Πέμπτη 14 Απριλίου 2016
Τετάρτη 13 Απριλίου 2016
ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ὁμιλία τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου τῆς Ἱερᾶς Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Ματθαίου Ἠρακλείου Κρήτης (μετόχιον τῆς Ἱ. Μ. Σινᾶ) κατά τήν Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας. 20 Μαρτίου 2016.
Τρίτη 12 Απριλίου 2016
Κυριακή 10 Απριλίου 2016
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ ΩΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΪΣΙΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ: Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος
ὡς τόν
ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη:
ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς
Ἐκκλησίας μας
Η ΨΥΧΟΣΩΤΗΡΙΑ ΚΛΙΜΑΞ. ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ |
(…)
Δ’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, τοῦ ἁγίου Ἰωάννου
τῆς Κλίμακος σήμερα, καί πορευόμενοι πρός τό Πάσχα, δέν παύουμε ἀπό
τό νά συνειδητοποιοῦμε, ὅτι αὐτή ἡ πορεία δέν εἶναι παρά μία ἀνεξάντλητη
ἀνοδική κλίμακα ἀποκτήσεως τῶν ἀρετῶν. Ὅπως ὁ Θεός εἶναι ἄπειρος
ἔτσι καί ἡ δυνατότητα πού ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά Τόν συναντήσουμε καί νά
ἑνωθοῦμε μέ Αὐτόν εἶναι ἀπεριόριστη. Ἄλλωστε ἡ ἀρετή δέν ἔχει ὅρια, σύμφωνα μέ
τόν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, καί κάθε ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐπιδιώξει τήν ἀρετή.
Ἡ σημερινή Κυριακή εἶναι
ἀφιερωμένη στή μνήμη ἑνός μεγάλου διδασκάλου τῆς ὀρθόδοξης πνευματικότητας καί
τῆς προσευχῆς: τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, μίας ἀντιπροσωπευτικῆς μορφῆς
τῆς ὀρθόδοξης ἄσκησης, στο διάβα τῶν αἰώνων.
Κι αὐτό, γιατί ἐκεῖνο πού ζητάει ἀπό μᾶς ἡ Ἐκκλησία εἶναι νά
ἐμπλουτίσουμε τόν πνευματικό καί διανοητικό ἐσωτερικό μας κόσμο. Καί ἀπό τήν
ἄποψη αὐτή ἡ Μεγάλη Σαρακοστή εἶναι ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι
μας. Τῆς ἀναζήτησης νοήματος. Τῆς ἀνακάλυψης ἀπό τόν ἄνθρωπο τοῦ θεϊκοῦ
νοήματος τῆς ζωῆς του, τοῦ
κρυμμένου βάθους της.
(…) Ἡ προσευχή για
ὅλους τους ἀσκητικούς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι τέχνη τεχνῶν και ἐπιστήμη
ἐπιστημῶν. Γιά τόν ὅσιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ἡ προσευχή εἶναι: συμφιλίωση μέ τόν
Θεό, συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων, τοῖχος πού μᾶς προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις,
ἔργο τῶν Ἀγγέλων, ἡ μελλοντική εὐφροσύνη, πηγή τῶν ἀρετῶν, πρόξενος τῶν
χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τροφή τῆς ψυχῆς, φωτισμός τοῦ νοῦ, πέλεκυς πού
χτυπᾶ τήν ἀπόγνωση, διάλυση τῆς λύπης, καθρέπτης τῆς πνευματικῆς προόδου,
δήλωση τῆς πνευματικῆς κατάστασης.
(…) Κατά τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία
ἐπιστρατεύει τίς δυνάμεις της καί διοργανώνει τόν πνευματικό ἀγῶνα καί τήν
προσευχή συλλογικά, στό πλαίσιο τῆς ὅλης λατρευτικῆς της ζωῆς. Γι᾿ αὐτό καί
πολλαπλασιάζονται οἱ καιροί τῆς προσευχῆς καί ἐκτείνονται σέ μῆκος οἱ Ἀκολουθίες
τοῦ νυχθημέρου. Ἀκόμη καί στόν κόσμο, οἱ ἐνοριακοί ναοί μετατρέπονται κατά
κάποιον τρόπο σέ καθολικά μοναστηριῶν καί οἱ πιστοί, οἱ ἐν τῶ κόσμῳ, καλοῦνται
σέ ἀνάλογη ἐπιστράτευση θείας λατρείας καί προσευχῆς.
(…) Μία ἀπό τίς τελειότερες ἐκφράσεις ἀγάπης εἶναι τό νά προσευχόμαστε
γιά τούς ἄλλους.
Τήν ἀλήθεια αὐτή καθώς καί τήν
ἀξία της τονίζει ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγι:ορείτης:
«Ἡ καρδιακή προσευχή βοηθάει ὄχι μόνο τούς ἄλλους ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν
ἑαυτό μας, γιατί βοηθάει νά ἔρθει ἡ ἐσωτερική καλωσύνη. Ὅταν ἐρχόμαστε στή θέση
τοῦ ἄλλου, ἔρχεται φυσιολογικά ἡ ἀγάπη, ὁ πόνος, ἡ ταπείνωση, ἡ εὐγνωμοσύνη μας
στό Θεό μέ τή συνεχή δοξολογία, καί τότε ἡ προσευχή γιά τό συνάνθρωπό μας
γίνεται εὐπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό καί τόν βοηθάει». Καί σέ ἐρώτηση γιά τό
πῶς καταλαβαίνει ὅτι μέ τήν προσευχή του βοηθήθηκε ὁ ἄλλος, ἀπαντάει: «Τό πληροφορεῖται ἀπό τή θεία παρηγοριά πού
νιώθει μέσα του μετά ἀπό τήν πονεμένη του καρδιακή προσευχή πού ἔκανε. Πρέπει
ὅμως πρῶτα τόν πόνο τοῦ ἄλλου νά τόν κάνεις δικό σου πόνο καί ὕστερα νά κάνεις
καί καρδιακή προσευχή. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἰδιότητα θεϊκή καί πληροφορεῖ τόν ἄλλον».
Χαρακτηριστική εἶναι στό σημεῖο αὐτό ἡ θεολογική ταύτιση τοῦ ὁσίου
Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου μέ τόν ὅσιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος. Διδάσκει ὁ δεύτερος:
«Μήν ἀρνεῖσαι νά προσεύχεσαι γιά κάποια ψυχή πού σοῦ τό ζήτησε, ἔστω κι ἄν δέν
διαθέτεις καρποφόρο προσευχή. Γιατί ἡ πίστη ἐκείνου πού ζήτησε τήν προσευχή,
ἔσωσε πολλές φορές κι ἐκεῖνον πού προσευχήθηκε καί μάλιστα μέ συντριβή καρδίας.
Μην ὑπερηφανεύεσαι, ἐάν προσεύχεσαι γιά
ἄλλους καί εἰσακούεσαι, γιατί εἶναι ἡ πίστη ἐκείνων, πού ἐνήργησε, ὥστε νά
εἰσακουσθεῖ ἡ προσευχή σου».
(…) Ἀπό τήν ἔρημο τοῦ θεοβαδίστου Ὄρους Σινᾶ, καί τήν Κλίμακα τοῦ ὁσίου
Ἰωάννου, ἀλλά καί ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ἀπό τά χρόνια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ
Παλαμᾶ ὥς τίς μέρες μας, μέ τήν ἁγιοκατάταξη τοῦ ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου,
στέλνονται στόν κόσμο μας ἀνάσες
προσευχῆς καί ἀνταύγειες αἰωνιότητας. Καί σήμερα, ἐν μέσῳ Μεγάλης
Τεσσαρακοστῆς, ὄχι μόνο ἀντλοῦμε δύναμη καί ἐλπίδα, ὄχι μόνο λαμβάνουμε ὑπόδειγμα
ἁγιαστικῆς βιοτῆς καί ἐμπειρίας, ἀλλά κυρίως ὁμολογοῦμε τή βιωματική πεποίθηση
πού εἶχαν καί ἀκτινοβολοῦσαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ἀνάμεσά τους καί οἱ Ἁγιορεῖτες, πώς
ὁ Χριστός ἀνέστη!
Ἀποσπάσματα Ὁμιλίας τοῦ συγγραφέα,
πού ἐκφωνήθηκε κατά τόν Κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, 10
Ἀπριλίου 2016, στόν μητροπολιτικό ναό τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Ἰωαννίνων τῆς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως Ἰωαννίνων, παρουσία τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Ἰωαννίνων κ.
Μαξίμου.
ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ ΣΧΟΛΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΑΘΩΝΙΑΔΟΣ
Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης
Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρης, Σχολάρχης τῆς Ἀθωνιάδος (1753-1759) καί οἱ πνευματικές ζυμώσεις στό Ἅγιον Ὄρος κατά τόν 18ο αἰώνα
Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρης, Σχολάρχης τῆς Ἀθωνιάδος (1753-1759) καί οἱ πνευματικές ζυμώσεις στό Ἅγιον Ὄρος κατά τόν 18ο αἰώνα
Βασικό χαρακτηριστικό τῶν
πνευματικῶν ζυμώσεων κατά τόν 18ο αἰώνα ἦταν ἡ ἔντονη ἀγωνία τῶν Ἑλλήνων λογίων
γιά τήν ἀφύπνιση τῆς ἐθνικῆς ἑλληνικῆς συνείδησης καί τήν ἀναγέννηση τοῦ
ἔθνους, πού μέ τή σειρά τους θά προετοίμαζαν τήν ἀποτίναξη τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ.
Παράλληλα μέ τήν παραπάνω κίνηση, στούς κύκλους τῶν λογίων θεολόγων καί
συγγραφέων ἐκδηλωνόταν μία προσπάθεια ἐπαναπροσέγγισης τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί
θεολογικῆς παράδοσης, ὥστε ἀνανεωμένη καί ἐμπλουτισμένη νά συμβάλει στήν
ἀναμόρφωση τῆς παιδείας καί τήν ἀναγέννηση τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Ἡ ἀγωνία τους
γιά τήν διαφαινόμενη ἀλλοτρίωση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος μέσα ἀπό
ἐκδηλώσεις τυπολατρίας καί γιά τήν ἀποξένωση ἀπό τίς αὐθεντικές πατερικές
πηγές, τούς κατεύθυνε σέ ἀναζήτηση προσαρμογῶν καί συμπόρευσης μέ τίς
προκλήσεις τῶν καιρῶν (κυρίως μέ τίς ἰδέες τοῦ Διαφωτισμοῦ) ὅσο καί στήν
αὐστηρή προσήλωση στήν ὀρθόδοξη παράδοση, ἡ ὁποία διαλεγόταν μέ τόν δυτικό
πολιτισμό.
Πρός τήν κατεύθυνση αὐτή ἐργάστηκε καί ὁ τιμώμενος σήμερα Εὐγένιος
Βούλγαρης, ὁ ὁποῖος ἀναγνωρίζεται τόσο ἀπό τούς συγχρόνους του ὅσο καί ἀπό τή
νεότερη ἔρευνα ὡς ἡ κορυφαία πνευματική μορφή τοῦ Ἑλληνισμοῦ κατά τόν 18ο
αἰώνα. Μέ καταγωγή ἀπό τήν Κέρκυρα καί ἔχοντας ἀποκτήσει εὐρεία παιδεία, δίδαξε
καί διηύθυνε κάποια ἀπό τά σημαντικότερα ἐκπαιδευτικά κέντρα τοῦ ὑπόδουλου
Ἑλληνισμοῦ καί ἔχει χαρακτηριστεῖ ὡς ὁ «πανεπιστήμονας» τοῦ νέου Ἑλληνισμοῦ. Τό
πλουσιότατο καί πολυσχιδές συγγραφικό ἔργο του συνιστᾶ καί στήν ἐποχή μας ἕνα
μοναδικό τεκμήριο πολυσχιδοῦς ἐπιστημονικῆς φιλοσοφικῆς καί θεολογικῆς παιδείας
καί γνώσης, γνώρισε πολλές ἐκδόσεις, καλύπτει ὅλα σχεδόν τά γνωστικά πεδία τῶν
ἐπιστημῶν τῆς ἐποχῆς του καί ἐξακολουθεῖ νά διατηρεῖ μία ἀξιοπρόσεκτη
ἐπικαιρότητα, κάτι πού ἐπιβεβαιώνεται καί ἀπό τήν ἐπιτυχία τοῦ παρόντος
Συνεδρίου.
