Καί τοῦτο, καθώς γνωρίζετε σαφῶς ὅτι, ἀνά τούς αἰῶνας, ἡ τάξις τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἀκρίβεια εἰς περί τά τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως εἶναι ταυτόσημος μέ τήν φύσιν τῶν Μοναχῶν".
Δευτέρα 20 Ιουνίου 2022
Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Καί τοῦτο, καθώς γνωρίζετε σαφῶς ὅτι, ἀνά τούς αἰῶνας, ἡ τάξις τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἀκρίβεια εἰς περί τά τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως εἶναι ταυτόσημος μέ τήν φύσιν τῶν Μοναχῶν".
Κυριακή 19 Ιουνίου 2022
Σάββατο 18 Ιουνίου 2022
Παρασκευή 17 Ιουνίου 2022
H AΓΙΟΡEITIKH TEXNH TOY MHNA
ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Ἡ Τέχνη τοῦ Σφραγιδοποιοῦ
Ξυλόγλυπτη σφραγίδα ἀρτοκλασίας μέ τίς μορφές τῶν ἁγίων ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί Γαβριήλ.
Ἔργο καυσοκαλυβίτικου ἐργαστηρίου. 1959. Συλλογή Κυριακοῦ. Σκήτη Καυσοκαλυβίων
Τετάρτη 15 Ιουνίου 2022
ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ. ΕΡΓΟ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΚ ΦΟΥΡΝΑ
ΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ. ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΓ. ΤΡΙΑΔΟΣ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΚ ΦΟΥΡΝΑ |
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου.
Σέ ἐπιστολή πού ἀποστέλλει ὁ ἱερομ. Ἀναστάσιος Γόρδιος (1654-1729) στό Διονύσιο «Ἐκ τῆς μικρᾶς μονῆς τῆς ἐν Βρανιανοῖς ἁγίας Παρασκευῆς», στίς 24 Ὀκτωβρίου τοῦ 1727 , δίνει τή γνώμη του, σέ σχετική ἐρώτηση τοῦ Διονυσίου περί τῆς ἐπιγραφῆς πού πρέπει νά φέρουν τά φωτοστέφανα τῶν εἰς τύπον τῆς Ἁγ. Τριάδος τριῶν Ἀγγέλων. Γράφει συγκεκριμένα, ἀνάμεσα σέ ἄλλα, πρός « τόν πανοσιώτατον ἐν ἱερομονάχοις καί ἐν ζωγραφοδιδασκάλοις ἀρίστῳ κυρίῳ Διονυσίῳ»: ...Δύο ζητήματα γυρεύεις νά σοῦ διαλύσω: τό ἕνα διά τούς εἰκονίζοντας ἀγγέλους τήν ἁγίαν τριάδα, ἄν εἶναι πρέπον καί εὔλογον νά γράφεται εἰς τά στέφανά τους τό ὁ ὤν, ὡς καί ἐπί τοῦ στεφάνου τοῦ Κυρίου· καί σοῦ ἀποκρίνομαι, ὅτι δέν ἐνθυμοῦμαι ἄν τό εἶδα εἰς καμίαν τοιαύτην εἰκόνα, καί ἄν ἡ ἁγιωσύνη σου ἔχεις ἀνθίβολα παλαιῶν καί μεγάλων ζωγράφων, ὡσάν τοῦ Πανσελήνου ὁποῦ μοῦ ἔλεγες καί ἑτέρων τοιούτων, ποίαν ἀμφιβολίαν πρέπει νά ἔχεις; ἄν εἶναι γραμμένον ἤ δέν εἶναι, βλέπεις τα· καί τί κάμνει χρεία νά ἐρωτᾶς περί τούτου ἐμένα; ὅμως ὅταν κοπιάσῃς ἐδῶ, ἄν θέλῃς καί ἐδικήν μου γνώμην, θέλομεν τό ἐξετάσει καί καλλιώτερα, καί θέλομεν τό εὕρει Θεοῦ ὁδηγοῦντος καί φωτίζοντος....
