Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μετόχια Αγίου Ορους. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μετόχια Αγίου Ορους. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 26 Ιουνίου 2017

ΤΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ ΜΕΤΟΧΙΑ ΩΣ ΧΩΡΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ


Εισήγηση του Συμεών Α. Πασχαλίδη στο Θ΄ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της Αγιορείτικης Εστίας στη Θεσσαλονίκη (21-23/11/2014), με τίτλο:

ΤΑ ΑΓΙΟΡΕΊΤΙΚΑ ΜΕΤΟΧΙΑ ΩΣ ΧΩΡΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ


Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014

ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΩΝ ΜΕΤΟΧΙΩΝ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ ΣΠΟΡΑΔΩΝ

   
Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΛΑΥΡΙΩΤΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗ ΣΚΟΠΕΛΟ
Λγοντας Μετχιο στν κκλησιαστικ- μοναστικ πραγματικτητα ννοομε "κτμα μοναστηριακν ποκεμενον ες τινα μονν κειμνην μακρν τοτου. Μετχιον πσης καλεται κα ντς το κτματος πρχων νας". Χρησιμεει δ, ς "τπος ναπαύσεως τν ξερχομνων μοναχν μ τμια λιψανα κα ερς θαυματουργς εκνες κα προβολ τν μονν τους". Παρλληλα τ μετχιο λειτουργε κα ς πηγ π᾿ που λαμβνεται μρος το νθρωπνου δυναμικο, μ τ ποο πανδρνεται μον. Το μετοχου πντοτε προσταται καλομενος στ μοναστικ γλσσα «μετοχιρης».
Στ νησι τν Βορείων Σποράδων, τ ποα ς γνωστν γειτνιάζουν μ τ γιον ρος δημιουργήθηκε ἕνας ριθμς, διόλου εκαταφρόνητος, μετοχίων, τ ποία συνέβαλαν στν ρθόδοξο πνευματικ πρόοδο τν νησιωτν.
Τ μεγαλύτερο προνόμιο σον φορ τν ριθμ μετοχίων στν χρο του τν χει νσος Σκόπελος, πρωτεύουσα παλαιότερα τς παρχίας τν Βορείων Σποράδων, δηλ. τν νησιν Σκιάθος, Σκόπελος κα λόννησος Λιαδρόμια, λλ κα μέχρι τ 1842 δρα τς πισκοπς Σκιάθου κα Σκοπέλου.
Σκόπελος, λοιπόν, εχε μέχρι τς ρχς το 20ου α. ξι γιορειτικ Μετόχια. Δηλαδή, τρία τς Μ. Λαύρας, κι π να τν Μονν Διονυσίου, Ξενοφντος κα Ξηροποτάμου. Σήμερα μόνο τρία Μετόχια φίστανται στ νησί. να τς Ξενοφντος κα δύο τς Μ. Λαύρας.
Στ Σκιάθο μχρι τ 1820 φίστατο τ μετόχιο τς Μονς το Διονυσίου, ν στν λόννησο Λαύρα φαίνεται ν κατεχε κάποιο μικρ μονύδριο. Τέλος,  στ ρημόννησα Κυρά-Παναγι κα Σκάντζουρα πάρχουν μέχρι σήμερα  μετόχια τς Μ. Λαύρας. Μάλιστα τ μετόχιο το Γενεθλίου τς Θεοτόκου πο πάρχει π τν 10ο  α.  στν Κυρα-Παναγιά, εναι τ ρχαιότερο μετόχιο τν Βορείων Σποράδων

π. Κωνσταντῖνος Ν. Καλλιανός



Περίληψη εἰσηγήσεως στό Θ΄Διεθνές Συνέδριο: «Ἡ ἐξακτίνωση τοῦ Ἁγίου Ὄρους στόν ὀρθόδοξο κόσμο: τά Μετόχια». Θεσσαλονίκη, 21-23 Νοεμβρίου 2014

Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΙΩΝ


   Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης

Ὄψεις τῆς ἐπίδρασης τῆς ἁγιορειτικῆς πνευματικότητας στίς τοπικές κοινωνίες διά τῶν Μετοχίων: λειτουργική ζωή - γενίκευση τῆς τιμῆς τῶν ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τιμωμένων Ἁγίων



     Εἶναι γνωστό ὅτι ἀπό τούς κύριους λόγους τῆς σύστασης τῶν περισσότερων ἀπό τά ἀθωνικά μετόχια ἦταν ὁ πορισμός εἰδῶν διατροφῆς (κυρίως τοῦ ἐλαιολάδου ἑνός ἀγαθοῦ τόσο ἀπαραίτητου γιά τίς βιοποριστικές καί λατρευτικές ἀνάγκες τῶν Μονῶν) ἀλλά καί ἡ δημιουργία σταθμῶν στούς συγκεκριμένους τόπους, ἀναγκαίων γιά τή διακίνηση καί τή φιλοξενία τῶν ἐξερχομένων ἀπό τόν Ἄθωνα μοναστηριακῶν πατέρων, πού ταξίδευαν ἤ διέρχονταν ἀπό ἐκεῖ.
    Σέ ὅλα ὅμως τά μέρη ὅπου ὑφίστατο καί λειτουργοῦσε ἁγιορειτικό μετόχι οἱ δοσοληψίες τῶν Ἁγιορειτῶν μέ τίς τοπικές κοινωνίες δέν περιορίστηκαν μόνο στά παραπάνω. Οἱ σχέσεις τους εἶχαν καί πνευματικό χαρακτῆρα, καθώς ἡ μεταλαμπάδευση τῆς πνευματικῆς κληρονομιᾶς τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ἡ μετακένωση τῆς ἁγιορείτικης λατρευτικῆς ἐμπειρίας φαίνεται ὅτι ἄσκησαν ἔντονη ἐπίδραση στίς τοπικές κοινωνίες, ἐπηρεάζοντας συνάμα καί τήν λειτουργική τους παράδοσή.
   Γιά παράδειγμα, μέ τήν, ἐπί σειρά ἐτῶν ἤ καί αἰώνων, τέλεση ἱεροπραξιῶν στούς ναούς τῶν Μετοχίων ἀπό ἁγιορεῖτες ἱερομονάχους ἀλλά καί τήν ἐπιτέλεση τοῦ ἔργου τῆς ἐξομολόγησης καί τῆς πνευματικῆς καθοδήγησης, ἡ ἐπίδραση πού δέχθηκαν οἱ τοπικές κοινωνίες στή λατρευτική ζωή ἀλλά καί στά ἤθη, ἀπό τή μοναχική παράδοση καί τό βίωμα τῆς μοναχικῆς πολιτείας τοῦ Ἄθω, στάθηκε ἀναπόφευκτη. Χαρακτηριστικές εἶναι οἱ περιπτώσεις τῆς δυναμικῆς ἀναζωογόνησης τῆς λειτουργικῆς ζωῆς στήν Ἀθήνα ἀπό τήν παρουσία ἁγιορειτῶν λειτουργῶν στό σιμωνοπετρίτικο μετόχι τῆς Ἀναλήψεως ἀλλά καί τῶν ἐπιδράσεων πού δέχτηκαν ὁρισμένα νησιά, ὅπως ἡ Σκιάθος καί ἡ Σκόπελος, στή λατρευτική τους παράδοση καί τήν ἐν γένει θρησκευτική συμπεριφορά τῶν κατοίκων (βλ. τίς σχετικές μελέτες τοῦ π. Γεωργίου Ρήγα) καθώς καί στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μέχρι σήμερα τελοῦνται στά νησιά αὐτά οἱ πανηγύρεις καί ἄλλες ἱεροπραξίες.
      Παράλληλα, ἡ παρουσία τῶν Ἁγιορειτῶν στίς τοπικές κοινωνίες μέ τίς συνεχεῖς καί ἔντονες ὑπομνήσεις τῆς ἁγιορείτικης λατρευτικῆς ζωῆς καί τῆς πνευματικῆς ἀτμόσφαιρας τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τήν ὁποία εἶχαν μεταφέρει στούς μετοχιακούς ναούς ἀλλά καί ἡ περιστασιακή μεταφορά ἱερῶν λειψάνων καί θαυματουργῶν εἰκόνων ἀπό τόν Ἄθωνα, συνέβαλαν στήν αὔξηση τῶν αἰσθημάτων εὐλαβείας τῶν πιστῶν πρός τά σεβάσματα τῆς πίστης. Ἀναφέρουμε γιά παράδειγμα τίς ἐπιδράσεις πού εἶχε ἡ θαυματουργική παρουσία τοῦ τιμίου Σταυροῦ στό ξηροποταμηνό μετόχι στή Σκόπελο τό 1894, τήν τιμή ἁγιορείτικων περίπυστων εἰκόνων, ὅπως γιά παράδειγμα, τήν τιμή τῆς εἰκόνας τῆς Θεοτόκου Πορταϊτίσσης στό ὁμώνυμο ἰβηριτικό μετόχι στίς Κυδωνίες ἀλλά καί τήν τιμή σέ ἱερά κειμήλια, ὅπως ἡ ἁγία Ζώνη τῆς Θεοτόκου στό βατοπαιδινό μετόχι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ στή Σάμο.
   Ἐπιπροσθέτως παρατηρεῖται καί μία γενίκευση τῆς τιμῆς ἁγίων πού τιμῶνται ἰδιαίτερα στό Ἅγιον Ὄρος, μέσω τῶν Μετοχίων. Ἀναφέρουμε γιά παράδειγμα τόν ἅγιο Μιχαήλ ἐπίσκοπο Συνάδων, στοῦ ὁποίου τή μνήμη ἀφιερώθηκαν δύο λαυριωτικά μετόχια στή Σκόπελο καί τή Σάμο, μετά ἀπό τά θαύματα πού ἐπιτέλεσε στά δύο αὐτά νησιά ἡ τιμία κάρα του, πού φυλάσσεται στή Μεγίστη Λαύρα.
 Δέν εἶναι ἐπίσης σπάνιες οἱ περιπτώσεις ὅπου σημαίνουσες ἀθωνικές προσωπικότητες (ὅπως ὁ Βενιαμίν Λέσβιος ὁ Παντοκρατορινός στίς Κυδωνίες) κάνουν αἰσθητή τήν παρουσία τους διά μέσου τῶν Μετοχίων, ἐπιδρώντας στήν πνευματική κίνηση καί τήν εὐρύτερη πολιτισμική ἀτμόσφαιρα τῶν τοπικῶν κοινωνιῶν.  



Περίληψη εἰσήγησης τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, στό Θ΄Διεθνές Συνέδριο: «Ἡ ἐξακτίνωση τοῦ Ἁγίου Ὄρους στόν ὀρθόδοξο κόσμο: τά Μετόχια». Θεσσαλονίκη, 21-23 Νοεμβρίου 2014