Ἀθωνικό ἀπόβραδο
Καλύβη Ἁγ. Άκακίου. Καυσοκαλύβια. Καλοκαίρι 2011.
φωτογραφία: Πατάπιος μοναχός
Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2011
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2011
Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ
Ἡ σκιά τοῦ Ἄθωνα
Ὁ Ἄθως κατά τήν δύσιν τοῦ ἡλίου παρουσιάζει τῷ παρατηρητῇ και ἕτερον ἐξαίσιον θέαμα τόδε:
Ἡ σκιά τοῦ Ὄρους προβαλλομένη ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς θαλάσσης κατά διεύθυνσιν ἀνατολικήν σχηματίζει πυραμιδοειδή μορφήν, ἧς ἡ κορυφή κατά πᾶσαν στιγμήν καθίσταται αἰχμηρά, προσπλησιάζουσα τῶ ὁρίζοντι. Καί ἐνῶ τείνει πρός διχασμόν, ἡ αἰχμηρά κορυφή ἀνέρχεται πρός τόν οὐρανόν, πειρωμένη οὕτως εἰπεῖν νά εἰσδύσῃ εἰς τά οὐράνια μυστήρια, ἀφοῦ ἤδη ἀνεμέτρησε τά ἐπί τῆς γῆς ἀσθενῆ ἔργα τῶν μερόπων.
Τινές ὑπέθεσαν ὅτι ἡ σκιά τοῦ Ὄρους προβαλλομένη ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς θαλάσσης ἀντανακλᾶται ἐπί τοῦ οὐρανίου θόλου ἕνεκα τῆς διαθλάσεως τοῦ φωτός καί τῆς σφαιρικότητος τῆς γηΐνου σφαίρας. Ἀλλά τό τοιοῦτον δέν εἶναι δυνατόν, διότι τό αἰχμηρόν τῆς κορυφῆς τῆς σκιᾶς θά ἐξηφανίζετο τότε παντελῶς.
Ἀντιγραφή ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γερασίμου Σμυρνάκη ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ (Ἀθῆναι 1903)
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011
Ο ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡ. ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ
Ἀρχιμανδρ. Γαβριήλ Διονυσιάτης (1886-1983).
Μιά μεγάλη ἁγιορείτικη μορφή τοῦ 20οῦ αἰώνα.
Είναι αδύνατο, τολμώ να πω, να μπορέσει κανείς να απεικονίσει μια τόσο μεγάλη μορφή όπως του αειμνήστου αρχιμανδρίτη Γαβριήλ Διονυσιάτη (κατά κόσμον Γεωργίου Καζάζη) μέσα σε λίγες σελίδες. Ωστόσο απ΄ όσα γνώρισα, άκουσα αλλά και έζησα από κοντά επιχειρώ να χαράξω μερικές γραμμές επ΄ ευκαιρία των 26 χρόνων από την προς Κύριον εκδημία του.
Γεννήθηκε στο χωριό Μεσενικόλα της Καρδίτσης το 1886 από γονείς ευσεβείς τον Θεοδόσιο και την Κωνσταντίνα, και από μικρός διακρινόταν τόσο για την ευλάβειά του όσο και για τον υπερβολικό πατριωτισμό του. Στην ηλικία των 17 ετών πήγε κρυφά, εθελοντής, στ΄ αντάρτικα του μεγάλου Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Το 1910 κατόρθωσε ύστερα από πολλές δυσκολίες να εγκαταλείψει τα εγκόσμια, να έρθει στο Άγιο Όρος, και να εγκαταβιώσει στην Ιερά Μονή Διονυσίου, η οποία ήταν η πιο ασκητική της εποχής εκείνης.
Ως δόκιμος, διέπρεψε τόσον εντός, όσον και εκτός, δηλαδή στο μετόχι Μονοξυλίτης, απ΄ όπου και ανεκλήθη στη Μονή, υπό του αειμνήστου, τότε ηγουμένου, Δοσιθέου, για να χειροθετηθεί σε μεγαλόσχημο, μετονομασθείς Γαβριήλ μοναχός.
Από τότε, ως μοναχός, με περισσότερο ζήλο επεδόθει σε μεγαλύτερους ασκητικούς αγώνες. Βλέποντας, όμως, ο Γέροντάς του τόσο την ωριμότητα, όσο και τα χαρίσματά του, από πολύ νωρίς, τον προώθησε για ανώτερες διακονίες, αποστέλλοντάς τον συχνά-πυκνά, εκτός Αγίου Όρους για υποθέσεις τόσο της Μονής όσο και του Αγίου Όρους.
Με την απελευθέρωση της Μακεδονίας, από τον τουρκικό ζυγό, εκρίθη απαραίτητο να επανακατοχυρωθούν τα εκτός του Αγίου Όρους Μετόχια, με ελληνικούς τίτλους. Στο έργο αυτό, απεδείχθη καταλληλότερος, αν και νεαρός, ο μοναχός Γαβριήλ. Αλλά και στα εκτός Αγίου Όρους Μετόχια της Ιεράς Μονής Διονυσίου συχνάκις απεστέλλετο προς διακονίαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να συλληφθεί αιχμάλωτος από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες. Αξιώθηκε, έτσι, να φέρει, ζωντανά, τα στίγματα του «ομολογητού και του κατά πρόθεση μάρτυρος». Υπέστη, καθώς ο ίδιος με δάκρυα διηγείτο, μαζί με άλλους συνομολογητές μοναχούς της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης, και πολλούς κληρικούς, φοβερές κακώσεις όμοιες των παλαιών μαρτύρων, από ποιούς; τους ομόδοξους, δυστυχώς, γείτονες αδελφούς μας!
Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Διονυσίου (1934-1975)
Με την κοίμηση του ηγουμένου Δοσιθέου, η πλειονότητα των Διονυσιατών μοναχών, προσέβλεψε πλέον στο πρόσωπο του μοναχού Γαβριήλ, ως του μόνου καταλλήλου, για την υψηλή αυτή διακονία. Δεν έλειψαν όμως και οι αντιθέσεις‡ δυστυχώς την εποχή εκείνη υπήρχε ένα αρνητικό στοιχείο, σε πολλές αγιορείτικες Μονές, και τούτο ήταν ο τοπικισμός. Ωστόσο, η μερίδα των τοπικιστών, δεν κατόρθωσε να επιβληθεί και έτσι προβάλλεται, ως «φως επί την λυχνίαν», ν΄ απλώνει τις ακτίνες πέραν μιας 40ετίας, η φωτεινή μορφή, του χαρισματούχου ηγουμένου Γαβριήλ. Έτσι στις 21 Ιουνίου 1936 χειρονείται Διάκονος ενώ την επομένη Πρεσβύτερος και ενθρονίζεται Ηγούμενος.
