ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΣ ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΣ Ο ΕΚ ΤΟΥ ΡΩΣΣΙΚΟΥ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ

Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ἰεροδιάκονος Βενέδικτος ὁ ἐκ τοῦ Ρωσσικοῦ, ὁ Διδάσκαλος

Ὁ «Ἱ­ε­ρο­δι­ά­κο­νος Βε­νέ­δι­κτος ὁ ἐκ τοῦ Ρωσ­σι­κοῦ, ὁ Δι­δά­σκα­λος», ὅ­πως ἀ­να­φέ­ρε­ται σὲ δι­ά­φο­ρα κεί­με­να ὁ λό­γι­ος αὐ­τὸς Ἁ­γι­ο­ρεί­της, κα­τα­γό­ταν ἀπὸ τὴ Σύ­μη, χρη­μά­τι­σε δι­δά­σκα­λος καὶ σχο­λάρ­χης τῆς σχο­λῆς τῶν Κυ­δω­νι­ῶν καὶ ἀ­σκή­θη­κε στὴ μο­νὴ Ἁ­γί­ου Παν­τε­λε­ή­μο­νος. Κατὰ τὴν δι­άρ­κει­α τῆς Ἐ­πα­να­στά­σε­ως ἔ­φυ­γε ἀπὸ τὸν Ἄ­θω­να, καὶ δί­δα­ξε στὴν ἱ­ε­ρα­τι­κὴ σχο­λὴ τοῦ Πό­ρου, ποὺ ἵ­δρυ­σε ὁ Κα­πο­δί­στρι­ας. Τέ­λος, ἐ­πέ­στρε­ψε στὴ μο­νή του ὅ­που ἐ­κοι­μή­θη τὸ 1840 (28 Μα­ΐ­ου). Ἔ­χει συν­θέ­σει ἀρ­κε­τὰ ὑ­μνο­γρα­φή­μα­τα, ἀ­νά­με­σά τους ἡ Ἀ­κο­λου­θί­α στὸ Ἄ­ξι­όν Ἐ­στι (ἔκδ. Ἀ­θῆ­ναι 1845).

Ἡ ἔρευνά μας προ­σθέ­τει τὰ ἑ­ξῆς ἄ­γνω­στα καὶ ἀ­νέκ­δο­τα ἔρ­γα τοῦ Βε­νε­δί­κτου, ποὺ ἔ­χου­με ἐν­το­πί­σει: α) Κα­νὼν εἰς τὸν ἅ­γι­ο Ὀ­νού­φρι­ον τὸν Αἰ­γύ­πτι­ον, «ποί­η­μα κύρ Βε­νε­δί­κτου ἐν τῷ Ρω­σι­κῷ κοι­νο­βί­ῳ» (κώδ. Καυ­σο­κα­λυ­βί­ων 146), β) Κα­νὼν στὴν ἁ­γί­α με­γα­λο­μάρ­τυ­ρα Πα­ρα­σκευ­ή, «ποί­η­μα Βε­νε­δί­κτου ἱ­ε­ροδ. τοῦ ἐκ τοῦ Ρω­σι­κοῦ» (κώδ. Καυ­σο­κα­λυ­βί­ων 125), γ) Κα­νὼν τῆς Κυ­ρι­α­κῆς τῶν Βα­ΐ­ων, εἰς τὸ Ἀ­πό­δει­πνον, «ποί­η­μα τοῦ σο­φω­τά­του Βε­νε­δί­κτου Δι­δα­σκά­λου ἱ­ε­ρο­δι­α­κό­νου τοῦ ἐκ τοῦ Ρω­σι­κοῦ», δ) Ἐγ­κώ­μι­ον εἰς τὸν ἅ­γι­ον πα­νέν­δο­ξον με­γα­λο­μάρ­τυ­ρα καὶ ἰ­α­μα­τι­κὸν Παν­τε­λε­ή­μο­να, «Βε­νε­δί­κτου Δι­δα­σκά­λου ἐκ τοῦ Ρω­σι­κοῦ» (κώδ. Καυ­σο­κα­λυ­βί­ων 115), ε) Με­τά­φρα­ση «εἰς τὸ ἁ­πλοῦν» τοῦ ὑπὸ Νι­κή­τα Ρή­το­ρος Ἐγ­κω­μί­ου εἰς τὸν ἅ­γι­ον καὶ ἰ­α­μα­τι­κὸν Παν­τε­λε­ή­μο­να (κώδ. Καυ­σο­κα­λυ­βί­ων 115).