Ἀπό καλλιτεχνική ἄποψη οἱ μορφές καί στίς τρεῖς εἰκόνες τοῦ τέμπλου τοῦ κοιμητηριακοῦ ναοῦ τῆς Ἁγ. Τριάδος εἶναι ρωμαλέες, μέ σωματική εὑρύτητα καί ὄγκο καί ἐντάσσονται στήν τάση ἐπιστροφῆς στή πανσελήνειο ζωγραφική, πού κηρύσσει στίς ἀρχές τοῦ 18ου αἰ. ὁ Διονύσιος ὁ ἐκ Φουρνᾶ. Τό εἰκονογραφικό πρότυπο τῆς εἰκόνας τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος βρίσκεται στήν παράσταση τοῦ ἔνθρονου Χριστοῦ, πού βρίσκεται σέ τοιχογραφία τοῦ Μανουήλ Πανσέληνου στό Πρωτάτο τῶν Καρυῶν (περ. 1290 ). Οἱ τρεῖς εἰκόνες εἶναι ἀνεπίγραφες καί ἀχρονολόγητες. Ὡστόσο ἡ ὁλοφάνερη καλλιτεχνική, τεχνοτροπική καί σχεδιαστική ὁμοιότητα τῆς εἰκόνας τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος μέ ἀνάλογες εἰκόνες τοῦ Διονυσίου, ὅπως ἐκεῖνες τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος στό τέμπλο τοῦ Κελλιοῦ του στίς Καρυές, στή μονή Ἁγ. Παύλου, στό Πρωτᾶτο καί κυρίως στή Λιτή τοῦ Καθολικοῦ τῆς μονῆς Κουτλουμουσίου, μᾶς ἐπιτρέπει νά θεωρήσουμε τίς τρεῖς αὐτές εἰκόνες τοῦ κοιμητηριακοῦ ναοῦ τῆς Ἁγ. Τριάδος καλλιτεχνικό σύνολο τοῦ Διονυσίου καί τοῦ ἐργαστηρίου του, φιλοτεχνημένο περί τίς ἀρχές τῆς τρίτης δεκαετίας τοῦ 18ου αἰ, τήν ἐποχή δηλ. τῆς δεύτερης περιόδου παρουσίας τοῦ Διονυσίου στόν Ἄθω (1729-1734).
Δημοσίευση:
Τετάρτη 8 Ιουνίου 2022
Η ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Δευτέρα 30 Μαΐου 2022
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ. 28 ΜΑΙΟΥ 2022
Προσφώνησις τοῦ Καθηγουμένου τῆς Ἱ. Μ. Μ. Λαύρας Ἀρχιμ. Προδρόμου
ἐπί τῇ ὑποδοχῇ τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
εἰς τήν σεβασμίαν Μονήν Μεγίστης Λαύρας
Παναγιώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Κωνσταντινουπόλεως - Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικέ Πατριάρχα κ.κ. Βαρθολομαῖε !
Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα !
ὁμοῦ μετά τῆς ὑμετέρας Τιμίας πατριαρχικῆς Ἀκολουθίας !
Χριστός Ἀνέστη!
Μέ αἰσθήματα εὐλαβείας καί πνευματικήν ἀγαλλίασιν, σύσσωμος ἡ ἀδελφότης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας ὑποδέχεται σήμερον εἰς τό καθολικόν τῆς πρώτης τῇ τάξει Μονῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει, τόν σεπτόν ποιμενάρχην τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησίας ἀλλά καί προκαθήμενον τῆς Ὀρθοδοξίας.