Με συναίσθηση ευθύνης ποιμένος, παναγιορειτικής εμβέλειας, εργάζεται σκληρά, τόσο, για την εμπιστευθείσαν «ποίμνην», όσο, και για όλη την αγιορείτικη πολιτεία. Αλλά, κατέστη και η παραμυθία του τότε σκληρώς δοκιμαζομένου λαού μας. Πλήθος, πονεμένοι και πεινασμένοι, περνούσαν καθημερινά για να μεταλάβουν σωματικής και πνευματικής τροφής. Αγάπησε, όσο πολύ λίγοι, τον πονεμένο ελληνικό λαό του Θεού, σε βαθμό να δώσει όλο τον εαυτό του προς παράκληση και στηριγμό του. Τολμώ να πω, σε τόσο βαθμό, ώστε πρόσεχε πιο πολύ τους πονεμένους λαϊκούς, από τα λογικά πρόβατα της ποίμνης του, δηλ. τους μοναχούς. Ένα δείγμα, αυτής της προθέσεως του, είναι και το γεγονός ότι, ενώ όλο το Μοναστήρι είχε ανάγκη ανακαινισμού, και το ταμείο δεν επαρκούσε, προτίμησε ν' ανακαινίσει μόνο το αρχονταρίκι, ώστε να επαρκεί για το πλήθος των προσκυνητών, που κατέκλυζαν καθημερινά τη Μονή.
Θα παραθέσω άλλο ένα δείγμα, που μας το διηγείτο, με δάκρυα, ο ίδιος, και το οποίο τον αναβιβάζει κατακόρυφα.
Επιστρέφοντας, από την Θεσσαλονίκη, κατά το 1945, μέσω του Χολομώντα, σταμάτησαν οι αντάρτες το λεωφορείο. Έβγαλαν έξω μερικούς, μαζί με τον ίδιο, και ύστερα, από μια πρόχειρη ανάκριση τους εκτελούσαν ένα-ένα. Ήλθε και η σειρά του ηγουμένου. Ένας «εισαγγελέας», του αποδίδει την κατηγορία ότι ήταν τύραννος του λαού. Και ο γενναίος Γέροντας, με ψυχραιμία, απαντά:
- Ο λαός εδώ είναι, για ρωτήστε!»
Στρέφεται λοιπόν, προς τους παρόντες, έφερε και άλλους από διάφορες γειτονικές περιοχές, και, τους ρωτά:
- Ξέρετε αυτόν τον καλόγηρο;
- Ναι, τον ξέρουμε.
- Ήταν καταπιεστής στα μετόχια;
- Όχι, ήταν πολύ καλός και ελεήμων‡ φάγαμε ψωμί από κοντά του ...
Σημειωτέον ότι, στη Χαλκιδική, η Ιερά Μονή Διονυσίου, είχε μεγάλα μετόχια και ο Γέροντας, έθρεψε όλους τους φτωχούς της περιοχής. Το θαύμα έγινε. Στρέφεται, απογοητευμένος και αγριεμένος προς τον Γέροντα, και του λέει:
- Τι να σου κάνω; Έχεις μεγάλο Άγιο προστάτη, ειδ΄ άλλως, δεν γλύτωνες
Η δραστηριότητα του Γέροντα στα κοινά του Αγίου Όρους
Κατά το 1930, ο αείμνηστος Γέροντας, εστάλη ως αντιπρόσωπος της Μονής, στην Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. Έκτοτε, ως αντιπρόσωπος και κατόπιν ως ηγούμενος, συμμετείχε σε όλες τις επιτροπές της Ιεράς Κοινότητος, για όλα τα σοβαρά θέματα που απασχολούσαν τον ιερό τόπο και, εν γένει την πατρίδα μας, κατά τις δύσκολες εκείνες μέρες. Όσες δε φορές συμμετείχε, ως επίτροπος, κατόρθωνε με τον σοφό και μειλίχιο τρόπο του, να στέφονται όλες οι υποθέσεις με επιτυχία.
Αλλά, πώς να παρασιωπήσουμε την περίφημη εκείνη επιστολή την οποία η Ιερά Κοινότης ανέθεσε στον αείμνηστο Γαβριήλ, με την οποία ζητούσε από τον δικτάτορα της Γερμανίας Αδόλφος Χίτλερ, όπως αναλάβει υπό την προσωπική του προστασία την Αγιορείτικη πολιτεία; Κατά θεία νεύση, ο σκληρός εκείνος δικτάτορας, συγκατένευσε και έθεσε υπό την προστασία του την Αθωνική πολιτεία, εις τρόπον ώστε, οι μοναχοί, απερίσπαστοι ενδιέτριβαν σε αδιάλειπτη προσευχή υπέρ της πατρίδας μας αλλά και της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου και μάλιστα υπό την προστασίαν του Γερμανικού στρατού.
Αλλά και από τις ορδές των ανταρτών, μετά τον πόλεμο του 1940-44, κατόρθωσε να διαφυλάξει, με διπλωματικό ελιγμό, από ομαδική σφαγή πολλούς αγιορείτες, μεταξύ των οποίων και τον ίδιον.
Συγγραφικό έργο
Ο ακάματος αυτός Γέροντας, παρ΄ όλο το φόρτο των εντός και εκτός Μονής καθηκόντων του, δεν αμέλησε και το συγγραφικό έργο και απεδείχθη και σ΄ αυτό ταλαντούχος. Με τα θαυμαστά έργα του, εστήριξε τους πιστούς μας, λαμβανομένου υπ'; όψιν ότι, την εποχή του, ο λαός μας υστερείτο από στερεά παραδοσιακή τροφή. Ο Γέροντας, συνδύαζε την ιερά παράδοση, αλλά, και την προσωπική του πολύτιμη εμπειρία προς στηριγμό και νουθεσία.
Επειδή αδυνατούμε να σχολιάσουμε απλώς θα κατονομάσουμε μερικά αξιόλογα έργα του, όπως: «Ο νέος Ευεργετινός», «Ο Μοναχισμός κατά τους Πατέρες», «Λαυσαϊκόν του Αγίου Όρους», «Ο πνευματικός-εξομολόγος», «Σύγχρονα Μαρτυρολόγια», «Αναμνήσεις και νοσταλγίαι» και πολλά άλλα.
Μάλιστα το τελευταίο, «Αναμνήσεις και νοσταλγίαι» έλαβε το Α΄ βραβείο από το Υπουργείο Προεδρίας.
Όσο δε για συνεντεύξεις-αρθρογραφίες, σε εφημερίδες και περιοδικά; Είναι αμέτρητες.
Σαν ποιμένας, τον διέκρινε η ευσπλαχνία, αλλά και η ανωτερότητα. Αν ένας μοναχός δεν αναπαυόταν στο Μοναστήρι, και ήθελε να πάει αλλού, του έδινε την πατρική του ευλογία και συγχρόνως του άφηνε και ανοιχτή την πόρτα της επιστροφής. Κάποτε ένας μοναχός, αδελφός της Μόνης, ζήτησε να πάει στην έρημο για ανώτερη ζωή. Αν και ο μοναχός ήταν προϊστάμενος και πολύ χρήσιμος, του έδωσε ευλογία. Έμεινε 2-3 χρόνια στην έρημο και κατάλαβε εκ πείρας, ότι η ζωή του αυστηρού κοινοβίου είναι ανώτερη. Επέστρεψε πίσω. Ο αείμνηστος Γέροντας, τον δέχτηκε και αντί για «κανόνα», τον έστειλε εκτός Μονής, αλλά ...; αντιπρόσωπο στην Ιερά Κοινότητα. Τόσο ανοιχτόκαρδος ήταν!
Πριν τελειώσουμε, δεν θα παρασιωπήσουμε και τον πατριωτισμό του. Πάντοτε, όταν μας μιλούσε για τις εθνικοθρησκευτικές μας παραδόσεις, τόσο για τους Αγίους όσο και για τους ήρωες της πατρίδας μας, συγκινημένος κατέβαζε «κρουνηδόν» δάκρυα. Όταν τον προσκαλούσαν να προεξάρχει των Αγιορειτικών πανηγύρεων, κατά γενική ομολογία, ήταν μεγαλοπρεπής. Μέχρι και της ηλικίας των 90 ετών, παρέμενε σε όλη, σχεδόν, τη διάρκεια της πολυώρου (12-14 ώρες) αγρυπνίας, όρθιος και ακλόνητος στον ηγουμενικό σύνθρονο. Η φωνή του ήταν μελωδική, γνώριζε πολύ καλά βυζαντινή μουσική και συμμετείχε πολλάκις «εν ψαλμοίς και ύμνοις». Κατά την τελευταία βραδινή πανηγυρική τράπεζα, εσφραγίζετο η όλη ευωχία, με δύο ύμνους, ένα θρησκευτικό και ένα εθνικό. Ο πρώτος, το «τη υπερμάχω» προς την Κυρία και έφορο του Όρους, και ο δεύτερος, «Σε γνωρίζω από την κόψη ...».
Και με τις τελευταίες σοφές πατρικές ευχές του ηγουμένου, ως παρακαταθήκη προς όλους, μοναχούς και λαϊκούς, τελειώνουν εκείνες οι αξέχαστες πνευματικές ευωχίες.
Επιλήψει με ο χρόνος διηγούμενον περί του αειμνήστου Γαβριήλ Διονυσιάτου, αλλά δυστυχώς ο χώρος δεν επαρκεί. Τελειώνοντας εδώ, εξαιτούμαι την επιείκειά του, για τις παραλήψεις και ατέλειές μου. Πρέπει δε να αναφέρουμε ότι κοιμήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1983. Η ευχή του να περιφυλάσσει, τόσο την Ιερά αυτού Μονή, στην οποία ήθλησε 70 ολόκληρα χρόνια, αλλά και όλη την αγιορείτικη πολιτεία και ολόκληρο το ελληνικό έθνος, που τόσο αγαπούσε και για το οποίο μεριμνούσε με πόνο ψυχής.
Αιωνία αυτού η μνήμη Αμήν
Ιωσήφ Μοναχός Διονυσιάτης
[ἀπό τό ἰστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ]
Είναι αδύνατο, τολμώ να πω, να μπορέσει κανείς να απεικονίσει μια τόσο μεγάλη μορφή όπως του αειμνήστου αρχιμανδρίτη Γαβριήλ Διονυσιάτη (κατά κόσμον Γεωργίου Καζάζη) μέσα σε λίγες σελίδες. Ωστόσο απ΄ όσα γνώρισα, άκουσα αλλά και έζησα από κοντά επιχειρώ να χαράξω μερικές γραμμές επ΄ ευκαιρία των 26 χρόνων από την προς Κύριον εκδημία του.
Γεννήθηκε στο χωριό Μεσενικόλα της Καρδίτσης το 1886 από γονείς ευσεβείς τον Θεοδόσιο και την Κωνσταντίνα, και από μικρός διακρινόταν τόσο για την ευλάβειά του όσο και για τον υπερβολικό πατριωτισμό του. Στην ηλικία των 17 ετών πήγε κρυφά, εθελοντής, στ΄ αντάρτικα του μεγάλου Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Το 1910 κατόρθωσε ύστερα από πολλές δυσκολίες να εγκαταλείψει τα εγκόσμια, να έρθει στο Άγιο Όρος, και να εγκαταβιώσει στην Ιερά Μονή Διονυσίου, η οποία ήταν η πιο ασκητική της εποχής εκείνης.
Ως δόκιμος, διέπρεψε τόσον εντός, όσον και εκτός, δηλαδή στο μετόχι Μονοξυλίτης, απ΄ όπου και ανεκλήθη στη Μονή, υπό του αειμνήστου, τότε ηγουμένου, Δοσιθέου, για να χειροθετηθεί σε μεγαλόσχημο, μετονομασθείς Γαβριήλ μοναχός.
Από τότε, ως μοναχός, με περισσότερο ζήλο επεδόθει σε μεγαλύτερους ασκητικούς αγώνες. Βλέποντας, όμως, ο Γέροντάς του τόσο την ωριμότητα, όσο και τα χαρίσματά του, από πολύ νωρίς, τον προώθησε για ανώτερες διακονίες, αποστέλλοντάς τον συχνά-πυκνά, εκτός Αγίου Όρους για υποθέσεις τόσο της Μονής όσο και του Αγίου Όρους.
Με την απελευθέρωση της Μακεδονίας, από τον τουρκικό ζυγό, εκρίθη απαραίτητο να επανακατοχυρωθούν τα εκτός του Αγίου Όρους Μετόχια, με ελληνικούς τίτλους. Στο έργο αυτό, απεδείχθη καταλληλότερος, αν και νεαρός, ο μοναχός Γαβριήλ. Αλλά και στα εκτός Αγίου Όρους Μετόχια της Ιεράς Μονής Διονυσίου συχνάκις απεστέλλετο προς διακονίαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να συλληφθεί αιχμάλωτος από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες. Αξιώθηκε, έτσι, να φέρει, ζωντανά, τα στίγματα του «ομολογητού και του κατά πρόθεση μάρτυρος». Υπέστη, καθώς ο ίδιος με δάκρυα διηγείτο, μαζί με άλλους συνομολογητές μοναχούς της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης, και πολλούς κληρικούς, φοβερές κακώσεις όμοιες των παλαιών μαρτύρων, από ποιούς; τους ομόδοξους, δυστυχώς, γείτονες αδελφούς μας!
Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Διονυσίου (1934-1975)
Με την κοίμηση του ηγουμένου Δοσιθέου, η πλειονότητα των Διονυσιατών μοναχών, προσέβλεψε πλέον στο πρόσωπο του μοναχού Γαβριήλ, ως του μόνου καταλλήλου, για την υψηλή αυτή διακονία. Δεν έλειψαν όμως και οι αντιθέσεις‡ δυστυχώς την εποχή εκείνη υπήρχε ένα αρνητικό στοιχείο, σε πολλές αγιορείτικες Μονές, και τούτο ήταν ο τοπικισμός. Ωστόσο, η μερίδα των τοπικιστών, δεν κατόρθωσε να επιβληθεί και έτσι προβάλλεται, ως «φως επί την λυχνίαν», ν΄ απλώνει τις ακτίνες πέραν μιας 40ετίας, η φωτεινή μορφή, του χαρισματούχου ηγουμένου Γαβριήλ. Έτσι στις 21 Ιουνίου 1936 χειρονείται Διάκονος ενώ την επομένη Πρεσβύτερος και ενθρονίζεται Ηγούμενος.
