Πρωτ. Χαρίλαος Παπαγεωργίου
Πτ. Θ. & Φ., Γραμματεύς Ι. Μ. Δ., Υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου
Καρπός της
αγωνίας και του αγώνα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Ιγνατίου να
περισωθεί και να προβληθεί ο πολιτιστικός μας θησαυρός αποτέλεσε η διοργάνωση
της Τρίτης Επιστημονικής Ημερίδας του Ιστορικού Αρχείου της Ιεράς Μητροπόλεώς
μας, με θέμα « ΑΠΟΝ ΟΡΟΣ, ΠΗΛΙΟ, ΜΑΓΝΗΣΙΑ, ΜΙΑ ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ ΣΧΕΣΗ 15ος - 21ος
αιώνας». Η Ημερίδα διοργανώθηκε με ευθύνη της Ιεράς Μητροπόλεώς μας στο
τριήμερο 3, 4 και 5 Δεκεμβρίου 2004 και φιλοξενήθηκε στούς χώρους του
Πνευματικού μας Κεντρου στο Βολο. Οι εργασίες ξεκίνησαν το απόγευμα της
Παρασκευής 3 Δεκεμβρίου με Αγιασμό που τέλεσε ο Σεβασμιώτατος. Η Χορωδία του Πρωτοψάλτη
και καθηγητή Παραδοσιακής Μουσικής κ. Κωστα Καραγκούνη απέδωσε βυζαντινούς
αγιορείτικους ύμνους ενώ ακολούθησαν οι χαιρετισμοί των επισήμων κ.κ. Αναστ.
Στρατηγόπουλου, αντιδημάρχου Βολου και Κ. Αλεξογιάννη, Προϊσταμένου του
Γραφείου Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας. Ο Σεβασμιώτατος στον εναρκτήριο
χαιρετισμό του υπογράμμισε την καθιέρωση των Επιστημονικών Ημερίδων του Αρχείου
μας ως τακτικού θεσμού στην τοπική κοινωνία και στα πολιτιστικά της δρώμενα.
Παράλληλα μίλησε και για την έκδοση των πρακτικών της Πρώτης Ημερίδας του 2001
και παρουσίασε με θερμά λόγια τούς εκλεκτούς ομιλητές χάρη στην πλειάδα των
οποίων «επιχειρείται να φωτισθεί τούτη η πτυχή της τοπικής μας Ιστορίας, των
σχέσεων δηλαδή που αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται μεταξύ της Μαγνησίας και του
Περιβολιού της Παναγίας». Ακολούθησε η προβολή της ταινίας « Αθως. Χιλια χρόνια
σαν μια ημέρα», παραγωγής γερμανικού καναλιού. Κατόπιν
πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης εικαστικών του γνωστού καλλιτέχνη κ.
Αστέρη Γκέκα με θέμα· «Της ερήμου πολίτης - Αγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω».
Οι κύριες
επιστημονικές εργασίες της Ημερίδας ξεκίνησαν την επόμενη μέρα 4 Δεκεμβρίου 2004 με
την τέλεση της Θ. Λειτουργίας στο παρεκκλήσιο του Πνευματικού Κεντρου και τις
επακόλουθες πρωινές και απογευματινές συνεδριάσεις και συγκεκριμένα· Κατά την
πρώτη συνεδρία, όπου προήδρευσε ο ελλογιμώτατος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής
του Α.Π.Θ. κ. Απόστολος Γλαβίνας, μίλησαν· Ο Αρχιμανδρίτης Νικόδημος Σκρέττας,
Λεκτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. με θέμα· «ΚΟΛΛΥΒΑΔΕΣ. ΟΙ ΦΙΛΟΚΑΛΙΚΟΙ
ΜΥΣΤΑΓΩΓΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ», ο κ. Αντώνιος Παπαδόπουλος,
ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., με θέμα· «Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΣΙΛΑΣ
ΕΓΚΩΜΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟ ΔΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ», ο Μοναχός Γερων
Μαξιμος Ιβηρίτης με θέμα· «Ι. ΜΑΓΝΗΤΕΣ ΙΒΗΡΙΤΑΙ ΜΟΝΑΧΟΙ. ΙΙ. Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο Ε'» και τελευταία ανεγνώσθη η εισήγηση του κ. Σωτηρίου Μπαλατσούκα,
Διδάκτορος Θεολογίας Α.Π.Θ. και καθηγητού Α.Ε.Σ.Θ., με θέμα· «ΤΟ
ΜΟΝΑΧΙΚΟ-ΑΣΚΗΤΙΚΟ ΙΔΕΩΔΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΥ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΟΥ».
Στον Β' Κυκλο των εισηγήσεων προήδρευσε ο ελλογιμώτατος καθηγητής της
Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Γεώργιος Μαρτζέλος και παρουσίασαν τα θέματά τους·
ο κ. Απόστολος Γλαβίνας, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. για τον «Αγιο
διονυσιο το θετταλο, Ιδρυτή τΗς ΙερΑς μονΗς ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΣΟΥΡΒΙΑΣ». Ο
Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Δρόσος, Υποψήφιος Διδάκτωρ, Αρχιερατικός Επίτροπος
Αγιάς για τον «ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑ ΑΓΙΟ ΔΑΜΙΑΝΟ, ΚΤΙΤΟΡΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ
ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΑΝΑΤΟΛΗΣ». Ο μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης για τον «ΑΓΙΟ
ΑΚΑΚΙΟ ΤΟΝ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗ, ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΣΚΗΤΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΣΟΥΡΒΙΑΣ». Τελος η μοναχή Αρχαγγέλη της Ιεράς Μονής
Ταξιαρχών Νηλείας ολοκλήρωσε τον κύκλο των εισηγήσεων παρουσιάζοντας τη μορφή
του «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ
ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΝΗΛΕΙΑΣ».
Στην πρώτη
απογευματινή συνεδρίαση πρόεδρος ήταν ο ελλογιμώτατος καθηγητής κ. Αντώνιος
Παπαδόπουλος ενώ αναπτύχθηκαν τα θέματα· Ο κ. Γεώργιος Μαρτζέλος , Καθηγητής
Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. μίλησε για «ΤΟΝ ΥΜΝΟΓΡΑΦΟ ΑΓΙΩΝ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟ
ΜΙΚΡΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΗ» Ο κ. Απόστολος Ζαχαρός, Διδάκτορας Θεολογίας Α.Π.Θ., Καθηγητής
Μ.Ε. για το «ΜΟΝΑΧΟ ΙΑΚΩΒΟ ΚΩΦΟ ΤΟΝ ΝΕΟΣΚΗΤΙΩΤΗ, ΣΥΝΘΕΤΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΟΥ
ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ». Ο κ. Κωνσταντίνος Καραγκούνης, Διδάκτορας
Μουσικολογίας και Καθηγητής Μ.Ε. για το «ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΥΦΟΣ ΣΤΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΚΗ
ΨΑΛΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ». Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με τη δεύτερη απογευματινή
συνεδρία, όπου προήδρευσε ο ελλογιμώτατος κ. Λαζαρος Δεριζιώτης, τ. έφορος 7ης
Ε.Β.Α. και ανέπτυξαν τα θέματά τους· ο Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης για τούς
«ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΙΔΡΥΤΕΣ ΚΟΙΝΟΒΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΤΕΣ ΜΟΝΩΝ ΣΤΗΝ Ι. Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΙ
ΤΙΣ ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ (15ος -20ος αι.)». Ο κ. Συμεών Πασχαλίδης, Λεκτορας
Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. για τη «ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ
ΚΑΙΣΑΡΙΟΥ ΔΑΠΟΝΤΕ». Τελος αναγνώσθηκε και η εισήγηση του πρεσβυτέρου π.
Κωνσταντίνου Καλλιανού για «Ι. ΤΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ ΜΕΤΟΧΙΑ ΤΩΝ βορείων σποραδων ΙΙ.
Η Ιδρυση, Η προσφορά και Η Επίδραση τούσ στην Ορθόδοξη πνευματική ζωη τΩν
κατοίκων».
Την επομένη,
Κυριακή 5 Δεκεμβρίου, ετελέσθη από τον Σεβασμιώτατο Αρχιερατική Θεία Λειτουργία
στο Μητροπολιτικό Ιερό Ναο Αγίου Νικολάου Βολου. Κατόπιν στην αίθουσα Τεχνης «
Ηλίου Μελαθρον» του Ιδρύματος Αδελφών Δεληγεώργη πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια
της Εκθεσης εικαστικών του π. Αναστασίου Αγιορείτου, με θέμα «ΑΘΩΝΙΚΑ ΔΙΠΤΥΧΑ»
και της έκθεσης φωτογραφίας του φωτογράφου και ιατρού κ. Κων/νου Αντωνοπούλου
με θέμα· «ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ». Οι εκδηλώσεις έκλεισαν με την
παρουσίαση του τόμου των Πρακτικών της 1ης Επιστημονικής Ημερίδας του 2001 από
τούς κ.κ. Χαράλαμπο Χαρίτο, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κ. Χρήστο
Ξενάκη, τ. Λυκειάρχη και ιδιαίτερο γραμματέα του Σεβ. Μητροπολίτου και τον κ.
Λαζαρο Δεριζιώτη, τ. Εφορο της 7ης Ε.Β.Α.
Με την
Ημερίδα αυτή καταδείχθηκε η μακραίωνη σχέση της Μαγνησίας με το Αγιον Ορος,
όπως αποτυπώνεται στην ίδρυση η την επάνδρωση μοναστηριών στο Πηλιο και το Ορος
των Κελλίων που εκτείνεται προς την επαρχία της Αγιάς. Γι’ αυτό εξάλλου στη συνείδηση των
πιστών το Πηλιο καθιερώθηκε ως το « Αγιον Ορος» της Θεσσαλίας και το έμψυχο
δυναμικό του πολλές φορές μεταφυτεύθηκε στον Αθωνα. Στη μακρά διαδρομή των
χρόνων άπό τον 15ο αιώνα και μετά έως σήμερα υπήρξε μια διαρκής και αδιάκοπη
αφιέρωση μοναχών από τη Μαγνησία στο Αγιον Ορος και μια ασταμάτητη μετάδοση
πνευματικών εμπειριών του Αγιώνυμου Ορους στην εκκλησιαστική επαρχία της Δημητριάδος
και τις Βορειες Σποράδες. Παράλληλα, μορφές της Εκκλησίας και του Γενους
διήλθαν και διέρχονται την περιοχή μας προερχόμενοι από το Αγιον Ορος,
στηρίζοντας το λαο σε εποχές δύσκολες, κάτι που και στις μέρες μας συνεχίζεται
με τις μετακλήσεις αγιορειτών πατέρων. Η Μαγνησία, ακόμη και σήμερα εξακολουθεί
να προσφέρει στον Αθωνα πλειάδα εκλεκτών μοναχών και σεβασμίων γερόντων, που
αποτελούν πνευματικά κεφάλαια.
