Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2025

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟ ‘’ΜΑΡΤΥΡΙΑ’’


Η δημοσιογράφος Καίτη Αλέξη έχει την ιδιαίτερη τιμή να φιλοξενεί τον Γέροντα Πατάπιο Καυσοκαλυβίτη, μια φωτισμένη μορφή του Αγίου Όρους, σε μια βαθιά πνευματική συζήτηση. Η συνέντευξη ξεκινά με έναν συγκινητικό πρόλογο για την αγάπη – την ύψιστη αρετή, όπως την υμνεί ο Απόστολος Παύλος. Μέσα από λόγια πίστης και καρδιάς, γίνεται ένα κάλεσμα για πνευματική εγρήγορση και ουσιαστική σχέση με τον Θεό και τους συνανθρώπους μας. Η συζήτηση μάς μεταφέρει στην Ιερά Σκήτη της Αγίας Τριάδος στα Καυσοκαλύβια, έναν ιερό τόπο ασκητικής ζωής στο Άγιον Όρος, όπου η προσευχή και η σιωπή υψώνονται ως θυσία στον ουρανό. Ο Γέροντας Πατάπιος, μέσα από τα βιβλία και τη βιωτή του, ξεδιπλώνει εμπειρίες, σοφία και πνευματικά βιώματα από τον Άθωνα. Ένα βίντεο που αγγίζει ψυχές και μας καλεί σε εσωτερική αναζήτηση, ταπείνωση και αλήθεια. 

 

 

Η συνέντευξη παραχωρήθηκε την Κυριακή 19 Ιουνίου 2025 για τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας Ράδιο Μαρτυρία 95,5 fm. Μεταδόθηκε για πρώτη φορά την Τετάρτη 22 Ιουνίου 2025 ωρα 20.00 στην Εκπομπή ‘’Έτσι Χωρίς Τίτλο’’. 

Εικονοληψία-Μοντάζ : Αντώνης Τζατζάνης 

Πέμπτη 31 Ιουλίου 2025

Ο οσιομάρτυς Νικόδημος: Η δύναμη της μετάνοιας

 Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 30 Ιουλίου 2025.

 

 Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ   

Τετάρτη 23 Ιουλίου 2025

ΤΑ ''ΧΑΜΕΝΑ'' ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

 


''ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ''
 ΑΚΡΥΛΙΚΟ ΣΕ ΧΑΡΤΙ, 2025, ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

Τα «χαμένα» χρόνια του Κόντογλου

Πού βρισκόταν, τελικά, ο κορυφαίος ζωγράφος, αγιογράφος και συγγραφέας την πενταετία 1915-1919;

 

Νικόλας Παΐσιος20.07.2025 

 

Στον πρόσφατο τόμο του Μουσείου Μπενάκη με τον ευσεβιστικό τίτλο «Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής. Φώτη Κόντογλου διαχρονικές δημιουργίες», ο κ. Δημήτρης Παυλόπουλος δημοσιεύει ένα «Αγνωστο Τετράδιο Σχεδίων του Φώτη Κόντογλου».

Τα σχέδια αυτά υποτίθεται πως έχουν γίνει στη Μασσαλία κατά τη διάρκεια της «παρισινής περιόδου» του ζωγράφου και απεικονίζουν, μεταξύ άλλων, σκηνές σε ρωσικό στρατόπεδο κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου.

Δυστυχώς ο Δ. Παυλόπουλος δεν προσφέρει πολλά στην επιστήμη του με τη δημοσίευση αυτή. Τα σχέδια αυτά δεν «συνιστούν τεκμήρια της παρισινής περιόδου» του Κόντογλου, αλλά, αντίθετα, είναι τεκμήρια μιας επιτήδειας αναβάπτισης (για να το θέσουμε κομψά).

Κάποιο βέβηλο χέρι πήρε ένα σημειωματάριο Ρώσου αξιωματικού στρατοπεδευμένου στη νότια Γαλλία, έσβησε την υπογραφή του και έβαλε τα αρχικά του Κόντογλου. Τα σχέδια αυτά είναι πολύ κατώτερα του Κόντογλου, με σοβαρότατα σχεδιαστικά λάθη, έργα ανθρώπου που έχει διδαχθεί ιχνογραφία σε στρατιωτική σχολή για τις ανάγκες του σχεδιασμού ενός πεδίου μάχης. Εδώ όμως θα προσπαθήσουμε να δείξουμε με συντομία πως ο Κόντογλου ουδέποτε ταξίδεψε ανάμεσα στα 1914 με 1919 στο Παρίσι.

Μέχρι τώρα η παραδεδεγμένη γνώση υποστηρίζει πως ο Κόντογλου ταξιδεύει τότε στη Γαλλία, όπου και διάγει βίον πλάνητος. Ολη η, ογκώδης πια, βιβλιογραφία στηρίζεται αποκλειστικά στα λεγόμενα του ζωγράφου καθώς δεν υπάρχουν ούτε αυτόπτες και αξιόπιστοι μάρτυρες για τα επίμαχα έτη, αλλά ούτε και κάποιο έγγραφο που να τον τοποθετεί εντός Γαλλίας.

Τα όσα όμως έχει πει κατά καιρούς ο Κόντογλου δεν πρέπει να τα παίρνουμε και πολύ τοις μετρητοίς. Για παράδειγμα, όταν δηλώνει ότι: «Εις Παρισίους εσπούδασα εις διαφόρους Σχολάς (Académie Julienne [sic] – Grande Chaumière) και […] επεδόθην εις την μελέτην των κλασσικών έργων ζωγραφικής εις τα Μουσεία Λούβρου, Λουξεμβούργου […]», τα λόγια αυτά μπορούν να ελεγχθούν πολλαπλώς.

Είναι απολύτως βέβαιο πως δεν έχει γραφτεί ποτέ στην Ελεύθερη Σχολή Ζωγραφικής Académie Julien (επιπλέον διαστρεβλώνει και αλλάζει φύλο στο όνομα της σχολής που υποτίθεται πως φοίτησε), σχεδόν απολύτως βέβαιο πως δεν έχει παρακολουθήσει τα μαθήματα του, πολύ επιδραστικού γλύπτη της περιόδου, Μπουρντέλ στη σχολή του, την Grande Chaumière. Ούτε και θα μπορούσε να δει κλασικά έργα ζωγραφικής στο Λούβρο ή στο Μουσείο του Λουξεμβούργου, καθώς, εξαιτίας του Πολέμου, το μεν Λούβρο είναι κενό και κλειστό, το δε Μουσείο του Λουξεμβούργου έχει μετατραπεί σε Μουσείο των Συμμάχων και φιλοξενεί προπαγανδιστική τέχνη των χωρών της Αντάντ.

Ολα τα λεχθέντα από τον Κόντογλου για την περίοδο αυτή ανήκουν στη σφαίρα της αυτομυθοπλασίας και όχι της αυτοβιογραφίας.

Μα τότε πού ακριβώς βρίσκεται ο ζωγράφος; Το μυστήριο έχει προοικονομηθεί σε μια δημοσίευση του 2023 (ο κ. Παυλόπουλος την αγνοεί παντελώς).

Το μυστικό του Αγίου Ορους

Ο μοναχός Πατάπιος της Ιεράς Σκήτης Καυσοκαλυβίων, δημοσιεύει εκείνη τη χρονιά στην περιοδική έκδοση «Ανάλεκτα Ανθρωπιστικών Επιστημών» τα γράμματα του Κόντογλου στον επιστήθιο φίλο του Ανδρέα Τριγγέτα. Από αυτά προκύπτει πως την άνοιξη του 1920 ο Κόντογλου υπηρετεί στρατιωτική θητεία, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, στη Στρατιωτική Διοίκηση Σμύρνης.

Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι η αποκάλυψη από τον π. Πατάπιο Καυσοκαλυβίτη της ύπαρξης ενός ανέκδοτου σημειωματαρίου του Κόντογλου (Σεπτέμβριος – Νοέμβριος 1915) από όπου προκύπτει πως ο ζωγράφος είναι ήδη επιστρατευμένος στην αρχή του Εθνικού Διχασμού.

Πρόσφατα, το τεκμήριο αυτό δημοπρατήθηκε από τον οίκο «Ανδρέας Βέργος» και πριν από τη δημοπρασία υπήρχε η δυνατότητα να γίνει αυτοψία. Η προέλευση και η γνησιότητα του σημειωματαρίου είναι ακλόνητες, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με το «Αγνωστο Τετράδιο Σχεδίων» του Δ. Παυλόπουλου. Εκεί, η προέλευση του «Αγνώστου Τετραδίου» είναι, στην καλύτερη περίπτωση, αμφίβολη και, στη χειρότερη περίπτωση, απλά κατασκευασμένη. Υποτίθεται πως προέρχεται από το αρχείο του νομικού και δημοσιογράφου Γιώργου Δ. Καρανικόλα, καθώς «σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες [sic], ο Καρανικόλας ήταν φίλος του Φώτη Κόντογλου». Δυστυχώς για τον κ. Παυλόπουλο, οι προφορικές μαρτυρίες αγνώστων και ανωνύμων μπορεί να είναι χρήσιμες για την αποκάλυψη παράνομων δραστηριοτήτων (όπως για παράδειγμα η παραχάραξη έργων τέχνης), αλλά παντελώς άχρηστες σε επώνυμες δημοσιεύσεις που θέλουν να λογίζονται επιστημονικές. Και μάλιστα όταν επικαλείται τέτοιου είδους μαρτυρίες, κυρίως δε όταν δεν υπάρχει δυνατότητα ελέγχου του βάρους και της αξιοπιστίας τους από την ακαδημαϊκή κοινότητα, δηλαδή συναδέλφους του ιστορικούς της τέχνης.

Θητεία στο χακί και όχι εις την Εσπερίαν

Τα δεδομένα πλέον είναι δύο. Ο Κόντογλου υπηρετεί στο στράτευμα τόσο το 1915 όσο και το 1920. Αλλά τι κάνει στο ενδιάμεσο; Βρίσκεται στη Γαλλία; Η απάντηση είναι απλή. Συνεχίζει να υπηρετεί στο στράτευμα. Οποιος υποστηρίζει το αντίθετο, ίπταται επί πτερύγων ανέμων αχαλίνωτης φαντασίας και αγνοεί τα στοιχειώδη ιστορικά δεδομένα. Η Ελλάς του 1910-1920 έχει επιδοθεί σε αλλεπάλληλες πολεμικές περιπέτειες και σε εμφύλιες συρράξεις. Βαλκανικοί Πόλεμοι, Εθνικός Διχασμός, Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, Μικρασιατική Εκστρατεία. Μερικοί έφεδροι οπλίτες θυσίασαν πάνω από δέκα χρόνια (1912-1923) για την πατρίδα τους. Υπήρχε τρόπος να αποστρατευτεί, εν καιρώ πολέμου, ο Αποστολέλης/Κόντογλου και ακολούθως να ταξιδέψει, εν καιρώ πολέμου, στη Γαλλία;

Ο Κόντογλου υπηρετεί στο στράτευμα τόσο το 1915 όσο και το 1920. Αλλά τι κάνει στο ενδιάμεσο; Βρίσκεται στη Γαλλία; Ή μήπως όχι;

Για να έχει συμβεί κάτι τέτοιο θα έπρεπε να ίσχυαν οι ακόλουθες προϋποθέσεις. Πρώτον, θα μπορούσε να είχε λιποτακτήσει. Αυτό όμως θα του επέφερε αυτομάτως την ποινή του θανάτου από το Στρατοδικείο. Αφού υπηρετεί και το 1920, είναι προφανές πως αυτό ουδέποτε συνέβη. Δεύτερον, θα μπορούσε να έχει απαλλαγεί νομίμως για σοβαρούς λόγους υγείας, για παράδειγμα να έχει επικαλεστεί την πανδημική μάστιγα εκείνης της περιόδου, τη φυματίωση. Ας υποθέσουμε ότι αυτό έγινε και ο Κόντογλου έφυγε για το Παρίσι. Αλλά και έτσι να είχαν τα πράγματα, τότε πώς επιστρατεύεται πάλι το 1920; Εγινε καλά; Φαντάζεται ίσως ο κ. Παυλόπουλος πως στη Μασσαλία υπάρχει κάποιο σανατόριο, από όπου ο Κόντογλου αναδύεται αναγεννημένος δίκην φοίνικος για να υπηρετήσει εκ νέου; Είναι γνωστό βέβαια πως η ανθρώπινη φαντασία δεν έχει όρια, αλλά η επιστημονική έχει – εκείνα που της θέτει ο ορθός λόγος.

Αμαρτίες

Συνοψίζουμε, λοιπόν: ο Κόντογλου δεν έχει πάει στη Γαλλία. Θέλει όμως εκ των υστέρων να αποκτήσει ό,τι δεν έχει: θητεία στην Εσπερία. Και επειδή αυτή δεν υφίσταται, την εφευρίσκει, και δεκαετίες μετά παρασύρει τους μελετητές του. Η «αμαρτία» του Δ. Παυλόπουλου δεν είναι πως παρασύρθηκε από τον Κόντογλου (άλλωστε ούτε ο πρώτος θα είναι αλλά ελπίζουμε να είναι ο τελευταίος), ούτε πως άθελά του έγινε συνένοχος ανόσιων πράξεων (η βέβηλη χειρ με τις μονογραφές Φ.Κ.) με ό,τι αυτό συνεπάγεται – αλλά ούτε καν πως δεν μπορεί να ξεχωρίσει την ποιότητα των αυθεντικών σχεδίων του Κόντογλου. Η «αμαρτία» του είναι κυρίως ακαδημαϊκή: δύο χρόνια μετά τη δημοσίευση των επιστολών προς Τριγγέτα, τις αγνοεί πλήρως και προχωρεί αμέριμνος στη δημοσίευση «Αγνώστου Τετραδίου Σχεδίων».

Ο σπουδαίος και μοναδικός Κόντογλου δεν έχει ανάγκη από τα Παρίσια, όσο και αν νόμιζε πως είχε.

Υπάρχει ένα σημείο όπου η ιστοριογραφία συναντιέται με την πίστη και αυτό συνοψίζεται στη φράση από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη: «η Αλήθεια ελευθερώσει υμάς», αλλά και ημάς. Ο σπουδαίος και μοναδικός Κόντογλου δεν έχει ανάγκη από τα Παρίσια, όσο και αν νόμιζε πως είχε.

*Στο τεύχος Ιουλίου – Αυγούστου της Athens Review of Books, που μόλις κυκλοφόρησε, δημοσιεύεται εκτενής μελέτη για την πενταετία 1914-1919 στη βιογραφία του Φώτη Κόντογλου. Η «Κ» με τη σειρά της, δημοσιεύει σύνοψη της μελέτης αυτής, ειδικά γραμμένης για τους αναγνώστες της.


Σάββατο 28 Ιουνίου 2025

Εις μνημόσυνον αιώνιον του π. Κωνσταντίνου Καλλιανού εκ Σκοπέλου

 Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 25 Ιουνίου 2025.

 

 Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ   

Σάββατο 8 Μαρτίου 2025

Τό Ἐπιστολάριο τοῦ κώδ. 80 τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους


Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Τό Ἐπιστολάριο τοῦ κώδ. 80 τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Εἰσαγωγή-Ἔκδοση κειμένου», Ἀνάλεκτα Ἀνθρωπιστικῶν Ἐπιστημῶν 3 (2024) σελ. 353-392.

 

 

 Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ  

Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025

τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου 

Μεγάλη Τεσσαρακοστή:

Ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας

Ξε­κι­νή­σα­με τό Τριώδιο, τήν εὐλογημένη αὐτή περίοδο τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους μέ τή με­τά­νοι­α, ἀ­φοῦ αἰ­σθαν­θή­κα­με βα­θει­ά, ὑ­παρ­ξι­α­κά μέ­σα μας, ὅ­πως ὁ Ἄ­σω­τος τῆς πα­ρα­βο­λῆς, τήν ἀ­νά­γκη ἐ­πι­στρο­φῆς ἀ­πό τήν ἀ­πο­ξέ­νω­σή μας⋅ τήν ἀνάγκη ἐπιστροφῆς στήν πη­γή τῆς ζω­ῆς, τόν Θε­ό (Κυ­ρι­α­κή τοῦ Ἀ­σώ­του).

Συ­νε­χί­σα­με τήν πο­ρεί­α μας πρός τόν ἀ­να­στη­μέ­νο Χρι­στό, μέ­σα ἀ­πό τή συ­νά­ντη­σή μας μέ τόν συ­νάν­θρω­πο· τόν «ἐ­λά­χι­στο­» ἀ­δελ­φό μας (Κυ­ρι­α­κή τῆς Τυ­ρι­νῆς).

Ἀπαρνούμαστε στή συ­νέ­χει­α, οὐ­σι­α­στι­κά, τόν ἴ­δι­ο μας τόν ἑ­αυ­τό, μέ­σα ἀ­πό τή τεσ­σα­ρα­κον­θή­με­ρη νη­στεί­α τῶν τρο­φῶν καί τῶν πα­θῶν. Μα­θαί­νο­ντας νά λέ­με ὄ­χι στήν ἐ­πι­θυ­μί­α μας γι­ά τρο­φή, μά­θα­με νά λέ­με «ὄ­χι­» στό δι­κό μας θέ­λη­μα, πού πο­λύ συ­χνά εἶ­ναι αὐ­το­κα­τα­στρο­φι­κό, καί νά λέ­με «ναί­» στό θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ, πού εἶ­ναι πά­ντα σω­τή­ρι­ο.