Πε­ρὶ αὐ­τοῦ βλ. ἐν­δει­κτι­κά: Γε­δε­ων Μ., Ὁ Ἄθως. Ἀναµνήσεις-Ἔγγραφα-Σηµειώσεις, Κωνσταντινούπολις 1885, σ. 229. Γε­ρα­σί­μου Μι­κρα­γι­αν­να­νί­του, μον., «Ἡ Ὑ­μνο­γρα­φί­α ἐν Ἁ­γί­ῳ Ὄ­ρει», Ἐ­πε­τη­ρὶς Ἀ­θω­νι­ά­δος Σχο­λῆς ἐ­πὶ τῇ συμ­πλη­ρώ­σει δω­δε­κα­ε­τί­ας ἀπὸ τῆς ἐ­πα­να­λει­τουρ­γί­ας αὐ­τῆς, Ἀ­θῆ­ναι 1966, σ. 79-80. Πά­σχου Π., «Ὑ­μνο­γρα­φί­α καὶ ὑ­μνο­γρά­φοι στὸ Ἅ­γι­ον Ὄ­ρος», Ἅ­γι­ον Ὄ­ρος: Φύ­ση - Λα­τρεί­α – Τέ­χνη, Πρα­κτι­κὰ Συ­νε­δρί­ων, τ. Α΄, Θεσ­σα­λο­νί­κη 2001, σ. 214-215.

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. 2

Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΥΟ ΑΓΓΕΛΩΝ

Είναι δύο άγγελοι που συζητούν για την ζωή τους στον ουρανό.

Ο ένας βρίσκεται σε διαρκή κίνηση. Από την γη στον ουρανό. Πάνω κάτω. Συνέχεια.

“Τι κάνεις” τον ρώτησε ο δεύτερος άγγελος.

“Εννοείς την αποστολή μου;”

“Ναι! Σε βλέπω και κουράζομαι!”

“Α! Μεταφέρω τα αιτήματα των ανθρώπων στον Θεό. Δεν σταματάω ούτε στιγμή”

“Τι κούραση!”

“Κι εσύ; Ποια αποστολή έχεις; Σε βλέπω συνεχώς πάνω σε αυτό το σύννεφο, να κάθεσαι, να τραγουδάς και να κοιτάς εμένα που τρέχω..”

“Εμένα μου έχει αναθέσει ο Θεός να του μεταφέρω τα ευχαριστώ των ανθρώπων…

ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΗΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ. ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ


           Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ἱερο­μό­να­χος Τι­μό­θεος Καυσοκαλυβίτης ὁ Καπ­πα­δό­κης

  Στήν Κα­λύβη τοῦ Ἁ­γίου Εὐ­στα­θίου τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων, πού ὅ­ταν πρω­το­ϊ­δρύ­θηκε ἦ­ταν ἀ­φι­ε­ρω­μένη στόν Τί­μιο Προ­δόρμο, ἔ­ζησε στό δεύ­τερο μισό τοῦ 18ου καί τίς ἀρ­χές τοῦ 19ου αἰ­ῶνα ὁ ἱ­ε­ρο­μό­να­χος Τι­μό­θεος, ὁ ὁποῖος κα­τα­γό­ταν ἀπό τήν Και­σά­ρεια τῆς Καπ­πα­δο­κίας. Αὐ­τός μαζί μέ τόν ἱ­ε­ρο­μό­ναχο Ἀ­γά­πιο καί τόν πα­τέρα του ἱ­ε­ρο­μό­ναχο Μα­κά­ριο, πού συγ­κοι­νο­βί­ασε μαζί του, ἀ­νή­γει­ραν τό 1767 τόν ση­με­ρινό με­γα­λο­πρεπῆ ναό τοῦ Ἁ­γίου Εὐ­στα­θίου, στή θέση ἄλ­λου ναοῦ πού ἦ­ταν ἀ­φι­ε­ρω­μέ­νος στόν Τί­μιο Πρό­δρομο.                                                      

