ΑΘΩΝΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ. 1

ΑΘΩΝΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ 

ΣΤΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ. 1

ΜΟΛΔΑΒΙΑ. ΜΟΝΗ ΚΑΠΡΙΑΝΑΣ Μănăstirea Căpriana. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΠΟΨΗ

Πρόκειται γιά μία προσκυνηματική περιοδεία τοῦ καθηγουμένου τῆς Μεγίστης Λαύρας, ἀρχιμανδρίτου Προδρόμου καί τῆς συνοδείας του, στήν Δημοκρατία τῆς Μολδαβίας, μία χώρα πού βρίσκεται μεταξύ Ρουμανίας καί Οὐκρανίας, καί τῆς ὁποίας ἡ πλειονότητα τῶν κατοίκων εἶναι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Ἡ τοπική Ἐκκλησία ὑπάγεται ἐκκλησιαστικῶς στό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας.

Ὁ ἡγούμενος τῆς Μεγιστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀρχιμανδρίτης Πρόδρομος Λαυριώτης προσκλήθηκε γιά τήν ἐπίσκεψή του αὐτή ἀπό τόν ἀρχιμανδρίτη Φιλάρετο, ἡγούμενο τῆς μεγαλύτερης καί ἱστορικότερης μονῆς τῆς χώρας, τῆς μονῆς Καπριάνας. 

Κατά τήν παραμονή του στή Δημοκρατία τῆς Μολδαβίας, ὁ ἡγούμενος τῆς Μεγίστης Λαύρας ἐπισκέφθηκε μέ τή συνοδεία του ἀρκετές μονές καί ἐπισκοπές τῆς ὄμορφης καί φιλόξενης αὐτῆς χώρας.

Λίγα ἱστορικά

Μετά τό τέλος τοῦ ρωσοτουρκικοῦ πολέμου καί τήν συνθήκη εἰρήνης τοῦ Βουκουρεστίου τό 1812, οἱ Ρώσοι προσήρτησαν τό μισό τοῦ ἐδάφους τῆς ἐνιαἰας γεωγραφικῆς περιοχῆς τῆς Μολδαβίας, πού βρισκόταν μεταξύ τῶν ποταμῶν Προύθου καί Δνείστερου, καί τό ὁποῖο ἀργότερα ὀνομάστηκε Βεσσαραβία. Τό ὑπόλοιπο τμῆμα τῆς μολδαβικῆς γῆς, ὑπό τό ἴδιο ὄνομα Μολδαβία, ἀπετέλεσε τμῆμα τῆς σημερινῆς Ρουμανίας. Ἡ Μολδαβία ἔγινε ἀνεξάρτητο κράτος, μετά τήν κατάρευση τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης τήν δεκαετία τοῦ 1990. Πρωτεύουσα εἶναι τό Κισινάου.

ΜΟΛΔΑΒΙΑ. ΜΟΝΗ ΚΑΠΡΙΑΝΑΣ Μănăstirea Căpriana. Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

                   Μονή Καπριάνα, παλαιό μετόχι τῆς μονῆς Ζωγράφου τοῦ Ἁγίου Ὄρους

Ἡ μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου τῆς Καπριάνα (Μănăstirea Căpriana) εἶναι ἕνα ἀπό τά παλαιότερα μοναστήρια πού ἱδρύθηκαν στή Βεσσαραβία, ὅπως ἀρχικά ὀνομαζόταν ἡ περιοχή τῆς σημερινῆς Δημοκρατίας τῆς Μολδαβίας.

Ἡ μονή Καπριάνα βρίσκεται στό κεντρικό τμῆμα τῆς Μολδαβίας, περίπου 40 χλμ. βόρεια-δυτικά τῆς πρωτεύουσας τῆς χώρας Κισινάου (Chisinau), στίς λοφώδεις δασικές ἐκτάσεις πού λέγονται Δάση Lapusna. Θεωρεῖται ἀπό πολλούς ἱστορικούς, τό τελευταῖο προπύργιο τῆς ἀρχιτεκτονικής τῶν ἡγεμόνων τῆς Μολδαβίας, πού ἀνήκει στό ρουμανικό πολιτιστικό χώρο. Τό ἀρχαιότερο ἔγγραφο στό ὁποῖο ἀναφέρεται ἡ μονή Capriana εἶναι τοῦ ἔτους 1420, καί γίνεται ἀναφορά στήν ὕπαρξη τῆς Μονῆς σέ χάρτη πού καθορίζει τά ὅρια τῆς ἰδιοκτησίας ἑνός εὐγενοῦς.

Η ΜΟΝΗ ΚΑΠΡΙΑΝΑ ΣΕ ΥΔΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΠΙΣΚΟΠΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΒΑΛΤΙ.

Ἕνα δεύτερο καί πιό σημαντικό ἔγγραφο χρονολογεῖται ἀπό τὀ 1429 καί σ᾿ αὐτό γίνεται ἀναφορά στό μοναστήρι τοῦ ἡγουμένου Κυπριανοῦ πού ἵδρυσε ὁ ἡγεμόνας Ἀλέξανδρος ὁ Καλός  (Alexandru cel Bun). Γίνεται ἐπίσης ἀναφορά σέ ἀφιερώματα στή Μονή ὅπως ἕνα πολύτιμο ἐπιτραχείλιο μέ περίτεχνα κεντήματα, ὅπου ἀπεικονίζονταν οἱ μορφές τοῦ Ἀλεξάνδρου τοῦ Καλοῦ καί τῆς συζύγου του. Τό κειμήλιο αὐτό δωρήθηκε μεταξύ τῶν ἐτῶν 1427 καί 1431 ἀπό τό ζεῦγος Marena πού κατοικοῦσε στό χωριό Răzeşilor Mereni. Τήν ἴδια ἐποχή ἡ μονή Capriana διέθετε ἕνα μελισσοκομεῖο (ἡ μελισσοκομία ἦταν τότε ἕνα ἀπό τά συνηθισμένα διακονήματα τῶν μοναχῶν), ἕναν τουλάχιστον μύλο καί εἶχε στήν κατοχή του τά χωριά Tarnauca, Călinăuţi, Cunila, Săndreşti καἰ Pârjolteni. Ὄντας ἡ Μονή βασιλική, ἀπολάμβανε τήν φροντίδα πολλῶν ἡγεμόνων τῆς Μολδαβίας, καθώς αὐτό ὑπέφερε συνεχῶς ἀπό τίς ἐπαναλαμβανόμενες εἰσβολές τῶν Τατάρων καί τῶν Τούρκων. Ὁ ἡγεμόνας Στέφανος ὁ Μέγας, πιθανότατα, οἰκοδόμησε τήν περίοδο 1491-1496 πετρόχτιστη ἐκκλησία πού τήν ἀφιέρωσε στήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου. Τήν περίοδο 1542-1545, ὁ πρίγκιπας Πέτρος Rares ἀποφάσισε νά πραγματοποιήσει ἐργασίες ἀποκατάστασης τῆς Μονῆς, ὅπως καταγράφεται στό χρονικό τοῦ Gregory Lapusneanu. Ἕτσι ἐκτελοῦνται νέα έργα, μέ τήν ἐνίσχυση καί τίς δωρεές τοῦ πρίγιπα, ἀναδεικνύοντας τή Μονή ἕνα ἀπό τά σημαντικά μοναστήρια τῆς περιοχῆς. 

Τήν περίοδο 1698-1812 ἡ μονή ἦταν ἀφιερωμένη στήν ἀθωνική μονή τοῦ Ζωγράφου καί λειτουργοῦσε ὡς μετόχι της.

Μετά τήν προσάρτηση τῆς Βεσσαραβίας ἀπό τή Ρωσική Αὐτοκρατορία τό 1812 ἡ μονή Capriana πέρασε τό 1813 ὑπό τήν αἰγίδα τῆς νεοϊδρυθείσας Ἀρχιεπισκοπῆς τοῦ Κισινάου, πού εἶχε ἐπικεφαλῆς τόν μητροπολίτη Γαβριήλ Bănulescu-Bodoni (1746 -1821). Τότε ἔγινε καί ἡ ἀνακαίνιση τῆς λιθόκτιστης ἀρχικῆς ἐκκλησίας τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Τό ἔτος 1840 ἕνας δεύτερος ναός χτίστηκε στο μοναστήρι, ἀφιερωμένος στὀν Ἅγιο Νικόλαο , ἐνῶ τό 1903 μια τρίτη εκκλησία, ἀφιερωμένη στόν Ἅγιο Γεώργιο ἀνακαινίστηκε πρόσφατα  καί λειτουργεῖ ὡς καθολικό.

ΜΟΛΔΑΒΙΑ. ΜΟΝΗ ΚΑΠΡΙΑΝΑΣ Μănăstirea Căpriana. Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΩΤΑΓΩΓΗΜΕΝΟΣ

Στή σοβιετική περίοδο, ἡ μονή Capriana καί ἡ περιουσία της, ὅπως καί όλοι οἱ τόποι λατρείας, περιῆλθαν στό κράτος. Ἔτσι τό 1962 βρίσκουμε τό μοναστήρι κλειστό καί ἐρειπωμένο. Παρά τό γεγονός ὅτι στή μονή Capriana ὑπῆρχε ἡ μεγαλύτερη μοναστηριακή βιβλιοθήκη στή Βεσσαραβία, καί παρόλη τήν ἀνακήρυξή τῆς Μονῆς ὡς ἀρχιτεκτονικό μνημεῖο ποὐ προστατευόταν ἀπό τό κράτος, ἐξαφανίστηκαν ὅλα τά βιβλία, οἱ καμπάνες καί πολλά ἀντικείμενα τῆς θείας λατρείας.  Ἀνοίχθηκε ἕνα σανατόριο φυματίωσης γιά παιδιά στήν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Νικολάου ἐνῶ ὁ ναός τοῦ Ἁγίου Γεωργίου εἶχε μετατραπεῖ σέ ἀποθήκη. 
Ἡ Μονή ἐπαναλειτούργησε τό 1989. Μεταξύ τῶν ἐτῶν 2003 - 2005, στό μοναστήρι ἔγιναν ἐργασίες ἀποκατάστασης μέ χρήματα ἀπό τόν κρατικό προϋπολογισμό καἰ ἀπό πολλούς ἰδιώτες δωρητές, μέ πρωτοβουλίες καί μέριμνα τοῦ δραστήριου σημερινοῦ ἡγουμένου της ἀρχιμανδρίτου Φιλαρέτου.