Ὁ Βούλγαρης κατάφερε μέ νηφαλιότητα νά συμπυκνώσει καί νά συνθέσει τίς
διάφορες τάσεις τῆς ἐποχῆς του. Μελετώντας τά νεωτερικά ἰδεολογικά καί
φιλοσοφικά ρεύματα τῆς Εὐρώπης καθώς καί τά νέα ἐπιστημονικά δεδομένα,
ἐπιχείρησε τή σύζευξή τους μέ τίς παραδοσιακές ἀξίες τῆς ἑλληνορθόδοξης
κοινωνίας, δεχόμενος κριτικά τόν εὐρωπαϊκό διαφωτισμό, ἀπορρίπτοντας ὅμως τίς
ἀθεϊστικές του ἰδέες.
(...) Στό Ἅγιον
Ὄρος, ἤδη ἀπό τίς ἀρχές τοῦ αἰώνα εἶχε ἐκδηλωθεῖ ζωηρή πνευματική κίνηση...
(...) Ἡ ἐπίδοση ὅμως στόν πνευματικό λόγο αὐξάνεται, ἐντείνεται καί
ἐξακτινώνεται ἀπό τά μέσα τοῦ ἴδιου αἰώνα. Εἶναι ἡ ἐποχή, ὅπου οἱ πνευματικές
ζυμώσεις στή μοναχοπολιτεία τοῦ Ἄθω ἐκδηλώνονται καί ὁριοθετοῦνται ἀπό δύο
μείζονος σημασίας πνευματικά γεγονότα: τήν ἐμφάνιση τοῦ κινήματος τῶν
Κολλυβάδων καί τήν ἵδρυση τῆς Ἀθωνιάδος σχολῆς.
Ἡ Ἀθωνιάς ὑπῆρξε ἀποτέλεσμα τοῦ φιλόμουσου, τῆς γενναιότητας καί τῆς
τόλμης τῶν Ἁγιορειτῶν νά προσφέρουν μηνύματα ἐλπίδας καί φωτός στό σκοτάδι τῆς
ἐποχῆς, γιά νά κρατηθεῖ στή ζωή ἡ Ρωμηοσύνη, ἡ Ὀρθοδοξία καί τό Γένος μας. Γιά
νά πληροφορηθεῖ τίς ἀλήθειες γιά τήν καταγωγή καί τήν ἔνδοξη ἱστορία του, νά
φωτιστεῖ ἀπό τή σοφία τῶν προγόνων του, νά πάρει δύναμη γιά νά συνεχίσει νά
ἐλπίζει καί νά ἐπιζήσει καί νά ἀποτινάξει ἀπό τόν τράχηλό του τό ζυγό τῆς
δουλείας. Κι ἐδῶ ἀξίζει νά θυμηθοῦμε τόν Ρήγα Φεραῖο, μαθητή στήν Ἀθωνιάδα στά
χρόνια τῆς ἐφηβείας του, περί τό 1771, τόν ἐθναπόστολο καί ἐθνεγέρτη ἅγιο Κοσμᾶ
τόν Αἰτωλό καί τόν νεομάρτυρα Ἀθανάσιο Κουλακιώτη, ἀποφοίτους τῆς Ἀθωνιάδος.