  Σύμ­φωνα μέ τή χει­ρό­γραφη καί προ­φο­ρική πα­ρά­δοση τῆς Σκή­της, ὅ­ταν ὁ­λο­κλη­ρώ­θηκε στά 1767 ἡ ἀ­νέ­γερση τοῦ νέου ναοῦ, οἱ κτή­το­ρές του ἀ­πο­φά­σι­σαν νά τόν ἀ­φι­ε­ρώ­σουν στόν ἅ­γιο μάρ­τυρα Εὐ­στά­θιο. Τήν ὥρα ὅ­μως πού συ­ζη­τοῦ­σαν γιά τή νέα ὀ­νο­μα­σία τοῦ ναοῦ, ἔ­πεσε ἀπό τό προ­σκυ­νη­τάρι ἡ μι­κρή φο­ρητή εἰ­κόνα τοῦ Γε­νε­θλίου τοῦ Τι­μίου Προ­δό­μου, πού ἦ­ταν καί ἡ κύ­ρια ἐ­φέ­στιος τοῦ πα­λαιοῦ ναοῦ καί σχί­στηκε στά δύο. Ὁ Τί­μιος Πρό­δρο­μος ἔ­δειξε ἔτσι τή δυ­σα­ρέ­σκειά του, μέ ἀ­πο­τέ­λε­σμα οἱ Πα­τέ­ρες νά ἀ­φι­ε­ρώ­σουν τό νέο ναό στόν ἅ­γιο Εὐ­στά­θιο, τόν Τί­μιο Πρό­δρομο ἀλλά καί τόν ἅ­γιο Νι­κό­λαο, τόν ὁ­ποῖον ἔ­βα­λαν ὡς με­σίτη προ­κει­μέ­νου νά ἐ­ξευ­με­νι­στεῖ ὁ Βα­πτι­στής τοῦ Κυ­ρίου.

  Ὅ­ταν ἀρ­γό­τερα καί λόγῳ τῆς ἀ­ρε­τῆς του, τό Πα­τρι­αρ­χεῖο προ­έ­κρινε τόν παπα-Τι­μό­θεο ὡς ἡ­γού­μενο τῆς μο­νῆς Ἐ­σφι­γμέ­νου, ἐ­κεῖ­νος προ­φα­σί­σθηκε ἀ­σθέ­νεια καί δέν ἀ­πο­δέ­χθηκε τήν προ­α­γωγή του αὐτή, προ­τι­μῶν­τας τήν ἁ­γι­ο­τόκο ἡ­συ­χία ἀπό τίς τι­μές.                     

  Μέ δι­κές του πρω­το­βου­λίες, κό­πους καί μέ­ρι­μνα κτί­σθηκε στά 1804 ἡ ση­με­ρινή Λιτή, ὁ νάρ­θη­κας δη­λαδή τοῦ Κυ­ρι­α­κοῦ ναοῦ τῆς Ἁ­γίας Τρι­ά­δος τῆς σκή­της. Σχε­τικό μέ τήν οἰ­κο­δό­μηση τοῦ ἐ­ξαί­ρε­της ἀρ­χι­τε­κτο­νι­κῆς αὐ­τοῦ χώ­ρου εἶ­ναι καί τό πα­ρα­κάτω θαυ­μα­στό πε­ρι­στα­τικό.

  Γιά τίς ἀ­νάγ­κες συγ­κέν­τρω­σης τῶν ἀ­πα­ραί­τη­των χρη­μά­των, ὁ παπα-Τι­μό­θεος ὁ Πνευ­μα­τι­κός, τα­ξί­δευσε στήν Κων­σταν­τι­νού­πολη, ὅ­που -κα­τό­πιν ἄ­δειας τοῦ πα­τρι­άρχη- πε­ρι­ερ­χό­ταν τίς οἰ­κίες τῶν Χρι­στι­α­νῶν γιά ἐ­λε­η­μο­σύνη. Μιά μέρα τόν κά­λεσε στό σπίτι του καί ὁ ἄρ­χον­τας Χατζη-Ἀ­νέ­στης Τσε­λε­πής, προ­κει­μέ­νου νά προ­σευ­χη­θεῖ γιά τό μι­κρό παιδί του, πού δέν μπο­ροῦσε νά περ­πα­τή­σει. Τότε ὁ παπα-Τι­μό­θεος, τέ­λεσε τό μυ­στή­ριο τοῦ Ἁ­γι­α­σμοῦ καί ἀ­φοῦ ράν­τισε τό σπίτι καί τό βρέ­φος μέ τούς οἰ­κεί­ους του, ἀ­σχο­λή­θηκε στή συ­νέ­χεια μέ τή νου­θε­σία τους ἐν Κυ­ρίῳ. Καί ξα­φνικά, ὤ τοῦ θαύ­μα­τος! τό ἀ­γο­ράκι ἄρ­χισε νά περ­πατᾶ, δί­νον­τας ἀ­νεί­πωτη χαρά στούς ἔκ­θαμ­βους γο­νεῖς του, πού δι­ε­τρά­νω­σαν τό θαῦμα σ’ ὅλη τήν Πόλη. Ἔτσι, μέ τή χο­ρη­γία τοῦ εὐ­ερ­γε­τη­θέν­τος ἄρ­χοντα, τοῦ σι­να­φιοῦ τῶν γου­να­ρά­δων ἀλλά καί ἄλ­λων εὐ­ε­σε­βῶν χρι­στι­α­νῶν, συγ­κεν­τρώ­θη­καν τά ἀ­πα­ραί­τητα χρή­ματα γιά τήν οἰ­κο­δό­μηση τῆς Λι­τῆς, πρός δό­ξα Θεοῦ.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ συγγραφέα:

Ἁγιασμένες Μορφές τῶν Καυσοκαλυβίων. Ἀπό τόν ὅσιο Μάξιμο ὥς τόν γέροντα Πορφύριο, Ἅγιον Ὄρος, γ’ ἔκδοση 2013.

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. 1

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ Ο ΕΞ ΑΓΡΑΦΩΝ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ

                          Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

             Ἱερομόναχος Κύριλλος ὁ ἐξ Ἀγράφων

Ὁ «φιλόσοφος καί θαυμάσιος ἀνήρ» ἱερομόναχος Κύριλλος ὁ ἐξ Ἀγράφων, συμμαθητής καί σύγχρονος Ἰωάννου καί Σεργίου τοῦ Μακραίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ, ὁ «πολλούς χρόνους χρηματίσας διδάσκαλος καί πνευματικός τῆς ἱερᾶς Κοινότητος τοῦ Ὄρους», καταγόταν ἀπό τόν Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων καί ἦταν ἐξάδελφος τοῦ προαναφερθέντος διδασκάλου Σεργίου Μακραίου. Ἀσκεῖται μόνιμα στό Ἅγιον Ὄρος ἀπό τό 1771, μονάζοντας στό λαυριωτικό Κελλί τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου (Κουκουζέλη). Χρημάτισε διδάσκαλος τοῦ ἱερομονάχου Θεοδωρήτου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων στήν Ἀθωνιάδα, ὅταν ὁ πρῶτος μετακλήθηκε γιά νά διδάξει ἐκεῖ ἀπό τή σχολή τῆς Κοζάνης. Ἴσως νά εἶχαν γνωριστεῖ στά Ἰωάννινα, ὅταν ὁ Κύριλλος πῆγε ἐκεῖ γιά ἀνώτερες σπουδές. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριλλος ὑπῆρξε μαθητής τοῦ Θεοφάνους τοῦ ἐξ Ἀγράφων, τοῦ βιογράφου τοῦ Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ, στή Σχολή πού ἵδρυσε ὁ τελευταῖος στά 1834, στήν ἰδιαίτερη πατρίδα του (στόν κώδικα τῆς μονῆς Ζωοδόχου Πηγῆς τοῦ Φουρνᾶ, σ. 83, ὑπάρχει σημείωμα τοῦ ἡγουμένου τῆς μονῆς Στεφάνου Φίλη μέ χρονολογία 1819, πού ἀναφέρει ὅτι: «σχολαρχοῦντος τοῦ ἀοιδίμου Διδασκάλου Θεοφάνους ἐδιδάχθησαν τήν φιλοσοφίαν ὅ τε ἀείμνηστος Σέργιος Μακραῖος ...καί ὁ Κύριλλος πνευματικός τοῦ Ἁγίου Ὄρους, σοφοί ἄνδρες καί γωστοί τοῖς ἐν τῇ βασιλευούσῃ προκρίτοις τοῦ γένους...»). Ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γνώριζε καλά τόν Κύριλλο. Σέ μία ἐπιστολή του πρός αὐτόν τόν συμβουλεύει νά μήν ἐπηρεάζεται ἀπό τό δυτικό τρόπο σκέψης (Κώδ. ΕΒΕ 2182, φ. 73). Ἐκοιμήθη στίς 5 Μαΐου 1805, ἔχοντας διακονήσει στόν ἱερό τόπο ὡς κοινός Πνευματικός τοῦ Ὄρους ἀπό τό 1755, μετά ἀπό πατριαρχική ἐντολή. «Τούτου τό σῶμα οἱ μαθηταί αὐτοῦ, φέροντες ἐκ τῶν Καρεῶν, ἔθαψαν εἰς Ἐσφιγμένου».

