Κυριακή 20 Απριλίου 2025
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ


Κυριακή 13 Απριλίου 2025
Η Βαϊοφόρος: Ὑποδεχόμενοι τόν Χριστό στήν θριαβευτική Του εἴσοδο στήν Ἱερουσαλήμ τῆς ψυχῆς μας
Γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου
Ὑποδεχόμενοι τόν Χριστό στήν θριαβευτική Του εἴσοδο στήν Ἱερουσαλήμ τῆς ψυχῆς μας
Η Βαϊοφόρος: Εικόνα στο Πρωτάτου Αγίου Όρους. 17ος αιώνας μ.Χ.


Παρασκευή 4 Απριλίου 2025
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Ἡ Δ΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν εἶναι ἀφιερωμένη στή μνήμη ἑνός μεγάλου διδασκάλου τῆς ὀρθόδοξης πνευματικότητας καί τῆς προσευχῆς: τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, ὁ ὁποῖος εἶναι μία ἀντιπροσωπευτική μορφή τῆς ὀρθόδοξης ἄσκησης. Κι αὐτό, γιατί ἐκεῖνο πού ζητάει ἀπό μᾶς ἡ Ἐκκλησία εἶναι νά ἐμπλουτίσουμε τόν πνευματικό καί διανοητικό ἐσωτερικό μας κόσμο. Καί ἀπό τήν ἄποψη αὐτή ἡ Σαρακοστή εἶναι ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας. Τῆς ἀναζητήσεως νοήματος. Τῆς ἀνακαλύψεως ἀπό τόν ἄνθρωπο τοῦ θεϊκοῦ νοήματος τῆς ζωῆς του˙ τοῦ κρυμμένου βάθους της.
Ἀπό τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἰωάννη τοῦ Σιναΐτου,
μαθαίνουμε ὅτι ὁ Ὅσιος ἀνεδείχθη, ἐνῶ ἀκόμη βρισκόταν σέ νεαρή ἡλικία, θεόσοφος
καί βαθύς γνώστης τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου. Τόσο, πού θεωρεῖται σήμερα, ὅτι σέ
πολλά θέματα πρόλαβε τούς μεγάλους σύγχρονους ἐρευνητές ψυχαναλυτές καί
ψυχολόγους.
Τόν περισσότερο χρόνο τῆς ζωῆς του, ὁ ὅσιος
Ἰωάννης τόν ἐπέρασε σέ ἕνα σπήλαιο στούς πρόποδες τοῦ ὅρους Σινᾶ. Ἐκεῖ ἐσχόλαζε
στήν προσευχή, στή μελέτη καί στόν ἀγῶνα γιά τήν προσωπική του κάθαρση ἀπό τά
πάθη. Καί ἔτσι ἔγινε, ἀπό τήν προσωπική του πεῖρα ὁ ὑπεροχώτερος διδάσκαλος καί
«εἰς Θεόν ἀλείπτης» τῶν εὐγενῶν δρομέων, πού ἀπαγκιστρώνονται ἀπό τόν κόσμο καί
τρέχουν στόν δρόμο, πού ὁδηγεῖ στήν μακαρία ἄληκτη ζωή. Σ᾿ ἕναν κόσμο ὅπου ὁ
ἥλιος δέν δύει ποτέ.
Ἔχει ἰδιαίτερη σημασία ὅτι ἡ ἀληθινή σοφία τοῦ ὁσίου Ἰωάννη καί ἡ ἀπόλυτη συνέπειά του στά κελεύσματα τῶν γερόντων – πνευματικῶν πατέρων καί διδασκάλων τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, τόν βοήθησαν νά κατανοήσει τήν ἀπέραντη σημασία τῆς ταπεινοφροσύνης, ἀποκτῶντας βαθύτατα αὐτομεμψία. Ἔτσι ὁ Ὅσιος ἀγωνιζόμενος ἀξιώθηκε νά τοῦ δοθοῦν ἀπό τόν Θεό πολλά πνευματικά χαρίσματα, ὅπως τό προορατικό, τῆς παρρησίας καί τῆς διδασκαλίας. Τό χάρισμα αὐτό τῆς διδασκαλίας εἶναι μέγιστο, καί ἁγιάζει πολλούς ἀνά τούς αἰῶνες. Καρπός τοῦ χαρίσματος αὐτοῦ καί τῆς ἁγιασμένης καρδιᾶς του εἶναι τό ἔργο του Κλῖμαξ, μέσα ἀπό τό ὁποῖο ὁ ὅσιος Ἰωάννης θά τιμᾶται ὡς αἴτιος τῆς σωτηρίας ἀναρίθμητων ἀνθρώπων, κυρίως μοναχῶν. Γιά τούς τελευταίους ἡ Κλῖμαξ θεωρεῖται ἕνα δεύτερο Εὐαγγέλιο. Εἶναι θεόγραφες πλάκες, γεμᾶτες χάρη, σοφία καί σωτήρια δύναμη, καθώς ὑποδεικνύει στούς μοναχούς πρωτίστως, ἀλλά καί σέ ὅλους τούς χριστιανούς ἀκολούθως, μέ ποιόν τρόπο θά ἀνεβοῦν τή σκάλα τοῦ Παραδείσου
«Ἐπιτηρήσωμεν καί εὑρήσομεν, τῆς πνευματικῆς σάλπιγγος σημαινούσης, ὁρατῶς μέν ἀθροιζομένους ἀδελφούς, ἀοράτως δέ συναγομένους τούς ἐχθρούς... Ἐπαινετόν ἔργον ἡ προσευχή. Ὁ κτησάμενος, καί Θεῷ πλησιάζει καί δαίμονας ἀπελαύνει», διδάσκει ὁ ὅσιος Ἰωάννης, πού μέ ἁπλούστερα λόγια μᾶς λέγει ὅτι «ἀρκεῖ νά δώσουμε πνευματική προσοχή ὅταν σημαίνει ἡ καμπάνα γιά τήν κοινή προσευχή στό ναό, καί θά δοῦμε ὁρατῶς μέ τούς πιστούς πού προσέρχονται στήν προσευχή, ἀοράτως δέ τίς δυνάμεις τοῦ σκότους νά ἀντιπαραττάσονται. Καί συμπεραίνει ὁ θεῖος πατήρ: «Ἐπαινετό ἔργο ἡ προσευχή. Ὅποιος προσεύχεται, καί τόν Θεό προσεγγίζει καί τούς δαίμονες διώχνει».
Ἀποσπάσματα
ἀπό ὁμιλία τοῦ συγγραφέα στόν ἱερό ναό Ἁγίου Χαραλάμπους Κατερίνης, κατά τόν Κατανυκτικό
Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, στίς 30 Μαρτίου 2025, μέ τίτλο: «Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὡς τόν ἅγιο Πορφύριο
τόν Καυσοκαλυβίτη: ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας».
Τρίτη 25 Μαρτίου 2025
Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ


Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025
Τό ὑμνογραφικό ἔργο τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ὑμνογράφου, τοῦ Μικραγιαννανίτου
Βιντεοσκοπημένη εἰσήγηση τοῦ γέροντα Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, δρ. Θεολογίας, με θέμα: Τό ὑμνογραφικό ἔργο τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ὑμνογράφου, τοῦ Μικραγιαννανίτου, στό Συνέδριο ‘’Ὀρθόδοξος Μοναχισμός καί Ὑμνογραφία’’, πού διοργάνωσε ἡ Ἱερά Μητρόπολις Βεροίας στό πλαίσιο τῶν Λ΄ Παυλείων. Πανελλήνιο Προσκύνημα Παναγίας Σουμελᾶ, Σάββατο 8 Ἰουνίου 2024
Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε εδώ:
Το υμνογραφικό έργο του οσίου Γερασίμου του Μικραγιαννανίτου


Σάββατο 8 Μαρτίου 2025
Τό Ἐπιστολάριο τοῦ κώδ. 80 τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Τό Ἐπιστολάριο τοῦ κώδ. 80 τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Εἰσαγωγή-Ἔκδοση κειμένου», Ἀνάλεκτα Ἀνθρωπιστικῶν Ἐπιστημῶν 3 (2024) σελ. 353-392.
Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ


Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025
τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου
Μεγάλη Τεσσαρακοστή:
Ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας
Ξεκινήσαμε τό Τριώδιο, τήν εὐλογημένη αὐτή περίοδο τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους μέ τή μετάνοια, ἀφοῦ αἰσθανθήκαμε βαθειά, ὑπαρξιακά μέσα μας, ὅπως ὁ Ἄσωτος τῆς παραβολῆς, τήν ἀνάγκη ἐπιστροφῆς ἀπό τήν ἀποξένωσή μας⋅ τήν ἀνάγκη ἐπιστροφῆς στήν πηγή τῆς ζωῆς, τόν Θεό (Κυριακή τοῦ Ἀσώτου).
Συνεχίσαμε τήν πορεία μας πρός τόν ἀναστημένο Χριστό, μέσα ἀπό τή συνάντησή μας μέ τόν συνάνθρωπο· τόν «ἐλάχιστο» ἀδελφό μας (Κυριακή τῆς Τυρινῆς).
Ἀπαρνούμαστε στή συνέχεια, οὐσιαστικά, τόν ἴδιο μας τόν ἑαυτό, μέσα ἀπό τή τεσσαρακονθήμερη νηστεία τῶν τροφῶν καί τῶν παθῶν. Μαθαίνοντας νά λέμε ὄχι στήν ἐπιθυμία μας γιά τροφή, μάθαμε νά λέμε «ὄχι» στό δικό μας θέλημα, πού πολύ συχνά εἶναι αὐτοκαταστροφικό, καί νά λέμε «ναί» στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι πάντα σωτήριο.
Ἡ Ἐκκλησία, πού στό πέρασμα τῶν αἰώνων ἔχει ἀποδειχθεῖ ταμεῖο πραγματικό τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ καί τῆς πείρας θεοφόρων Πατέρων, γενεῶν καί γενεῶν, ὅταν προβάλλει τό θεσμό τῆς Νηστείας, δέν καταφρονεῖ τό σῶμα, ὅπως ἐπιπόλαια πολλές φορές λέγεται, ἀλλά τό θεωρεῖ δῶρο καί κτῆμα τοῦ Θεοῦ, «μέλος Χριστοῦ» καί «ναό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο. Ὁ χριστιανός δέν μισεῖ τή σάρκα του, δέν ἀπέχει ἀπό τίς τροφές ἀπό περιφρόνηση⋅ δέν ἐξουσιάζεται ὅμως κι ἀπό τίποτε. Ἡ σύμμετρη χρήση τῆς τροφῆς ἤ ἡ ἀποχή γιά ἕνα διάστημα ἀπό αὐτή διατηρεῖ τή ψυχοσωματική ἰσορροπία τοῦ σώματος καί ἀποτελεῖ τρόπο δοξολογίας τοῦ Θεοῦ «ἐν τῷ σώματι καί ἐν τῷ πνεύματι τοῦ ἀνθρώπου», ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος.
Καί μέσα ἀπό τήν προοπτική αὐτή, ἡ Σαρακοστή εἶναι ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας. Ἕνα ταξίδι πρός ἀναζήτηση νοήματος⋅ πρός τήν ἀνακάλυψη ἀπό ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους τοῦ θεϊκοῦ νοήματος στή ζωή μας⋅ τοῦ κρυμμένου βάθους της. Καί γιά νά φέρουμε ἕνα παράδειγμα, μέ τό νά ἀπέχουμε ἀπό τήν τροφή, νηστεύοντας δηλαδή, ξαναβρίσκουμε τή γλύκα της καί ξαναμαθαίνουμε πῶς νά τήν παίρνουμε ἀπό τό Θεό μέ χαρά καί εὐγνωμοσύνη. Μέ τό νά περιορίζουμε τίς ψυχαγωγίες, τή διασκέδαση, τή μουσική, τίς ἀτέλειωτες συζητήσεις, τίς ἐπιπόλαιες κοινωνικότητες, ἀνακαλύπτουμε τελικά τήν ἀξία τῶν εἰλικρινῶν διαπροσωπικῶν ἀνθρώπινων σχέσεων, ἀκόμα καί τῆς τέχνης.
Καί τά ξαναβρίσκουμε ὅλ᾿ αὐτά, ἀκριβῶς γιατί ξαναβρίσκουμε τόν ἴδιο τόν Θεό⋅ γιατί ξαναγυρίζουμε σ᾿ Αὐτόν καί δι᾿ Αὐτοῦ σέ ὅλα ὅσα ἐκεῖνος μᾶς προσέφερε μέσα ἀπό τήν τέλεια ἀγάπη καί τό ἔλεός Του.
ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