Με συναίσθηση ευθύνης ποιμένος, παναγιορειτικής εμβέλειας, εργάζεται σκληρά, τόσο, για την εμπιστευθείσαν «ποίμνην», όσο, και για όλη την αγιορείτικη πολιτεία. Αλλά, κατέστη και η παραμυθία του τότε σκληρώς δοκιμαζομένου λαού μας. Πλήθος, πονεμένοι και πεινασμένοι, περνούσαν καθημερινά για να μεταλάβουν σωματικής και πνευματικής τροφής. Αγάπησε, όσο πολύ λίγοι, τον πονεμένο ελληνικό λαό του Θεού, σε βαθμό να δώσει όλο τον εαυτό του προς παράκληση και στηριγμό του. Τολμώ να πω, σε τόσο βαθμό, ώστε πρόσεχε πιο πολύ τους πονεμένους λαϊκούς, από τα λογικά πρόβατα της ποίμνης του, δηλ. τους μοναχούς. Ένα δείγμα, αυτής της προθέσεως του, είναι και το γεγονός ότι, ενώ όλο το Μοναστήρι είχε ανάγκη ανακαινισμού, και το ταμείο δεν επαρκούσε, προτίμησε ν' ανακαινίσει μόνο το αρχονταρίκι, ώστε να επαρκεί για το πλήθος των προσκυνητών, που κατέκλυζαν καθημερινά τη Μονή.
Θα παραθέσω άλλο ένα δείγμα, που μας το διηγείτο, με δάκρυα, ο ίδιος, και το οποίο τον αναβιβάζει κατακόρυφα.
Επιστρέφοντας, από την Θεσσαλονίκη, κατά το 1945, μέσω του Χολομώντα, σταμάτησαν οι αντάρτες το λεωφορείο. Έβγαλαν έξω μερικούς, μαζί με τον ίδιο, και ύστερα, από μια πρόχειρη ανάκριση τους εκτελούσαν ένα-ένα. Ήλθε και η σειρά του ηγουμένου. Ένας «εισαγγελέας», του αποδίδει την κατηγορία ότι ήταν τύραννος του λαού. Και ο γενναίος Γέροντας, με ψυχραιμία, απαντά:
- Ο λαός εδώ είναι, για ρωτήστε!»
Στρέφεται λοιπόν, προς τους παρόντες, έφερε και άλλους από διάφορες γειτονικές περιοχές, και, τους ρωτά:
- Ξέρετε αυτόν τον καλόγηρο;
- Ναι, τον ξέρουμε.
- Ήταν καταπιεστής στα μετόχια;
- Όχι, ήταν πολύ καλός και ελεήμων‡ φάγαμε ψωμί από κοντά του ...
Σημειωτέον ότι, στη Χαλκιδική, η Ιερά Μονή Διονυσίου, είχε μεγάλα μετόχια και ο Γέροντας, έθρεψε όλους τους φτωχούς της περιοχής. Το θαύμα έγινε. Στρέφεται, απογοητευμένος και αγριεμένος προς τον Γέροντα, και του λέει:
- Τι να σου κάνω; Έχεις μεγάλο Άγιο προστάτη, ειδ΄ άλλως, δεν γλύτωνες
Η δραστηριότητα του Γέροντα στα κοινά του Αγίου Όρους
Κατά το 1930, ο αείμνηστος Γέροντας, εστάλη ως αντιπρόσωπος της Μονής, στην Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. Έκτοτε, ως αντιπρόσωπος και κατόπιν ως ηγούμενος, συμμετείχε σε όλες τις επιτροπές της Ιεράς Κοινότητος, για όλα τα σοβαρά θέματα που απασχολούσαν τον ιερό τόπο και, εν γένει την πατρίδα μας, κατά τις δύσκολες εκείνες μέρες. Όσες δε φορές συμμετείχε, ως επίτροπος, κατόρθωνε με τον σοφό και μειλίχιο τρόπο του, να στέφονται όλες οι υποθέσεις με επιτυχία.
Αλλά, πώς να παρασιωπήσουμε την περίφημη εκείνη επιστολή την οποία η Ιερά Κοινότης ανέθεσε στον αείμνηστο Γαβριήλ, με την οποία ζητούσε από τον δικτάτορα της Γερμανίας Αδόλφος Χίτλερ, όπως αναλάβει υπό την προσωπική του προστασία την Αγιορείτικη πολιτεία; Κατά θεία νεύση, ο σκληρός εκείνος δικτάτορας, συγκατένευσε και έθεσε υπό την προστασία του την Αθωνική πολιτεία, εις τρόπον ώστε, οι μοναχοί, απερίσπαστοι ενδιέτριβαν σε αδιάλειπτη προσευχή υπέρ της πατρίδας μας αλλά και της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου και μάλιστα υπό την προστασίαν του Γερμανικού στρατού.
Αλλά και από τις ορδές των ανταρτών, μετά τον πόλεμο του 1940-44, κατόρθωσε να διαφυλάξει, με διπλωματικό ελιγμό, από ομαδική σφαγή πολλούς αγιορείτες, μεταξύ των οποίων και τον ίδιον.
Συγγραφικό έργο
Ο ακάματος αυτός Γέροντας, παρ΄ όλο το φόρτο των εντός και εκτός Μονής καθηκόντων του, δεν αμέλησε και το συγγραφικό έργο και απεδείχθη και σ΄ αυτό ταλαντούχος. Με τα θαυμαστά έργα του, εστήριξε τους πιστούς μας, λαμβανομένου υπ'; όψιν ότι, την εποχή του, ο λαός μας υστερείτο από στερεά παραδοσιακή τροφή. Ο Γέροντας, συνδύαζε την ιερά παράδοση, αλλά, και την προσωπική του πολύτιμη εμπειρία προς στηριγμό και νουθεσία.
Επειδή αδυνατούμε να σχολιάσουμε απλώς θα κατονομάσουμε μερικά αξιόλογα έργα του, όπως: «Ο νέος Ευεργετινός», «Ο Μοναχισμός κατά τους Πατέρες», «Λαυσαϊκόν του Αγίου Όρους», «Ο πνευματικός-εξομολόγος», «Σύγχρονα Μαρτυρολόγια», «Αναμνήσεις και νοσταλγίαι» και πολλά άλλα.
Μάλιστα το τελευταίο, «Αναμνήσεις και νοσταλγίαι» έλαβε το Α΄ βραβείο από το Υπουργείο Προεδρίας.
Όσο δε για συνεντεύξεις-αρθρογραφίες, σε εφημερίδες και περιοδικά; Είναι αμέτρητες.
Σαν ποιμένας, τον διέκρινε η ευσπλαχνία, αλλά και η ανωτερότητα. Αν ένας μοναχός δεν αναπαυόταν στο Μοναστήρι, και ήθελε να πάει αλλού, του έδινε την πατρική του ευλογία και συγχρόνως του άφηνε και ανοιχτή την πόρτα της επιστροφής. Κάποτε ένας μοναχός, αδελφός της Μόνης, ζήτησε να πάει στην έρημο για ανώτερη ζωή. Αν και ο μοναχός ήταν προϊστάμενος και πολύ χρήσιμος, του έδωσε ευλογία. Έμεινε 2-3 χρόνια στην έρημο και κατάλαβε εκ πείρας, ότι η ζωή του αυστηρού κοινοβίου είναι ανώτερη. Επέστρεψε πίσω. Ο αείμνηστος Γέροντας, τον δέχτηκε και αντί για «κανόνα», τον έστειλε εκτός Μονής, αλλά ...; αντιπρόσωπο στην Ιερά Κοινότητα. Τόσο ανοιχτόκαρδος ήταν!
Πριν τελειώσουμε, δεν θα παρασιωπήσουμε και τον πατριωτισμό του. Πάντοτε, όταν μας μιλούσε για τις εθνικοθρησκευτικές μας παραδόσεις, τόσο για τους Αγίους όσο και για τους ήρωες της πατρίδας μας, συγκινημένος κατέβαζε «κρουνηδόν» δάκρυα. Όταν τον προσκαλούσαν να προεξάρχει των Αγιορειτικών πανηγύρεων, κατά γενική ομολογία, ήταν μεγαλοπρεπής. Μέχρι και της ηλικίας των 90 ετών, παρέμενε σε όλη, σχεδόν, τη διάρκεια της πολυώρου (12-14 ώρες) αγρυπνίας, όρθιος και ακλόνητος στον ηγουμενικό σύνθρονο. Η φωνή του ήταν μελωδική, γνώριζε πολύ καλά βυζαντινή μουσική και συμμετείχε πολλάκις «εν ψαλμοίς και ύμνοις». Κατά την τελευταία βραδινή πανηγυρική τράπεζα, εσφραγίζετο η όλη ευωχία, με δύο ύμνους, ένα θρησκευτικό και ένα εθνικό. Ο πρώτος, το «τη υπερμάχω» προς την Κυρία και έφορο του Όρους, και ο δεύτερος, «Σε γνωρίζω από την κόψη ...».
Και με τις τελευταίες σοφές πατρικές ευχές του ηγουμένου, ως παρακαταθήκη προς όλους, μοναχούς και λαϊκούς, τελειώνουν εκείνες οι αξέχαστες πνευματικές ευωχίες.
Επιλήψει με ο χρόνος διηγούμενον περί του αειμνήστου Γαβριήλ Διονυσιάτου, αλλά δυστυχώς ο χώρος δεν επαρκεί. Τελειώνοντας εδώ, εξαιτούμαι την επιείκειά του, για τις παραλήψεις και ατέλειές μου. Πρέπει δε να αναφέρουμε ότι κοιμήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1983. Η ευχή του να περιφυλάσσει, τόσο την Ιερά αυτού Μονή, στην οποία ήθλησε 70 ολόκληρα χρόνια, αλλά και όλη την αγιορείτικη πολιτεία και ολόκληρο το ελληνικό έθνος, που τόσο αγαπούσε και για το οποίο μεριμνούσε με πόνο ψυχής.
Αιωνία αυτού η μνήμη Αμήν
Ιωσήφ Μοναχός Διονυσιάτης
[ἀπό τό ἰστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ]
Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011
Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ
Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης γιά τήν ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου.
1 Σεπτεμβρίου 2011
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Η Χάρις του Θεού καταξιώνει ημάς σήμερον όπως εναρξώμεθα ενός εισέτι εκκλησιαστικού έτους, ενός εισέτι εορτολογικού κύκλου, εντός των ευλογημένων ευκαιριών του οποίου καλούμεθα να καταβάλλωμεν αγώνα πνευματικόν διά να αξιοποιήσωμεν καλλίτερον την δοθείσαν ημίν δυνατότητα του γενέσθαι «καθ' ομοίωσιν» Θεού ώστε να καταστώμεν και ημείς άγιοι Αυτού.
Η σημερινή όμως ημέρα, η 1η Σεπτεμβρίου, η πρώτη του νέου εκκλησιαστικού έτους, είναι αφιερωμένη, πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και εις την προσευχήν διά το φυσικόν περιβάλλον. Η δε πρωτόβουλος αύτη απόφασις ουδόλως τυγχάνει άσχετος προς την ανωτέρω σημειολογίαν της σημερινής ημέρας, καθώς ο πνευματικός αγών ο οποίος επιφέρει την καλήν αλλοίωσιν του ανθρώπου συμβάλλει και εις την βελτίωσιν των σχέσεών του προς το περιβάλλον και εις την καλλιέργειαν της ευαισθησίας του ανθρώπου υπέρ της προστασίας και διαφυλάξεως αυτού.
Δοξολογούμεν, λοιπόν, σήμερον το άγιον όνομα του Θεού, διότι εχάρισεν εις την ανθρωπότητα και διατηρεί και συνέχει την φύσιν, ως το καταλληλότατον περιβάλλον διά την εν αυτώ υγιεινήν ανάπτυξιν του σώματος και του πνεύματος του ανθρώπου. Ταυτοχρόνως δεν δυνάμεθα όμως να παρασιωπήσωμεν και το γεγονός, ότι ο άνθρωπος δεν τιμά πρεπόντως την δωρεάν ταύτην του Θεού και καταστρέφει το περιβάλλον, εκ πλεονεξίας ή εξ άλλων εγωϊστικών επιδιώξεων.
Το περιβάλλον ημών αποτελείται, ως γνωστόν, εκ του εδάφους, των υδάτων, του ηλίου, του αέρος αλλά και εκ της πανίδος και της χλωρίδος. Ο άνθρωπος δύναται να εκμεταλλεύηται προς ίδιον όφελος την φύσιν μέχρις όμως ενός ορίου, ώστε να διασφαλίζηται η αειφορία, ήτοι η δυνατότης αναπαραγωγής των καταναλωθέντων ενεργειακών πόρων αλλά και των εμβίων, αλόγων, κτισμάτων. Άλλωστε, η καλώς εννοουμένη εκμετάλλευσις της φύσεως αποτελεί και εντολήν του Θεού προς τον άνθρωπον, προ και μετά την πτώσιν αυτού. Η υπέρβασις όμως του ορίου τούτου, ήτις δυστυχώς αποτελεί φαινόμενον των δύο τελευταίων αιώνων εις την ιστορίαν του ανθρωπίνου γένους, καταστρέφει την αρμονίαν των φυσικών συνισταμένων του περιβάλλοντος και οδηγεί εις τον κορεσμόν και την νέκρωσιν της δημιουργίας, αλλά και αυτού τούτου του ανθρώπου, ο οποίος δεν δύναται να επιβιώση εντός απερρυθμισμένων εις βαθμόν μη αναστρέψιμον οικοσυστημάτων. Αποτέλεσμα δε του φαινομένου τούτου είναι η εμφάνισις και εξάπλωσις ασθενειών προκαλουμένων υπό του, ανθρωπίνη ευθύνη, μολυσμού των διατροφικών αγαθών.
Εις τας ημέρας μας, ορθώς μεν τονίζεται η μεγάλη σημασία των δασών και εν γένει της χλωρίδος διά την αειφορίαν του γηΐνου οικοσυστήματος ως και την διασφάλισιν των υδατίνων πόρων, αλλά δεν πρέπει να υποτιμάται και η μεγάλη συμβολή των ζώων εις την εύρυθμον λειτουργίαν αυτού. Τα ζώα ανέκαθεν υπήρξαν φίλοι του ανθρώπου και οι υπηρέται των ανθρωπίνων αναγκών καθώς παρείχον και παρέχουν εις αυτόν τροφήν, ένδυσιν, μεταφορικόν έργον αλλά και προστασίαν και συντροφικότητα. Στενωτάτη είναι η σχέσις του ανθρώπου με τα ζώα, ως καταδεικνύεται εκ του γεγονότος ότι αυτά επλάσθησαν την ιδίαν ημέραν με αυτόν (Γεν. 1, 24-31) η και εκ της δοθείσης υπό του Θεού εντολής εις τον Νώε όπως διασώση εν ζεύγος εξ εκάστου είδους από τον επικείμενον κατακλυσμόν (Γεν. 6, 19). Τυγχάνει χαρακτηριστικόν το γεγονός ότι ο Θεός επιδεικνύει ιδιαιτέραν μέριμναν διά την διάσωσιν του ζωϊκού βασιλείου. Εις τους βίους των Αγίων αναφέρονται πολλαί διηγήσεις διά τας αρίστας σχέσεις μεταξύ Αγίων και αγρίων ζώων, τα οποία υπό άλλας συνθήκας δεν διατηρούν φιλικάς σχέσεις προς τον άνθρωπον. Βεβαίως αυτό δεν οφείλεται εις την κακήν φύσιν των, αλλά εις την αντίστασιν του ανθρώπου προς την Χάριν του Θεού και την συνεπακόλουθον συγκρουσιακήν σχέσιν αυτού μετά των στοιχείων και των αλόγων εμβίων όντων της φύσεως. Άλλωστε, συνέπεια της διαταράξεως της σχέσεως των πρωτοπλάστων προς τον Δημιουργόν των και Θεόν ήτο και η διατάραξις των σχέσεων αυτών μετά του περιβάλλοντος: «επικατάρατος η γη εν τοις έργοις σου• εν λύπαις φάγηι αυτήν πάσας τας ημέρας της ζωής σου• ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι, και φάγηι τον χόρτον του αγρού. Εν ιδρώτι του προσώπου σου φάγηι τον άρτον σου έως του αποστρέψαι σε εις την γην, εξ ής ελήμφθης•» (Γεν. 3, 17-19) Η ειρήνευσις του ανθρώπου μετά του Θεού συνεπάγεται και την ειρήνευσιν αυτού μετά των στοιχείων της φύσεως.
Είναι φανερόν, κατόπιν τούτων, ότι η αγαθή σχέσις του ανθρώπου προς το περιβάλλον αναπτύσσεται όταν παραλλήλως αναπτύσσηται αγαθή σχέσις αυτού προς τον Θεόν. Τυγχάνει γνωστή η αφήγησις του Συναξαριστού περί της εμπειρίας του Μεγάλου Αντωνίου, ο οποίος εις ηλικίαν ενενήκοντα ετών απεφάσισεν, καθοδηγηθείς υπό Αγγέλου Κυρίου, να πορευθήι ενδότερον της ερήμου προς αναζήτησιν και άλλου αναχωρητού, του Οσίου Παύλου του Θηβαίου, ίνα λάβηι παρ' αυτού ωφέλειαν πνευματικήν. Πορευθείς επί τριήμερον εις αναζήτησιν αυτού και ιχνηλατήσας σημεία θηρίων αγρίων συνήντησε λέοντα, ο οποίος υπεκλίθη ήρεμος έμπροσθέν του και ποιήσας μεταβολήν ωδήγησε τον Μέγαν Αντώνιον εις το σπήλαιον του Οσίου Παύλου, ένθα εύρεν αυτόν διακονούμενον υπό θηρίων. Κόραξ εκόμιζεν αυτώ τον επιούσιον άρτον! Την ημέραν μάλιστα της επισκέψεως του Μεγάλου Αντωνίου εκόμισεν εις αυτόν διπλήν μερίδα μεριμνήσας και διά τον επισκέπτην αυτού! Οι Άγιοι ούτοι είχον αναπτύξει αγαθήν σχέσιν μετά του Θεού, διό και είχον φιλικάς σχέσεις προς πάντα τα ζώα της φύσεως. Η δημιουργία αυτής της αγαθής σχέσεως προς τον Θεόν πρέπει να προτάσσηται ως το κύριον μέλημά μας, και υπηρέτης αυτής της προοπτικής πρέπει να είναι η αγαθή σχέσις μας προς το ζωϊκόν, το φυτικόν και το άψυχον περιβάλλον μας. Υπό την προοπτικήν αυτήν η ζωοφιλία δεν θα αποτελή στείραν κοινωνικήν εκδήλωσιν συμπαθείας προς τα προσφιλή μας ζώα, πολλάκις συνοδευομένην δυστυχώς και υπό αναλγησίας διά τον πάσχοντα συνάνθρωπον, την εικόνα του Θεού, αλλά θα είναι αποτέλεσμα της αγαθής σχέσεώς μας προς τον Δημιουργόν του παντός. Είθε ο Δημιουργός του καλού λίαν σύμπαντος και του καλού λίαν γηΐνου οικοσυστήματος ναεμπνεύσηι όλους ημάς να συμπεριφερώμεθα ευσπλάχνως προς άπαντα τα στοιχεία της φύσεως, με καρδίαν ελεήμονα υπέρ πάντων αυτών, ανθρώπων, ζώων και φυτών, ως και ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος λέγει, απαντών εις την ερώτησιν: "Τί εστι καρδία ελεήμων;".
"Καρδία ελεήμων εστί, καύσις καρδίας υπέρ πάσης της κτίσεως, υπέρ των ανθρώπων, και των ορνέων, και των ζώων, και υπέρ παντός κτίσματος. Και εκ της μνήμης αυτών, και της θεωρίας αυτών ρέουσιν οι οφθαλμοί δάκρυα. Εκ της πολλής και σφοδράς ελεημοσύνης της συνεχούσης την καρδίαν, και εκ της πολλής καρτερίας σμικρύνεται ηκαρδία αυτού, και ου δύναται βαστάξαι, ή ακούσαι, ή ιδείν βλάβην τινά, ή λύπην μικράν εν τηι κτίσει γενομένην" (Αββά Ισαάκ του Σύρου, Άπαντα τα ευρεθέντα σχετικά, Λόγος ΠΑ').
Διά της τοιαύτης ευσπλαχνίας ημών προς άπασαν την κτίσιν θα τιμήσωμεν το θεόσδοτον αξίωμα ημών ως αρχηγών της Κτίσεως, ενδιαφερομένων μετά πατρικής στοργής υπέρ πάντων των στοιχείων αυτής, τα οποία ούτω θα μας υπακούουν αισθανόμενα την αγαθοεργόν διάθεσίν μας, και θα πειθαρχούν εις την επιτέλεσιν της φιλανθρώπου και υπηρετικής των αναγκών μας αποστολής των.
,βια΄ Σεπτεμβρίου α΄
+ Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, διάπυρος προς Θεὀν ευχέτης
[ἀπό τό ίστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ]
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Η Χάρις του Θεού καταξιώνει ημάς σήμερον όπως εναρξώμεθα ενός εισέτι εκκλησιαστικού έτους, ενός εισέτι εορτολογικού κύκλου, εντός των ευλογημένων ευκαιριών του οποίου καλούμεθα να καταβάλλωμεν αγώνα πνευματικόν διά να αξιοποιήσωμεν καλλίτερον την δοθείσαν ημίν δυνατότητα του γενέσθαι «καθ' ομοίωσιν» Θεού ώστε να καταστώμεν και ημείς άγιοι Αυτού.
Η σημερινή όμως ημέρα, η 1η Σεπτεμβρίου, η πρώτη του νέου εκκλησιαστικού έτους, είναι αφιερωμένη, πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και εις την προσευχήν διά το φυσικόν περιβάλλον. Η δε πρωτόβουλος αύτη απόφασις ουδόλως τυγχάνει άσχετος προς την ανωτέρω σημειολογίαν της σημερινής ημέρας, καθώς ο πνευματικός αγών ο οποίος επιφέρει την καλήν αλλοίωσιν του ανθρώπου συμβάλλει και εις την βελτίωσιν των σχέσεών του προς το περιβάλλον και εις την καλλιέργειαν της ευαισθησίας του ανθρώπου υπέρ της προστασίας και διαφυλάξεως αυτού.
Δοξολογούμεν, λοιπόν, σήμερον το άγιον όνομα του Θεού, διότι εχάρισεν εις την ανθρωπότητα και διατηρεί και συνέχει την φύσιν, ως το καταλληλότατον περιβάλλον διά την εν αυτώ υγιεινήν ανάπτυξιν του σώματος και του πνεύματος του ανθρώπου. Ταυτοχρόνως δεν δυνάμεθα όμως να παρασιωπήσωμεν και το γεγονός, ότι ο άνθρωπος δεν τιμά πρεπόντως την δωρεάν ταύτην του Θεού και καταστρέφει το περιβάλλον, εκ πλεονεξίας ή εξ άλλων εγωϊστικών επιδιώξεων.
Το περιβάλλον ημών αποτελείται, ως γνωστόν, εκ του εδάφους, των υδάτων, του ηλίου, του αέρος αλλά και εκ της πανίδος και της χλωρίδος. Ο άνθρωπος δύναται να εκμεταλλεύηται προς ίδιον όφελος την φύσιν μέχρις όμως ενός ορίου, ώστε να διασφαλίζηται η αειφορία, ήτοι η δυνατότης αναπαραγωγής των καταναλωθέντων ενεργειακών πόρων αλλά και των εμβίων, αλόγων, κτισμάτων. Άλλωστε, η καλώς εννοουμένη εκμετάλλευσις της φύσεως αποτελεί και εντολήν του Θεού προς τον άνθρωπον, προ και μετά την πτώσιν αυτού. Η υπέρβασις όμως του ορίου τούτου, ήτις δυστυχώς αποτελεί φαινόμενον των δύο τελευταίων αιώνων εις την ιστορίαν του ανθρωπίνου γένους, καταστρέφει την αρμονίαν των φυσικών συνισταμένων του περιβάλλοντος και οδηγεί εις τον κορεσμόν και την νέκρωσιν της δημιουργίας, αλλά και αυτού τούτου του ανθρώπου, ο οποίος δεν δύναται να επιβιώση εντός απερρυθμισμένων εις βαθμόν μη αναστρέψιμον οικοσυστημάτων. Αποτέλεσμα δε του φαινομένου τούτου είναι η εμφάνισις και εξάπλωσις ασθενειών προκαλουμένων υπό του, ανθρωπίνη ευθύνη, μολυσμού των διατροφικών αγαθών.
Εις τας ημέρας μας, ορθώς μεν τονίζεται η μεγάλη σημασία των δασών και εν γένει της χλωρίδος διά την αειφορίαν του γηΐνου οικοσυστήματος ως και την διασφάλισιν των υδατίνων πόρων, αλλά δεν πρέπει να υποτιμάται και η μεγάλη συμβολή των ζώων εις την εύρυθμον λειτουργίαν αυτού. Τα ζώα ανέκαθεν υπήρξαν φίλοι του ανθρώπου και οι υπηρέται των ανθρωπίνων αναγκών καθώς παρείχον και παρέχουν εις αυτόν τροφήν, ένδυσιν, μεταφορικόν έργον αλλά και προστασίαν και συντροφικότητα. Στενωτάτη είναι η σχέσις του ανθρώπου με τα ζώα, ως καταδεικνύεται εκ του γεγονότος ότι αυτά επλάσθησαν την ιδίαν ημέραν με αυτόν (Γεν. 1, 24-31) η και εκ της δοθείσης υπό του Θεού εντολής εις τον Νώε όπως διασώση εν ζεύγος εξ εκάστου είδους από τον επικείμενον κατακλυσμόν (Γεν. 6, 19). Τυγχάνει χαρακτηριστικόν το γεγονός ότι ο Θεός επιδεικνύει ιδιαιτέραν μέριμναν διά την διάσωσιν του ζωϊκού βασιλείου. Εις τους βίους των Αγίων αναφέρονται πολλαί διηγήσεις διά τας αρίστας σχέσεις μεταξύ Αγίων και αγρίων ζώων, τα οποία υπό άλλας συνθήκας δεν διατηρούν φιλικάς σχέσεις προς τον άνθρωπον. Βεβαίως αυτό δεν οφείλεται εις την κακήν φύσιν των, αλλά εις την αντίστασιν του ανθρώπου προς την Χάριν του Θεού και την συνεπακόλουθον συγκρουσιακήν σχέσιν αυτού μετά των στοιχείων και των αλόγων εμβίων όντων της φύσεως. Άλλωστε, συνέπεια της διαταράξεως της σχέσεως των πρωτοπλάστων προς τον Δημιουργόν των και Θεόν ήτο και η διατάραξις των σχέσεων αυτών μετά του περιβάλλοντος: «επικατάρατος η γη εν τοις έργοις σου• εν λύπαις φάγηι αυτήν πάσας τας ημέρας της ζωής σου• ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι, και φάγηι τον χόρτον του αγρού. Εν ιδρώτι του προσώπου σου φάγηι τον άρτον σου έως του αποστρέψαι σε εις την γην, εξ ής ελήμφθης•» (Γεν. 3, 17-19) Η ειρήνευσις του ανθρώπου μετά του Θεού συνεπάγεται και την ειρήνευσιν αυτού μετά των στοιχείων της φύσεως.
