ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ: ΕΝΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ

Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια στις 6 Απριλίου 2016

Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΜΑΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ

Άρθρο του μοναχού Παταπίου Καυσοκαλυβίτου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια στις 20 Ιανουαρίου 2016

Παϊσιος ο Άγιος Γέροντας ο Θαυματουργός

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 13 Ιανουαρίου 2015 Η Αγιοκατάταξη του Οσίου Παισίου του Αγιορείτου
 

Χαίροις των οσίων η καλλονή και των ασκουμένων οδηγός και υπογραμμός. Χαίροις μοναχών το στέφος και η δόξα, Παϊσιε τρισμάκαρ, Άθωνος καύχημα.

ΤΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

Προσκυνητάριον τοῦ βασιλικοῦ, πατριαρχικοῦ, σταυροπηγιακοῦ τε καί σεβασμίου ἱεροῦ μοναστηρίου τοῦ Δοχειαρίου, τοῦ ἐν τῷ Ἁγιωνύμῳ Ὄρει τοῦ Ἄθωνος. Συσταθέν καί φιλοπονηθέν παρά τοῦ πανοσιολογιωτάτου... Κυρίλλου τοῦ ἐκ Σμύρνης... Ἐν Βουκουρεστίῳ 1843

ΟΙ ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Σταύρου Μαμαλούκου 

Η ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΑ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

  Μέ εὐλάβεια, κατά τήν ἁγιορειτική λειτουργική παράδοση ἀλλά καί μέ ἔκδηλα τά συναισθήματα τῆς χαρᾶς καί τῆς πνευματικῆς ἀγαλλίασης, ἑορτάστηκε πανηγυρικά τό κοσμοχαρμόσυνο γεγονός τῆς Γεννήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στά ἐρημικά Κατουνάκια τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

  Ἡ πνευματική αὐτή εύκαιρία δόθηκε τόσο σέ Ἁγιορεῖτες μοναστές ὅσο καί σέ εὐσεβεῖς προσκυνητές τοῦ Περιβολιοῦ τῆς Παναγίας μας, κατά τήν Πανήγυρη τοῦ ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, πού κοσμεῖ τόν ἐρημικό συνοικισμό τῶν Κατουνακίων τῆς Μεγίστης Λαύρας.   

    Τό ἱερό αύτό Ἡσυχαστήριο, ἔπειτα ἀπό τήν πρό ἔτους ἐρήμωσή του, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν πρόνοια τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἐπαναλειτούργησε πρόσφατα μέ τήν ἐγκαταβίωση σ᾿ αὐτό τοῦ Γέροντος Μιχαήλ Κατουνακιώτου. Εὐχόμαστε ἡ Κυρία Θεοτόκος νά εὐλογεῖ τόν πνευματικό του ἀγῶνα καθώς καί ὅλους ὅσοι τόν στηρίζουν στό ἔργο του. 

   Τά φωτογραφικά αὐτά στιγμιότυπα προέρχονται ἀπό τήν πρώτη αὐτή Πανήγυρη τοῦ Ἡσυχαστηρίου, στίς 8 / 21 Σεπτεμβρίου 2016.

Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΚΟΣΜΑΣ ΑΙΤΩΛΟΣ

Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Φιλοθεΐτης καί ἡ παιδεία τοῦ Γένους

 

Στις 24 Αυγούστου 1779 στο Κολικόντασι της τουρκοκρατούμενης τότε Βορείου Ηπείρου απαγχονίσθηκε με εντολή του Κουρτ Πασά ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Πατροκοσμάς όπως κατεγράφη στη συνείδηση του λαού μας. Ξεκίνησε από το Μέγα Δένδρο της Αιτωλίας, δίπλα από το Θέρμο, την αρχαία πρωτεύουσα της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Έμαθε γράμματα σε κρυφά και φανερά σχολειά και κατέληξε στο Άγιον Όρος, στη Μονή Φιλοθέου. Με τις ευλογίες των εκάστοτε Οικουμενικών Πατριαρχών εξήλθε από τον Άθωνα τουλάχιστον τρεις φορές και περιόδευσε τα περισσότερα μέρη του Ελληνισμού για να αποτρέψει τους εξισλαμισμούς. Ιδιαιτέρως έντονη παραμένει η μνήμη του στην Ήπειρο και στη Δυτική Μακεδονία...Δίδασκε με τον απλό λόγο του, την ασκητική ζωή του, με τις προφητείες του για την απελευθέρωση του Γένους, με το πάθος του για την κοινωνική δικαιοσύνη, με τον ζήλο του για την Ελληνορθόδοξη Παιδεία. Από τα πρώτα χρόνια μετά το μαρτύριό του θεωρήθηκε Άγιος από τον λαό μας και η αγιοκατάταξή του επισημοποιήθηκε το 1960 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο πρώτος βιογράφος του είναι ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο περίφημο «Νέον Μαρτυρολόγιον», το οποίο εξεδόθη το 1799.

