Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

 

                                                Γέρων Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης

«Ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὥς τόν ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη:

 ἡ Προσευχή στήν ἀσκητική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας».

 

[…]  Ὅπως εἶναι φυσικό, κατά τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία ἐπιστρατεύει τίς δυνάμεις της καί διοργανώνει τόν πνευματικό ἀγῶνα καί τήν προσευχή συλλογικά, στό πλαίσιο τῆς ὅλης λατρευτικῆς της ζωῆς. Γι᾿ αὐτό καί πολλαπλασιάζονται οἱ καιροί τῆς προσευχῆς καί ἐκτείνονται σέ μῆκος οἱ Ἀκολουθίες τοῦ νυχθημέρου. Ἀκόμη καί ἐδῶ στόν κόσμο, οἱ ἐνοριακοί ναοί μετατρέπονται κατά κάποιον τρόπο σέ καθολικά μοναστηριῶν καί οἱ πιστοί, οἱ ἐν τῷ κόσμῳ, καλοῦνται σέ ἀνάλογη ἐπιστράτευση θείας λατρείας καί προσευχῆς. Ἄς δοῦμε λοιπόν τίς μᾶς λέει ἡ Κλίμακα γιά τό θέμα αὐτό τῆς κοινῆς προσευχῆς:

  «Ἐπιτηρήσωμεν καί εὑρήσομεν, τῆς πνευματικῆς σάλπιγγος σημαινούσης, ὁρατῶς μέν ἀθροιζομένους ἀδελφούς, ἀοράτως δέ συναγομένους τούς ἐχθρούς... Ἐπαινετόν ἔργον ἡ προσευχή. Ὁ κτησάμενος, καί Θεῷ πλησιάζει καί δαίμονας ἀπελαύνει», διδάσκει ὁ ὅσιος Ἰωάννης, πού μέ ἁπλούστερα λόγια μᾶς λέγει ὅτι «ἀρκεῖ νά δώσουμε πνευματική προσοχή ὅταν σημαίνει ἡ καμπάνα γιά τήν κοινή προσευχή στό ναό, καί θά δοῦμε ὁρατῶς μέ τούς πιστούς πού προσέρχονται στήν προσευχή, ἀοράτως δέ τίς δυνάμεις τοῦ σκότους νά ἀντιπαραττάσονται. Καί συμπεραίνει ὁ θεῖος πατήρ: «Ἐπαινετό ἔργο ἡ προσευχή. Ὅποιος προσεύχεται, καί τόν Θεό προσεγγίζει καί τούς δαίμονες διώχνει».

   

Ἡ προσευχή γιά τόν ὅσιο Ἰωάννη εἶναι: ἕνωση καί συμφιλίωση μέ τόν Θεό, συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων, μητέρα ἀλλά καί θυγατέρα τῶν δακρύων, τοῖχος πού μᾶς προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις, ἔργο τῶν Ἀγγέλων, ἡ μελλοντική εὐφροσύνη, γέφυρα πού σώζει ἀπό τούς πειρασμούς, πηγή τῶν ἀρετῶν, πρόξενος τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τροφή τῆς ψυχῆς, φωτισμός τοῦ νοῦ, πέλεκυς πού χτυπᾶ τήν ἀπόγνωση, διάλυση τῆς λύπης, καθρέπτης τῆς πνευματικῆς προόδου, δήλωση τῆς πνευματικῆς κατάστασης, φανέρωση τῶν μέτρων τῆς  ἀρετῆς.

[…] Ἡ Ἐκκλησία μας ζεῖ μέ τήν προσευχή· ζεῖ μέ τίς προσευχές τῶν φωτοφόρων τέκνων της, τόσο αὐτῶν πού ἀγωνίζονται στόν κόσμο ὅσο καί αὐτῶν πού συνιστοῦν τήν μοναχική πολιτεία, ἡ ὁποία -σύμφωνα μέ τόν ἀββᾶ Ἰσαάκ τόν Σύρο- ἀποτελεῖ τό "καύχημα τῆς Χριστοῦ Ἐκκλησίας" καί ἐκφράζει τό σαρκωμένο καί βιωμένο Εὐαγγέλιο.

   Μία ἀπό τίς τελειότερες ἐκφράσεις ἀγάπης εἶναι τό νά προσευχόμαστε γιά τούς ἄλλους. Τήν ἀλήθεια αὐτή καθώς καί τήν ἀξία της τονίζει ὁ ὅσιος Παΐσιος: «Ἡ καρδιακή προσευχή βοηθάει ὄχι μόνο τούς ἄλλους ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας, γιατί βοηθάει νά ἔρθει ἡ ἐσωτερική καλωσύνη. Ὅταν ἐρχόμαστε στή θέση τοῦ ἄλλου, ἔρχεται φυσιολογικά ἡ ἀγάπη, ὁ πόνος, ἡ ταπείνωση, ἡ εὐγνωμοσύνη μας στό Θεό μέ τή συνεχή δοξολογία, καί τότε ἡ προσευχή γιά τό συνάνθρωπό μας γίνεται εὐπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό καί τόν βοηθάει». Καί σέ ἐρώτηση γιά τό πῶς καταλαβαίνει ὅτι μέ τήν προσευχή του βοηθήθηκε ὁ ἄλλος, ἀπαντάει: «Τό πληροφορεῖται ἀπό τή θεία παρηγοριά πού νιώθει μέσα του μετά ἀπό τήν πονεμένη του καρδιακή προσευχή πού ἔκανε. Πρέπει ὅμως πρῶτα τόν πόνο τοῦ ἄλλου νά τόν κάνεις δικό σου πόνο καί ὕστερα νά κάνεις καί καρδιακή προσευχή. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἰδιότητα θεϊκή καί πληροφορεῖ τόν ἄλλον».

  

 […]  Τόσο οἱ ἅγιοι Πατέρες τῶν πρώτων αἰώνων, ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ὅσο καί οἱ σύγχρονοι ἀσκητές ὅπως οἱ ἅγιοι Παΐσιος καί Πορφύριος ἀποτελοῦν τούς συνεχόμενους κρίκους μιᾶς ἀδιάσπαστης ἁλυσίδας Δέν ὑπάρχουν παλαιοί καί νέοι Πατέρες. Ἡ θεολογία τους δέν διαιρεῖται σέ Πατερικη καί μετά-Πατερική.

   Ἀπό τό ἀσκητικό ὄρος Σινᾶ τῶν ἀπαρχῶν τῆς μοναχικῆς ζωῆς, τήν ὁποία θεμελίωσε ἡ διδασκαλία μεγάλων ἀσκητικῶν πατέρων ὅπως ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ἀλλά καί ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ἀπό τά χρόνια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ὥς τίς μέρες μας, μέ τήν ἁγιοκατάταξη τῶν ὁσίων Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου καί Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου ἀλλά καί τῶν νεότερων Ἁγιορειτῶν ἁγίων, στέλνονται στόν ταλαιπωρημένο κόσμο μας ἀνταύγειες αἰωνιότητας. Καί σήμερα, ἐν μέσῳ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὄχι μόνο ἀντλοῦμε δύναμη καί ἐλπίδα, ὄχι μόνο λαμβάνουμε ὑπόδειγμα ἁγιαστικῆς βιοτῆς καί ἐμπειρίας, ἀλλά κυρίως ὁμολογοῦμε τή βιωματική πεποίθηση πού εἶχαν καί ἀκτινοβολοῦσαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ἀνάμεσά τους καί οἱ Ἁγιορεῖτες, πώς ὁ Χριστός ἀνέστη! 

[…] Λέγεται ὅτι θά ἔλθει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου τούτου, ὅταν σταματήσουν νά προσεύχονται οἱ ἄνθρωποι. Ἀλλά εἶναι εὔκολο νά σταματήσουν ποτέ νά προσεύχονται; Ὄχι! Γιατί πάντοτε θά ὑπάρχουν αὐτοί πού ἀγαποῦν μανικά τόν Κύριο. Καί ὅσο ὑπάρχουν τέτοιες ψυχές, δέν θά χαθεῖ  ὁ κόσμος. Ἡ θεία λατρεία καί ἡ Προσευχή τόν ποτίζουν μυστικά, γιά νά τόν μεταφυτεύσουν στά φωτεινά περιβόλια τοῦ Παραδείσου.

 

      Ἀποσπάσματα τῆς Ὁμιλίας τοῦ γέροντος Παταπίου  Καυσοκαλυβίτου, πού πραγματοποιήθηκε 26 Μαρτίου 2023, κατά τόν κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, στόν μητροπολιτικό ναό Εὐαγγελιστρίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν, παρουσία τοῦ σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Γρεβενῶν κ.κ. Δαβίδ.

 

 

ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ,  Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων