ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΘΩΝΙΤΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΦΩΚΑ ΣΕ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Νίκου Καζαντζάκη, Νικηφόρος Φωκᾶς, θεατρικό ἔργο

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Η συγγραφή ξεκίνησε στα τέλη του 1915, με τον αρχικό τίτλο Θεοφανώ, αλλά το 1927 εκδόθηκε με τον τίτλο Νικηφόρος Φωκάς· ένα απόσπασμά του (το β΄ μέρος και το ιντερμέτζο) δημοσιεύτηκε στο περ. Νεοελληνικά Γράμματα (Ηρακλείου), το Φεβρουάριο του 1927. Το 1932 και ενώ βρίσκεται στην Ισπανία, ο Καζαντζάκης μεταφράζει το έργο στα γαλλικά και το διασκευάζει για τον θίασο των Pitoëff. Αργότερα, το επεξεργάζεται εκ νέου, μεταβάλλοντας τη δομή και τη δράση.

 Εκδοτικά

• Ν. Καζαντζάκης, Νικηφόρος Φωκάς, Αθήνα: Στοχαστής 1927 - αφιερώνεται στη Mudita [= Έλλη Λαμπρίδη]

• Ν. Καζαντζάκης, Νικηφόρος Φωκάς, Αθήνα: Πυρσός 1939 (νέα επεξεργασμένη μορφή)

• Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Β΄. Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα. Χριστός, Ιουλιανός ο Παραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, επιμ. Ε. Χ. Κασδάγλη Αθήνα: Δίφρος 1956

• Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Β΄. Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα. Χριστός, Ιουλιανός ο Παραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1964 - όπου και νεότερες εκδόσεις· η έκδοση του 1998, με επιμέλεια Πάτροκλου Σταύρου, είναι ανατύπωση της έκδοσης του 1956

• Από το ποιητικό έργο του Ν. Καζαντζάκη, πρόλογος Μανόλης Καρέλλης, εισαγωγή-ανθολόγηση-σημειώματα Στυλιανός Αλεξίου, εικονογράφηση Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Ηράκλειο Κρήτης: Δήμος Ηρακλείου 1977 - ανθολογημένα αποσπάσματα 

Ξένες εκδόσεις - Μεταφράσεις

• Nikos Kazantzakis, Teatro. I. Odiseo, Juliano, Niceforo, Kapodistria, μετάφραση στα ισπανικά-εισαγωγή-σημειώσεις M. Castillo Didier, πρόλογος Fotios Malleros K., Σαντιάγο (Χιλή): Universidad de Chile, Facultad de Filosofía y Letras, Centro de Estudios Bizantinos y Neohelénicos 1978 

ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΩΤΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. ΜΑΡΤΙΟΣ 2016