Εἶναι ὁμολογουμένως μεγίστη ἡ χαρά ἡμῶν καί ἄφατος ἡ ἡμετέρα συγκίνησις, καθώς μᾶς ἠξίωσεν ὁ Πανάγαθος Θεός νά σᾶς ὑποδεχθῶμεν σήμερον, δι᾿ ἄλλην μίαν φοράν, εἰς τήν ἱεράν καί σεβασμίαν ταύτην Μονήν τῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου, τήν ὁποίαν χάριτι Θεοῦ διαποιμένομεν.
Καί ἀσφαλῶς Παναγιώτατε, ἔπειτα ἀπό τήν θείῳ θελήματι ἀνάρρησιν Ὑμῶν εἰς τό πατριαρχικόν ἀξίωμα, πρό τριάκοντα ἐτῶν, χαιρόμεθα ἐν Κυρίῳ, διά τήν θεοφιλῆ καί πλήρη πνευματικῶν καρπῶν Ὑμετέραν, «ψυχῇ τε καί σώματι», πατριαρχικήν διακονίαν, τήν ὁποίαν ὁμολογεῖ σύμπασα ἡ ἀνά τήν Οἰκουμένην Ὀρθοδοξία.
Τόσον ὁ ὁμιλῶν, ὅσον καί σύμπασα ἡ ἀδελφότης τοῦ ἱεροῦ ἡμῶν Κοινοβίου, ἐνθυμούμεθα, καί θά ἐνθυμούμεθα πάντοτε μετ᾿ εὐγνωμοσύνης, τήν μεγάλην συμβολήν, τόσον τῶν μακαριστῶν προκατόχων σας ὅσον καί τῆς Ὑμετέρας Παναγιότητος, εἰς τήν ὁμαλήν πορείαν τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Μονῆς μετά τήν ἐπανακοινοβιοποίησίν της, ἐν τῷ πλαισίῳ τῶν κατά καιρούς πατριαρχικῶν ἐξαρχιῶν. Καί τοῦτο ἀσφαλῶς εἶναι κάτι, τό ὁποῖον οἱ Ἱστορικοί τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀσφαλῶς θά ἐξάρουν μέ τά περισσότερο ἐγκωμιαστικά πρός τήν Ὑμετέραν Παναγιότητα λόγια.
Καί ἰδού ὁπού σᾶς ἔχομεν ἐνταῦθα, εἰς τόν πάνσεπτον τοῦτον ἱερόν ναόν, ἀφιερωμένον ἀρχικῶς εἰς τόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου καί μεταγενεστέρως εἰς τόν ὅσιον Ἀθανάσιον τόν Ἀθωνίτην, τόν ὁποῖον ἐγκαινίασε ὁ τότε προκάτοχός σας, οἰκουμενικός πατριάρχης, ἅγιος Πολύευκτος, περί τά τέλη τοῦ δεκάτου αἰῶνος.
Ἕν μοναστήριον, ὅπως τό παρόν, τό ὁποῖον ἵδρυσε ὁ ὅσιος καί θεοφόρος Πατήρ ἡμῶν Ἀθανάσιος, εἶναι κατ' οὐσίαν μία λατρεύουσα κοινότης. Ἡ μοναχική ζωή προσέλαβε τήν θείαν λατρείαν εἰς τήν ἀσκητικήν της, βρίσκοντας εἰς αὐτήν μίαν πνευματικήν ὄασιν, ἡ ὁποία ἀναπαύει καί ἐμπνέει τούς ἀσκουμένους. Ἡ θεία λατρεία εἶναι διά τόν μοναχόν ἡ πεμπτουσία τῆς μοναχικῆς του ἀφιερώσεως. Κέντρον τοῦ μοναχικοῦ βίου εἶναι ἡ καθημερινή νυχθήμερος λατρευτική ζωή καί ἐξόχως ἡ Θεία Λειτουργία. Μέσα ἀπό τήν συμμετοχήν εἰς τήν κοινήν λατρείαν εἰς τόν ναόν, ὁ μοναχός παραδίδεται εἰς τήν κοινωνίαν μέ τόν Θεόν καί τούς συμμοναστάς του καί πραγματώνει τό ἰδεῶδες του.