ΒΡΑΓΓΙΑΝΑ. ΑΝΔΡΙΑΝΤΕΣ  ΛΟΓΙΩΝ  ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Κ. ΤΣΙΩΛΗ

 Περί τοῦ Κυρίλλου βλ. ἐνδεικτικά: Μακραίου Σεργίου, «Ὑποµνήµατα Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας (1750-1800)», ἔκδ. Σάθα Κ., Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, τ. Γ΄, Βενετία 1876, σ. 278. Δηµαρᾶ Κ., «Θεοφάνους τοῦ ἐξ Ἀγράφων Βίος Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ», Ἑλληνικά 10 (1937-1938), 215, 218. Σωτηρόπουλου Χ., «Κολλυβάδες - Ἀντικολλυβάδες», Ἀντίδωρον Πνευµατικόν. Τιµητικός Τόµος Γερασίµου Ἰω. Κονιδάρη, Ἀθῆναι 1981, σσ. 464 κ.ἑ. Χρυσοβέργη Ἀθ., Οἱ θεολογικές κατευθύνσεις τοῦ πατριάρχη Καλλινίκου Γ’ (1713-1791) καί τά βασικά προβλήµατα τῆς ἐποχῆς του µέ βάση τήν ἐπιστολογραφία του, Λάρισα 2000, σσ. 136-139. Τζώγα Χ., «Κύριλλος ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων, Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 54 (1971) 71-80. Πασχαλίδη Σ., Τό ὑµναγιολογικό ἔργο τῶν Κολλυβάδων. Συµβολή στή µελέτη τῆς ἁγιολογικῆς γραµµατείας κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, ἐκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2007, σσ. 30-31. Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, μοναχοῦ, Ὁ μοναχός Ἰάκωβος Νεασκητιώτης καί τό ἔργο του, [διδακτορική διατριβή], Ἅγιον Ὄρος 2014, σ. 43. Τσιώλη Κ., Κύριλλος ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων διδάσκαλος στή σχολή τῆς Κοζάνης, http://ellinomouseionagrafon.blogspot.gr/2014/10/blog-post_14.html. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΛΑΚΙΩΤΗΣ Ο ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ. 15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Ο αγιος νεομάρτυς Ιωάννης καταγόταν από την Κουλακιά, τη σημερινή κωμόπολη της Χαλάστρας (ή Πύργος) και ήταν δάσκαλος. Για κάποιο χρονικό διάστημα εγκαταβίωσε στο Αγιον Ορος ως δάσκαλος, χωρίς να διευκρινίζεται εάν έχει λάβει το μοναχικό σχήμα ή ήταν λαϊκός ενω λέγεται οτι είχε υποτακτικό κάποιον Αργύρη.

Ο Ιωάννης βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη, όταν κατά την διάρκεια ενός συμποσίου με Τούρκους, αυτοί ισχυρίσθηκαν πως δήθεν τους είχε πει ότι θέλει να γίνει και αυτός Μωαμεθανός. Ο Ιωάννης αρνήθηκε κατηγορηματικά τον ισχυρισμό τους, γι' αυτό και οδηγήθηκε στο παζάρι, πιθανόν στην κεντρική αγορά της πόλεως, όπου και εκτελέσθηκε άνευ δίκης με απαγχονισμό, ημέρα Τρίτη, ώρα 4 π.μ., το έτος 1776 μ.Χ. Μετά τον απαγχονισμό του, το λείψανο του Νεομάρτυρα ρίφθηκε στη θάλασσα.
Ακολουθία προς τιμή του νεομάρτυρος συνέθεσε ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης και ο αρχιμ. Ιωήλ Φραγκάκος, νυν μητροπολίτης Εδέσσης.