Ἡ Ἐκκλησία, πού στό πέρασμα τῶν αἰώνων ἔχει ἀποδειχθεῖ ταμεῖο πραγματικό τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ καί τῆς πείρας θεοφόρων Πατέρων, γενεῶν καί γενεῶν, ὅταν προβάλλει τό θεσμό τῆς Νηστείας, δέν καταφρονεῖ τό σῶμα, ὅπως ἐπιπόλαια πολλές φορές λέγεται, ἀλλά τό θεωρεῖ δῶρο καί κτῆμα τοῦ Θεοῦ, «μέλος Χριστοῦ» καί «ναό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο. Ὁ χριστιανός δέν μισεῖ τή σάρκα του, δέν ἀπέχει ἀπό τίς τροφές ἀπό περιφρόνηση⋅ δέν ἐξουσιάζεται ὅμως κι ἀπό τίποτε. Ἡ σύμμετρη χρήση τῆς τροφῆς ἤ ἡ ἀποχή γιά ἕνα διάστημα ἀπό αὐτή διατηρεῖ τή ψυχοσωματική ἰσορροπία τοῦ σώματος καί ἀποτελεῖ τρόπο δοξολογίας τοῦ Θεοῦ «ἐν τῷ σώματι καί ἐν τῷ πνεύματι τοῦ ἀνθρώπου», ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος.

 Καί μέσα ἀπό τήν προοπτική αὐτή, ἡ Σαρακοστή εἶναι ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας. Ἕνα ταξίδι πρός ἀναζήτηση νοήματος⋅ πρός τήν ἀνακάλυψη ἀπό ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους τοῦ θεϊκοῦ νοήματος στή ζωή μας⋅ τοῦ κρυμμένου βάθους της. Καί γιά νά φέρουμε ἕνα παράδειγμα, μέ τό νά ἀπέχουμε ἀπό τήν τροφή, νηστεύοντας δηλαδή, ξαναβρίσκουμε τή γλύκα της καί ξαναμαθαίνουμε πῶς νά τήν παίρνουμε ἀπό τό Θεό μέ χαρά καί εὐγνωμοσύνη. Μέ τό νά περιορίζουμε τίς ψυχαγωγίες, τή διασκέδαση, τή μουσική, τίς ἀτέλειωτες συζητήσεις, τίς ἐπιπόλαιες κοινωνικότητες, ἀνακαλύπτουμε τελικά τήν ἀξία τῶν εἰλικρινῶν διαπροσωπικῶν ἀνθρώπινων σχέσεων, ἀκόμα καί τῆς τέχνης.

 Καί τά ξαναβρίσκουμε ὅλ᾿ αὐτά, ἀκριβῶς γιατί ξαναβρίσκουμε τόν ἴδιο τόν Θεό⋅ γιατί ξαναγυρίζουμε σ᾿ Αὐτόν καί δι᾿ Αὐτοῦ σέ ὅλα ὅσα ἐκεῖνος μᾶς προσέφερε μέσα ἀπό τήν τέλεια ἀγάπη καί τό ἔλεός Του. 

ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025

Πνευματικό ὁδοιπορικό στήν Ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους

μιλία τοῦ γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου στό Πνευματικό Κέντρο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Μασταμπᾶ Ἡρακλείου κατά τήν Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024. Ὁ π. Πατάπιος ἦταν προσκεκλημένος τοῦ Συλλόγου Φίλων τοῦ Ἁγίου Ὄρους Κρήτης μέ τήν εὐλογία τοῦ σεβασμιωτάτου ἀρχιεπισκόπου Κρήτης κου Εὐγενίου, ὁ ὁποῖος καί παρευρέθη στήν ἐκδήλωση. Ὁ τίτλος τῆς ὁμιλίας τοῦ π. Παταπίου ἦταν: «Πνευματικό ὁδοιπορικό στήν Ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους». Τῆς Ὁμιλίας εἶχε προηγηθεῖ προβολή τοῦ ντοκυμανταίρ «Προσκύνημα στήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου», ἐνῶ μετά τό πέρας τῆς Ὁμιλίας ἀκολούθησε πολύ ἐνδιαφέρων διάλογος τοῦ Ἁγιορείτη ὁμιλητῆ μέ τόν ἀρχιεπίσκοπο Κρήτης Εὐγένιο, παρουσίᾳ πολυπληθοῦς ἀκροατηρίου.

 

 Γέροντας Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης.

Πνευματικό ὁδοιπορικό στήν Ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους

Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2025

Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024.

 

 Για την λήψη του άρθρου, πατήστε ΕΔΩ   

Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2024

ΕΝΑΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΓΑΛΑΞΙΑΣ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

 


                                                       τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου 

                             Ἕνας πνευματικός γαλαξίας τό Ἅγιον Ὄρος

 Τό Ἅγιον Ὄρος, ὁ ἁγιασμένος τόπος τῆς Κυρίας Θεοτόκου, τό Περιβόλι τῆς Παναγίας μας, ὅπως τό ἀποκαλεῖ πολύ ἐπιτυχημένα, ὁ εὐλαβής καί σοφός ἑλληνικός λαός, ἀπετέλεσε, στό πέρασμα τῶν αἰώνων, προσκυνηματικό προορισμό ἀναρίθμητων ἀνθρώπων ἀπό τά πέρατα τῆς γῆς, οἱ ὁποῖοι, ἐκστατικοί ἐνώπιον τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων πού συνάντησαν ἐκεῖ, ἀποθησαύρισαν μέγιστη πνευματική ὠφέλεια ἀπό τό προσκύνημά τους αὐτό.

  Ἀπό πολλούς μελετητές, τό Ἅγιον Ὄρος χαρακτηρίζεται καί «Κιβωτός», καθώς, σάν ἄλλη κιβωτός τοῦ Νῶε, διασώζει τή δυνατότητα πού δίνει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο νά ὑπερβεῖ (ἀκόμη καί στήν σύγχρονη ἐποχή μας) τήν φύση του καί νά ὁδηγηθεῖ στή  σωτηρία καί τή θέωση. Ἄλλωστε, στήν ἀθωνική μοναχοπολιτεία, τό τάλαντο τῆς Κιβωτοῦ, πάνω ἀπό χίλια διακόσια χρόνια ἠχεῖ ρυθμικά καί ἀφυπνιστικά, καλῶντας τούς μοναχούς καί τούς εὐλαβεῖς προσκυνητές στήν νυχθήμερη θεία λατρεία.

   Στό Ἅγιον Ὄρος, κατά τούς δώδεκα αἰῶνες ζωῆς, ἱστορίας καί ἀνεκτίμητης προσφορᾶς, τά πάντα μαρτυροῦν τήν δίψα γιά τή μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου, καί μέσω αὐτῆς, γιά τήν μεταμόρφωση ὅλου τοῦ κόσμου. Τό Ἅγιον Ὄρος, μέ ὅλους τούς ἱερούς τόπους ἀσκήσεως, τίς μονές, τίς σκῆτες, τά κελλιά καί τά ἐρημητήρια, παραμένει, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν εὐδοκία τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἔνα ἀληθινό ζωντανό Προσκυνητάρι γιά ὁλόκληρο τόν ὀρθόδοξο κόσμο.


  Ἡ ζωντανή παρουσία τῆς ἀθωνίτισσας Θεοτόκου καί οἱ ἀσκητικοί ἀγῶνες τῶν ἁγιασμένων ἁγιορειτικῶν μορφῶν καθιστοῦν κάθε γωνιά τοῦ Ἄθωνα τόπο θεοφάνειας. Ὁ σύγχρονος προσκυνητής, βηματίζοντας στό Ἅγιον Ὄρος, τόν τόπο καί τήν ἱστορία του, τό αἰσθάνεται αὐτό καί ψηλαφεῖ τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ σέ κάθε του βῆμα. Μετέχει στό μυστήριο τῆς προσευχῆς καί τῆς ἄσκησης, πού συντελεῖται ἀδιάλειπτα στόν Ἄθωνα ἐδῶ καί χίλια διακόσια χρόνια.


   Τούς εὐλαβεῖς προσκυνητές ἐμπνέουν, πέρα ἀπό τήν ἁγιότητα τοῦ τόπου, ἡ φιλοσοφικώτατη τοπογραφία τῆς ἀθωνικῆς χερσονήσου, οἱ περικαλλεῖς καί μέ κάθε τρόπο ἐγκαλωπισμένοι ἱεροί ναοί, τά χαριτόβρυτα ἱερά λείψανα, πού ἐκπέμπουν πολλή καί πάντερπνη εὐωδία, τό κάλλος καί ἡ ἀρχιτεκτονική ἰδιαιτερότητα τῶν μοναστηριακῶν κτισμάτων, ὁ ἐμπλουτισμός τῶν Βιβλιοθηκῶν μέ τά σπάνια χειρόγραφα καί παλαίτυπα, τά ἱερά λειτουργικά σκεύη πού εἶναι περίτεχνα

 διακοσμημένα καί ὁ λοιπός πλοῦτος τῶν ἁγιορειτικῶν κειμηλίων, ἀλλά καί οἱ χαριτόβρυτες ἱερές εἰκόνες καί τοιχογραφίες, οἱ ὁποῖες κοσμοῦν τά καθολικά, τά κυριακά καί τά παρεκκλήσια τῶν μονῶν, τῶν σκητῶν, τῶν κελλίων καί τῶν ἡσυχαστηρίων, ζωγραφισμένες μέ τόν χρωστήρα ὀνομαστῶν ἁγιογραφικῶν ἐργαστηρίων. Πρόκειται γιά δημιουργήματα ὑψηλῆς τέχνης, τά ὁποῖα διέσωσαν οἱ αἰῶνες στό Ἅγιον Ὄρος μέ τήν ἀνύστακτη φροντίδα καί τούς πνευματικούς ἀγῶνες τῶν πατέρων, οἱ ὁποῖοι ἐξῆλθαν ἀπό τόν κόσμο γιά νά σηκώσουν τόν ἐλαφρύ ζυγό τῆς μοναχικῆς ἄσκησης. Ὅλα αὐτά ἀνακαλοῦν στό πέρασμα τῶν αἰώνων ἕνα πλῆθος ἀνθρώπων, μία κοινωνία στήν ὁποία ὑμνεῖται ὁ Τριαδικός Θεός, κάτω ἀπό τή σκέπη τοῦ Ὁποίου ἡ ὕλη ἁγιάζεται καί οἱ ψυχές μεταμορφώνονται.

  Ἕνας μικρός πνευματικός γαλαξίας εἶναι τό Ἅγιον Ὄρος, μέ ἄστρα τίς λαμπάδες τῶν προσευχῶν τῶν μοναχῶν, πού προσεύχονται ὄχι μόνο γιά τούς ἑαυτούς τους, ἀλλά καί γιά ὅλο τόν κόσμο καί ὑπέρ ὅλης τῆς κτίσης.

   Αἰῶνες τώρα στό Ἅγιον Ὄρος οἱ κοινόβιες μονές, οἱ σκῆτες, τά κελλιά, οἱ καλύβες, τά καλντερίμια, τά κοιμητήρια, τά σπήλαια καί τά ἀσκητήρια, πού κρέμονται σέ ἀπόκρημνα καί ἀπρόσιτα μέρη, παραμένουν σιωπηλοί μάρτυρες τῆς θαυμαστῆς καί ἰσάγγελης βιοτῆς τῶν ὁσίων Ἁγιορειτῶν Πατέρων, καί γιά μᾶς τούς νεότερους, μοναχούς καί προσκυνητές, διαχρονική πρόσκληση καί πρόκληση γιά μίμησή τους...

 

Ἀπόσπασμα Ὁμιλίας τοῦ συγγραφέα στό Πνευματικό Κέντρο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Μασταμπᾶ Ἡρακλείου κατά τήν Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024. Ὁ π. Πατάπιος ἦταν προσκεκλημένος τοῦ Συλλόγου Φίλων τοῦ Ἁγίου Ὄρους Κρήτης μέ τήν εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κρήτης κου Εὐγενίου, ὁ ὁποῖος καί παρευρέθη στήν ἐκδήλωση. Ὁ πλήρης τίτλος τῆς ὁμιλίας τοῦ π. Παταπίου ἦταν: «Πνευματικό ὁδοιπορικό στήν Ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους».

Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2024

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

 


Τήν Κυριακή, 8 Δεκεμβρίου 2024, θά πραγματοποιηθεῖ διάλεξη τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου στό Ἡράκλειο τῆς Κρήτης, 

μέ θέμα "Πνευματικό Ὁδοιπορικό στήν Ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους". Θα προηγηθεῖ προβολή ντοκυμαντέρ μέ θέμα "Προσκύνημα στήν ἱερά Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου".

Πνευματικό Κέντρο τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου (Παναγίτσα), στή συνοικία Μασταμπᾶ. Ὥρα 18.00 τό ἀπόγευμα.


Ὁ π. Πατάπιος εἶναι προσκεκλημένος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κρήτης, μέ τήν πρωτοβουλία τοῦ Συλλόγου Φίλων τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἡρακλείου "Ἅγιος Ἀθανάσιος Ἀθωνίτης".

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2024

Ενοριακό Αρχονταρίκι με τον Γέροντα Πατάπιο τον Καυσοκαλυβίτη.

 

 

Ενοριακό Αρχονταρίκι με τον Γέροντα Πατάπιο τον Καυσοκαλυβίτη.

Συζήτηση με τον Γέροντα Πατάπιο Καυσοκαλυβίτη, στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων με την επωνυμία “ΔΗΜΗΤΡΙΑ 2024”, στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου, Δήμου Αγίου Δημητρίου, την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024.

Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024

«ΔΗΜΗΤΡΙΑ 2024» 12η μέρα – Ομιλία π. Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

 

Σύμφωνα με το πρόγραμμα των εορταστικών εκδηλώσεων με την επωνυμία “ΔΗΜΗΤΡΙΑ 2024”, που λαμβάνουν χώρα στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου, Δήμου Αγίου Δημητρίου, την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου, ώρα 7.00 το απόγευμα, ομιλητής ήταν ο Οσιολογιώτατος Γέρων π. Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης, Δρ. Θεολογίας, Δικαίος της Ιεράς Σκήτης Αγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων και θέμα: " Οδοδείκτες για τον Παράδεισο: Οι Κολλυβάδες πατέρες του Αγίου Όρους και η διδασκαλία τους".


Στην αρχή της ομιλίας του ο ομιλητής είπε: “Οι Κολλυβάδες πατέρες του Αγίου Όρους ή Πατέρες του φιλοκαλικού κινήματος, έζησαν κατά το β΄ μισό του 18ου αιώνα και τις αρχές του 19ου και επιτέλεσαν μέσα στη δίνη των προσωπικών τους περιπετειών, ένα αξιοθαύμαστο συγγραφικό και εκδοτικό έργο, τους καρπούς του οποίου δρέπουμε και εμείς σήμερα. Επιθυμούσαν, μέσα από τη ζωή τους και τις συγγραφές τους να δημιουργήσουν στον χώρο της Εκκλησίας αναγεννητικό και αναμορφωτικό κλίμα, που ήταν αποτέλεσμα έντονης προσευχής, βαθιάς γνώσης, ισχυρής μελέτης, πολύμοχθου κόπου και αδιάκοπης θυσίας”.

Και συνέχισε: “Όλα τα έργα τους με κυρίαρχα εκείνα του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου είναι θησαυρός πολύτιμος και ακριβής, συμπύκνωση όλης της προηγούμενης πατερικής σοφίας. Ως μέλισσες ακαταπόνητες επικάθησαν σε όλα τα βλαστήματα του Αγίου Όρους, περιερχόμενοι βιβλιοθήκες, ερευνώντας χειρόγραφους κώδικες, μην αφήνοντας τίποτε ανεξερεύνητο από τα χειρόγραφα και έντυπα βιβλία που είναι τεθησαυρισμένα στο Άγιον Όρος”.

Σε άλλο σημείο τόνισε: “Και επειδή η ζωή των ιδίων των Κολλυβάδων ήταν προσανατολισμένη στην προοπτική της κατά χάριν θεώσεως, γι᾿ αυτό και πολλοί απ᾿ αυτούς έδειξαν σημεία αγιότητας, για τον λόγο αυτό, με τα συγγράμματά τους αναζωπυρώθηκε ανάμεσα στους πιστούς η δίψα για μίμηση των Αγίων”.

 

 “Οι άγιοι Κολλυβάδες, κατέβαλαν συνειδητά επίπονη προσπάθεια, ώστε να αντισταθμίσουν την εικόνα του διανοούμενου ανθρωπιστή της Δύσης, που εισήγαγαν οι φορείς του Διαφωτισμού, με το όραμα της αγιότητος, που είναι πάντοτε σωτήριο”, υπογράμμισε ο ομιλητής. “Δικαίως λοιπόν θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι αγιορείτες αυτοί Πατέρες υπήρξαν μια από τις μέγιστες ευεργεσίες του Θεού προς το Έθνος μας και για όλη τον ορθόδοξο κόσμο όπου γης, και συνεχίζουν να είναι για όλους μας Οδοδείκτες της πορείας μας για τον Παράδεισο”.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο π. Πατάπιος είπε: “Η επιστροφή στην μακαρία ευαγγελική απλότητα και λιτότητα, η συχνή Θεία Κοινωνία, η τακτική μυστηριακή ζωή, με πρότυπά μας τους αγίους της Εκκλησίας μας, αποτελούν το κέντρο των συγγραμμάτων του αγίων Κολλυβάδων πατέρων. Η μετάνοια, η προσευχή, η μυστηριακή ζωή, το κομποσχοίνι με το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό», οι μετάνοιες, οι νηστείες, τα δάκρυα μετανοίας είναι αυτά που θα καλύψουν την ένδεια και την πνευματική μας φτώχεια και όχι η δικαιολόγηση και ηρωοποίηση, μάλιστα, της αδυναμίας, όπως, δυστυχώς, επιχειρούν μερικοί σύγχρονοι θεολόγοι”.

Ακολούθησε διάλογος μεταξύ του ομιλητή και του ακροατηρίου στο καθιερωμένο “Ενοριακό Αρχονταρίκι” που πραγματοποιείται εντός του Ιερού Ναού.



Στο τέλος, ακολούθησε ο ασπασμός από τους πιστούς του χαριτόβρυτου ιερού Λείψανου του Αγίου Ακακίου του Καυσοκαλυβίτου, το οποίο κόμισε στον Ιερό Ναό ο Γέρων Πατάπιος.

Η 12η μέρα των εορταστικών εκδηλώσεων ολοκληρώθηκε με κατανυκτική αγρυπνία στην οποία λειτουργός και ομιλητής ήταν ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Φιλούμενος Ρούμπης, Γενικός Γραμματέας Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και Προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Όπλων – Κάτω Πατησίων.

Έψαλαν οι Πρωτοψάλτες κ. κ. Νικολάου Νικόλαος και Λειβαδάρος Κωνσταντίνος.

 

Κείμενο και φωτογραφίες: Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου, Δήμου Αγίου Δημητρίου Αττικής

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2024

ΕΝΑ ΑΝΕΚΔΟΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΕΠΙΣΤΟΛΑΡΙΟ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ




Νήσος Ἰωαννίνων. Μονή Ἁγ. Νικολάου - Στρατηγόπουλου - Ντίλιου (φωτογρ. Παταπίου μοναχοῦ)



μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης


Ἕνα ἀνέκδοτο Ἐπιστολάριο τοῦ α΄ μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος.

Συμβολή στή μελέτη τῆς νεοελληνικῆς ἐπιστολογραφίας.


  Ἡ Ἑλληνική Ἐπιστολογραφία ὡς ξεχωριστός φιλολογικός κλάδος δέν παύει νά ὑφίσταται καί νά καλλιεργεῖται ἀπό τήν ἀρχαιότητα ὡς καί σήμερα. Εἰδικότερα, ἡ νεοελληνική ἐπιστολογραφία προσελκύει ὁλοένα καί περισσότερο τό ἐρευνητικό ἐνδιαφέρον καθώς τά τελευταῖα χρόνια πυκνώνουν οἱ μελέτες πού ἀποτυπώνουν τό ἐπιστολικό πορτρέτο ἀρκετῶν σημαντικῶν συγγραφέων καί φωτίζουν τό γενικότερο περιβάλλον τους.

  Στήν παρούσα ἀνακοίνωση ἐπιχειρεῖται μιά πρώτη παρουσίαση ἑνός ἀνέκδοτου Ἐπιστολαρίου τοῦ α΄ μισοῦ τοῦ 18ου αἰ., καί πιό συγκεκριμένα, τῆς περιὀδου 1737-1742, γραμμένου σέ ἁπλή δημώδη γλώσσα. Παραδίδεται στόν κώδικα ἀρ. 80 τῆς ἀθωνικῆς σκήτης Ἁγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων.

 Ὁ συντάκτης, γνώστης τοῦ γραμματειακοῦ εἴδους τῆς ἐπιστολογραφίας διακρίνει τούς «χαρακτῆρες» τῶν ἐπιστολῶν σέ «τεσσαράκοντα εἴδη», τά ὁποῖα καί περιγράφει, παραθέτοντας ὑποδείγματα ἐπιστολῶν κατά εἶδος ἀλλά καί τύπους ἐπιστολῶν μέ τυπικές προσφωνήσεις στόν ἀποδέκτη, τήν ἀρχή καί τό τέλος τῆς ἐπιστολῆς, γλωσσάριο λέξεων ἀναγκαίων στίς ἐπιστολές, καθώς καί τύπους Διαθήκης καί ἄλλων ἐγγράφων.




Νήσος Ἰωαννίνων. Μονή Ἁγ. Νικολάου Φιλανθρωπινῶν (φωτογρ. Παταπίου μοναχοῦ)

  Γραφέας τοῦ κώδικα, ὁ ὁποῖος -σύμφωνα μέ ὅλες τίς ἐνδείξεις- εἶναι καί ὁ συντάκτης τοῦ ἔργου, εἶναι πιθανότατα κληρικός, καταγόμενος ἀπό τόν Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Βάσει χειρόγραφων σημειώσεων ἀφήνεται νά ἐννοηθεῖ ὅτι πρόκειται γιά τόν «Ἰωάννη ἱερέα καί οἰκονόμο», τοῦ ὁποίου τό ὄνομα, καθώς καί τοῦ ἱερέως Δημητρίου Φίλη (πού ἐπίσης ἀναφέρεται στό Ἐπιστολάριο) συναντᾶται στόν κώδικα τῆς Μονῆς Ζωοδόχου Πηγῆς Φουρνᾶ Εὐρυτανίας τοῦ ἔτους 1739. τήν ὁποία ἵδρυσε τό 1738 ὁ ἱερομόναχος Διονύσιος ὁ ἐκ Φουρνᾶ ὁ ἱστοριογράφος.

  Στήν παρούσα εἰσήγηση δίνεται ἔμφαση στή σχέση τοῦ Ἐπιστολαρίου αὐτοῦ μέ τήν προγενέστερη χειρόγραφη ἐπιστολική παράδοση τῆς περιοχῆς τῶν Ἀγράφων, δηλ. τοῦ ὁσίου Εὐγενίου Γιαννούλη τοῦ Αἰτωλοῦ καί ἰδίως τοῦ ὁσίου Ἀναστασίου Γορδίου καί οἱ ἐπιδράσεις του στά μεταγενέστερα ἐγχειρίδια ἐπιστολογραφίας ὅπως τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου (Κῆπος Χαρίτων).



Περίληψη τῆς εἰσήγησης τοῦ συγγραφέα κατά τό

 Η΄ Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο 

Neograeca Medii Aevi VIII

Δημώδης Βυζαντινή και Πρώιμη Νεοελληνική Δημώδης Γραμματεία.

Παράδοση, πρόσληψη και έκδοση των κειμένων


Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων   Τμῆμα Φιλολογίας

Νήσος τῆς λίμνης Ἰωαννίνων

3-6 Ὀκτωβρίου 2024




Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2024

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

 

Μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

Ἕνα ἀνέκδοτο Ἐπιστολάριο τοῦ α΄ μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. 

ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος.

Συμβολή στή μελέτη τῆς νεοελληνικῆς ἐπιστολογραφίας.



Neograeca Medii Aevi VIΙΙ

Δημώδης Βυζαντινή καί  Πρώιμη Νεοελληνική Δημώδης Γραμματεία.

                Παράδοση, πρόσληψη καί ἔκδοση τῶν κειμένων 

Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο

     Ἰωάννινα 3-6 Ὀκτωβρίου 2024


Εἰσήγηση π. Παταπίου:  Παρασκευή 4 Ὀκτωβρίου 19.30 

Βιβλιοθήκη Ἱ. Μονῆς Μεταμορφώσεως. Νήσος Ἰωαννίνων





Δευτέρα 24 Ιουνίου 2024

ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

  [...] Σήμερα ἑορτάζουμε τό μέγα μυστήριο τῆς  ἐπιδημίας τοῦ Παναγίου Πνεύματος στόν κόσμο. Ἑορτάζουμε τήν σύσταση τοῦ  θεσμοῦ τῆς Ἐκκλησίας ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τήν χορηγία τῶν θείων Αὐτοῦ χαρισμάτων, ὅσες καταξιώθηκε τό ἀνθρώπινο γένος.


    Ἕνα ἀπό τά πρῶτα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ δυνατότητα τῆς ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν ἀνθρώπων: 

«Γλῶσσαι ποτέ συνεχύθησαν, διά τήν τόλμην τῆς πυργοποιΐας· γλῶσσαι δέ νῦν ἐσοφίσθησαν, διά τήν δόξαν τῆς θεογνωσίας... Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία, πρός τιμωρίαν· ἄρτι καινουργεῖται ἡ συμφωνία, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν», καθώς ψάλλουμε στό Δοξαστικό τῆς Λιτῆς τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Κυριακῆς τῆς Πεντηκοστῆς.


    Τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς μεταξύ ἄλλων φανερώνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ἔχει πνεῦμα Θεοῦ, μπορεῖ νά μιλάει καί νά ἀντιλαμβάνεται τήν γλώσσα τοῦ συνανθρώπου του, ξεπερνῶντας ὁποιοδήποτε σχετικό ἐμπόδιο.


  

 Στήν ἐποχή μας ὅμως, παρατηρεῖται τραγική ἔλλειψη ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, ἀκόμη καί ἀνάμεσα σέ ἐμᾶς τούς Χριστιανούς.

     Ἡ σύγχυση ἡ ὁποία ἐπικρατεῖ συχνά στήν ἀνθρώπινη ἐπικοινωνία, εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἀνθρώπινης ἁμαρτίας καί τοῦ ἀνθρώπινου ἐγωκεντρισμοῦ, πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά βλέπει ὅλους τούς συνανθρώπους του -ἀκόμη κι αὐτούς πού εἶναι πολύ πλησίον του- ὡς ἐχθρούς ἤ ὡς ἀνταγωνιστές. Αὐτή ἡ τραγική ἀνθρώπινη πραγματικότητα εἶναι ἡ αἰτία τῆς πιό βασανιστικῆς μοναξιᾶς, ἡ ὁποία τελικά εἶναι τό πιό ἀφόρητο μαρτύριο τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου.



    













Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀποθιστᾶ τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν ἐπικοινωνία ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, γιατί δέν εἶναι πνεῦμα ἀνταγωνισμοῦ, ἀλλά πνεῦμα προσφορᾶς. Ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ἔχει τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ δέν σκέπτεται τί θά πάρει ἀπό τόν ἄλλον, ἀλλά τί θά τοῦ προσφέρει. Δέν βλέπει τόν συνάνθρωπόν του ὡς ἀνταγωνιστή ἀλλά ὡς συναγωνιστή. Δέν προσπαθεῖ νά ἐξασφαλίσει γιά τόν ἑαυτό του τήν καλλίτερη θέση, ἀλλά νά βοηθήσει τόν συνάνθρωπό του νά τήν πάρει.


[...] Μόνον ὅταν συγκλονιστοῦν οἱ καρδιές μας ἀπό τήν εἰλικρινῆ ἀγάπη γιά τόν συνάνθρωπο, θά φλογιστοῦν καί ἀπό τόν θεῖο ἔρωτα πού φλόγισε τίς καρδιές πάντων τῶν Ἁγίων. Καί τότε θά συναντήσουμε τόν γλυκύτατο Ἰησοῦ, ὅπως οἱ Μυροφόρες μετά τήν Ἀνάσταση. Καί τότε ἡ περίοδος τῆς Πεντηκοστῆς καί μετά τήν Πεντηκοστή, θά εἶναι μία περίοδος πλημμυρισμένη ἀπό τό ἀνέσπερο φῶς τῆς Ἀναστάσεως καί τήν λυτρωτική παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού θά γεμίζει τήν ζωήν μας μέ τήν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας μας καί τήν χαρά ἐκείνην τήν ὁποίαν ὑποσχέθηκε ὁ Κύριος στούς ἀγαπῶντες Αὐτόν. 



 



Ἀποσπάσματα ὁμιλίας τοῦ συγγραφέα κατά τήν Θεία Λειτουργία στήν πανηγυρίζουσα Ἱερά Μονή Ἁγίας Τριάδος στά Χανιά τῆς Κρήτης, πού εἶναι Μετόχι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σινᾶ. Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς 23 Ἰουνίου 2024.