Είναι φανερόν, κατόπιν τούτων, ότι η αγαθή σχέσις του ανθρώπου προς το περιβάλλον αναπτύσσεται όταν παραλλήλως αναπτύσσηται αγαθή σχέσις αυτού προς τον Θεόν. Τυγχάνει γνωστή η αφήγησις του Συναξαριστού περί της εμπειρίας του Μεγάλου Αντωνίου, ο οποίος εις ηλικίαν ενενήκοντα ετών απεφάσισεν, καθοδηγηθείς υπό Αγγέλου Κυρίου, να πορευθήι ενδότερον της ερήμου προς αναζήτησιν και άλλου αναχωρητού, του Οσίου Παύλου του Θηβαίου, ίνα λάβηι παρ' αυτού ωφέλειαν πνευματικήν. Πορευθείς επί τριήμερον εις αναζήτησιν αυτού και ιχνηλατήσας σημεία θηρίων αγρίων συνήντησε λέοντα, ο οποίος υπεκλίθη ήρεμος έμπροσθέν του και ποιήσας μεταβολήν ωδήγησε τον Μέγαν Αντώνιον εις το σπήλαιον του Οσίου Παύλου, ένθα εύρεν αυτόν διακονούμενον υπό θηρίων. Κόραξ εκόμιζεν αυτώ τον επιούσιον άρτον! Την ημέραν μάλιστα της επισκέψεως του Μεγάλου Αντωνίου εκόμισεν εις αυτόν διπλήν μερίδα μεριμνήσας και διά τον επισκέπτην αυτού! Οι Άγιοι ούτοι είχον αναπτύξει αγαθήν σχέσιν μετά του Θεού, διό και είχον φιλικάς σχέσεις προς πάντα τα ζώα της φύσεως. Η δημιουργία αυτής της αγαθής σχέσεως προς τον Θεόν πρέπει να προτάσσηται ως το κύριον μέλημά μας, και υπηρέτης αυτής της προοπτικής πρέπει να είναι η αγαθή σχέσις μας προς το ζωϊκόν, το φυτικόν και το άψυχον περιβάλλον μας. Υπό την προοπτικήν αυτήν η ζωοφιλία δεν θα αποτελή στείραν κοινωνικήν εκδήλωσιν συμπαθείας προς τα προσφιλή μας ζώα, πολλάκις συνοδευομένην δυστυχώς και υπό αναλγησίας διά τον πάσχοντα συνάνθρωπον, την εικόνα του Θεού, αλλά θα είναι αποτέλεσμα της αγαθής σχέσεώς μας προς τον Δημιουργόν του παντός. Είθε ο Δημιουργός του καλού λίαν σύμπαντος και του καλού λίαν γηΐνου οικοσυστήματος ναεμπνεύσηι όλους ημάς να συμπεριφερώμεθα ευσπλάχνως προς άπαντα τα στοιχεία της φύσεως, με καρδίαν ελεήμονα υπέρ πάντων αυτών, ανθρώπων, ζώων και φυτών, ως και ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος λέγει, απαντών εις την ερώτησιν: "Τί εστι καρδία ελεήμων;".
"Καρδία ελεήμων εστί, καύσις καρδίας υπέρ πάσης της κτίσεως, υπέρ των ανθρώπων, και των ορνέων, και των ζώων, και υπέρ παντός κτίσματος. Και εκ της μνήμης αυτών, και της θεωρίας αυτών ρέουσιν οι οφθαλμοί δάκρυα. Εκ της πολλής και σφοδράς ελεημοσύνης της συνεχούσης την καρδίαν, και εκ της πολλής καρτερίας σμικρύνεται ηκαρδία αυτού, και ου δύναται βαστάξαι, ή ακούσαι, ή ιδείν βλάβην τινά, ή λύπην μικράν εν τηι κτίσει γενομένην" (Αββά Ισαάκ του Σύρου, Άπαντα τα ευρεθέντα σχετικά, Λόγος ΠΑ').
Διά της τοιαύτης ευσπλαχνίας ημών προς άπασαν την κτίσιν θα τιμήσωμεν το θεόσδοτον αξίωμα ημών ως αρχηγών της Κτίσεως, ενδιαφερομένων μετά πατρικής στοργής υπέρ πάντων των στοιχείων αυτής, τα οποία ούτω θα μας υπακούουν αισθανόμενα την αγαθοεργόν διάθεσίν μας, και θα πειθαρχούν εις την επιτέλεσιν της φιλανθρώπου και υπηρετικής των αναγκών μας αποστολής των.
,βια΄ Σεπτεμβρίου α΄
+ Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, διάπυρος προς Θεὀν ευχέτης
[ἀπό τό ίστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ]
Τετάρτη 31 Αυγούστου 2011
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΙΕΡΑΣ ΚΑΛΥΒΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ ΤΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟ
Φωτογραφικά στιγμιότυπα απο την Πανήγυρη της Ιεράς Καλύβης Αγίου Ακακίου κατα την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Ἀπό τήν Πανήγυρη τῆς καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου κατά τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου. Ὁ καθηγούμενος τῆς μονῆς Ἁγ. Νικολάου Ἀναπαυσᾶ Μετεώρων, ἀρχιμ. Πολύκαρπος. Καυσοκαλύβια. Ἅγιον Ὄρος. 15 Αὐγούστου 2011.
Ἀπό τήν Πανήγυρη τῆς καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου κατά τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου. Καυσοκαλύβια. Ἅγιον Ὄρος. 15 Αὐγούστου 2011.
Ἀπό τήν Πανήγυρη τῆς καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου κατά τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου. Καυσοκαλύβια. Ἅγιον Ὄρος. 15 Αὐγούστου 2011.
Ὁ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, κατά τήν ὁποία πανηγυρίζει ἡ Καλύβη τοῦ Ἁγ. Ἀκακίου ἀλλά καί ὁλόκληρο τό Ἅγιον Ὄρος Ἄθως, πού εἶναι ἀφιερωμένο στήν Παναγία, εὔχεται σέ ὅλους τούς ἀναγνῶστες μας, ἀλλά καί τούς προσκυνητές τοῦ Ἁγίου Ὄρους ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ καί πλούσια τήν εὐλογία τοῦ Κυρίου καί τῆς ἐν πρεσβείαις ἀκοιμήτου Θεοτόκου.
Παρασκευή 26 Αυγούστου 2011
ΑΘΩΝΙΚΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟ
Ἀθωνικό Δεκαπενταύγουστο
Ὁ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, κατά τήν ὁποία πανηγυρίζει ἡ Καλύβη τοῦ Ἁγ. Ἀκακίου ἀλλά καί ὁλόκληρο τό Ἅγιον Ὄρος Ἄθως, πού εἶναι ἀφιερωμένο στήν Παναγία, εὔχεται σέ ὅλους τούς ἀναγνῶστες μας, ἀλλά καί τούς προσκυνητές τοῦ Ἁγίου Ὄρους ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ καί πλούσια τήν εὐλογία τοῦ Κυρίου καί τῆς ἐν πρεσβείαις ἀκοιμήτου Θεοτόκου.
Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου.
Τοιχογραφία (λεπτομέρεια) στό παρεκκλήσι τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου τῆς καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου Καυσοκαλυβίων, 1759.
Ἐργαστήριο ἱερομον. Παρθενίου τοῦ ἐξ Ἀγράφων
Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου.
Τοιχογραφία (λεπτομέρεια) στό παρεκκλήσι τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου τῆς καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου Καυσοκαλυβίων, 1759.
Ἐργαστήριο ἱερομον. Παρθενίου τοῦ ἐξ Ἀγράφων
Καλλιτεχνικά διακοσμημένος μέ ἔχρωμη ζάχαρη δίσκος κολλύβων, διά χειρός Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου.
Ἀπό Πανήγυρη τῆς μονῆς Ἰβήρων.
Κυριακή 21 Αυγούστου 2011
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)