶ, τήν Ἁγία Παρασκευή, τόν Ἅγιο Μιχαήλ Συνάδων, τόν Ἅγιο Πορφύριο κ.ἄ.

Ἁψύς ἀλλά ἄκακος, ὀξύς ἀλλά ἀμνησίκακος, εὐθύς καί ἄπλαστος, δέν ἤξερε ἀπό ἁβρότητες˙ ἀφτιασίδωτος, ἀνεπιτήδευτος, ἁπλοῦς, ἀφιλένδεικτος, ἀφιλάρεσκος.

Ἀπόπαιρνε ὅποιον τόν ἐπαινοῦσε. Γλυκύς καί μέ ὡραῖο καί ἔξυπνο «χιοῦμορ», «πειραχτήρι» χωρίς νά ξεπερνᾶ τό μοναχικό μέτρο, χαμογελαστός καί εὐχάριστος, εὐπρόσιτος καί προσηνής.

Προικισμένος μέ πολλά χαρίσματα, καλοκάγαθη καρδιά, ὀξύνοια καί σωματική ρώμη, ἄν καί δέν ἔλειπαν οἱ συχνές καί ἐπώδυνες ἀσθένειες καθώς δέν λυπόταν τόν ἑαυτό του.

Εἶχε μεγάλο ζῆλο γιά τόν εὐτρεπισμό καί τήν ἀποκατάστασι τῶν παρεκκλησίων καί μετοχίων τῆς Λαύρας.

Μέ ἀρωγούς τά χιλιάδες πνευματικοπαίδια του κατάφερε μέ ἀτρήτους ἀγῶνες, ἀνείπωτους πειρασμούς, ἀνύστακτο ἐνδιαφέρον καί ἀνυπόστολη προσπάθεια καί μέριμνα νά ἀνακαινίσῃ πλήρως τό παρεκκλήσι στό Ἁγίασμα τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, ὅλο τό κτηριακό συγκρότημα μέ τά δύο παρεκκλήσια τῆς σπηλιᾶς τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, τόν Ἅγιο Γεώργιο τοῦ Βελλᾶ, τά Ἡσυχαστήρια τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν καί Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ Βίγλας, τό παρεκκλήσι τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας στόν Ἀρσανᾶ τῆς Λαύρας, τό παρεκκλήσι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἔξωθεν τῆς Μονῆς, τό Κελλί καί τό παρεκκλήσι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ (Νεροφορειό) στό δάσος τῆς Μονῆς, τό Μετόχι τοῦ Τιμίου Προδρόμου στό Κοτρωνάκι Σκοπέλου, κ.ἄ.

Ἐκόσμησε μέ τοιχογραφίες, ἐξόπλισε μέ τέμπλο, στασίδια, λειτουργικά σκεύη καί ὡραῖα προσόψια πολλά παρεκκλήσια ὅπως τοῦ Ἁγίου Μιχαήλ Συνάδων καί τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἐντός τῆς Μονῆς, τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στήν Προβάτα, τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στό Κονάκι Θεσσαλονίκης, τήν Ἁγία Μονή Σκοπέλου, κ.ἄ., ἀνεκαίνισε τήν μολυβδοσκεπή τοῦ σεπτοῦ παρεκκλησίου τῆς Παναγίας Κουκουζελίσσης στήν εἴσοδο τῆς Μονῆς, ἐνῶ δεκάδες εἶναι τά ἀσημένια κανδήλια καί οἱ φορητές εἰκόνες πού ἐδωρήθησαν τῇ μερίμνῃ του στή Μονή καί τά Μετόχια.

Ἐπιπλέον, διακοσμοῦσε τούς περιβάλλοντες χώρους μέ πλῆθος λουλουδιῶν καί φυτῶν, τά ὁποῖα ὑπεραγαποῦσε καί περιποιοῦταν μέ στοργή καί λεπτότητα, δεῖγμα καί αὐτό τῆς φιλοκάλου καί ἐκλεπτυσμένης ψυχῆς του.

Δέν παρέλειπε νά εὐχαριστῇ συνεχῶς ὅσους τόν στήριξαν καί συνέδραμαν οἰκονομικῶς στό τεράστιο αὐτό ἔργο. Συνεχῆ καί ἀσταμάτητα τά σαρανταλείτουργά του, τόσο γιά τά πνευματικοπαίδια ὅσο καί γιά τούς συναρωγούς του στή γέμουσα εὐλαβείας δραστηριοποίησί του.

Πανθομολογουμένως ἔλαβε πλούσιο τό χάρισμα τῆς πνευματικῆς πατρότητος. Χιλιάδες τά πνευματικοπαίδια του. Ἄσημοι καί διάσημοι, φτωχοί καί πλούσιοι, ἁπλοί καί μορφωμένοι, νέοι καί γηραιοί, λαϊκοί καί κληρικοί, πονεμένοι, ἀσθενεῖς, ἀνήμποροι, κατατρεγμένοι κατέφευγαν στό εὐλογημένο πετραχήλι του γιά νά βροῦν τήν ἄφεσι, τήν παρηγορία, τόν στηριγμό, τήν καθοδήγησι, τήν χαρά στό ἄθλημα τῆς ζωῆς.

Εἴτε στό ἀρχονταρίκι τῆς Λαύρας, εἴτε στό Κονάκι τῆς Θεσσαλονίκης, πλῆθος ἀνθρώπων ἀνέμενε νά ἐξομολογηθῇ. Ἡ ποιμαντική του χριστοκεντρική, δέν προέβαλε τόν ἑαυτό του οὔτε στό ἐλάχιστο, ἀρνοῦταν μέ συνέπεια νά συνδέσῃ τούς ἐξομολογουμένους μέ τό πρόσωπό του.

Κάθε πνευματικοπαίδι του εἶχε τήν ἐλευθερία νά ἀλλάξῃ πνευματικό ὁποιαδήποτε στιγμή ἤθελε, ἐνῶ τό διεβεβαίωνε πατρικῶς καί φιλοστόργως: «ἐγώ τό ἴδιο θά σ’ ἀγαπάω καί θά εὔχομαι»... Τά ἐφόδια πού μετέδιδε ἦσαν ἀκραιφνῶς παραδοσιακά, ἀσκητικονηπτικά, ἐκκλησιοκεντρικά, ἠντλημένα ἀπό τήν ἁγιορειτική παράδοσι καί ζωή. Κανών ἀπαράβατος ἡ καθημερινή ἀπαγγελία τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Παναγίας.

Μετεχειρίζετο μέ μαεστρία τήν ἀκρίβεια καί τήν οἰκονομία. Ἀγράμματος κατ’ ἄνθρωπον, σοφός κατά Θεόν... Ὁ Θεός σφράγιζε τόν λόγο του καί τήν προσευχή του... Στήν ἔκφρασι θαυμασμοῦ μετά τό σύνηθες ὀξύ καί ἠχηρό «Πάψε», συνέχιζε «ἐγώ παιδάκι μου εἶμαι ἀγράμματος, ὅ,τι βάζει ὁ Θεός στό στόμα μου λέγω».

Στήν Παναγία ἀνέθετε τά πάντα καί τούς πάντες, μιμούμενος τόν προστάτη του Ἅγιο Ἀθανάσιο. Προσευχόταν μέ τό κομποσχοινάκι του γιά ὅλους ὅσοι τοῦ τό ζητοῦσαν.

Ἀνύστακτο τό ἐνδιαφέρον του γιά ὅσους εἶχε τήν πνευματική εὐθύνη. Ὁποιαδήποτε ὥρα τῆς ἡμέρας μποροῦσε νά τόν εὕρῃ κάποιος στό τηλέφωνο, τό ὁποῖο ποτέ δέν ἔκλεινε καί τό ὁποῖο ποτέ δέν ἔπαυσε νά κτυπᾶ. Ἐπίσης, πολλοί Ἁγιορεῖτες, νεότεροι καί ἄπειροι, ἀλλά καί σεβάσμιοι καί πολύπειροι, κατέφευγαν στήν ἐμπειρία καί ἀρετή του.

Δέν δίσταζε νά θέτῃ μετάνοια συγχωρήσεως σέ ὅποιον, ὡς ἄνθρωπος ἀτελής, ἔθλιβε ἤ ἀδικοῦσε. Ἦταν ἄδολος. Πολλοί ἐκμεταλλεύθησαν τήν εἰλικρίνεια τῶν προθέσεών του, ἄλλοι ἀχαρίστησαν στίς εὐεργεσίες του. Δέν πέρασε ἄθλιπτο βίο.

Κάθε ἄλλο... Συκοφαντήθηκε, ὑβρίσθηκε, ἤπιε γεμάτο τό ποτήρι τῆς ἀχαριστίας καί ἀτιμίας μέχρι τέλους. Ποτέ καί ἀπό κανένα δέν κατανοήθηκε ὅπως τοῦ ἄξιζε (μηδέ τοῦ γράφοντος ἐξαιρουμένου).

Ἄλλωστε, κατά κάποιο τρόπο, αὐτό ἐπεδίωκε. Κάποιος ἔγραψε γιά τόν παπαΒασίλη: «μεγάλο μυστήριο αὐτός ὁ ἄνθρωπος»...

Προετοιμαζόταν ἀπό καιρό γιά τό ἐπικείμενο τέλος... Λίγο πρό τῆς Σαρακοστῆς παρήγγειλε τό ζωστικό καί τό ράσο του μέ τά ὁποῖα θά ἐνεδύετο κατά τήν ταφή του.

Βιαζόταν νά τά ἀποκτήσῃ καί τά περίμενε μέ ἀδημονία... Ἔγραψε ἐπάνω στή θήκη «ζωστικό καί ράσο γιά τήν θανή μου» καί μᾶς εἶπε νά ἔχουμε τό νοῦ μας νά μή τό ξεχάσουμε...

Τό Πάσχα, μόνος στήν κέλλα του, ἠγρύπνησε γιά τελευταία φορά καί μετέλαβε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων... Τρεῖς ἡμέρες μετά ἔχασε τήν ἐπικοινωνία μέ τό περιβάλλον...

Τό τέλος του ἐν ὀδύναις... Σπάνια ἐκφυλιστική νόσος τοῦ ἐγκεφάλου ἐν συνδυασμῷ μετά καρδιακῆς καί νεφρικῆς ἀνεπαρκείας συνετέλεσαν σέ δίμηνη ἐπώδυνη ταλαιπωρία.

Παρά ταῦτα ἔφυγε εἰρηνικά, ἡσύχια, ἡ ὄψι του ἔγινε ὡραία, γαληνόμορφη.

Τό σῶμα του, ἀκόμη καί μετά τήν ἔξοδο ἀπό τόν ψυκτικό θάλαμο, εὔκαμπτο καί εὐκολομεταχείριστο πρός εὐτρεπισμό καί ἔνδυσι, ὅπως ὅλα τά σώματα τῶν κεκοιμημένων μοναχῶν πού δέν γνωρίζουν νεκρική ἀκαμψία.

Ἡ ἁγιορειτική παράδοσι διασώζει ὅτι, οἱ πνευματικοί μεγάλου βεληνεκοῦς ἔχουν δύσκολο τέλος, ὅπερ μεθερμηνευόμενον ἐστί μίμησι, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, καθώς οἰκονομοῦντες πρός σωτηρία τίς ψυχές τῶν ἐξομολογουμένων ἀναλαμβάνουν ἑκουσίως μέρος τοῦ φορτίου τῶν ἁμαρτιῶν τους καί πάσχουν αὐτοπροαιρέτως θύοντες ἑαυτούς ἀγαπητικῶς ὑπέρ τῶν τέκνων αὐτῶν καί ἀποσβεννύοντες ἐν ὀδύναις τίς ἡδονές τοῦ παρόντος βίου.

Οὕτω φρονοῦμε ὅτι τελεσιουργήθηκε καί στήν περίπτωσι τοῦ παπαΒασίλη τοῦ Πνευματικοῦ...

Τό παρόν δέν ἀποτελεῖ ἁγιογραφία, ἀλλά μαρτυρία περί ὀλίγων ἐκ τῶν πολλῶν πού εἴδαμε καί ἀκούσαμε...

Σίγουρα ἀντιπίπτει στήν ταπεινοφροσύνη τοῦ Γέροντος, ἀναμφίβολα, ὅμως, ἀποτελεῖ μικρή ἀλλά γέμουσα ἀγάπης ὀφειλετική καί υἱική ἀναφορά σέ ἕνα πρόσωπο πού ἀπετέλεσε τόν πνευματικό γεννήτορα χιλιάδων ψυχῶν...

Οἱ τέσσαρες τοίχοι τῆς κέλλας του μποροῦν μόνον νά γνωρίζουν τούς ἀγῶνες πού ἐπετέλεσε, τίς προσευχές πού ἀνέπεμψε, τά δάκρυα πού ἔχυσε, τήν μετάνοια πού ἐπέδειξε γιά λάθη καί παραλείψεις, πάθη καί παρεξηγήσεις...

Ἡ ἀνεξιχνίαστος εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ, διά πρεσβειῶν τῆς Κυρίας τοῦ Ὄρους Παναγίας Θεοτόκου καί τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου, πιστεύουμε ἀκραδάντως ὅτι ἐπεφύλαξε πλούσια τήν εἴσοδο στήν ἐπουράνια Βασιλεία στόν γνήσιο αὐτό Ἁγιορείτη.

Τό κενό πού ἀφήνει στή Μεγίστη Λαύρα καί τίς ψυχές τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν τεράστιο καί δυσαναπλήρωτο, τό παράδειγμα καί ὁ βίος του φάρος ἄσβεστος γιά ὅποιον δέν ὑπνώττει «ὕπνον νήγρετον» (βλ. Ὁμ. Ὀδύσ. ν, 80), οἱ συμβουλές καί παρακαταθῆκες του χρυσός ἄπεφθος πλουτίζων τούς καλοπροαιρέτους... Ἄς ἔχουμε τήν εὐχή του!

Βασιλείου Ἱερομονάχου τοῦ Λαυριώτου καί Πνευματικοῦ, αἰωνία ἡ μνήμη!

 ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ

 https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/51057-proigoumenos-basileios-lavriotis

10 ΙΟΥΛΙΟΥ: Η ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΩΝ ΑΓΙΩΝ

                                                                       τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου 

     Ὁ Ἐγκωμιαστικός Λόγος πρός τούς Βατοπαιδινούς ἁγίους

Ἡ σύναξη πάντων τῶν Βατοπαιδινῶν ἁγίων τιμᾶται τήν 10η Ἰουλίου. Ἐγκωμιαστικό και Διηγηματικό Λόγο πρός αὐτούς ἔχει συντάξει, περί τό 1840, ὁ μοναχός Ἰάκωβος Νεασκητιώτης (+1869).

