Ζώντας τή Μεγάλη Ἑβδομάδα τά μεγάλα γεγονότα τῆς σωτηρίας μας

                                                            Γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

Ζώντας τή Μεγάλη Ἑβδομάδα τά μεγάλα γεγονότα τῆς σωτηρίας μας

Η παραβολή των 10 παρθένων

Τοιχογραφία στον εξωνάρθηκα του Καθολικού της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας

Έργο Ζαχαρίου Χρήστου,1852

Ἡ Ἐκκλησία μας ὅρισε, ἡ ἑβδομάδα τῶν Παθῶν νά ὀνομάζεται Μεγάλη Ἑβδομάδα ἐξ αἰτίας τῶν μεγάλων καί ὑπερφυσικῶν γεγονότων πού ἔλαβαν χώρα σ᾿ αὐτή. 

 Λέγεται Μεγάλη ὄχι γιατί εἶναι χρονικά μεγαλύτερη ἀπό τίς ἄλλες ἑβδομάδες τοῦ χρόνου, ἀλλά γιατί τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, λαϊκοί, κληρικοί καί μοναχοί, ζοῦμε τά μεγάλα γεγονότα τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

    Οἱ πιστοί καλούμαστε νά ἔ­χου­με συ­νε­χῶς πνευ­μα­τι­κή ἐ­γρή­γορ­ση καί νά μήν εἴ­μα­στε ρά­θυ­μοι σάν τίς «μω­ρές» ἐ­κεῖ­νες Παρ­θέ­νες τῆς πα­ρα­βο­λῆς, μι­ά πού ὁ Νυμ­φί­ος ἔρ­χε­ται «ἐν τῷ μέ­σῳ τῆς νυ­κτός».

 Βέ­βαι­α ὁ νυμ­φί­ος τῆς ψυ­χῆς μας Χρι­στός, ἔρ­χε­ται πά­ντο­τε καί μέ πολ­λές μορ­φές, κά­θε στι­γμή τῆς ζω­ῆς μας.

Ἄς εἴ­μα­στε λοι­πόν ἄ­γρυ­πνοι πνευ­μα­τι­κά καί ἄς ἀ­γω­νι­ζό­μα­στε, ὥ­στε νά μή μεί­νου­με ἔ­ξω ἀ­πό τήν Βα­σι­λεί­α Του.                   

Εἰσερχόμενοι στόν Νυμφῶνα τοῦ Σωτήρα τῆς ψυχῆς μας

                                                     Γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

Εἰσερχόμενοι στόν Νυμφῶνα τοῦ Σωτήρα τῆς ψυχῆς μας

Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα ξεκινᾶ μέ τήν ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου τό βράδυ τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί φθάνει μέχρι τήν πρωϊνή λειτουργία τοῦ Μεγάλου Σαββάτου. Ἑβδομάδα μυσταγωγική, λαμπρότητα ἁγιοπνευματική, σιγεῖ πᾶσα σάρκα καί ἡ ἱεροπρεπής τάξη τοῦ συναξαρίου μᾶς ἀναγγέλει ὅτι: «Τῇ ἁγίᾳ καί Μεγάλῃ Ἑβδομάδᾳ, οἱ τά πάντα καλῶς παραταξάμενοι θεῖοι Πατέρες, ἀλληλοδιαδόχως ἔκ τε τῶν θείων Αποστόλων καί τῶν ἱερῶν Εὐαγελλίων παραδεδώκασι…».

  Ἡ ἐκκλησιαστική τάξη, πού ἀντικατοπτρίζει τήν τάξη τοῦ οὐράνιου καί φρικτοῦ θυσιαστηρίου, στό Ἅγιον Ὄρος διαφυλάσσεται γιά αἰῶνες ἀπαρασάλευτη καί κατά τή διάρκεια τῆς Μεγάλη Ἑβδομάδας καί τοῦ Πάσχα.

«Ἡ εἰκών τοῦ Νυμφίου τοποθετεῖται ἐπί τῆς ἁγίας τραπέζης καί ἅπτεται κηρίον ἔμπροσθεν αὐτῆς. Ὁ ἱερεύς θυμιᾶ εἰς τό ‘’Ἐπακούσαι σου’’ διά τοῦ παπαδικοῦ κατσίου, ὡς εἴθισται. Ὀ ἐκκλησιαστικός φροντίζει νά διατηρηθῇ ἀννημένον ἕως τῆς τοῦ Νυμφίου ἐξόδου ὑπό τοῦ ἱερέως, ἄν καί κατά τήν ἀρχαίαν τάξιν ἡ εἰκών τοποθετεῖται ὑπό τοῦ εκκλησιαστικοῦ εἰς τό προσκυνητάριον, ἄνευ ἰδιαιτέρας ἐξόδου.

