Δ΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 7 - 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 . ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΣ π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ

ΟΜΙΛΙΑ π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019. ΩΡΑ 20.00 ΤΟ ΒΡΑΔΥ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΙΔΡΥΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, ΛΕΩΦ. ΣΤΡΑΤΟΥ 2.

 ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΘΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΖΩΝΤΑΝΑ (live streaming) ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:  http://www.agioritikiestia.gr/4ergastirio

 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΣ π. ΠΑΤΑΠΙΟΥ

Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης

Βιβλιοθηκάριος Σκήτης Καυσοκαλυβίων. Δρ. Θεολογίας

Ἡ Βιβλιοθήκη τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων. Τά νεώτερα στοιχεῖα γιά τούς Γραφεῖς τῶν Κωδίκων της ἀπό τή συνεχιζόμενη ἔρευνα.

Ἡ μικρή, πλήν ἀξιόλογη Βιβλιοθήκη τοῦ Κυριακοῦ τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος τῶν Καυσοκαλυβίων, παρ᾿ ὅλο πού ἡ ἵδρυσή της ἀνάγεται στίς πρῶτες δεκαετίες τοῦ 18ου αἰ. κατέχει μία συλλογή ἀπό χειρόγραφους κώδικες, πού χρονολογοῦνται ἀπό τόν 11ο ὥς καί τόν 20ό αἰῶνα. Ἡ σημερινή συλλογή, πού μᾶς παραδόθηκε χάρη στήν φροντίδα καί τήν ἀξιέπαινη προσπάθεια τῶν κατά καιρούς βιβλιοφυλάκων τῆς Σκήτης, ἀποτελεῖται ἀπό 279 χειρόγραφα, τά περισσότερα τῶν ὁποίων εἶναι χάρτινα, ἐνῶ τρία εἶναι περγαμηνά. Ἐπιπλέον ὑπάρχουν καί μερικά περγαμηνά σπαράγματα. Ἡ συλλογή περιλαμβάνει κυρίως ἔργα ἁγιολογικά, πατερικά, πανηγυρικά, ὑμνολογικά, μουσικά καί ἱστορικά, πού προορίζονταν νά καλύψουν τίς πνευματικές ἀνάγκες τῶν πατέρων τῆς πλέον ἀπόμακρης καί δυσπρόσιτης ἁγιορειτικῆς Σκήτης. Χρονικά, τά χειρόγραφα αὐτά ἀντιπροσωπεύουν τίς περισσότερες ἀπό τίς ἐποχές τῆς βυζαντινῆς, τῆς μεταβυζαντινῆς καί τῆς σύγχρονης περιόδου. Ἄν ἐξαιρέσουμε ἕνα περγαμηνό τοῦ 10ου, δύο περγαμηνά τοῦ 11ου, τέσσερα τοῦ 14ου, πέντε τοῦ 15ου καί ἑπτά τοῦ 17ου αἰώνα, τά ὑπόλοιπα χειρόγραφα τοποθετοῦνται ἀνάμεσα στόν 18ο καί 19ο αἰῶνα. 

  Στό πλαίσιο τῶν προσπαθειῶν τοῦ γράφοντος γιά τήν ἀνασυγκρότηση καί τόν ἐμπλουτισμό τῆς Βιβλιοθήκης, ἀπό τό ἔτος 1999, ὁπότε καί δημιουργήθηκε ἰδιαίτερος χῶρος φύλαξης τῶν βιβλίων, καταρτίστηκαν καί δημοσιεύθηκαν Συμπληρωματικοί Κατάλογοι τῶν Κωδίκων (ἀριθ. 87 - 242, Θεσσαλονίκη 2005) καί (ἀριθ. 242-279, Θεσσαλονίκη 2016) μέσα ἀπό τούς ὁποίους παρουσιάσθηκε μία πλήρης εἰκόνα τῶν χειρογράφων πού μέχρι σήμερα εἶναι θησαυρισμένα στή Βιβλιοθήκη τῆς Σκήτης.

Ἐκτός ἀπό τό ἴδιο τό περιεχόμενο τῶν κωδίκων αὐτῶν, σημαντικό τμῆμα τοῦ ὁποίου παραμένει ἀδημοσίευτο, πολλές εἶναι οἱ πληροφορίες, πού ἀναδύονται μέσα ἀπό τούς κώδικες γιά τούς γραφεῖς οἱ ὁποῖοι τούς καλλιέγραψαν. Ἔτσι, μᾶς γίνονται γνωστοί, ἀνάμεσα σέ ἄλλους, οἱ γραφεῖς: Ἰωνᾶς Καυσοκαλυβίτης, Θεόκλητος Καρατζᾶς ὁ Βυζάντιος, Ραφαήλ Ἀκαρνάν, Διονύσιος Ἁγιαρτεμίτης, Ἰάκωβος Νεασκητιώτης, Ἰγνάτιος Λαυριώτης, Ἀγάπιος Ἁγιαννανίτης, Προκόπιος, Νήφων Ἰβηροσκητιώτης, Ἰωνᾶς Ἐσφιγμενίτης, Ἰωακείμ Σιμωνοπετρίτης, Δαυίδ Σκοπελίτης, Χαρίτων Τρικκαῖος, Αὐξέντιος Λαυριώτης, Μεθόδιος Ἡλιουπολίτης καί Ἀντώνιος Νεασκητιώτης.

Τά εὑρήματα ἀπό τή συνεχιζόμενη ἔρευνα καί μελέτη τῶν χειρογράφων τῆς καυσοκαλυβίτικης συλλογῆς θεωροῦμε ὅτι εἶναι πολύ ἐνδιαφέροντα γιά τή σπουδή τῆς Ἁγιορειτικῆς Γραμματείας καί Προσωπογραφίας καθώς πλειάδα ἀπό τά παραπάνω ἔργα, τῶν ὁποίων οἱ γραφεῖς δέν ἀναγράφονται σ᾿ αὐτά, μποροῦν πλέον μέ ἀσφάλεια νά ἀποδοθοῦν σέ πολύ σημαντικούς Ἁγιορεῖτες λογίους-κωδικογράφους, ὅπως ὁ ἱερομόναχος Ἰωνᾶς Καυσοκαλυβίτης, ὁ μοναχός Θεόκλητος Καρατζᾶς ὁ Βυζάντιος καί ὁ ἀρχιμανδρίτης Αὐξέντιος Λαυριώτης.

Ἀρκετά εἶναι τά χειρόγραφα πού καλλιέγραψαν γιά τίς λειτουργικές καί ἀναγνωστικές ἀνάγκες τῶν πατέρων, ἐνῶ σέ ἀρκετά ἀπό τά παλαιά ἔντυπα τῆς ἴδιας Βιβλιοθήκης ἔχουν προβεῖ εἴτε σέ χειρόγραφες συμπληρώσεις τοῦ κειμένου ἀπό τό ἔντυπο πού ἔχει ἐκπέσει εἴτε σέ προσθῆκες. Ἐμπλουτίζεται ἐπίσης ἡ γνώση μας γιά τή συμβολή, τουλάχιστον τῶν δύο πρώτων λογίων στήν ὀργάνωση τῆς Βιβλιοθήκης κατά τήν πρώτη περίοδο τῆς ἴδρυσής της στά μέσα τοῦ 18ου αἰώνα.

ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019. ΩΡΑ 20.00 ΤΟ ΒΡΑΔΥ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΙΔΡΥΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, ΛΕΩΦ. ΣΤΡΑΤΟΥ 2.

 ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΘΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΖΩΝΤΑΝΑ (live streaming) ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:  http://www.agioritikiestia.gr/4ergastirio

Δ΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. 7 - 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Δ΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 

 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 7 - 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 

Στό πλαίσιο τοῦ Δ΄ Ἐπιστημονικοῦ Ἐργαστηρίου ὁ γέροντας Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης, τό Σάββατο 20.00 τό βράδυ θά εἰσηγηθεῖ τό θέμα: Ἡ Βιβλιοθήκη τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων. Τά νεώτερα στοιχεῖα γιά τούς γραφεῖς τῶν κωδίκων της μέσα ἀπό τή συνεχιζόμενη ἔρευνα

ΣΙΝΑΙΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

ΤΑ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΣΙΝΑ

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΟΡΟΥΣ ΣΙΝΑ

ΦΙΛΟΣΟΦΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Μέρος Β΄

                      Ἡ μνήμη θανάτου, ἀνάσταση ἀπό τόν θάνατο τῆς ψυχῆς

Ἄρθρο τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου πού δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα Ὀρθόδοξη Ἀλήθεια. 30 Οκτωβρίου 2019

ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΣΥΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

Προσκυνηματική ἐπίσκεψη τοῦ σεβασμιωτάτου

 μητροπολίτου Σύρου κ. Δωροθέου Β΄ στήν ἱερά 

Καλύβη Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων.

Εὐλαβικό προσκύνημα στό ἱερό Σπήλαιο καί τήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων πραγματοποίησε ὁ σεβασμιώτατος μητροπολίτης  Σύρου κ. Δωρόθεος Β΄ στις 3 / 17 Νοεμβρίου 2019. 

Ὁ Σεβασμιώτατος μέ τήν ἐκλεκτή συνοδία του προσκύνησε τούς τόπους ἀσκήσεως τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη, τοῦ ὁσίου Ἀκακίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου καί τῶν τριῶν μαθητῶν του  Ρωμανοῦ, Νικοδήμου καί Παχωμίου.

 Μετά τό προσκύνημα στό ἱερό Σπήλαιο τῶν ἁγίων Ἀκακίου καί Μαξίμου, πού χρονλογεῖται ἀπό τόν 14ο αἰῶνα, περιηγήθηκε στό περικαλλές παρεκκλήσι τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου ὅπου προσκύνησε τά ἱερά λείψανα πού βρἰσκονται ἀποθησαυρισμένα καί θαύμασε τόν εἰκονογραφικό διάκοσμο τοῦ ναοῦ μέ τίς μεταβυζαντινές τοιχογραφίες καί τίς φορητές εἰκόνες τῶν μέσων τοῦ 18ου αἰῶνος. 

Ἀπό τόν Γέροντα τῆς Καλύβης π. Πατάπιο, 

ὁ Σεβασμιώτατος δέχθηκε τόσο τίς εὐχαριστίες του γιά τήν ἐπίσκεψη αὐτή ὅσο καί τίς υἱϊκές εὐχές του γιά τήν ἐνδυνάμωση παρά τοῦ Θεοῦ τῆς θεοφιλοῦς ποιμαντικῆς διακονίας του στήν ἱερά νησιωτική Μητρόπολή του, πού τά γαλανά νερά τοῦ Αἰγαίου ἐνώνουν μέ τό Ἅγιον Ὄρος. Ἀνταποδίδοντας, ὁ Σεβασμιώτατος εὐχήθηκε καλή δύναμη στή συνέχεια τῶν μοναχικῶν ἀγώνων καί τοῦ πνευματικοῦ ἔργου τῆς Καλύβης.

 Ἀπό τήν ἐπίσκεψη αὐτή εἶναι καί τά δημοσιευόμενα φωτογραφικά στιγμιότυπα.

Ἡ ἐπίσκεψη τοῦ σεβασμιωτάτου Σύρου κ. Δωροθέου στήν ἱστορική καί ἁγιοτόκο Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου πραγματοποιήθηκε μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἐλεύσεώς του στήν πανήγυρη τῆς ἱερᾶς Καλύβης Ἁγίου Γεωργίου, ὅπου καί χοροστάτησε τιμώντας τή μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου. Ἀπόσπασμα τῆς προσλαλιᾶς τοῦ Σεβασμιωτάτου κατά τήν Πανήγυρη παραθέτουμε στή συνέχεια.

     «Τό δίχτυ τῆς ἀγάπης σας σεβαστοί μου πατέρες ἁπλώθηκε μέχρι τό κέντρο τοῦ Αἰγαίου στήν παναγιοφύλακτη Ἱερά Μητρόπολη, στά δώδεκα νησιά της, τῆς ὁποίας ἡ πάναγνη μητέρα τοῦ Κυρίου τιμᾶται στή Σύρο ὡς Φανερωμένη καί Θαλασσινή, στή Τῆνο ὡς Μεγαλόχαρη καί Κυρά Ξένη, στήν Ἄνδρο ὡς Θεοσκέπαστη καί Πανάχραντος, στήν Κέα ὡς Καστριανή, στή Μῆλο ὡς Κορφιάτισσα, στήν Κύθνο ὡς Κανάλα, στή Μύκονο ὡς Τουρλιανή καί Παραπορτιανή, στή Σίφνο ὡς Χρυσοπηγή, στήν Κίμωλο ὡς Ὁδηγήτρια, στή Σέριφο ὡς Σκοπιανή, στή Σίκινο ὡς Παντάνασσα καί στή Φολέγανδρο ὡς Μαγιάτισσα καί μᾶς ἐζώγρησε καί ἀπό τόν θόρυβο τοῦ κόσμου μᾶς ἀνέβασε, κυριολεκτικά καί μεταφορικά, στή ὕψη τῆς μοναχικῆς ἄσκησης καί τῆς εὐλογημένης ἡσυχίας, στό παναγιοφρούρητο Ἅγιο καί ἁγιοποιοῦν Ὄρος καί στά Καυσοκαλύβια…

…  Κατά τήν ὀρθόδοξη πατερική σκέψη, ἡ κατά Θεόν ἡσυχία βοηθᾶ τόν ἄνθρωπο νά γίνει αὐθεντικό πρόσωπο, ὄν, δηλαδή, πού κοινωνεῖ διά τῆς ἀγάπης μέ ὅλους. Ὁ ἅγιος Νεῖλος λέει χαρακτηριστικά πώς ὁ μοναχός πού βιώνει σέ ὕψιστο βαθμό τήν κατά Θεόν ἡσυχία, ἐνῶ οὐσιαστικά ζεῖ μόνος, νιώθει νά εἶναι ἑνωμένος μέ ὅλους: «μοναχός ἐστίν ὁ ἀπό πάντων χωρισθείς καί πᾶσι συνηρμοσμένος». Χαρακτηριστικό δέ σύγχρονο παράδειγμα ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, πού ἔχοντας κατακτήσει τόν ἁγιασμό στήν ἡσυχία τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἔγινε αὐθεντικό πρόσωπο πού ἀνάπαυσε μέ τήν ἀγάπη, τά θαύματα καί τόν λόγο του χιλιάδες ἀνθρώπους».

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΥΡΟΥ ΔΩΡΟΘΕΟΣΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΑΥΣΟΚΛΥΒΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΛΗ ΤΗΣ ΚΑΛΥΒΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ

ΤΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΣΠΑΝΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

Ἀκολουθία Χαριστήριος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

διά τήν ἀπαλλαγήν τῆς βαρβαρικῆς δεκαετοῦς τυραννίδος ὑπ᾿ αὐτῶν τοῦ Ὄρους Ἄθω, ψαλλομένη τῇ Νέᾳ Κυριακῇ τοῦ Θωμᾶ. / Εἰλημένη ἐκ τοῦ ἐν τῷ τυπικαρίῳ τοῦ Ἱ. Καθολικοῦ Ναοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς τοῦ ἁγίου Παύλου τοῦ Βασιλογόνου. / Νῦν τό πρῶτον τύποις ἐκδίδεται ὑπό Σωτηρίου Ν. Σχοινᾶ / Φεβρουάριος 1937 / Ἐν Βόλῳ.