Τα σύγχρονα σχολικά βιβλία έχουν την τάση να αγνοούν τον Άγιο Κοσμά ή να τον παρουσιάζουν σαν έναν δυτικού τύπου Διαφωτιστή. Όμως ο Πατροκοσμάς δεν είχε την παραμικρή επιρροή από τον Γαλλικό Διαφωτισμό, ο οποίος άλλωστε έρρεπε προς ακρότητες αθεϊστικού τύπου. Ο Άγιος Κοσμάς δεν άνοιγε απλώς σχολεία, αλλά τόνιζε ότι το σχολείο είναι προθάλαμος της Εκκλησίας. Η επιτυχημένη προσπάθειά του να σταματήσει τους εξισλαμισμούς βοήθησε την επιβίωση του Έθνους, διότι εκείνη την εποχή όποιος χανόταν για την Ορθοδοξία χανόταν και για τον Ελληνισμό. Ο εξισλαμισμένος τούρκευε, γινόταν φανατικός ανθέλληνας, γι' αυτό και έχει μείνει ως αρνητική για το Γένος μας έννοια ή λέξη «γενίτσαρος» . Η παιδεία, στην οποία πίστευε ο Άγιος Κοσμάς, δεν ήταν μία απλή κατάρτιση και εκμάθηση τεχνοκρατικών γνώσεων, όπως θα ήθελαν σήμερα ορισμένοι. Αλλά μιλούσε για μία Παιδεία, η οποία πρωτίστως θα διαμορφώνει ανθρώπους, θα διαπλάθει ανθρωπίνους χαρακτήρες.

Παραθέτουμε ορισμένες εύστοχες επισημάνσεις για τις διδαχές του Πατροκοσμά: «... Ανοίξτε σχολεία ελληνικά. Να βάλετε όλοι σας, για να σπουδάζουν όλα τα παιδιά, χωρίς να πληρώνουν. Να μάθουν τα παιδιά την ελληνική γλώσσα, για να ξεσκεπάσουν όλα τα μυστήρια της ζωής και της Εκκλησίας μας, που είναι εκεί κρυμμένα. Από το σχολείον μανθάνομεν το κατά δύναμιν τί είναι Θεός, τί είναι Αγία Τριάς, τί είναι άγγελοι, αρχάγγελοι, τί είναι δαίμονες, τί είναι παράδεισος, τί είναι κόλασις, τί είναι αμαρτία, αρετή. Από το σχολείον μανθάνομεν τί είναι Αγία Κοινωνία, τί είναι Βάπτισμα, τί είναι το Άγιον Ευχέλαιον, ο τέλειος γάμος, τί είναι ψυχή, τί είναι κορμί... το σχολείον ανοίγει τες εκκλησίες, το σχολείον ανοίγει τα μοναστήρια. Ανίσως και δεν ήτανε σχολεία, πού ήθελα εγώ να μάθω να σας διδάσκω;.... Είναι αληθινός επαναστάτης, ανανεωτής των πάντων. Κρίνει τον πλούσιο που δεν δίνει στον φτωχό. Διοργανώνει δωρεάν παιδεία. Σέβεται τη γυναίκα. Βλέπει ότι την καταπιέζουν. Φανερώνεται πραγματικός υπερασπιστής της. Ρίχνει όλους στο φιλότιμο».

Οι επισημάνσεις αυτές μάς οδηγούν στον προβληματισμό ποια σχέση έχει η Παιδεία του Αγίου Κοσμά με το σύγχρονο σχολείο. Εν όψει δε και του Νέου Λυκείου καλό θα ήταν να προβληματισθούμε αν τελικά σήμερα το σχολείο διαμορφώνει ήθος ή απλώς καλλιεργεί την αποστήθιση γνώσεων και αριθμών. Έχει παραμεληθεί η Ανθρωπιστική Παιδεία χάριν της Τεχνολογικής και αυτό βλάπτει την ψυχοσύνθεση των παιδιών, τούς στερεί τα πρότυπα και τα οράματα. Στην εποχή των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και της Ψηφιακής Τεχνολογίας οι νέοι μας χρειάζονται ακόμη περισσότερο τα διδάγματα των Αρχαίων Ελληνικών κειμένων, των Θρησκευτικών και της Ιστορίας. Για να μην απομονωθούν μπροστά στον υπολογιστή. Για να μην γίνουν απαθείς θεατές της υλιστικής παγκοσμιοποιήσεως, η οποία γεννά οικονομικές κρίσεις σαν τη σημερινή και τις εξαπλώνει υπερπηδώντας τα σύνορα. Για να αντισταθούν στην επικράτηση του υλιστικού συμφέροντος εις βάρος της ανθρωπιάς και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Για να αγωνισθούν ώστε κάθε λαός να διατηρήσει την εθνική κυριαρχία του και την πολιτιστική ιδιοπροσωπεία του χωρίς να μεταμορφωθεί σε άμορφο χυλό.

Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία, την οποία ευαγγελίσθηκε ο Άγιος Κοσμάς δεν αντιτίθεται στις Θετικές Επιστήμες. Τον 19ο αιώνα στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης, η οποία ιδρύθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο σχολάρχης ήταν Αγιορείτης μοναχός, ο Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός. Ο ίδιος δίδασκε στα παιδιά των Ελλήνων εμπόρων τα Θρησκευτικά, τα Αρχαία Ελληνικά, αλλά και τα Μαθηματικά και τη Φυσική, συγγράφοντας ή μεταφράζοντας μόνος του τα σχετικά εγχειρίδια. Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία, για την οποία θυσιάσθηκε ο Πατροκοσμάς, είναι πάντοτε επίκαιρη. Όχι μόνο για εμάς τους Έλληνες, αλλά και για την Ευρώπη που αναζητεί την ταυτότητά της. Ευρισκόμενοι στη δίνη μιας κρίσης που φαίνεται οικονομική, αλλά έχει πνευματικά αίτια, ας ξαναδιαβάσουμε τις διδαχές του Αγίου Κοσμά.

Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων