Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

 

                                                Γέρων Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

«Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὥς τόν ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη:

 ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας».

 

[…]  Ὅπως εἶναι φυσικό, κατά τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία ἐπιστρατεύει τίς δυνάμεις της καί διοργανώνει τόν πνευματικό ἀγῶνα καί τήν προσευχή συλλογικά, στό πλαίσιο τῆς ὅλης λατρευτικῆς της ζωῆς. Γι᾿ αὐτό καί πολλαπλασιάζονται οἱ καιροί τῆς προσευχῆς καί ἐκτείνονται σέ μῆκος οἱ Ἀκολουθίες τοῦ νυχθημέρου. Ἀκόμη καί ἐδῶ στόν κόσμο, οἱ ἐνοριακοί ναοί μετατρέπονται κατά κάποιον τρόπο σέ καθολικά μοναστηριῶν καί οἱ πιστοί, οἱ ἐν τῷ κόσμῳ, καλοῦνται σέ ἀνάλογη ἐπιστράτευση θείας λατρείας καί προσευχῆς. Ἄς δοῦμε λοιπόν τίς μᾶς λέει ἡ Κλίμακα γιά τό θέμα αὐτό τῆς κοινῆς προσευχῆς:

  «Ἐπιτηρήσωμεν καί εὑρήσομεν, τῆς πνευματικῆς σάλπιγγος σημαινούσης, ὁρατῶς μέν ἀθροιζομένους ἀδελφούς, ἀοράτως δέ συναγομένους τούς ἐχθρούς... Ἐπαινετόν ἔργον ἡ προσευχή. Ὁ κτησάμενος, καί Θεῷ πλησιάζει καί δαίμονας ἀπελαύνει», διδάσκει ὁ ὅσιος Ἰωάννης, πού μέ ἁπλούστερα λόγια μᾶς λέγει ὅτι «ἀρκεῖ νά δώσουμε πνευματική προσοχή ὅταν σημαίνει ἡ καμπάνα γιά τήν κοινή προσευχή στό ναό, καί θά δοῦμε ὁρατῶς μέ τούς πιστούς πού προσέρχονται στήν προσευχή, ἀοράτως δέ τίς δυνάμεις τοῦ σκότους νά ἀντιπαραττάσονται. Καί συμπεραίνει ὁ θεῖος πατήρ: «Ἐπαινετό ἔργο ἡ προσευχή. Ὅποιος προσεύχεται, καί τόν Θεό προσεγγίζει καί τούς δαίμονες διώχνει».

   

Ἡ προσευχή γιά τόν ὅσιο Ἰωάννη εἶναι: ἕνωση καί συμφιλίωση μέ τόν Θεό, συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων, μητέρα ἀλλά καί θυγατέρα τῶν δακρύων, τοῖχος πού μᾶς προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις, ἔργο τῶν Ἀγγέλων, ἡ μελλοντική εὐφροσύνη, γέφυρα πού σώζει ἀπό τούς πειρασμούς, πηγή τῶν ἀρετῶν, πρόξενος τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τροφή τῆς ψυχῆς, φωτισμός τοῦ νοῦ, πέλεκυς πού χτυπᾶ τήν ἀπόγνωση, διάλυση τῆς λύπης, καθρέπτης τῆς πνευματικῆς προόδου, δήλωση τῆς πνευματικῆς κατάστασης, φανέρωση τῶν μέτρων τῆς  ἀρετῆς.

[…] Ἡ Ἐκκλησία μας ζεῖ μέ τήν προσευχή· ζεῖ μέ τίς προσευχές τῶν φωτοφόρων τέκνων της, τόσο αὐτῶν πού ἀγωνίζονται στόν κόσμο ὅσο καί αὐτῶν πού συνιστοῦν τήν μοναχική πολιτεία, ἡ ὁποία -σύμφωνα μέ τόν ἀββᾶ Ἰσαάκ τόν Σύρο- ἀποτελεῖ τό "καύχημα τῆς Χριστοῦ Ἐκκλησίας" καί ἐκφράζει τό σαρκωμένο καί βιωμένο Εὐαγγέλιο.

   Μία ἀπό τίς τελειότερες ἐκφράσεις ἀγάπης εἶναι τό νά προσευχόμαστε γιά τούς ἄλλους. Τήν ἀλήθεια αὐτή καθώς καί τήν ἀξία της τονίζει ὁ ὅσιος Παΐσιος: «Ἡ καρδιακή προσευχή βοηθάει ὄχι μόνο τούς ἄλλους ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας, γιατί βοηθάει νά ἔρθει ἡ ἐσωτερική καλωσύνη. Ὅταν ἐρχόμαστε στή θέση τοῦ ἄλλου, ἔρχεται φυσιολογικά ἡ ἀγάπη, ὁ πόνος, ἡ ταπείνωση, ἡ εὐγνωμοσύνη μας στό Θεό μέ τή συνεχή δοξολογία, καί τότε ἡ προσευχή γιά τό συνάνθρωπό μας γίνεται εὐπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό καί τόν βοηθάει». Καί σέ ἐρώτηση γιά τό πῶς καταλαβαίνει ὅτι μέ τήν προσευχή του βοηθήθηκε ὁ ἄλλος, ἀπαντάει: «Τό πληροφορεῖται ἀπό τή θεία παρηγοριά πού νιώθει μέσα του μετά ἀπό τήν πονεμένη του καρδιακή προσευχή πού ἔκανε. Πρέπει ὅμως πρῶτα τόν πόνο τοῦ ἄλλου νά τόν κάνεις δικό σου πόνο καί ὕστερα νά κάνεις καί καρδιακή προσευχή. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἰδιότητα θεϊκή καί πληροφορεῖ τόν ἄλλον».

  

 […]  Τόσο οἱ ἅγιοι Πατέρες τῶν πρώτων αἰώνων, ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ὅσο καί οἱ σύγχρονοι ἀσκητές ὅπως οἱ ἅγιοι Παΐσιος καί Πορφύριος ἀποτελοῦν τούς συνεχόμενους κρίκους μιᾶς ἀδιάσπαστης ἁλυσίδας Δέν ὑπάρχουν παλαιοί καί νέοι Πατέρες. Ἡ θεολογία τους δέν διαιρεῖται σέ Πατερικη καί μετά-Πατερική.

   Ἀπό τό ἀσκητικό ὄρος Σινᾶ τῶν ἀπαρχῶν τῆς μοναχικῆς ζωῆς, τήν ὁποία θεμελίωσε ἡ διδασκαλία μεγάλων ἀσκητικῶν πατέρων ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ἀλλά καί ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ἀπό τά χρόνια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ὥς τίς μέρες μας, μέ τήν ἁγιοκατάταξη τῶν ὁσίων Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου καί Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου ἀλλά καί τῶν νεότερων Ἁγιορειτῶν ἁγίων, στέλνονται στόν ταλαιπωρημένο κόσμο μας ἀνταύγειες αἰωνιότητας. Καί σήμερα, ἐν μέσῳ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὄχι μόνο ἀντλοῦμε δύναμη καί ἐλπίδα, ὄχι μόνο λαμβάνουμε ὑπόδειγμα ἁγιαστικῆς βιοτῆς καί ἐμπειρίας, ἀλλά κυρίως ὁμολογοῦμε τή βιωματική πεποίθηση πού εἶχαν καί ἀκτινοβολοῦσαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ἀνάμεσά τους καί οἱ Ἁγιορεῖτες, πώς ὁ Χριστός ἀνέστη! 

[…] Λέγεται ὅτι θά ἔλθει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου τούτου, ὅταν σταματήσουν νά προσεύχονται οἱ ἄνθρωποι. Ἀλλά εἶναι εὔκολο νά σταματήσουν ποτέ νά προσεύχονται; Ὄχι! Γιατί πάντοτε θά ὑπάρχουν αὐτοί πού ἀγαποῦν μανικά τόν Κύριο. Καί ὅσο ὑπάρχουν τέτοιες ψυχές, δέν θά χαθεῖ  ὁ κόσμος. Ἡ θεία λατρεία καί ἡ Προσευχή τόν ποτίζουν μυστικά, γιά νά τόν μεταφυτεύσουν στά φωτεινά περιβόλια τοῦ Παραδείσου.

 

      Ἀποσπάσματα τῆς Ὁμιλίας τοῦ γέροντος Παταπίου  Καυσοκαλυβίτου, πού πραγματοποιήθηκε 26 Μαρτίου 2023, κατά τόν κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, στόν μητροπολιτικό ναό Εὐαγγελιστρίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν, παρουσία τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Γρεβενῶν κ.κ. Δαβίδ.

 

 

ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ,  Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΕΡΙ ΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΤΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Η παράδοση περί ελεύσεως της Θεοτόκου στην Κύπρο μέσα απο τα πάτρια του Άγίου Όρους και τη χειρόγραφη παράδοση

 

Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε στη Βέλλα Επιστημονική Επετηρίδα, Όγδοος τόμος, Τεύχος Α' (2017 -2019) σ. 171-188.

 

Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.

 

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΕΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΑΓΙΟΙ (Γ΄ ΜΕΡΟΣ)

Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ την Τετάρτη 01 Μαρτίου 2023

 

Για την λήψη του άρθρου, πατήστε  ΕΔΩ 

 
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΕΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΑΓΙΟΙ (Α΄ ΜΕΡΟΣ)

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΕΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΑΓΙΟΙ (B΄ ΜΕΡΟΣ)

Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ΛΟΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΛΑΥΡΙΩΤΗΣ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ὁ ἁγιορείτης λόγιος Κύριλλος Λαυριώτης καί τά ἀνέκδοτα Συναξάρια τοῦ Τριωδίου καί τοῦ Πεντηκοσταρίου. Συμβολή στή μελέτη τοῦ ἔργου του

 

  

Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε στό περιοδικό Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 844 (2012) 27-72.

 

Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.

ΕΙΣΟΔΙΑ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Μεγάλη Τεσσαρακοστή:

Ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας

τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

Ξε­κι­νή­σα­με τό Τριώδιο, τήν εὐλογημένη αὐτή περίοδο τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους μέ τή με­τά­νοι­α, ἀ­φοῦ αἰ­σθαν­θή­κα­με βα­θει­ά, ὑ­παρ­ξι­α­κά μέ­σα μας, ὅ­πως ὁ Ἄ­σω­τος τῆς πα­ρα­βο­λῆς, τήν ἀ­νά­γκη ἐ­πι­στρο­φῆς ἀ­πό τήν ἀ­πο­ξέ­νω­σή μας⋅ τήν ἀνάγκη ἐπιστροφῆς στήν πη­γή τῆς ζω­ῆς, τόν Θε­ό (Κυ­ρι­α­κή τοῦ Ἀ­σώ­του).

Συ­νε­χί­σα­με τήν πο­ρεί­α μας πρός τόν ἀ­να­στη­μέ­νο Χρι­στό, μέ­σα ἀ­πό τή συ­νά­ντη­σή μας μέ τόν συ­νάν­θρω­πο· τόν «ἐ­λά­χι­στο­» ἀ­δελ­φό μας (Κυ­ρι­α­κή τῆς Τυ­ρι­νῆς).

Ἀπαρνούμαστε στή συ­νέ­χει­α, οὐ­σι­α­στι­κά, τόν ἴ­δι­ο μας τόν ἑ­αυ­τό, μέ­σα ἀ­πό τή τεσ­σα­ρα­κον­θή­με­ρη νη­στεί­α τῶν τρο­φῶν καί τῶν πα­θῶν. Μα­θαί­νο­ντας νά λέ­με ὄ­χι στήν ἐ­πι­θυ­μί­α μας γι­ά τρο­φή, μά­θα­με νά λέ­με «ὄ­χι­» στό δι­κό μας θέ­λη­μα, πού πο­λύ συ­χνά εἶ­ναι αὐ­το­κα­τα­στρο­φι­κό, καί νά λέ­με «ναί­» στό θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ, πού εἶ­ναι πά­ντα σω­τή­ρι­ο.

Ἡ Ἐκκλησία, πού στό πέρασμα τῶν αἰώνων ἔχει ἀποδειχθεῖ ταμεῖο πραγματικό τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ καί τῆς πείρας θεοφόρων Πατέρων, γενεῶν καί γενεῶν, ὅταν προβάλλει τό θεσμό τῆς Νηστείας, δέν καταφρονεῖ τό σῶμα, ὅπως ἐπιπόλαια πολλές φορές λέγεται, ἀλλά τό θεωρεῖ δῶρο καί κτῆμα τοῦ Θεοῦ, «μέλος Χριστοῦ» καί «ναό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο. Ὁ χριστιανός δέν μισεῖ τή σάρκα του, δέν ἀπέχει ἀπό τίς τροφές ἀπό περιφρόνηση⋅ δέν ἐξουσιάζεται ὅμως κι ἀπό τίποτε. Ἡ σύμμετρη χρήση τῆς τροφῆς ἤ ἡ ἀποχή γιά ἕνα διάστημα ἀπό αὐτή διατηρεῖ τή ψυχοσωματική ἰσορροπία τοῦ σώματος καί ἀποτελεῖ τρόπο δοξολογίας τοῦ Θεοῦ «ἐν τῷ σώματι καί ἐν τῷ πνεύματι τοῦ ἀνθρώπου», ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος.

 Καί μέσα ἀπό τήν προοπτική αὐτή, ἡ Σαρακοστή εἶναι ἕνα βιωματικό ταξίδι στό βάθος τοῦ εἶναι μας. Ἕνα ταξίδι πρός ἀναζήτηση νοήματος⋅ πρός τήν ἀνακάλυψη ἀπό ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους τοῦ θεϊκοῦ νοήματος στή ζωή μας⋅ τοῦ κρυμμένου βάθους της. Καί γιά νά φέρουμε ἕνα παράδειγμα, μέ τό νά ἀπέχουμε ἀπό τήν τροφή, νηστεύοντας δηλαδή, ξαναβρίσκουμε τή γλύκα της καί ξαναμαθαίνουμε πῶς νά τήν παίρνουμε ἀπό τό Θεό μέ χαρά καί εὐγνωμοσύνη. Μέ τό νά περιορίζουμε τίς ψυχαγωγίες, τή διασκέδαση, τή μουσική, τίς ἀτέλειωτες συζητήσεις, τίς ἐπιπόλαιες κοινωνικότητες, ἀνακαλύπτουμε τελικά τήν ἀξία τῶν εἰλικρινῶν διαπροσωπικῶν ἀνθρώπινων σχέσεων, ἀκόμα καί τῆς τέχνης.

 Καί τά ξαναβρίσκουμε ὅλ᾿ αὐτά, ἀκριβῶς γιατί ξαναβρίσκουμε τόν ἴδιο τόν Θεό⋅ γιατί ξαναγυρίζουμε σ᾿ Αὐτόν καί δι᾿ Αὐτοῦ σέ ὅλα ὅσα ἐκεῖνος μᾶς προσέφερε μέσα ἀπό τήν τέλεια ἀγάπη καί τό ἔλεός Του. 

ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΥ ΚΟΧΙΛΑ, ΒΙΟΣ ΟΣΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΗ (14ος αι.)

  Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ἱερομονάχου Ἰωαννικίου Κόχιλα, βίος ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη (14ος αἰ.). 

Ἔκδοση τοῦ κειμένου ἀπό τό ἀρχαιότερο χειρόγραφο

 

Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε στό περιοδικό Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 819 (2007), σ. 513-577.

 Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.

 

ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ 18ο ΑΙΩΝΑ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

 Ἄσκηση καί λογιότητα στή Σκήτη Καυσοκαλυβίων κατά τό 18ο αἰ.

 

 

Ἡ μελέτη αὐτή τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου δημοσιεύθηκε στό περιοδικό Παρνασσός Ν΄ (2008), σ. 115-172.

 

Για τη λήψη της μελέτης πατήστε ΕΔΩ.