Ἡ προσφορά τῶν Νεομαρτύρων κατά τήν Τουρκοκρατία
τοῦ Δικαίου τῆς Ἱερᾶς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος, Δρος Θεολογίας Α.Π.Θ.
μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου
Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τό σωτήριον ἔτος 2021, τό ὁποῖο σέ λίγες ἡμέρες θά μᾶς ἀφήσει, εἶναι ἐπετειακό καθώς ἔχει ἀφιερωθεῖ στόν ἑορτασμό 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 ἡ ὁποία ὁδήγησε στήν ἐθνική παλιγγενεσία καί ἀνεξαρτησία μας.
Κατά τήν Ἐπέτειο αὐτή τιμοῦμε τούς ἥρωες μαχητές πού ἀγωνίσθηκαν γιά νά εἴμαστε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι. Ταυτόχρονα ὅμως τιμοῦμε καί τούς ἥρωες ἐκείνους τῆς πίστεως, πού ἔχυσαν τό αἵμα τους, πρίν ἀλλά καί κατά τή διάρκεια τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνα τῆς Ἀνεξαρτησίας, γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία, καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία. Καί ἀναφέρομαι στούς ἁγίους Νεομάρτυρες, πού μαρτύρησαν ἀπό τήν πτώση τῆς Κωνσταντινουπόλεως μέχρι τήν ἀπελευθέρωση τοῦ μεγαλύτερου τμήματος τῆς ἑλληνικῆς πατρίδας.
Ὡς συμβολή στόν ἐπετειακό αὐτό ἑορτασμό ἄς θεωρηθεῖ ἡ σημερινή μας εἰσήγηση, κατά τήν ὁποία θά γίνει ἀναφορά στήν προσφορά τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων στό Γένος καί τήν Ἐκκλησία μας κατά τήν Τουρκοκρατία, ἐπιχειρώντας καί μία εἰδικότερη ἀναφορά στή συμβολή τῶν Ἁγιορειτῶν ὁσιομαρτύρων ὡς προάγγελοι τῆς ἀναστάσεως τοῦ Γένους μας. Εὐχόμαστε ταπεινά ἡ προβολή τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων νά διεγείρει τό αἴσθημα αἰώνιας
εὐγνωμοσύνης πρός αὐτούς γιά ὅσα προσέφεραν στόν ἐθνικό ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα....
(....) Τό Ἅγιον Ὄρος ἔχει τή μερίδα του στήν ἱστορία τῶν Νεομαρτύρων καί γενικά στήν ἀνάδειξη νεοφανῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας, μιά πού ὁ Ἀθωνικός Μοναχισμός ἀνέδειξε καί αὐτόν τόν τύπο τοῦ ἁγίου καί δέν ὑστέρησε καί στήν ὑπέρ τῆς πίστεως προσφορά αἵματος, ἀποτέλεσμα τῆς γνήσιας ἀσκητικῆς καί μαρτυρικῆς παράδοσης τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποία ἀγωνίζεται νά ἀκολουθεῖ.
Πολύ νωρίς, μέ τήν κατάλυση τοῦ Βυζαντίου, παρουσιάστηκαν ἁγιορεῖτες νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ἀπό μόνοι τους θά μποροῦσαν νά ἀποτελέσουν μία ξεχωριστή κατηγορία, ἀφοῦ αὐτοί, ἐρχόμενοι στόν «κόσμο» γιά νά ὑποστοῦν τό μαρτύριο τοῦ αἵματος, εἶχαν πρῶτα δοκιμασθεῖ στόν χῶρο τοῦ «μαρτυρίου τῆς συνειδήσεως» καί τῆς προαιρέσεως, τοῦ μαρτυρίου τῶν δακρύων τῆς μετανοίας, πού ἀποτελεῖ ἡ ἐνσυνείδητη καί μαρτυρικῶς δοθεῖσα στόν Χριστό μοναχική ζωή. Οἱ ὁσιομάρτυρες συνδυάζουν καί τά δύο. Τό μαρτύριο τοῦ αἵματός τους εἶναι ἡ φυσική κατάληξη τοῦ ἐσωτερικοῦ μαρτυρίου τῆς ὀρθῆς βίωσης τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς....
(....) Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, διακονῶ ὡς Δικαῖος στήν Ἱερά Σκήτη τῆς Ἁγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων. Σέ μιά Σκήτη ὅπου ἔχουν ἀσκηθεῖ τέσσερεις ἀπό τούς Ἁγιορεῖτες Νεομάρτυρες, οἱ ἅγιοι Ρωμανός ὁ Καρπενησιώτης, Νικόδημος ὁ ἐν Ἐλβασάν καί Παχώμιος ὁ Ρῶσος, μέ τούς ὁποίους συνδέεεται ὁ ἱδρυτής τῆς Σκήτης ὅσιο Ἀκάκιος Καυσοκαλυβίτης ὡς ἀλείπτης τους, καθώς καί ὁ ἅγιος Κωνσταντῖνος ὁ ἐξ Ἀγαρηνῶν. Ὡς ἐκ τούτου ἡ ζωντανή παρουσία τῶν Νεομαρτύρων στην καθημερινή λειτουργική μας ζωή, παραμένει ἱσχυρό κίνητρο ὥστε νά ἐπικαλούμαστε τήν βοήθειά τους, ὄχι μόνο γιά τούς ἀσκουμένους στή Σκήτη ἀλλά καί ὑπέρ ὅλου τοῦ κόσμου. Ἰδιαίτερα σέ συνθῆκες πανδημίας. Ὅμως, τό ἡρωϊκό τους παράδειγμα εὔχομαι πάντοτε νά μᾶς ἐμπνέει...
Ἀποσπάσματα ἀπό τήν εἰσήγηση τοῦ συγγραφέα στό Διαδικτυακό Ἐπιστημονικό Συνέδριο: «Ἡ πολυδιάστατη, διαχρονική καί οἰκουμενική Ἐπανάσταση τοῦ 1821», Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2021.
Σχολιαστής εἰσηγήσεως: Συμεών Πασχαλίδης, Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ., Διευθυντής Πατριαρχικοῦ Ἱδρύματος Πατερικῶν Μελετῶν.
Διοργάνωση: Ἱερά Μονή Βατοπαιδίου, Ἱερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς, 16 Νοεμβρίου 2021 – 29 Μαρτίου 2022
Οἱ εἰκόνες πού πρωτοδημοσιεύονται στήν παρούσα ἀνάρτηση εἶναι διά χειρός τοῦ φιλαγιορείτου Γεωργίου Μίχου (2021).
