Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
Νέος χρόνος ἄρχισε ἤδη νά μετράει γιά
τήν ἀνθρωπότητα, καί οἱ προσδοκίες ὅλων μας γιά τό καλύτερο εἶναι μεγάλες.
Ἡ Ἐκκλησία μέσα στή διαχρονική πορεία της
διαμορφώνει τήν εἰκόνα τῆς μνήμης καί τήν συνολική ἀντίληψη τῆς ἱστορίας τοῦ
κόσμου. Τά μοναστήρια κυρίως διασώζουν τά μνημεῖα τῆς μνήμης καί τά ἀναπαράγουν.
Ὡς χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνουμε τούς χειρόγραφους κώδικες, πού στήν
συνέχεια ἀντιγράφονται καί πάλι ἀντιγράφονται...
Στό Ἅγιον Ὄρος ὁ χρόνος καί τά ἀποτυπώματά
του, ἡ ἱστορική μνήμη, ἔχει καταγραφεῖ μέσα ἀπό τίς πολυάριθμες ἐπιγραφές,
χαράγματα, χρονογραφίες, ἐνθυμήσεις σέ χειρόγραφα καί παλαιά ἔντυπα, σέ
κειμήλια, σέ φορητές εἰκόνες καί τοιχογραφίες.
Ὁ χρόνος ἀρχίζει μέ τήν κτίση τοῦ κόσμου καί
τελειώνει μέ τή Δευτέρα Παρουσία.
Μάλιστα, ἡ χρονολόγηση «ἀπό κτίσεως κόσμου»
προσδιόριζε τούς πρώτους αἰῶνες τά γεγονότα τῆς ἱστορίας. Τό χριστιανικό ἡμερολόγιο
διαμορφώνεται τόν 4ο αἰώνα μ.Χ., ἡ ἀρίθμηση τῶν ἐτῶν ἄρχισε τόν 6ο αἰώνα καί ἡ
διάκρισή τους σέ ἔτη, πρό καί μετά Χριστόν, μόλις τό 1627. Ἡ «ἀπό κτίσεως
κόσμου» χρονολόγηση συνεχίζεται στή λογία παράδοση τῶν ἀθωνιτῶν
κωδικογράφων καί στόν 17ο αἰώνα, παράλληλα πρός τήν χρονολόγηση «ἀπό Χριστοῦ»,
πού εἶχε ἤδη καθιερωθεῖ.
Κέντρο
τῆς ἱστορίας ἀποτελεῖ ἡ ἐνσάρκωση τοῦ Κυρίου, ἡ «τοῦ Λόγου οἰκονομία»,
τό ἔτος «ἀπό τῆς ἡμῶν σωτηρίας»· ἐκφράσεις πού συχνά συναντοῦμε στά
χρονολογημένα ἁγιορειτικά χειρόγραφα.
Ὁ
χρόνος εἶναι πολύτιμος, ἀλλά ὄχι λιγοστός,
λένε οἱ Ἁγιορεῖτες μοναχοί.
Καί
εἶναι λιγότερο σημαντικός ἀπό τόν καιρό, τόν κατάλληλο δηλαδή χρόνο˙ τήν
ἱερή στιγμή.
Ζοῦμε τό ἐδῶ καί τό τώρα, σέ ἕνα παρόν πού νά ἔχει τή γεύση τῶν
μελλόντων: θάνατος, ἀνάσταση, θέωση.
Ὅ,τι
κάνουμε τή στιγμή αὐτή πρέπει νά ἀντέχει νά δοκιμαστεῖ μπροστά σέ αὐτή τή
μεγάλη καί πλατειά προοπτική τῆς αἰωνιότητας.
Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο του συγγραφέα ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. ΒΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΚΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ, ἔκδοση Ἱ. Κ. Ἁγ. Ἀκακίου, Ἅγιον Ὄρος 2012.