Ὁ Λόγος ἐγκωμιαστικός καί διήγησιν ἔχων συνοπτικῶς πρός τούς ὁσίως βιώσαντας, καί ἀθλήσει διαλάμψαντας Πατέρας ἡμῶν, ἐν ταύτῃ τῇ καθ᾿ ἡμᾶς Ἱερᾷ καί Σεβασμίᾳ Μονῇ Βατοπεδίου συντάχθηκε γιά τήν κάλυψη τῶν λειτουργικῶν ἀναγκῶν τῆς τιμῆς τῶν ἁγίων πού ἀσκήθηκαν στή μονή Βατοπαιδίου, ἀπό τήν ἀρχή τῆς σύστασεώς της μέχρι τά μέσα τοῦ ΙΘ’ αἰ.

Ὁ Ἐγκωμιαστικός καί Διηγηματικός Λόγος πρός τούς Βατοπαιδινούς  Ἁγίους, πού οὐσιαστικά ἀποτελεῖ ἕνα Βατοπαιδινό Ἁγιολόγιο, ἀποτελεῖ μία συνοπτική καταγραφή τῶν «οὐρανοφρόνων θείων ἀνδρῶν καί θεσπεσίων Πατέρων», τῶν «κατά διαφόρους χρόνους διαπρεψάντων, καί ἀρεταῖς παντοίαις διαλαμψάντων» στήν «περίβλεπτον» μονή Βατοπαιδίου. Ἀπό τήν προσφώνηση, «Εὐλόγησον Πάτερ», πού ἀκολουθεῖ τήν ἐπιγραφή τοῦ Λόγου, συνάγεται ὅτι τό ἔργο προορίσθηκε νά ἀναγινώσκεται εἴτε στήν ἐκκλησία εἴτε στήν τράπεζα, κατά τή μνήμη τῶν ἁγίων αὐτῶν.

  Ὁ Λόγος ἀρχίζει μέ τυπικό γιά ἔργα τοῦ Ἰακώβου προοίμιο, στό ὁποῖο, μέσα ἀπό παράθεση ἀποσπασμάτων τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀπό Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας (Μεγάλου Βασιλείου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου)
ὑπογραμμίζεται ἐμφαντικά ἡ ἀνάγκη νά ἐπαινοῦνται ἀπό τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας οἱ Ἅγιοι, ἐπειδή «ὁ περί τά καλά ἔπαινος τούς ῥαθυμωτέρους ἐγείρειν πέφυκε, καί παρακινεῖν εἰς ζῆλον καί μίμησιν τῶν αὐτῶν⋅ τούς δέ φιλοπονωτέρους ἀκμαιοτέρους ἐργάζεσθαι». Στή συνέχεια, ὁ συντάκτης ἀναφέρει τούς λόγους γιά τούς ὁποίους κρίθηκε ἀναγκαῖο τό νά θεσπιστεῖ κοινός ἑορτασμός τῶν ἁγίων τῆς μονῆς Βατοπαιδίου, μετά μάλιστα τήν φανέρωση τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου Εὐδοκίμου τοῦ Βατοπαιδινοῦ, πού συνέβη στίς μέρες του, ὅπως σημειώνει, γεγονός πού κατ᾿ αὐτόν δηλώνει ὅτι ἔπρεπε νά ἑορτάζονται κοινῶς, σέ μία μέρα, τόσο οἱ γνωστοί καί ἐπώνυμοι ἅγιοι τῆς Μονῆς ὅσο καί οἱ «ἀνώνυμοι καί παντελῶς ἄγνωστοι», μιά πού γιά τόσα χρόνια ὑπῆρχε ἕνας τόσο μεγάλος ἅγιος, πού παρέμενε χωρίς τήν πρέπουσα τιμή.

  Ἡ διήγηση ἀρχίζει μέ τόν Μέγα Κωνσταντῖνο, πού κατά τό συντάκτη, εἶναι ὁ πρῶτος δομήτορας τῆς Μονῆς, ὁ ὁποῖος «τρεῖς μεγίστους ναούς ἐκ βάθρων ἀνεγείρας, καί μοναχούς ἐγκατοικήσας, τῆς Θεοτόκου παράδεισον τό Ὄρος ἐπωνόμασε».

Στή συνέχεια γίνεται ἀναφορά στή διάσωση τοῦ γιοῦ τοῦ αὐτοκράτορα Ἀρκαδίου (395-408) καί τίς βασιλικές κτητορικές δωρεές πρός τή Μονή, στήν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Βηματαρίσσης, στόν ἅγιο Σάββα ἀρχιεπίσκοπο Σερβίας († 1235) «τόν τῆς Μονῆς τοῦ Χελανδαρίου κτίτορα», πού οἰκοδόμησε στό Βατοπαίδι ἑπτά παρεκκλήσια, στόν σέρβο κράλη Λάζαρο (1371-1389) πού ἀφιέρωσε τήν ἁγία Ζώνη τῆς Θεοτόκου, στούς νέους κτίτορες Ἀθανάσιο, Νικόλαο καί Ἀντώνιο τούς Ἀδριανουπολίτες (10ος αἰ.), στόν ὅσιο Γεννάδιο τόν δοχειάρη (14ος αἰ.), στόν ὅσιο Νεόφυτο τόν προσμονάριο τοῦ παρεκκλησίου τῆς Θεοτόκου Παραμυθίας, στόν «ἁγιώτατον ἡσυχαστήν τῆς σκήτεως Κολετζίου καί τόν αὐτοῦ θαυμάσιον ὑποτακτικόν, τόν τύπον καί παράδειγμα τῆς τελείας ὑπακοῆς» Ἀγάπιο (14ος αἰ.) καθώς καί στόν Ἀγαρηνό πού εἶχε ἀγοράσει τόν Ἀγάπιο ὅταν ὁ δεύτερος εἶχε αἰχμαλωτισθεῖ ἀπό πειρατές, καί ὁ ὁποῖος Ἀγαρηνός μαζί μέ τούς δύο γιούς του κοινοβίασαν ἀργότερα στό Βατοπαίδι, στόν «ὁσιώτατο πατέρα ἡμῶν Νικόδημον, τόν πρώην Νικηφόρον καλούμενον ὡς εἰς τήν Φιλοκαλίαν φαίνεται...», στόν αὐτοκράτορα Ἰωάννη Καντακουζηνό, ὁ ὁποῖος ἀφοῦ «ἔκαμε παραίτησιν τῆς βασιλείας, ἐλθών εἰς τό Μοναστήριον, ἔλαβε τό ἅγιον σχῆμα μετωνομασθείς Ἰωάσαφ, καθώς φαίνεται γεγραμμένον εἰς τό Συνοδικόν τῆς ὀρθοδοξίας...», στόν ὅσιο Σάββα τόν διά Χριστόν σαλό καθώς καί στό βιογράφο του, τόν «πολύν ἐν σοφίᾳ» ἅγιο Φιλόθεο πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως καί τέλος, στόν «ἐσχάτως τῶν λοιπῶν ὁσίως διαπρεψάντων... τόν νεωστί φανέντα εἰς τάς ἡμέρας μας θεῖον» Εὐδόκιμο, τοῦ ὁποίου ἡ ἀνακομιδή τῶν ἱερῶν λειψάνων, «φέρει εἰκόνα τῆς μελλούσης λαμπρότητος καί ἀφθαρσίας». Στό νεοφανῆ αὐτόν βατοπαιδινό ἅγιο καί στά θαύματα πού ἐπιτελοῦσε τό «πάνσεπτον λείψανόν» του ὁ Ἰάκωβος Νεασκητιώτης ἀναφέρεται ἐκτενέστερα σέ σχέση μέ ὅλους τούς λοιπούς, καθώς ἔχει ἀσχοληθεῖ συγγραφικά μέ αὐτόν σέ ἀρκετά του ἔργα.