Κατά τήν εὔσημον ταύτην στιγμήν, ἀπευθύνομεν τόν λόγον τῆς εἰλικρινοῦς εὐχαριστίας ἡμῶν πρός τό σεπτόν Ὑμῶν πρόσωπον, διά τήν δοθεῖσαν ἡμῖν εὐκαιρίαν, ὅπως γίνομεν καί ἡμεῖς συμμέτοχοι τῆς χαρᾶς διά τήν συμπλήρωσιν τριάκοντα ἐτῶν ἀπό τήν, θείῳ θελήματι, ἐκλογήν σας ὡς Οἰκουμενικός Πατριάρχης. Μία χαρά, ἡ ὁποία πολλαπλασιάζεται καθώς ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης ἐπέλεξε τό Ἅγιον Ὄρος διά νά ἑορτάσῃ προσκυνηματικῶς, τήν χρυσήν αὐτήν Τριακονταετίαν. Καί ἐνθυμούμεθα ζωηρῶς, ὅτι καί τότε, ἀμέσως μετά τήν ἐνθρόνισίν σας ὡς προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδοξίας, ἦταν πάλι τό Ἁγιώνυμον Ὄρος τοῦ Ἄθωνος, πού ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης ἐπέλεξεν ὡς τόπον δοξολογίας τοῦ Κυρίου διά τό κοσμοχαρμόσυνον ἐκεῖνο γεγονός.
Ἠκούσαμεν ἐσχάτως, ὅτι ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης, ὡς Ἐπίσκοπος, ἐπισκεφθήκατε κάποτε τόν ὅσιον Πορφύριον τόν Καυσοκαλυβίτην, τόν καί πλουτίσαντα ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν τό Λαυριωτικόν Ἁγιολόγιον. Καί ὅτι ὁ ὅσιος Πορφύριος, μέ τό πλούσιον προορατικόν χάρισμα μέ τό ὁποῖο τόν εἶχε χαριτώσει ὁ Κύριος, εἶπε ἀπευθυνόμενος πρός Ὑμᾶς: «Ὁ Θεός, σοῦ ἔχει πολλά καλά μπροστά σου. Ὅμως, ὅταν θά φθάσεις ἐκεῖ ψηλά, νά μήν ξεχάσεις ποτέ τό Ἅγιον Ὄρος. Ἀλλά, καί τούς Ἁγιορεῖτες πατέρες, πάντοτε νά τούς ἀγαπᾶς καί νά τούς προστατεύεις».
Καί τοῦτα τά λόγια τοῦ ὁσίου Πορφυρίου εἶναι κάτι, πού ὁπωσδήποτε ἐκπληρώθηκε καί εἰς τάς δύο διαστάσεις: μέ τήν ἀνάρρησίν σας εἰς τήν ὑψηλοτέραν καθέδραν τῆς Ὀρθοδοξίας, τόν Οἰκουμενικόν Θρόνον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλά καί μέ τήν φιλόστοργον πατρικήν ἀγάπην πού τρέφετε διά τούς ἀσκουμένους εἰς τό Περιβόλιον τῆς Παναγίας μας, ὡς ὁ κοινός μας προστάτης.
Διότι, Ὑμεῖς Παναγιώτατε, ἀκολουθώντας τήν ὁδόν τῶν Ἁγίων Πατέρων, πάντοτε τρέφετε σεβασμόν εἰς τάς εὐαισθησίας τῶν Ἁγιορειτῶν. Καί τοῦτο, καθώς γνωρίζετε σαφῶς ὅτι, ἀνά τούς αἰῶνας, ἡ τάξις τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἀκρίβεια εἰς περί τά τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως εἶναι ταυτόσημος μέ τήν φύσιν τῶν Μοναχῶν. Διότι, αὐτό σημαίνει, ἐν τοῖς πράγμασιν, σύν τοῖς ἄλλοις, Πατρότητα: ἡ μετά ἀγάπης, διακρίσεως καί συνέσεως ὑπομονή καί ἡ μακροθυμία πού δείχνετε καθόλον τό διάστημα τῆς Πατριαρχίας σας εἰς τάς ὅποιας δυσκολίας, πού κατά καιρούς προκύπτουν εἰς τήν ἀθωνικήν πολιτείαν, ἀλλά καί ἡ ἐξάντλησις τῶν σπλάγχνων τῶν πατρικῶν οἰκτιρμῶν σας.
