Ἀλέξανδρου Παπαδιαμάντη
Στό
Χριστό στό Κάστρο
«Ὁ ναός
τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως ἦτο ἡ παλαιά μητρόπολις τοῦ φρουρίου. Ὁ ναΐσκος, πρό
ἑκατονταετηρίδος κτισθείς, ἵστατο ἀκόμη εὐπρεπής καί ὄχι πολύ ἐφθαρμένος. Ὁ
παπα-Φραγκούλης καί ἡ συνοδεία του φθάσαντες εἰσῆλθον τέλος εἰς τόν ναόν τοῦ
Χριστοῦ, καί ἡ καρδία των ᾐσθάνθη θάλπος καί γλυκύτητα ἄφατον... ἔθεσαν τό
πύραυνον ἐν τῷ μέσῳ τοῦ ναοῦ, ρίψασαι ἄφθονον λίβανον εἰς τούς ἄνθρακας. Καί
ὠσφράνθη Κύριος ὁ Θεός ὀσμήν εὐωδίας. Ἔλαμψε δέ τότε ὁ ναός ὅλος, καί ἤστραψεν
ἐπάνω εἰς τόν θόλον ὁ Παντοκράτωρ μέ τήν μεγάλην κ’ ἐπιβλητικήν μορφήν, καί
ἠκτινοβόλησε τό ἐπίχρυσον καί λεπτουργημένον μέ μυρίας γλυφάς τέμπλον, μέ τάς
περικαλλεῖς τῆς ἀρίστης βυζαντινῆς τέχνης εἰκόνας του, μέ τήν μεγάλην εἰκόνα
τῆς Γεννήσεως, ὅπου Παρθένος καθέζεται τά
Χερουβείμ μιμουμένη, ὅπου θεσπεσίως μαρμαίρουσιν αἱ μορφαί τοῦ θείου
Βρέφους καί τῆς ἀμώμου Λεχοῦς, ὅπου ζωνταναί παρίστανται αἱ ὄψεις τῶν ἀγγέλων,
τῶν μάγων καί τῶν ποιμένων, ὅπου νομίζει τις ὅτι στίλβει ὁ χρυσός, εὐωδιάζει ὁ
λίβανος καί βαλσαμώνει ἡ σμύρνα, καί ὅπου, ὡς ἐάν ἡ ζωγραφική ἐλάλει,
φαντάζεταί τις ἐπί μίαν στιγμήν ὅτι ἀκούει τό, Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ!».