   Κατά τήν ἐγκωμιαστική του διήγηση γιά τούς Βατοπαιδινούς ἁγίους, «τά τοῦ Ἄθωνος ὄρους βλαστήματα, τῶν μοναζόντων τό καύχημα, ἱερέων ἡ δόξα, καί κατ᾿ ἐξαίρετον τῆς ἱερᾶς καί σεβασμίας ἡμῶν Μονῆς τό μέγα καί σεμνόν καί περιφανέστατον ἐγκαλλώπισμα», ὁ ἐγκωμιαστής ἐκφράζει τήν πεποίθηση ὅτι οἱ Βατοπαιδινοί πατέρες πρέπει νά καυχῶνται γιά τούς ἁγίους τους γιά τρεῖς λόγους: πρῶτον γιά τήν ἐνάρετη καί θεάρεστη πολιτεία τους, δεύτερον γιά τήν ἐκ μέρους τους «ἀνάκτησιν» τῆς Μονῆς, καί τρίτον, «διά τήν κατ᾿ ἄμφω προστασίαν τε καί βοήθειαν αὐτῶν». Κι αὐτό καθώς οἱ τιμώμενοι καί ἐγκωμιαζόμενοι ἅγιοι ὄχι μόνο κατά καιρούς προξένησαν μεγάλη βοήθεια στή Μονή ἀλλά μέ τίς ἀκατάπαυστες πρεσβεῖες καί ἱκεσίες τους περιφρουροῦν συνέχεια τούς πατέρες «ἐκ παντοίων κακῶν καί δεινῶν περιστάσεων» καί τούς καθοδηγοῦν «πρός διάβασιν οὐρανίου μακαριότητος», τήν ὁποία εὔχεται νά ἀπολαύσουν ὅλοι.

       Κατά τήν ἐγκωμιαστική του διήγηση γιά τούς Βατοπαιδινούς ἁγίους, «τά τοῦ Ἄθωνος ὄρους βλαστήματα, τῶν μοναζόντων τό καύχημα, ἱερέων ἡ δόξα, καί κατ᾿ ἐξαίρετον τῆς ἱερᾶς καί σεβασμίας ἡμῶν Μονῆς τό μέγα καί σεμνόν καί περιφανέστατον ἐγκαλλώπισμα», ὁ ἐγκωμιαστής ἐκφράζει τήν πεποίθηση ὅτι οἱ Βατοπαιδινοί πατέρες πρέπει νά καυχῶνται γιά τούς ἁγίους τους γιά τρεῖς λόγους: πρῶτον γιά τήν ἐνάρετη καί θεάρεστη πολιτεία τους, δεύτερον γιά τήν ἐκ μέρους τους «ἀνάκτησιν» τῆς Μονῆς, καί τρίτον, «διά τήν κατ᾿ ἄμφω προστασίαν τε καί βοήθειαν αὐτῶν». Κι αὐτό καθώς οἱ τιμώμενοι καί ἐγκωμιαζόμενοι ἅγιοι ὄχι μόνο κατά καιρούς προξένησαν μεγάλη βοήθεια στή Μονή ἀλλά μέ τίς ἀκατάπαυστες πρεσβεῖες καί ἱκεσίες τους περιφρουροῦν συνέχεια τούς πατέρες «ἐκ παντοίων κακῶν καί δεινῶν περιστάσεων» καί τούς καθοδηγοῦν «πρός διάβασιν οὐρανίου μακαριότητος», τήν ὁποία εὔχεται νά ἀπολαύσουν ὅλοι.

 [Ἀπόσπασμα ἀπό τή διδακτορική διατριβή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου: «Ὁ μοναχός Ἰάκωβος Νεασκητιώτης (+1869) καί τό ἔργο του. Συμβολή στή μελέτη τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Μοναχισμοῦ κατά τόν 19ο αἰ.», Ἅγιον Ὄρος 2014].

ΠΗΓΗ:  ΡΟΜΦΑΙΑ

https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/51079-o-egkomiastikos-logos-pros-tous-vatopaidinoys-agious