Τριάκοντα ἔτη ἀπό τήν Ὑμετέραν ἀνάρρησιν εἰς τόν Οἰκουμενικόν Θρόνον, ἡ Λαυριωτική Ἀδελφότης ἵσταται μετά δέους καί ἐν Κυρίῳ καυχήσεως ἐνώπιόν Σας, σεμνυνόμενοι διά τόν Πατριάρχην τοῦ Γένους, τόν ἡμέτερον Ἐπίσκοπον, τόν φιλόστοργον πνευματικόν Πατέρα, τόν εἰρηνοποιόν, εἰδικότερον ἐν ταῖ ἡμέραις ἡμῶν, πρός ἐπίτευξιν τῆς εἰρήνης καί τό τέλος τοῦ πολέμου μεταξύ ὀρθοδόξων λαῶν εἰς τήν Εὐρώπην, τόν ὑπερασπιστήν τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος ὡς δώρου τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπον, τόν ἀκατάβλητον πρόμαχον τῶν ἀνά τήν οἰκουμένην ποιμαντικῶν εὐθυνῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Δεόμεθα, Παναγιώτατε, τοῦ Κυρίου καί τῆς Προστάτιδος τοῦ ἱεροῦ ἡμῶν τόπου, Κυρίας Θεοτόκου, Κουκουζελίσσης τε καί Οἰκονομίσσης, ὡς καί τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Ἀθανασίου, ὅπως συμπαρίστανται Ὑμῖν ἐν παντί, καί ἀναδείξουν τήν ἡμῶν ἀξίαν ἐν τῇ πηδαλιουχήσει τῆς νοητῆς νηός τῆς ἀνά τῇ Οἰκουμένῃ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἀνέθεσε Ὑμῖν τήν διακυβέρνησιν, πρός ἐκπλήρωσιν καί ἐπικράτησιν τοῦ ἐλπιδοφόρου μηνύματος τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.
Ἐκφράζοντες τάς θερμάς εὐχαριστίας μας διά τήν ἱστορικήν ταύτην Ὑμετέραν ἐπίσκεψιν εἰς τήν Μεγίστην Λαύραν τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου καί τήν πατριαρχικήν εὐλογίαν σας, εὐχόμεθα υἱϊκῶς τά ἔτη σας νά εἶναι πολλά καί εἰρηνικά καί ἡ πατριαρχική ποιμαντορία σας εὐλογημένη καί πνευματικά καρποφόρος παρά τοῦ δομήτορος τῆς Ἐκκλησίας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Προσευχόμεθα δέ ὁλοθέρμως, ὅπως ὁ δοτήρ πάντων τῶν ἀγαθῶν, ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς Κύριος, νά εὐλογεῖ πλουσίως τό Ὑμέτερον ἔργον, ἐπ᾿ ἀγαθῷ τοῦ χριστεπωνύμου πανορθοδόξου ποιμνίου σας καί νά συνεχίσῃ νά παράσχῃ εἰς τήν Ὑμετέραν Παναγιότητα τήν ἐξ ὕψους δύναμιν διά τήν συνέχειαν τῆς θεοφιλοῦς πατριαρχικῆς διακονίας σας εἰς τόν παγκόσμιον λαόν τοῦ Θεοῦ, εἰς τόν ὁποῖον πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν !
ΩΣ ΕΥ ΠΑΡΕΣΤΗΤΕ !