Ὅπως εἶναι γνωστό, τό τρέχον σωτήριον ἔτος 2021εἶναι ἐπετειακό καθώς ἔχει ἀφιερωθεῖ στόν ἑορτασμό 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, τιμώντας τούς ἥρωες πού ἀγωνίσθηκαν γιά νά εἴμαστε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι. Ταυτόχρονα τιμοῦμε καί τούς ἥρωες ἐκείνους τῆς πίστεως, πού ἔχυσαν τό αἵμα τους, πρίν τόν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα τῆς Ἀνεξαρτησίας, γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία, καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία. Καί ἀναφέρομαι στούς ἁγίους Νεομάρτυρες, πού μαρτύρησαν ἀπό τήν πτώση τῆς Κωνσταντινουπόλεως μέχρι τήν ἀπελευθέρωση τοῦ μεγαλύτερου τμήματος τῆς ἑλληνικῆς πατρίδας.
Ὡς συμβολή στόν ἐπετειακό αὐτό ἑορτασμό ἄς θεωρηθεῖ ἡ σημερινή μας εἰσήγηση, κατά τήν ὁποία θά γίνει ἀναφορά στή συμβολή τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων, καί εἰδικότερα στή συμβολή τῶν Ἁγιορειτῶν ὁσιομαρτύρων στόν ἀγῶνα τοῦ 1821 γιά τήν ἑλληνική ἀνεξαρτησία.
Καί στό σημεῖο αὐτό θά ἤθελα νά εὐχαριστήσω τό Διοικητικό Συμβούλιο τῆς Πανελλήνιας Ἑνώσεως Θεολόγων καί τόν ἀξιότιμο πρόεδρο αὐτῆς καθηγητή κο Ρεράκη γιά τήν τιμητική γιά μένα πρόσκληση νά συμμετάσχω στό πολύ ἐπιτυχημένο αὐτό Συνέδριο, ἔστω καί διαδικτυακά, ἀφοῦ οἱ δυσχερεῖς συνθῆκες τῆς συνεχιζόμενης πανδημίας δέν ἐπιτρέπουν στούς εἰσηγητές νά συμμετέχουμε διά ζώσης στό πνευματικό αὐτό συμπόσιο...
[...] Τό Ἅγιον Ὄρος ἔχει τή μερίδα του στήν ἱστορία τῶν Νεομαρτύρων καί γενικά στήν ἀνάδειξη νεοφανῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας, μιά πού ὁ Ἀθωνικός Μοναχισμός ἀνέδειξε καί αὐτόν τόν τύπο τοῦ ἁγίου καί δέν ὑστέρησε καί στήν ὑπέρ τῆς πίστεως προσφορά αἵματος, ἀποτέλεσμα τῆς γνήσιας ἀσκητικῆς καί μαρτυρικῆς παράδοσης τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποία ἀγωνίζεται νά ἀκολουθεῖ.
Πολύ νωρίς, μέ τήν κατάλυση τοῦ Βυζαντίου, παρουσιάστηκαν ἁγιορεῖτες νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ἀπό μόνοι τους θά μποροῦσαν νά ἀποτελέσουν μία ξεχωριστή κατηγορία, ἀφοῦ αὐτοί, ἐρχόμενοι στόν «κόσμο» γιά νά ὑποστοῦν τό μαρτύριο τοῦ αἵματος, εἶχαν πρῶτα δοκιμασθεῖ στόν χῶρο τοῦ «μαρτυρίου τῆς συνειδήσεως» καί τῆς προαιρέσεως, τοῦ μαρτυρίου τῶν δακρύων τῆς μετανοίας, πού ἀποτελεῖ ἡ ἐνσυνείδητη καί μαρτυρικῶς δοθεῖσα στόν Χριστό μοναχική ζωή.
Οἱ ὁσιομάρτυρες
συνδυάζουν καί τά δύο. Τό μαρτύριο τοῦ αἵματός τους εἶναι ἡ φυσική κατάληξη τοῦ
ἐσωτερικοῦ μαρτυρίου τῆς ὀρθῆς βίωσης τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Ἐπιπροσθέτως, τόσο ἡ
γεωγραφική προέλευση ὅσο καί οἱ συνθῆκες ὑπό τίς ὁποῖες προετοιμάσθηκαν καί
προσῆλθαν στό μαρτύριο, ἀποτελοῦν περίπτωση ἡ ὁποία κατατάσσει τούς ἁγιορεῖτες
νεομάρτυρες σέ μία ἰδιαίτερη κατηγορία...
τοῦ Δικαίου τῆς Ἱ. Σκήτης Ἁγίας Τριάδος,
γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου,
στό Γ΄Διεθνές Θεολογικό Συνέδριο :
«Ἡ συμβολή τῆς Ἐκκλησίας στούς ἀγῶνες τῶν Ἑλλήνων γιά τήν ἐλευθερία τους ἀπό τόν τουρκικό ζυγό», 12-13 Νοεμβρίου 2021, πού διοργανώθηκε διαδικτυακά μέ ἀφορμή τήν ἐπέτειο 200 χρόνων ἀπό τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821.