ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ

                                Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ὀρθοδοξία και ὀρθοπραξία

   Σήμερα Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, μέ­σα ἀ­πό τή θε­ο­λο­γί­α καί τούς ἀ­γώ­νες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας, σπου­δά­σα­με τήν ὀρ­θή πί­στη στό πρό­σω­πο τοῦ Χρι­στοῦ πού ἀ­να­ζη­τοῦ­με  [...]

Τό ἦθος τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι σταυροαναστάσιμο. Γιατί, Ὀρθοδοξία, ἀνάμεσα σέ ἄλλα σημαίνει θυσία, αὐταπάρνηση, αὐτοκένωση, συναλληλία, «ἀλλήλων τά βάρη βαστάζετε», στεναγμός ἀνεκλάλητος, χαρμολύπη, αὐτομεμψία, ταπείνωση, διά Χριστόν μωρία, τοῦ κόσμου ἀποταγή, μετάνοια ἀγόγγυστη, συμμαρτυρία καί μαρτύριο Χριστοῦ.

  Σημαίνει ταπείνωση, μύηση στόν πόνο, συσταύρωση μέ τήν ὀδύνη τοῦ ἄλλου προσώπου, συνταύτιση νοερή καί πραγματική μέ τόν θλιβόμενο, τόν πενθοῦντα, τόν ὑστερούμενο, σκύψιμο πάνω ἀπό τίς πληγές, γονυκλισία καρδίας «ἐν τῷ ταμείῳ ἡμῶν».

  Ὀρθοδοξία σημαίνει νά μήν ζεῖς ἐσύ πλέον, ἀλλά νά ζεῖ «ἐν σοί Χριστός». Σημαίνει ἑκούσια στέρηση κάθε ἀνακούφισης, νά ἀνιχνεύεις τόν πόνο στήν χαρά, καί στήν χαρά νά μήν λησμονεῖς τήν θλίψη. Νά μήν βρίσκεις ἡσυχία γιά τήν δυσχέρεια καί τήν ἀδικία τοῦ κόσμου καί συνάμα νά παραμένεις χαρούμενα νηφάλιος ὅταν διώκεσαι, μαρτυρεῖς, συκοφαντεῖσαι καί βάλλεσαι πανταχόθεν ἀπό τήν ἀσφυκτική καί ἀλγεινή κακία τοῦ κόσμου ἤ νά ἀσθενεῖς καί τότε ἀκριβώς νά χαίρεσαι!  Αὐτό εἶναι τό σταυρώσιμο ἦθος τῆς ὀρθοδοξίας.

  Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως πλευρά, ὑπάρχει καί τό ἀναστάσιμο ἦθος: μυστήριο, εὐχαριστία, δοξολογία, βάπτισμα, ἑορτή, ζωή, χαρά, πίστη καί ἐλπίδα. Ὑπάρχει ἀδιάλειπτη προσευχή, νήψη, ἄφεση, μίμηση ἁγίου, ἐλευθερία, πνευματική εὐχαρίστηση, ἀνακούφιση στά βάσανα, κοινωνία, ἀγάπη, ἁγιασμός, θαῦμα, φωτισμός, θέωση.

Ἡ Ὀρθοδοξία γιά τόν καθένα ἀπό μᾶς, ὡς πίστη καί διδασκαλία, πρέπει νά μετουσιωθεῖ καί σέ ὀρθοπραξία στόν τρόπο τῆς  ζωῆς μας. Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, πού ἡ ζωή τους εἶναι βιωμένο Εὐαγγέλιο,  ἄς μᾶς ἐμπνεύσουν στόν ἀγῶνα μας αὐτό.

Ἀπόσπασμα ἀπό ὁμιλία τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου στόν ἱερό ναό τοῦ Ἁγίου Ματθαίου τῶν Σιναϊτῶν, μετοχίου τῆς μονῆς Σινᾶ στό Ἡράκλειο τῆς Κρήτης, κατά τή θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας. 20 Μαρτίου 2016

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΥΠΟ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΛΑΥΡΙΩΤΟΥ

Συ­να­ξά­ρι­α εἰς τὰς ἐ­πι­σή­μους ἡ­μέ­ρας τοῦ Τρι­ω­δί­ου. Συν­­τε­θέν­τα μὲν ἀ­ρί­στως ὑπὸ τοῦ Σο­φω­τά­του κυ­ρί­ου Νι­κη­φό­ρου τοῦ Ξαν­θο­πού­λου· συν­τμη­θέν­τα δὲ νῦν λί­αν συ­νε­πτυγ­μέ­νως πα­ρά­τι­νος πά­νυ ἀ­μα­θοῦς ἱ­ε­ρο­μο­νά­χου Λαυ­ρι­ώ­του.

Ἐκδίδονται ἀπό τόν κώδ. Σκήτης Καυσοκαλυβίων 107, φφ. 39α-39β

Τῇ Κυριακῇ τῆς Ὀρθοδοξίας.

Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ συ­νέ­τυ­χε καὶ ἡ πρώ­τη Κυ­ρι­α­κὴ τῶν
παν­σέ­πτων νη­στει­ῶν, ἐν ᾗ φαι­δρῶς ἑ­ορ­τά­ζο­μεν
τὴν ἀ­να­στή­λω­σιν τῶν θεί­ων καὶ ἁ­γί­ων εἰ­κό­νων.

Στίχοι: Τὰς οὐ πρεπόντως ἐξορίστους εἰκόνας,

χαίρω πρεπόντως προσκυνουμένας βλέπων.

Τῇ πρώ­τῃ Κυ­ρι­α­κῇ τῶν νη­στει­ῶν, τὴν ὀρ­θο­δο­ξί­αν καὶ τὴν ἀ­να­στή­λω­σιν τῶν ἁ­γί­ων καὶ σε­πτῶν εἰ­κό­νων, ἅ­πα­σα ἡ εὐ­σε­βε­στά­τη τοῦ Χρι­στοῦ ἐκ­κλη­σί­α ἑ­ορ­τά­ζειν πα­ρέ­λα­βε, γε­νο­μέ­νην πα­ρὰ τῆς ἁ­γί­ας καὶ μα­κα­ρί­ας Θε­ο­δώ­ρας βα­σι­λίσ­σης, καὶ τοῦ ἁ­γί­ου Με­θο­δί­ου πα­τρι­άρ­χου Κων­σταν­τι­νου­πό­λε­ως. Καὶ γὰρ κα­κῶς τε­λευ­τή­σαν­τος τοῦ δυ­σε­βοῦς ἐ­κεί­νου βα­σι­λέ­ως Θε­ο­φί­λου, ἡ τού­του σύ­ζυ­γος βα­σί­λισ­σα Θε­ο­δώ­ρα, εὐ­θὺς νό­μῳ συ­νο­δι­κῷ καὶ ψή­φῳ παν­τὸς τοῦ κλή­ρου, τὸν ἱ­ε­ρὸν ἐ­κεῖ­νον καὶ ἅ­γι­ον Με­θό­δι­ον, κα­νο­νι­κὸν Πα­τρι­άρ­χην τί­θη­σι. Ἔ­πει­τα συ­να­γα­γόν­τες οὗ­τοι οἱ δύ­ο, ἡ βα­σί­λισ­σα καὶ ὁ πα­τρι­άρ­χης τὸν λα­ὸν ἅ­παν­τα, καὶ τὸν κλῆ­ρον ὁ­μοῦ, ἐν τῇ τοῦ Θε­οῦ Λό­γου με­γά­λῃ ἐκ­κλη­σί­ᾳ πα­ρα­γί­νον­ται, καὶ κοι­νὴν οἱ πάν­τες δέ­η­σιν ποι­οῦν­ται ὑπὲρ τοῦ Θε­ο­φί­λου βα­σι­λέ­ως ἐν ὅ­λῃ τῇ πρώ­τῃ ἑ­βδο­μά­δι τῶν νη­στει­ῶν. Τό­τε ἡ βα­σί­λισ­σα Θε­ο­δώ­ρα βλέ­πει ἐν ὀ­νεί­ρῳ εἰς τὰ ξη­με­ρώ­μα­τα τῆς Πα­ρα­σκευ­ῆς // ὅ­τι εὑ­ρέ­θη εἰς τὸν στύ­λον τοῦ Φό­ρου, καὶ ἔ­βλε­πεν με­ρι­κοὺς ἀ­περ­χο­μέ­νους με­τὰ πολ­λοῦ θο­ρύ­βου βα­στά­ζον­τες δι­ά­φο­ρα ὄρ­γα­να καὶ ἐρ­γα­λεῖ­α κο­λα­στι­κά, καὶ ἐν τῷ μέ­σῳ αὐ­τῶν δέ­σμι­ον εἶ­χον καὶ πε­ρι­ηγ­κω­νι­σμέ­νον αὐ­τὸν τὸν Θε­ό­φι­λον. Καὶ ἀ­φοῦ ἔ­φθα­σαν εἰς τὴν Χαλ­κὴν πύ­λην, εἶ­δεν ἕ­να ἄν­δρα θαυ­μά­σι­ον κα­θή­με­νον ἔμ­προ­σθεν τῆς εἰ­κό­νος τοῦ δε­σπό­του Χρι­στοῦ. Τού­του προ­σέ­πε­σεν εἰς τοὺς πό­δας ἡ βα­σί­λισ­σα καὶ ἐ­πα­ρα­κά­λει αὐ­τὸν διὰ τὸν Θε­ό­φι­λον. Ὁ δὲ θαυ­μά­σι­ος ἐ­κεῖ­νος λέ­γει αὐ­τῇ, «Με­γά­λη σου ἡ πί­στις γύ­ναι. Γί­νω­σκε λοι­πὸν ὅ­τι διὰ τὰ δά­κρυ­ὰ σου καὶ διὰ τὴν πί­στιν σου καὶ διὰ τὴν δέ­η­σιν τῶν ἱ­ε­ρέ­ων μου, ἰ­δοῦ συγ­χω­ρῶ τὸν Θε­ό­φι­λον». Καὶ ταῦ­τα ἡ βα­σί­λισ­σα Θε­ο­δώ­ρα ἔ­βλε­πεν ἐν ὀ­νεί­ροις. Ὁ δὲ Πα­τρι­άρ­χης Με­θό­δι­ος γρά­ψας ἐν χάρ­τῃ τὰ ὀ­νό­μα­τα τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν βα­σι­λέ­ων καὶ αὐ­τοῦ τοῦ Θε­ο­φί­λου, τὰ ἔ­βα­λεν ὑ­πο­κά­τω τῆς ἁ­γί­ας τρα­πέ­ζης. Εἰς δὲ τὰ ξη­με­ρώ­μα­τα τῆς Πα­ρα­σκευ­ῆς, καὶ αὐ­τὸς ὁ­ρᾶ προ­σευ­χό­με­νος καὶ βλέ­πει ἄγ­γε­λον φο­βε­ρὸν λέ­γον­τα αὐ­τῷ, «Εἰ­ση­κού­σθη ἡ δέ­η­σίς σου ἐ­πί­σκο­πε. Ὁ βα­σι­λεὺς Θε­ό­φι­λος ἐ­συγ­χω­ρή­θη. Ὅ­μως ἄλ­λην φο­ρὰν διὰ τοι­αῦ­τα μὴ πει­ρά­ζε­τε τὸν Θε­όν». Ἀ­κού­σας ταῦ­τα ὁ θεῖ­ος Με­θό­δι­ος, λα­βὼν τὸν χάρ­την ἐν ᾧ
ἔ­γρα­ψε τὰ ὀ­νό­μα­τα τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν βα­σι­λέ­ων, βλέ­πει καὶ παν­τε­λῶς δὲν ἦ­τον γε­γραμ­μέ­νον τὸ ὄ­νο­μα τοῦ Θε­ο­φί­λου, ἐ­πει­δὴ εὐ­θὺς καὶ τὸ ὄ­νο­μα αὐ­τοῦ ἐξα­λεί­φθη ἀπὸ τῆς στά­σε­ως τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν. Τό­τε θαυ­μά­σαν­τες ἅ­παν­τες τὴν φι­λαν­θρω­πί­αν τοῦ Θε­οῦ, ἐ­ποί­η­σαν λι­τα­νεί­αν με­τὰ τῶν ἁ­γί­ων εἰ­κό­νων καὶ με­τὰ τοῦ τι­μί­ου Σταυ­ροῦ, προ­πο­ρευ­ο­μέ­νης τῆς βα­σι­λίσ­σης με­τὰ τοῦ υἱ­οῦ αὐ­τῆς Μι­χα­ήλ, [καί] τοὺς μὲν εἰ­κο­νο­μά­χους ἅ­παν­τες ἀ­να­θε­μά­τι­σαν, τοὺς δὲ εὐ­σε­βεῖς εὐ­φή­μη­σαν. Καὶ τό­τε ὥ­ρι­σαν οὖ­τοι οἱ ἅ­γι­οι Πα­τέ­ρες, ἵ­να καθ΄ ἕ­κα­στον ἐ­νι­αυ­τὸν τὴν τοι­αύ­την πα­νή­γυ­ριν ποι­ῶ­σιν οἱ εὐ­σε­βεῖς, δο­ξά­ζον­τες καὶ ὑ­μνοῦν­τες τὸν Θε­ὸν εἰς τοὺς αἰ­ῶ­νας. Ἀμήν.

Ἀπόσπασμα ἀπό τή μελέτη τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου:

«Ὁ ἁ­γι­ο­ρεί­της λό­γι­ος Κύ­ριλ­λος Λαυ­ρι­ώ­της καὶ τὰ ἀ­νέκ­δο­τα Συ­να­ξά­ρι­α τοῦ Τρι­ω­δί­ου καὶ τοῦ Πεν­τη­κο­στα­ρί­ου. Συμ­βο­λὴ στὴ με­λέ­τη τοῦ ἔρ­γου του», πού δημοσιεύτηκε στό περιοδικό Γρη­γό­ρι­ος ὁ Πα­λα­μᾶς 844 (2012) 27-72.