Ὁ παπα-Γεδεών, ὁ Καυσοκαλυβίτης

Ὁ παπα-Γεδεών, καταγόταν ἀπὸ τὴν Δυτικὴ Μακεδονία. Ἐργαζόμενος στὸ Ἅγιον Ὄρος μὲ τὸν πατέρα του καὶ τοὺς συγχωριανούς του, ἀγάπησε τὴν μοναχικὴ ζωὴ καὶ ἐπιθυμοῦσε νὰ τὴν ἀκολουθήσει καὶ αὐτός, ἀλλὰ δὲν τὸ ἀποφάσιζε. Μὲ τὴν βοήθεια ὅμως τοῦ Πνευματικοῦ καὶ τῶν Πατέρων, ἔρχεται στὴν Σκήτη τῶν Καυσοκαλυβίων καὶ μονάζει στὴν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου, τὸ 1835.

Ἡ Καλύβη, ἀπὸ τὴν περίοδο τοῦ 1822, ποὺ ἦταν ἡ κατοχὴ τοῦ Ὄρους ἀπὸ τοὺς Τούρκους στρατιῶτες, εἶχε ἐγκαταλειφθῆ. Βλέποντας, ἕνας ὑποτακτικὸς τοῦ παπα-Ἰωνᾶ, ὁ Μακρακάκιος, πνευματικὸς ἐγγονὸς τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου, ποὺ τὸν λέγανε ἔτσι γιατὶ ἦταν μακρύς, καὶ ἡσύχαζε σὲ ἄλλο ἡσυχαστήριο, ὅτι δὲν γύρισε πλέον κανεὶς μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ τῶν ὑπολοίπων πατέρων, ἀπεφάσισε καὶ ἐζήτησε ἀπὸ τὴν Μεγίστη Λαύρα τὴν Καλύβη τῆς μετανοίας του καὶ τοῦ ἐδόθη ὁμόλογο ἀντὶ 50 γροσίων τὸ 1825. Πρωτύτερα, δὲν ἦταν γραμμένος στὸ ὁμόλογο, γιατὶ εἶχε μεγαλυτέρους στὴν Καλύβη.

Σ’ αὐτόν, λοιπόν, ὁ παπα-Γεδεών, ἔγινε ὑποτακτικὸς τὸ 1835. Κάποτε, ἐνῶ καλλιεργοῦσε τὸν κῆπο, ἂν καὶ ἦταν καλὸς ὑποτακτικός, δὲν ὑπήκουσε στὶς ὁδηγίες τοῦ Γέροντα, ὁ ὁποῖος τοῦ εἶπε νὰ φυτέψει τὰ κρεμμύδια μὲ τὶς ῥίζες πρὸς τὰ ἐπάνω, καί, ὅταν ὁ Γέροντας γιὰ τὴν ἀνυπακοὴ ποὺ ἔκανε τοῦ ἔβαλε κανόνα νὰ κάνει 50 μετάνοιες, ἐκεῖνος ζήτησε 100. 300 τοῦ εἶπε ὁ Γέροντάς του, 500 ζήτησε ὁ Γεδεών. Πῆγε, λοιπόν, νὰ κάνει τὶς μετάνοιες. Μετὰ ἀπὸ ἀρκετὴ ὥρα βγῆκε καὶ ἅπλωσε τὴν φανέλα του ποὺ ἔσταζε ἀπὸ τὸν ἱδρώτα. Τότε τοῦ λέει ὁ Γέροντας: «Παιδί μου, παπα-Γεδεών, ταπείνωση θέλει ὁ καλός μας Θεός, καὶ ὄχι τοῦμπες ποὺ ἔκανες».

Ὁ παπα-Γεδεών, ἦταν ταπεινὸς καὶ καρτερικὸς στοὺς πειρασμούς. Οἱ πατέρες τὸν ἀγαποῦσαν πολύ. Ὅταν ὁ Γέροντας θέλης ενὰ τὸν κάνει ἱερέα, τὸν πῆγε στὴν Μεγίστη Λαύρα γιὰ τὴν καθιερωμένη μετάνοια. Ὅταν οἱ Προϊστάμενοι τῆς Μονῆς, εἶδαν ἀτημέλητο τὸν Γεδεών, μὲ μία βλάχικη κάπα στοὺς ὤμους, εἶπαν μὲ ἔκπληξη στὸν Μακρακάκιο: «Πῶς τὸν ἔφερες μ’ αὐτὰ τὰ ῥοῦχα γερο-Ἀκάκιε, ἀφοῦ ἦλθες νὰ ζητήσεις τὴν εὐλογία τῆς Μονῆς γιὰ νὰ τὸν κάνεις παπᾶ;» Καὶ ὁ ταπεινὸς Καυσοκαλυβίτης, ἀπήντησε: «Δὲν ἔχουμε ἄλλα, Γεροντάδες, αὐτὰ φορᾶμε στὴν Σκήτη».

Οἱ προσκυνηταί, ποὺ συχνὰ ἔρχονταν στὴν Καλύβη νὰ δοῦν τὸ σπήλαιο καὶ νὰ προσκυνήσουν τὴν σιαγόνα τοῦ Ὁσίου Ἀκακίου, τὸν εἶχαν σὲ εὐλάβεια καὶ τοῦ ἔστελναν ἀρκετὰ όνόματα γιὰ νὰ κάνει σαρανταλείτουργα. Οἱ πολλὲς Λειτουργίες δὲν ἄμβλυναν μέσα του τὴν αἴσθηση τῆς ἱερότητος τοῦ μυστηρίου. Ἀντιθέτως, τοῦ ἐθέρμαιναν περισσότερο τὴν ἱερατικὴ φλόγα καὶ τὸν ἔκαναν δεκτικότατο στὶς ἐπισκέψεις τῆς Χάριτος. Λειτουργοῦσε πάντοτε μὲ τόση κατάνυξη καὶ εὐλάβεια, ὥστε δὲν ἔλειπαν ἀπὸ τὰ μάτια του τὰ δάκρυα. Ἐργαζόταν τὸ παραδοσιακὸ ἐργόχειρο τῆς Καλύβης, τὰ ἁπλὰ κουτάλια, τὰ καλλιτεχνικά, περίτεχνα κουταλοπήρουνα, ὡραίους χαρτοκόπτες καὶ κτένες. Ἐχρημάτισε Γέροντας τῆς Καλύβης τὸ 1860 καὶ ἀπεβίωσε τὸ 1895, ἐν εἰρήνῃ, πλήρης ἡμερῶν. 

 

ΠΗΓΗ: ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΝΕΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΚΑΛΥΒΗ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Η ΙΕΡΑ ΚΑΛΥΒΗ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ ΑΠΟΚΤΑΕΙ ΤΗΝ ΔΙΚΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ

Μπορειτε να την επισκεφτείτε στην διευθυνση: 
http://ierakaliviagiouakakiou.blogspot.com

 Στό νέο αὐτό ἱστολόγιο, μπορεῖτε νά ἐνημερωθεῖτε γιά τήν ἱστορική πορεία τῆς Ἱερᾶς Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος τῶν Καυσοκαλυβίων, νά περιηγηθεῖτε στούς ἱστορικούς καί προσκυνηματικούς χώρους της μέσα ἀπό ἕνα πλούσιο γραπτό, φωτογραφικό καί κινηματογραφικό ὑλικό, νά διδαχθεῖτε ἀπό τόν Βίο καί τή διδασκαλία τῶν Ἁγίων πού ἀσκήθηκαν σ᾿ αὐτήν καί νά πληροφορηθεῖτε γιά τήν λειτουργική ζωή καθώς καί γιά τήν ἐκδοτική καί συγγραφική δραστηριότητα τῆς Καλύβης.

ΜΟΝΑΧΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ (1866 - 19 Δεκεμβρίου 1956)

Κατά κόσμον ονομαζόταν Απόστολος Κοντός του Στυλιανού και της Αμερσούδας. Η καταγωγή του ήταν από το χωριό Βρυσσί Μυ­τιλήνης. Το 1885 ήλθε στη σκήτη των Καυσοκαλυβίων και υποτάχθηκε στον Γέροντα Νικόδημο (+1907) της Καλύβης των Αγίων Πάντων, από τον οποίο έμαθε και την τέχνη της αγιογραφίας. Αργότερα όμως έμαθε το εργόχειρο της ξυλογλυπτικής, στην οποία σύντομα προόδευσε κατα­πληκτικά. Εκάρη μοναχός το 1887.

Τα ξυλογλυπτικά έργα του, με πολύπλοκες παραστάσεις, πολυπρόσωπα, λεπτότατα και αριστοτεχνικά τον έκαναν φημισμένο και μακριά από τον Άθωνα. Επί 15 χρόνια σκάλιζε περίτεχνα μία «Δευτέρα Παρουσία» και επί 10 χρόνια μια αριστουργηματική «Σταύρωση», που βρίσκεται στην Αμερική, και άλλη, που φυλάγεται στο συνοδικό της Μ. Λαύρας. Έργα του κοσμούν αίθουσες ανακτόρων. Η λεπτή του τέχνη είχε κάτι από τη λεπτότητα, υπομονή και ευγένεια της καθαρής καρδιάς του. Ο ηγούμενος του Παρακλήτου αρχιμανδρίτης Χερουβείμ, που τον συνάντησε το 1938, γράφει περί αυτού: «Η καλλιτεχνική του ψυχή ήταν αγιασμένη από την άσκηση. Την εργασία του την συνόδευε πάντοτε η νηστεία και η προσευχή. Στο πρόσωπό του έβλεπες τον άνθρωπο που ζούσε μόνο για τον Θεόν και τον υπηρετούσε με την λε­πτή, την λεπτοτάτη τέχνη του. Όταν τον εγνώρισα, ήταν περίπου εβδομήντα ετών. Καθόταν σταυροπόδι επάνω σ’ ένα μιντέρι. Γύρω του είχε σκορπισμένα τα εργαλεία. Στα χέρια κρατούσε ένα κομμάτι τσιμισίρι, ξύλο που συνήθως χρησιμοποιούν οι ξυλογλύπται. Τα μάτια του ήσαν φωτεινά, σαν μικρού παιδιού. Το λευκό του πρόσωπο χωρίς καμμία γεροντική ρυτίδα ακτινοβολούσε, ενώ η άσπρη του γενειάδα τον έκα­νε περισσότερο σεβάσμιο. Όλους όσοι είχαν την ευλογία από τον Θεό να τον γνωρίσουν, τους συνέπαιρνε. Τα σοφά του λόγια έβγαιναν από μία αγιασμένη καρδιά». Ο Γέρων Γαβριήλ Διονυσιάτης στο περίφημο Λαυσαϊκόν του αναφέρει περί αυτού: «Η σημερινή δόξα και του Αγίου Όρους καύχημα, είναι ο λαμπρός και περί την αρετήν θαυμαστός καλλιτέχνης Αρσένιος, γέρων ογδοηκοντούτης ήδη με παιδικήν χάριν και αγαθότητα». Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, που τον επισκέφθηκε με τον Νίκο Καζαντζάκη το 1914, γράφει στο ημερολόγιό του: «Πηγαίνομε έπειτα στον ξυλογλύπτη Αρσένιο που κάνε το εγκόλπιο των Καρύων, τη Δευτέρα Παρουσία. Αυτοδίδακτος άρχισε από μικρούς άξεστους σταυρούς. Δούλεψε 15 χρόνια τη Δευτέρα Παρουσία. Σε κάθε πρόσωπο έδωκε έκφραση. Στην όψη του έχει σταλαγμένο το φως της εργασίας. Στο μικρό του δωμάτιο όλα τα σύνεργα της τέχνης του. Το κοτσύφι του. Τρώει σμυρτιά απ’ το χέρι, κουκκί κισσού, ζυμάρι. Μια πίστη στον άνθρωπο».

Ο π. Αρσένιος μετά την κοίμηση του Γέροντός του Νικοδήμου και μία καταστρεπτική νεροποντή μετακινήθηκε στην Καλύβη της Ζωοδόχου Πηγής, όπου απέκτησε ευλογημένη κι ευλαβή τετραμελή συνοδεία. Η ζωή του Γέροντος Αρσενίου κύλησε όλη ήρεμη και ήσυχη. Αγάπησε την άσκηση, τη σιωπή, τη νήψη. Πάντοτε πριν να κοινωνήσει, αγρυπνούσε. Ζούσε αθόρυβα και ταπεινά. Η ψαλμωδία του και η ανάγνωσή του ήταν κατανυκτική. Φιλόπονος, φίλεργος, φιλότιμος πάντοτε, έφθανε να εργάζεται 14 ώρες την ημέρα. Σκυμμένος δίπλα σ’ ένα ανοιχτό πα­ράθυρο τεχνουργούσε τα ιερά και τα όσια.

Την τελευταία τριετία έχασε το φως του. Έπαθε ημιπληγία, αγκύλωση των άκρων κι έμεινε κλινήρης. Διατηρούσε όμως έως τέλους πλή­ρη διαύγεια πνεύματος. Ανεπαύθη εν Κυρίω στις 19.12.1956. Έζησε 70 χρόνια στα Καυσοκαλύβια. Μετέβη στα θυμηδέστερα και κρείττονα για να ψάλλει και να τεχνουργεί τα μεγαλεία του Θεού.

Πήγες – Βιβλιογραφία

Γαβριήλ Διονυσιάτου αρχιμ., Λαυσαϊκόν του Αγίου Όρους, Βόλος 1953, σ. 56. Χε­ρουβείμ αρχιμ., Από το Περιβόλι της Παναγίας νοσταλγικές αναμνήσεις, Ωρωπός Αττικής 1981, σσ. 32-34. 

Αγγέλου Σικελιανού, Το Αγιορειτικό Ημερολόγιο, Αθήνα 1988, σσ. 202-204. 

Μαξίμου Καυσοκαλυβίτου ιερομ., Ασκητικές μορφές και διηγή­σεις από τον Άθω, Άγιον Όρος 20013, σσ. 192-195.

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Β΄1956-1983 , σελ.557-560 , Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

2 Δεκεμβρίου: Μνήμη Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

Γέροντα εύχου και υπέρ ημών των αναξίων και αθλίων, που κάτι σημαν­τικό δεν κάναμε ακόμη για τη σωτηρία της ψυχής μας.

ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ. ΦΟΡΗΤΗ ΕΙΚΟΝΑ ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ.
 Ι. ΚΑΛΥΒΗ ΑΓ. ΑΚΑΚΙΟΥ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ.  ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.Ἰχνηλάτης τῶν πάλαι πατέρων γέγονας, Ἁγιωνύμου τοῦ Ὄρους ἀσκήσας Σκήτῃ σεπτῇ, Τριάδος τῆς Ζωαρχικῆς, τῶν Καυσοκαλυβίων, ἄβυσσος θείων δωρεῶν, λυτήρ δεινῶν ἀσθενειῶν, ἐδείχθης ὦ θεοφόρε. Πορφύριε οἰκουμένης, πάσης, ποιμήν ἡμῶν καί στήριγμα.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

ΜΟΝΑΧΟΣ ΠΑΤΑΠΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ:  

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ. 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΝΟΡΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΑΤΡΩΝ. ΜΑΙΟΣ 2008 

ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΣΚΗΤΗ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 18ο ΑΙΩΝΑ.

Παταπίου μοναχού Καυσοκαλυβίτου

Ἡ μελέτη αὐτή ἀποτελεῖ ἐκτενέστερη ἀνάπτυξη τῆς εἰσηγητικῆς ὁμιλίας τοῦ ὁσιολογιωτάτου μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, ἐπί τῇ ὑποδοχῇ του ὡς Ἀντεπιστέλλον Μέλος τοῦ Φιλολογικοῦ Συλλόγου ‘‘Παρνασσός’’, κατά τήν 15ην Δεκεμβρίου 2006.

Δημοσιεύθηκε στό ἐπιστημονικό περιοδικό Παρνασσός  τ. Ν΄ (2008) σ. 115-172.

Όλο το κείμενο της μελέτης, μπορείτε να το δείτε εδώ

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ - ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Τό ἰστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ συνιστᾶ στούς ἀναγνῶστες του τήν ἀκρόαση τῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς:

  ΒΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

μέ τόν μοναχό Πατάπιο Καυσοκαλυβίτη, Γέροντα τῆς Ἱ. Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

  

Ἡ ἐκπομπή μεταδίδεται κάθε Τρίτη στίς 8 μ.μ. ἀπό τόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Ἱεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου ΡΑΔΙΟ ΜΑΡΤΥΡΙΑ 95, 5 FM στά Χανιά τῆς Κρήτης, καθώς καί στό διαδίκτυο, μέσα ἀπό τήν ἰστοσελίδα τῆς Μητροπόλεως http://www.imka. gr