Ἡ Σχολή τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅπως λεγόταν ἐπισήμως ἡ Σχολή, ἱδρύθηκε ἀρχικά
τό 1748, καί ἐπίσημα τόν Μάϊο τοῦ 1750 μέ σιγγίλιο πού ἐξέδωσε ὁ οἰκουμενικός
πατριάρχης Κύριλλος ὁ Ε’, στή μονή Βατοπαιδίου μέ τήν πρωτοβουλία τῶν
προεστώτων της. Τό 1753 ὁ πατριάρχης
Κύριλλος Ε’, ἔχοντας τήν προσδοκία νά ἀποκτήσει ἡ Σχολή μεγαλύτερο κῦρος, καί
νά καταστεῖ σημαντικό ἐκπαιδευτικό κέντρο, προσκάλεσε ἀπό τά Ἰωάννινα τόν
Εὐγένιο Βούλγαρη, τόν «σοφώτερον τῶν Ἑλλήνων κατά τούς μετά τήν ἅλωσιν αἰῶνας»,
νά ἀναλάβει τή διεύθυνσή της καί νά τήν ἀναδείξει «φροντιστήριον ἑλληνικῶν μαθημάτων, παιδείας τε καί διδασκαλίας
παντοειδοῦς ἔν τε λογικαῖς, φιλοσοφικαῖς τε καί θεολογικαῖς ἐπιστήμαις»,
ὅπως χαρακτηριστικά τό προσδιορίζει στό Πατριαρχικό του Σιγγίλιο (1753).
Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρης θεωρεῖται τό πρόσωπο
ἐκεῖνο, πού κυριάρχησε καί ἐπέδρασε καταλυτικά μέ τό πρωτοποριακό ἔργο του
στόν χῶρο τῆς ἁγιορειτικῆς λογιοσύνης τῆς ὕστερης Τουρκοκρατίας. Ἀναμφίβολα,
σέ ὅλη τήν διάρκεια τῆς ἐκπαιδευτικῆς του δράσης, ἡ σχολαρχία τοῦ Εὐγένιου στήν
Ἀθωνιάδα θεωρεῖται ἡ λαμπρότερη, ἡ πιό μακρόχρονη ἀλλά καί ἡ πλέον ταραχώδης
περίοδος...
Άπόσπασμα ἀπό τήν εἰσήγηση τοῦ συγγραφέα στό Β΄ Πανηπειρωτικό Συνέδριο
" Ἡ πνευματική κίνηση στά Ἰωάννινα τόν 18 ο αἰ. καί ἡ παρουσία τοῦ Εὐγενίου Βούλγαρη"
Ἰωάννινα 9 Ἀπριλίου 2016
Ἑταιρεία Ἠπειρωτικῶν Μελετῶν
Παρασκευή 8 Απριλίου 2016
Ομιλία Γέροντα Παταπίου Καυσοκαλυβίτου στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, την Κυριακή της Ορθοδοξίας 20-3-2016
Ομιλία του γέροντα Παταπίου Καυσοκαλυβίτου της Ιεράς Καλύβης του Αγίου Ακακίου των Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους, εις το
Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, την Κυριακή της Ορθοδοξίας 20-3-2016 με θέμα: "Παιδαγωγικός Λόγος των Αγίων Πορφυρίου και Παϊσίου για τους νέους"
Τον γέροντα προλόγισε ο Πρόεδρος του Συλλόγου "Φίλοι του Ἃγ. Όρους Ηρακλείου", Κωνσταντίνος Παγωνάκης και την ομιλία έκλεισε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. κ. Ειρηναίος.
Τετάρτη 6 Απριλίου 2016
ΤΟ ΜΕΤΟΧΙ ΤΩΝ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΒΕΤΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ |
ΟΙ ΚΤΗΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΕΣ |
ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ. ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΟΥ ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙ ΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ |
Ο ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΕΡΕΥΣ. ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΟΥ ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙ ΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ. 1938. ΣΚΗΤΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ |
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)