 Μετά τόν Ἑξάψαλμον καί τήν συναπτήν ψάλλεται τό ‘’Ἀλληλούϊα’’ ἀργόν εἰς ἀρχαῖον μέλος καί δίς εἰς σύντομον. Εἶτα τό ἀργόν ‘’Ἰδού ὀ Νυμφίος’’ δίς καί ἅπαξ σύντομον.

Ἀρχομένου τοῦ πρώτου τροπαρίου ἐξέρχεται διά τῆς ὡραίας πύλης ὁ ἱερεύς μετά τῆς εἰκόνος τοῦ Νυμφίου καί θέτει αὐτήν εἰς τό προσκυνητάριον, προπορευομένου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μετά εἰσοδικοῦ. Χαιρετᾶ ὁ ἱερεύς, εἶτα ὁ ἡγούμενος καί οἱ λοιποί κατά τήν τάξιν αὐτῶν. Ὁ ἐκκλησιαστικός ἀνάπτει τήν τοῦ προσκυνηταρίου λαμπάδα…».

 (ἀπό τό Ἁγιορειτικόν Τυπικόν τῆς ἐκκλησιαστικῆς Ἀκολουθίας)

ΤΟ ΕΚΟΥΣΙΟΝ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΠΑΘΟΣ

Πορεία πρός τό Πάσχα,

μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη 4.

Ἡ Μαστίγωσις. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.

Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 367, εἰκ. 7.

Ὁ Κύριος ἑλκόμενος εἰς τό σταυρῶσαι. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.

Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 367, εἰκ. 8.

Ἡ Σταύρωσις τοῦ Χριστοῦ. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.

Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 364, εἰκ. 1.
Τοῦ ἰδίου, Ὅσιος Παρθένιος ὁ Σκοῦρτος, ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Ὁ βίος καί τό ζωγραφικό του ἔργο, ἔκδ. Πανευρυτανική Ἕνωση, Ἀθήνα 2010, σ. 131, εἰκ. 75.

Ἡ Σταύρωσις. Λεπτομέρεια ἀπό ἀργυρό κάλυμμα εύαγγελίου, πού προέρχεται ἀπό τό ναό Γἕνεσίου τῆς Θεοτόκου Σπάρτης Μ. Ἀσίας. Φέρει ἀφιέρωση τοῦ ἔτους 1875. Κυριακό Καυσοκαλυβίων.

Δημοσίευση: άδημοσίευτη.

Ἡ Σταύρωσις. Φορητή εἰκόνα διά χειρός Θεοφάνους μοναχοῦ τοῦ Κρητός 1535. Καθολικό Μεγίστης Λαύρας.

Ἡ προετοιμασία τῆς Σταυρώσεως / Ἡ Προδοσία. Τοιχογραφίες περ. ἔτους 1311/12. Λιτή καθολικοῦ μονῆς Βατοπαιδίου.

Δημοσίευση: Ν. Τουτού-Φουστέρη Γ., Εὑρετήριον τῆς μνημειακῆς ζωγραφικῆς τοῦ Ἁγίου Ὄρους. 10ος-17ος αί., ἔκδ. Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, Ἀθήνα 2010, σ. 133, 134.

ΞΕΝΙΑΣ ΔΕΣΠΟΤΙΚΗΣ, ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΗΣ

Πορεία πρός τό Πάσχα,
μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη








Ὁ Δείπνος ὁ Μυστικός.

Φορητή εἰκόνα. Ἐλαιογραφία. Ἔργο Ἰωασαφαίων. Καυσοκαλύβια 1886. Κυριακό Καυσοκαλυβίων.
Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ

Πορεία πρός τό Πάσχα,

μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη 3.

Ἡ Προσευχή τοῦ Χριστοῦ καί ἡ Προδοσία.

Τοιχογραφίες γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Κυριακό Καυσοκαλυβίων. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.
Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη.

Ἡ Ἀνάκρισις τοῦ Καϊάφα.

Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Κυριακό Καυσοκαλυβίων. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.
Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη.

Ἡ Ἀπόνιψις τοῦ Πιλάτου.

Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Κυριακό Καυσοκαλυβίων. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.
Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη.