ΤΙ ΣΟΙ ΠΡΟΣΕΝΕΓΚΩΜΕΝ ΧΡΙΣΤΕ

Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

       

Τό εἰκονογραφικό θέμα «Τί σοί προσενέγκωμεν Χριστέ»

  Στά τέλη τοῦ 13ου αἰῶνα ἐμφανίζεται στή μνημειακή ζωγραφική ἕνα ἐντυπωσιακό θέμα πού ἐμπνέεται ἀπό τήν ὑμνογραφία τῶν Χριστουγέννων. Συγκεκριμένα, εἰκονογραφεῖται τό ἰδιόμελο στιχηρό τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς:

  Τί σοί προσενέγκωμεν, Χριστέ ὅτι ὤφθης ἐπί γῆς ὡς ἄνθρωπος δι’ ἡμᾶς; ἕκαστον γάρ τῶν ὑπό σοῦ γενομένων κτισμάτων τήν εὐχαριστίαν σοι προσάγει· οἱ Ἄγγελοι τόν ὕμνον· οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα· οἱ Μάγοι τά δῶρα· οἱ Ποιμένες τό θαῦμα· ἡ γῆ τό σπήλαιον· ἡ ἔρημος τήν φάτνην· ἡμεῖς δέ Μητέρα Παρθένον. Ὁ πρό αἰώνων Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς.

      Κέντρο τῆς σύνθεσης εἶναι ἡ βρεφοκρατοῦσα Θεοτόκος πού παριστάνεται καθήμενη σέ μεγαλοπρεπῆ θρόνο. Στήν πάνω ζώνη, παριστάνονται δύο χοροί σεβαζόντων ἀγγέλων πού ὑποκλίνονται στή βρεφοκρατοῦσα Θεοτόκο ἐνῶ ὑμνολογοῦν τόν γεννηθέντα Κύριο. Φέρουν τήν ἐπιγραφή: «Οἱ ἄγγελοι τόν ὕμνο». Ἀπό τόν οὐρανό ἐξακτινώνεται λαμπρό ἀστέρι πού καταλήγει στήν κεφαλή τῆς Θεοτόκου καί συνοδεύεται ἀπό τήν ἐπιγραφή: «Οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα». Στήν κάτω ἀριστερή γωνία μία γυναικεία  μορφή πού κάθεται σέ βράχους–προσωποποίηση τῆς γῆς, κρατεῖ στά χέρια της ἕνα ὄρος μέ σπήλαιο. Φέρει τήν ἐπιγραφή: «Ἡ γῆ τό σπήλαιον». Στήν κάτω δεξιά γωνία, μία ἀντίστοιχη μορφή εἰκονίζεται νά προσφέρει τή φάτνη καί φέρει τήν ἐπιγραφή: «Ἡ ἔρημος τήν φάτνη». Λίγο ψηλότερα ἀπό τήν πρώτη μορφή παριστάνονται οἱ τρεῖς δωροφοροῦντες μάγοι μέ τήν σχετική ἐπιγραφή: «Οἱ Μάγοι τά δῶρα» ἐνῶ στήν ἀντίστοιχη δεξιά θέση, τρεῖς ποιμένες πού εἶναι ὅλο θαυμασμό καί ἀπορία καί φέρουν τήν ἐπιγραφή: «Οἱ Ποιμένες τό θαῦμα». Δεξιά καί ἀριστερά τῆς Θεοτόκου, δύο πολυπληθεῖς ὁμάδες, ἐκπρόσωποι τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ καί κοσμικοῦ χώρου, ὁλοκληρώνουν τή θεματολογία τῆς κάτω ζώνης. Φέρουν τήν ἐπιγραφή «Ἡμεῖς δέ μητέρα Παρθένον ἁγνήν».

  Μέ τή Θεοτόκο θεώνεται ἡ ἁγνή καί καθαρή ἀνθρώπινη φύση, πού μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διατηρήθηκε στό πρόσωπο τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας. Ἡ Θεοτόκος ἐπιτέλεσε ὅλο τό ἔργο, πού χρειαζόταν ἀνθρωπίνως γιά τή σωτηρία μας. Μ’ αὐτήν τήν ἔννοια ἡ Θεοτόκος ἐκπροσωπεῖ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα καί προσφέρει γιά χάρη της τή δική της σάρκα ὡς δοχεῖο τῆς Θεότητας. Καί ἡ εὐχαριστιακή αὐτή προσφορά εἶναι ἀσύγκριτα σημαντικότερη ἀπό τῶν ἄλλων κτισμάτων.

Ἀπόσπασμα ἀπό ὁμιλία τοῦ συγγραφέα στήν αἴθουσα ἐκδηλώσεων τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Πολυδρόσου Ἀττικῆς, στίς 15 Δεκεμβρίου

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ

Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ

 

 

ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ

2019

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΔΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΗΝΟΥ (ΜΕΡΟΣ Γ΄)

Ἁγιορείτικη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

Ακολουθία και Μαρτύριο  του Αγίου Οσιομάρτυρος Γεδεών του Καρακαλληνού.
Ἔκδοση πρώτη. Κωνσταντινούπολις 1840. (Μέρος Γ’)

ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΔΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΗΝΟΥ (ΜΕΡΟΣ Α΄)
ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΔΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΗΝΟΥ (ΜΕΡΟΣ B΄)

ΔΕΥΤΕ ΙΔΩΜΕΝ ΠΙΣΤΟΙ

Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί!

Εἰκονογραφικές προσεγγίσεις στό μυστήριο τῶν Χριστουγέννων

                                                   Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ἡ παράσταση τῆς Γεννήσεως παρέχει μέ τήν παρουσία της στόν ναό ὁρατή μαρτυρία τοῦ κοσμογονικοῦ γεγονότος τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Θεοῦ Λόγου, καθώς αἰσθητοποιοῦνται ὅλα τά ἀναγνώσματα, πατερικές ὁμιλίες καί ὕμνοι πού ψάλλονται εἴτε προεόρτια εἴτε ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων. Ὁ εἰκονογραφικός τύπος τῆς ἑορτῆς διαμορφώθηκε ἔτσι ὥστε νά συνοψίζει τήν θεολογία τῶν Χριστουγέννων ἐνδύοντάς την μέ ἄρτια αἰσθητική μορφή.

  Ὅλες οἱ παραστάσεις τῆς Γεννήσεως εἶναι γεμᾶτες μέ μία κατάσταση βαθειᾶς πνευματικῆς σκέψης. Σ᾿ αὐτές, ὅπως ἄλλωστε καί στή σχετική ὑμνογραφία, τό θεῖο καί τό ἀνθρώπινο στοιχεῖο, τό γήϊνο καί τό οὐράνιο συμπλέκονται καί συμπορεύονται, ἀφοῦ μάλιστα τό τεχθέν εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος: τά οὐράνια καί τά ἐπίγεια συγχορεύουν γιά τήν ἀνεκλάλητη χαρά, οἱ Ἄγγελοι ὑμνοῦν, οἱ Ποιμένες δοξολογοῦν, οἱ Μάγοι προσκυνοῦν, τά ὄρη σκιρτοῦν, ἡ οἰκουμένη προσφέρει τά δῶρα της στό νεογέννητο βρέφος, ἡ Παρθένος γίνεται ἔμψυχος ναός καί θρόνος Χερουβικός τοῦ Ὑψίστου καί τέλος, τό βουνό, τό σπήλαιο, ἡ φάτνη καί τά ζῶα συνυπάρχουν μέ τόν χρυσό φόντο, κυρίως στίς φορητές εἰκόνες, πού συμβολίζει τόν πνευματικό χῶρο τοῦ οὐρανοῦ. 

Ἀπόσπασμα ἀπό διάλεξη τοῦ συγγραφέα ὑπό τόν τίτλο: Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί! Εἰκονογραφικές προσεγγίσεις στό μυστήριο τῶν Χριστουγέννων καί θέμα τήν ἑρμηνεία καί τή θεολογία τῆς εἰκόνας τῶν Χριστουγέννων. 

Ἡ διάλεξη πραγματοποιήθηκε τήν Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018 στό Ἀμφιθέατρο τοῦ Δρομοκαϊτίου Ψ.Ν.Α. στό Χαϊδάρι τῆς Ἀττικῆς.

Στήν ἐκδήλωση συμμετεῖχε ὁ πολυμελής χορός ἱεροψαλτῶν «Ἑλληνορθόδοξη Παράδοση» τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Πολυδρόσου ὑπό τή διεύθυνση τοῦ π. Λάμπρου Ἀνδρεάκη, πού θά ἀπέδωσε ὕμνους τῆς Ἑορτῆς καί χριστουγεννιάτικα κάλαντα ἐνῶ προβλήθηκε καί σύντομο ντοκυμαντέρ γιά τό Ἅγιον Ὄρος.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2018

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ 2018

8 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

     
Ἁγιορείτικος Λόγος  

Ἐπέτειος ὀκτώ χρόνων λειτουργίας του:  2010- 2018. 

Τά φετινά Χριστούγεννα (2018) συμπληρώνονται ὀκτώ χρόνια ἀπό τήν ἔναρξη λειτουργίας τοῦ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ, τοῦ  Ἰστολογίου τῶν Φίλων τῆς Καλύβης Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους, πού διαπραγματεύεται θέματα ἁγιορείτικης πνευματικότητας, ίστορίας, παράδοσης καί τέχνης.

Μέ ἀφορμή τήν ἐπέτειο αὐτή, εὐχόμαστε σέ ὅλους τούς ἐπισκέπτες τοῦ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ καί τούς ἀναγνώστες τῶν κειμένων πού ἀναρτώνται σ᾿ αὐτόν, πλούσια τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν εὐλογία τῆς Κυρίας Θεοτόκου, προστάτιδος τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Σᾶς εὐχόμαστε ἐπίσης, μέ τίς πρεσβεῖες τῶν ὁσίων καί θεοφόρων Ἁγιορειτῶν Πατέρων, τήν αὔξηση τοῦ πνευματικοῦ ὀφέλους καί τῆς πνευματικῆς βοήθειας πού προσδοκοῦμε ὅτι ἀντλεῖτε μέσα ἀπό τά θέματα πού διαπραγματεύεται καί προβάλλει ὁ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ. 

Χρόνια σας πολλά. 

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΔΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΗΝΟΥ (ΜΕΡΟΣ Β΄)

Ἁγιορείτικη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.

Ακολουθία και Μαρτύριο  του Αγίου Οσιομάρτυρος Γεδεών του Καρακαλληνού.

Ἔκδοση πρώτη. Κωνσταντινούπολις 1840. (Μέρος Β’)

ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΔΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΛΗΝΟΥ (ΜΕΡΟΣ Α΄)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΙΩΝ ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ

«Ἅπαντας εὐφημήσωμεν σήμερον πιστοί, τοὺς πρὸ τοῦ νόμου Πατέρας»

Ἀπό τό Δοξαστικό τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Κυριακής τῶν Προπατόρων

 

Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, βρισκόμαστε λίγες ἡμέρες πρίν τά Χριστούγεννα, τή μητρόπολη τῶν χριστιανικῶν Ἑορτῶν καί ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει τούς ἁγίους Προπάτορες, οἱ ὁποῖοι στό πέρασμα τῶν αἰώνων εὐαρέστησαν τόν Θεό, προφήτεψαν καί ἀνέμεναν τήν σάρκωση τοῦ Θεοῦ Λόγου, μέσα ἀπό τήν ὁποία ἦλθε τό πλήρωμα, ἡ τελείωση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Παράλληλα, μέσα ἀπό τήν ἑορτή αὐτή ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τή μνήμη τῶν κατά σάρκα προγόνων τοῦ Χριστοῦ.

Πρόκειται γιά ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ ἔζησαν στήν πρό Χριστοῦ μακραίωνη περίοδο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τήν ἐποχή τοῦ νόμου καί ὄχι τῆς χάριτος πού ἀκολούθησε τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ Λόγου, εἶχαν προσανατολίσει τή ζωή τους στήν προοπτική τῆς ἔλευσης τοῦ Σωτῆρα Χριστοῦ, βιώνοντας μέ τόν τρόπο αὐτό, τήν ἐν Χριστῶ ζωή, σέ ἐποχές πρό Χριστοῦ. Οἱ ἅγιοι Προπάτορες δέχθηκαν τήν κλήση τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά γίνουν συνεργοί Του στό μυστήριο τῆς ἐν Χριστῶ σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου καί βίωσαν τήν προσωπική τους δικαίωση καθώς καί τήν ἐπιβεβαίωση τῆς πίστης τους μέ τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Τά ὀνόματα τῶν ἁγίων Προπατόρων μνημονεύονται, κυρίως τήν ἑπομένη Κυριακή τῆς πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, προκειμένου νὰ καταδειχθεῖ ἡ ἱστορικότητα τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ καί ὅτι ὁ Ἰησοῦς, ὄντας Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἔχει ἔλθει «ἐν σαρκί», ὡς πραγματικὴ ἀνθρώπινη ὕπαρξη….

Παράλληλα, στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς σημερινῆς Κυριακῆς ἀναγινώσκεται ἡ περικοπὴ ἀπὸ τὸ ΙΔ΄ κεφάλαιο τοῦ κατά Λουκᾶν Εὐαγγελίου, στήν ὁποῖα περιγράφεται ἡ πρόσκληση στὸ δεῖπνο τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ παράλληλα ἡ ἀπόρριψή της ἀπό πολλούς.

Ἡ παραβολή τοῦ μεγάλου δείπνου εἰκονίζει τήν ἁγία μας Ἐκκλησία, πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ἡ πρόσκληση νά συμμετάσχουμε ὅλοι στό μεγάλο δεῖπνο εἶναι μιά διαχρονική πρόσκληση νά γίνουμε πιστά μέλη τῆς Εκκλησίας, νά κοινωνοῦμε ἀκατακρίτως τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Πρόκειται γιά μία πρόσκληση πού ἀπευθύνεται στόν καθένα ἀπό ἐμᾶς προσωπικά καί συνεχίζεται μέσα στή Θεία Λειτουργία, τό «μυστήριο τῶν μυστηρίων»…

Ἀπόσπασμα Ὁμιλίας τοῦ γέροντα Παταπίου Καυσοκαλυβίτη κατά τή διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας, τήν Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2018, στόν ἱερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νέας Φωκαίας Χαϊδαρίου.